141 Əbul Əbbas Ruyani—Təbəristanın adlı-sanlı
tayfalarındandır, qazılar qazısı, yə'ni baş qazı olmuşdur. Onların
ailəsi 7-ci əsr hicriyə qədər nəsilbənəsil qazılıq etmişdir.
Otuz ikinci fəsil
142 Müamilə—Qazanclı al-ver, sələmlə borc verilən pul.
143 Şakirdanə—Müştəri tərəfindən ustanın, dükan
sahibinin və sairənin şagirdinə verilən bəxşiş.
144 Rəsədban—Gözətçi, keşikçi, müfəttiş, gömrükçü,
yoxlayıçı.
145 Çapvadar—At, qatır, dəvə, ümumiyyətlə yük
heyvanları olan və bu heyvanlarla başqalarının yükünü daşıyan
və ya heyvanları kirayəyə verən adam. Qədimdə ticarət
mallarını, köçləri bir şəhərdən başqa şəhərə məhz çarvadarlar
daşıyardı.
Otuz üçüncü fəsil
146 Məzac—Təbiət, məzac, xüsusiyyət, fitri xasiyyət.
147 Tərkib—Bəlqəm, sofra, qan, öd. Qədim Şərq
fəlsəfəsində və təbabətində "ünsür", "təbnət". "tərkib" istilahı
altında müxtəlif məfhumlar ifadə etmiş, bə'zən isə bunları eyni
mə'nada işlətmişlər. Başqa mə'xəzlərdə bəlqəm, səfra, qan, öd
ünsür adlandığı halda, "Qabusdamə"də tərkib adlandırılmışdır.
O zamankı təbabət elminə görə bu dörd ünsür insanın bədənində
müvazinət təşkil edir, bunlardan biri artıb azalsa müvazinət
pozulur və insan dərhal xəstələnir.
148 Soyuqluq—Şərq təbabət elmində bə'zi yeməkləri
istilik, bə'zilərini isə soyuqluq sayardılar. Məsələn, bal
istilik,kartof soyuqluq sayılır.
Bu yeməklərin isti və ya soyuq olmalarının əhəmiyyəti
yoxdur. Onlar istiliyi, soyuqluğu maddənin təbiətində
görürdülər.
149 İstilik—b a x: 148.
150 Calinus—Qalen. Məşhur yunan təbibi (doğ. 130, öl.
200).
212 /
ﻪﻣﺎﻨﺳﻮﺑﺎﻗ .……………………………………………..
151 "On altı" (traktat)—Calinusun əsərinin adı.
152 Bokrat—Hippokrat. Qədim yunan həkimi (er. əv. 460-
377).
153 Əflatun—Platon. Qədim yunan filosofu (er. əv. 429-
347).
154 Əlkun əl-fəsad—Varlıq və yoxluq haqqında kitab.
155 Əs-Səma-ul-alqam—Göy və Kainat haqqında kitab.
156 Ən-Nəfs—Ruhi keyfiyyətlər haqqında kitab.
Psixologiya. 157 Əl-Hiss-ul-Məhsus—hisslər və duyğular
haqqında kitab.
158 Əl-heyvanat—Canlılar haqqında kitab. Biologiya.
159 Sirkə Qurdu—Cücü adı (?).
Otuz dördüncü fəsil
160 Ehkam elmi—Astrologiya, Münəccimlik elmi. 181
Zic- Ulduzların hərəkətini və yerlərini göstərən cədvəl.
162 Beşlərin gərdişi—burada gecə, gündüz, həftə, ay, il.
Otuz beşinci fəsil
163 Səhli-Mumtəne—Şərq poetikasında zahirən yazılması
asan görünən, lakin o cür yazmaq çox çətin olan şe'rə deyilirdi.
Belə şe'rlər dərin məzmunlu, yığcam, bədii olub asan yadda
qalan şe'rlər idi. Hamı belə bir şe'r yazmağın "asan" olduğunu
hiss edir, lakin yazmaq istərkən müvəffəqiyyətsizliyə uğrayırdı.
Sə'dimin şe'rləri səhli-mümtaie sayılır.
164 Mucanis—Cinas sözlər, cinaslar, həmcins sözlər.
165 Mutabiq—Misrada və beytdə bir-birinin qarşılığı olan
sözlər
166 Mütəzad—Təzad sözlər, mə'naca bir-birinə zidd
sözlər.
167 Müşakil—Eyni şəkilli sözlər, omoqramlar,
168 Mütəşabih- Oxşar sözlər, təşbihlər.
169 Müstəar—İstiarə, istiarəli sözlər.
170 Mukərrər—Təkrir, tə'siri gücləndirmək üçün təkrar
edilən söz.
www.duddud.com - Elektron kitab, proqram yükləmə saytı
www.duddud.com saytından yüklənlib
171 Murəddəf—Rədiflənmlş şe'r, qafiyədən sonra bütöv
misralarda eyni söz işlədilən şe'r növü.
172 Müzdəvəc—Cüt sözlər, qoşalaşmış sözlər.
173 Müvazənə—həmvəzn, həmahəng olan sözlər.
174 Muzmər—məcazi mə'nada işlənən sözlər, alleqorik
sözlər
175 Müsəlsəl—Silsiləvarı sözlər (bəhri-təvil kimi).
176 Müsəccə- Səc'li, ritmli, qafiyəli nəsr.
177 Müləvvən—Rəngarəng, bir necə vəzndə oxuna bilən
şe'r
178 Müstəvi—Bərabər, hər tərəfdən bərabər gələn şe'r,
dala qabağa eyni cürə oxuna bilən şe'r.
179 Müvəşşəh—Ərəblərdə iki qafiyəli, farslarda isə
misraların ilk hərfləri oxunduqda mə'na verən şe'r növü.
180 Muvəssəl—Birinci misranın sonunda sözü yarımçıq
qoyub ikinci misranın əvvəlində onu tamamlayan şe'r növü.
181 Müqəttə- Kəsik, mətləli olmayan şe'r, qit'ə. rəcəz
bəhrində deyilmnş qısa şe'r. Bütün hərfləri ayrı yazılmış mətn.
182 Müxəllə'-Xoşa gəlməyən vəzndə deyilmiş şe'r Bəsit
bəhrində "mustəf'ilün" əvəzinə fə Ulün işlənmnş şe'r.
183 Mustəhil—Zahirən mə'nasız, lakin daxilən dərin
mə'nası olan söz, şe'r.
184 Zu-qafiyəteyn—İkiqafiyəli. Hər misrasında iki
qafiyəsi olan şe'r.
185 Rəcəz—Məzmunu özünü tə'rifləməkdən ibarət olan
şe'r. 186 Məqlub—Tərsinə yazılmış, çevrilmiş, dəyişdirilmiş
söz. Əksinə, tərsinə oxunduqda istənilən mə'nanı verən söz.
187 Mustəar—b a x: 168.
188 Mədhnamə—Birinin tə'rifi üçün yazılmış şe'r. Birini
mədh edən şe'r.
189 Qəzəl—Birinci iki misrası həmqafiyə, sonra ələnləri
isə misraaşırı həmqafiyə olan aşiqanə, həkimanə şe'r növü.
Qəzəldə beytlərin sayı 13-dən çox olmamalıdır.
214 /
ﻪﻣﺎﻨﺳﻮﺑﺎﻗ .……………………………………………..
190 Əruzi—Burada əruz vəzninin ağır və xoşa gəlməyən
növləri üzərində yazılan şe'r nəzərdə tutulur.
191 Əruz dairələri—Əruz vəznində müəyyən prinsip üzrə
bir neçə bəhri birləşdirən dörd, beş və altı dairə.
192 Bəhr—Bir neçə həmcins vəzn növünü birləşdirən əruz
bəhrlərindən hər biri.
593 Həzəc.—fars əruzunda əsas növu dörd məfA'İlün1
vəznində olan bəhr.
194 Rəcəz—fars əruzunda əsas növü dörd müstəf'ilün
vəznində olan bəhr.
195 Rəməl—fars əruzunda əsas növü üç fA'ilAtün bir
fA'ilat vəznində olan bəhr.
196 həcəzi-məkfuf—dörd məfA'İlü vəznində olan həzəc
növü.
197 Həzəci-əxrəb—məf'Ulü məfA'İlün məf'Ulü məfA'İlün
vəznində olan həzəc növü.
198 Rəcəzi-mətvi—dörd müftə'ilün vəznində olan rəcəz
növü.
199 Rəməli-məxbun—fA'ilAtün fə'ilAtün fə'ilAtün fə'ilün
vəznində olan rəməl növü.
200 Münsərih—fars əruzunda əsli müstəf'ilün məf'UlAtu
iüstəf'ilün məf'UlAtü vəznində olan bəhr.
201 Xəfif—əsli. fA'ilAtün müstəf'ilün fA'ilAtün vəznində
olan bəhr.
202 Müzare'—fars ərzunda əsli məfA'İlün fA'ilAtü
məfA'İlun fA'ilAt vəznində olan bəhr.
203 Muzare'i-əxrzb-məf'Ulü fA'ilAtün məf'Ulü fA'ilAtun
vəznində olan müzare növü.
204 Müqtəzəb—əsli məf'UlAtü müstəf'ilün məf'UlAtü
müstəf'ilün vəznində olan bəhr.
205 Müctəs—əsli mustəf'ilün fA'ilAtün müstəf'ilün fa'il
Atün vəznində olan bəhr.
206 Mutəqarib—əsli dörd fə'Ulün vəznində olan bəhr.
www.duddud.com - Elektron kitab, proqram yükləmə saytı
www.duddud.com saytından yüklənlib
207 Səri'-əsli müstəf'ilün müstəf'ilün məf'UlAtü vəznində
olan bəhr.
208 Qəribi-əxrəb-məf'Ulü məfA'İlü , fA'ilAtün vəznində
olan qərib növü.
209 Münsərihi-kəbir—B a x: münsərih.
210 Bəsit—əsli müst'əf'ilün fA'ilün müstəf'ilün fA'ilün
vəznində olan ərəb bəhri.
211 Mədid—əsli fA'ilAtun fA'ilün fA'ilAtün fA'ilətün
vəznində olan ərəb bəhri.
212 Kamil—əsli üç mütəfA'ilün vəznində olan bəhr.
213 Vafir—əsli üç müfA'ələtün vəznində olan bəhr.
214 Tavil—əsli fə'Ulün məfA'İlün fə'Ulün məfA'İlün
vəznində olan ərəb bəhri.
215 Əruz-beytin birinci misrasının son bölümü.
216 Zərb—beytin ikinci misrasının son bölümü.
217 Mərsiyə—ölüm, matəm və ya başsağlığı münasibəti ilə
yazılmış kədərli, mə'yusanə şe'r.
218 Tərkidunya—dünyadan əl çəkmək kimi ruh
düşkünluyü tərənnüm edən pessimistik şe'rlər.
1 Təf'ilələr içində böyuk A, İ, U hərfləri bunların ifadə
etdiyi səslərin uzunluğunu bildirir.
219 Bistun—Kirmanşahla Həmədan arasında olan məşhur
dağın adı.
Ərəb mə'xəzlərində "Behistun", Avropa
mə'xəzlərində "Beqistun", "Bəqstun", "Bəqstan" kimi də təsadüf
edilir. Fərhad Şirinin eşqi ilə bu dağı yarmışdır. RX ilə S.
Nəfisidə fərq var. Biz RX-dəki variantı daha düzgün hesab
edirik. Tərcümə də bu variantdan edilmişdir.
220 Büraq—Məhəmmədin guya me'raca getdiyi əcayib
heyvanın (atın?) adı.
221 Rəxş—Əfsanəvi Rüstəm pəhləvanın atının adı.
222 Şəbdiz—Şirinin atının adı.
216 /
ﻪﻣﺎﻨﺳﻮﺑﺎﻗ .……………………………………………..
223 Qəsidə—Birinci iki misrası həmqafiyə (mətlə), sonra
isə misraaşırı həmqafiyə olan mədh, tə'rif, həcv, hikmət, fəlsəfə,
təbiətin təsviri və sair mövzular üzrə yazılmış şe'r növü.
Beytlərin sayı 19-dan çox olmalıdır.
224 Zöhd—Asketizm, tərkidünyalıq.
225 Tövhid -- Monoteizm. təkallahlılıq.
Otuz altıncı fəsil
226 Mütrib—Sazandar, çalğıçı, xanəndə, rəqqas,
ümumiyyətlə musiqişünas. "Qabusnamə"də mutrib sazandar
mə'nasında, yə'ni həm oxuyub, həm də çalan musiqişünas
mə'nasında işlənmişdir.
227 Xosrovani—Musiqidə hava adı, muğami-humayun.
228 Dəstgah—Musiqi dəstkahı nəzərdə tutulur.
229 Rah—Sanballı ağır hava, muğam.
230 Ravi—Rəvayət edən.
231 Mavəraənnəhr—Ceyhun Nəhrinin arxasında şimal-
şərqə doğru olan vilayət.
232 Badə—Musiqidə hava adı, muğam.
233 İrak—Musiqidə hava adı, muğam.
234 Üşşaq—Musiqidə hava adı, muğam.
235 Zirəfkəndə—Muğam pərdəsinin adı.
236 Busəlik—Musiqidə hava adı, Əbu Səlik adlı
musiqişünas düzəltmişdir, muğam.
237 İsfahani—Muğam adı .
238 Nəva—Ümumiyyətlə avaz, səs, hava. Burada muğam
adı.
239 Bəstə—Muğamın sonu, son pərdə, muğam adı.
Otuz yeddinci fəsil
240 Fəzlun Məmlan—Şəddadi şahlarındandır, 375/985-6-
cı ildən 422/1030-31-ci ilə qədər hökmdarlıq etmişdir. Bu
sülalədə
bir qayda olaraq ərəb adları ana dili qanunlarına əsasən
muəyyən fonetik dəyişikliklərə mə'ruz qalır və adlar öz şəklini
www.duddud.com - Elektron kitab, proqram yükləmə saytı
www.duddud.com saytından yüklənlib
və səs tərkibini dəyişirmiş. Ona görə də burada Fəzl əvəzinə
Fəzlun, Məhəmməd əvəzinə Məmlan yazılmışdır.
241 Fəzlun Əbussüvar—Fəzluıun oğlu Əbussüvar.
242 Əbulyüsr—Aranda sipəhsalar olmuşdur.
243 Abbas-Fəzl Abbas ibn Əbdül Mutəllib—Məhəmmədin
əmisi.
244 Abdullah—Abbasın oğlu, b a x: 243.
245. Qəməri Gürgani (Qorqani)—Şəmsülməalinin saray
şairi, cəmi 12 beyti məlumdur.
246 Nədim—Saraylarda şah və soltanların ən yaxın
eyşişrət dostu. Həmpiyalə, badə, kef sirdaşı. Nədimlər şahları
darıxmağa qoymamalı idilər. Lakin onları təlxəklərlə
qarışdırmamalı. Nədimliyin xüsusi şərtləri var idi ki,
"Qabusnamə"də də bu barədə ətraflı danışılır.
Otuz səkkizinci fəsil
247 Mə'mun—Abbasilərin 8-ci xəlifəsi. 813-833-cü illərdə
hakimiyyət başında olmuşdur.
248 Əbdülməlik Ükbəri—Mə'munun nədimi.
Otuz doqquzuncu fəsil
249 Səc'—Qafiyəli nəsr, ritmli nəsr.
250 Mənşur—Fərman, əmr.
251 Əbu Müslim—Əbu Müslim Xorasani nəzərdə tutulur.
Əbu Müslimin Xorasanda qaldırdığı üsyan nəticəsində xilafət
Əməvilərin əlindən çıxaraq Abbasilərin əlinə keçir (750-ci il).
Əbu Müslim bir müddət özü Xorasanda əmirlik edir. 137/754-5-
ci illərdə Abbasi xəlifələrindən Mənsur tərəfindən aldadılaraq
xəyanətlə öldürülür.
252 Darülxilafə—Xilafət evi. Abbasilərin dövründə
Bağdada verilən ad. Sonralar xilafətin paytaxtı harada olurdusa,
oraya da Darülxilafə adı verilirdi.
253 Mansura—Xüsusi kağız formatının adı.
218 /
ﻪﻣﺎﻨﺳﻮﺑﺎﻗ .……………………………………………..
254 Bunəsr Müşkan—Soltan Mahmudun dəftərxana rəisi,
gözəl xəttat və ədəbiyyatşünas olmuşdur. 1039-40-cı illərdə
vəfat etmişdir. Məşhur Beyhəqi onun şagirdi olmuşdur.
255
ﻢﻟا
— Qur'an ayəsinin əvvəlini göstərən söz,
"məgər,yoxsa" mə'nasını verir. Qədim zamanda sirləri
çatdırmaq üçün belə üsullardan çox istifadə edilmişdir.
256 Əbubəkr Quhistan'ı—Soltan Mahmudun nədimi
olmuşdur. Məşhur yazıçı, ərəb ədəbiyyatını xüsusilə yaxşı
bilmişdir.
257 Bu-Əli Simcur—Samani əmirlərindən olmuş və bir
müddət Xorasanda hakimlik etmiş, Samanilərin sipəhsaları
olmuşdur. 378/988-385/995-ci illərə qədər bu vəzifədə xidmət
etmiş, 387/997-ci ildə öldürülmüşdür.
258 Əbdülcabbar Xocani—Xocanın xətibi.
259 Əhməd ibn Rafi əl-Yə'qubi—Əmiri-Xorasanın katibi.
260 Əmiri-Xorasan—Samani şahlarına verilmiş ləqəblərdən
biri.
261 Rəbi' ibn Mütəhhər əl-Qəsri—Sahibin məharətli katibi.
b a x: 262.
262 Sahib ibn Əbbad Taləqani—Albuyelərin məşhur
vəziri, b a x: 40.
263 Müzəvvəri—İkimə'nalı sözdür, həm xastələrə verilən
çolpa suyuna, həm də özgənin xəttini yamsılamaqla saxta
düzəlmiş kağıza (ümumiyyətlə saxtakarlığa) deyilir. Sahib
sözün iki mə'nalığından burada məharətlə istifadə etmişdir
Qırxıncı fəsil
264 fəxruddevlə Əbulhəsən Əli—Albuye şahlarından biri
976-997-ci illər arasında şahlıq etmişdir. 265 Sahib—b a x: 40.
266 Əbulfəzl Bal'əmi—Samani əmirlərindən İsmail,
Əhməd və Nəsrin vəziri olmuşdur. Bəl'əmi təxminən yarım əsr
vəzirlik etmiş (892-938), ölkə dolandırmaqla bərabər ədəbi
yaradıcılıqla da məşğul olmuşdur. Bir sıra başqa əsərlərlə
www.duddud.com - Elektron kitab, proqram yükləmə saytı
www.duddud.com saytından yüklənlib
birlikdə o, "Kəlilə və Dimnə" kitabını da ərəb dilinə tərcümə
etmiş və onun dünya şöhrəti qazanmasına səbəb olmuşdur.
267 Səhl Xocəndi—Xocəndin adlı-sanlı mə'murlarından
biri.
268 Süleyman ibn Yəhya-əs-Soğani (Çoğani)—Ərəblərdə
"ç" olmadığından onu sad ilə əvəz etmişlər. Çoğan—Termez,
Bəlx və onlara yaxın olan yerlərə deyilərdi.
Qırx birinci fəsil
269 Sipahsalarlıq—Ordu başçısı olmaq, sərkərdəlik,
270 Salar—Ordu komandiri, ali rütbəli zabit. 27!
Sərhəng—Polk komandiri, polkovnik. 272 Əscədi—b a x: 50
Qırx ikinci fəsil
278 Soltan Toğrul bəy—Rüknəddin Əbu Talib Toğrul—
səlcuq türklərindəndir. 1037-ci ildə Qəvşəviləri məğlub edərək
1038ci ildə hakimiyyəti öz əlinə keçirir. 1063-cü ildə ölmüşdür.
274 Amil—Mə'mur, vali, vergi toplayan.
275 Nəsa və Bavərd—Xorasan vilayətində yer adları.
276 Qələbə bağı—Soltan Mahmudun bağlarından birinin
adı. Soltan Mahmud burada dəfn edilmişdir. Qəzne şəhərinin
yaxınlığındadır.
277 Məs'ud—Soltan Mahmudun oğlu. Qəznəvilərin 5-ci
şahı" olub 1030-1041/2-ci illər arasında hökmranlıq etmişdir.
278 fəravə—Nəsa yaxınlığında qəsəbə adı.
279 Soltan Modud—Qəznəvrlərnin 6-cı şahı, Soltan
Məs'udun oğlu. 1041/2-1048/9-cu illərdə hökmranlıq etmişdir.
280 Fəxruddövlə—Albuye sülaləsindən Əzüdüddövlənin
qardaşı.
281 Əzüdüddövlə—Albuye sulaləsinin 5-ci və ən şöhrətli
hökmdarı Əbu Şuna' və Fəna Xosrov (Pənah Xosrov) adı altında
da məşhurdur 944/5-982/3-cü illərdə şahlıq etmişdir.
282 Həsən Firuzan—Deyləm Hökmdarı. 901-ci ildə
Samani qoşunları ilə vuruşmada öldürülmüşdür.
220 /
ﻪﻣﺎﻨﺳﻮﺑﺎﻗ .……………………………………………..
283 Əbdurrəzəq ibn Həsən əl-Meyməndi—Soltan Mahmud
və Soltan Məs'udun vəziri olmuş məşhur Həsən Meyməndinin
oğlu. Soltan Modud və ondan sonrakı Qəznəvi şahlarının vəziri.
284 Əli ibn Rəbi—Modudun xidmətçisi.
285 Fir'on—Qur'andakı rəvayətə görə Allahlıq iddiası
etmiş Misir şahı. Musanın dövründə yaşamışdır.
Qırx üçüncü fəsil
288 Cavanmərd—Comərd, alicənab adam. Qırx dördüncü
fəsil
287 Xüsusi ünsür—Əsas dörd ünsür olan: su, od, torpaq və
havadan əlavə bir də "xüsusi", ya bə'zi hallarda deyildiyi kimi,
"beşinci ünsürün" olduğunu da qəbul edir və Günəşin zatının
məhz bu "xüsusi" ünsürdən əmələ gəldiyi ehtimalını irəli
sürürdülər.
288 Hicab, hecab—Örtük, pərdə, diafraqma, həya,
utanmaq.
289 Əyyar—b a x: 124.
290 Əbulqasım Əbulkərim Qüşeyri—Öz əsrinin görkəmli
sufi şeyxlərindən olub, təriqəti şəriətlə yaxınlaşdırmağa sə'y
göstərmiş ən çoxlu miqdarda yazdığı risalələri ilə şöhrət
tapmışdı (986-1074).
291 Əbulhasən əl-Müqəddəsi—Dəvrünün məşhur sufi
alimlərindən, "Bəyan-üs-səfa" kitabının müəllifi.
292
Əbu-Mənsur
əd-Dəməşqi—Dövrünün sufi
alimlərindən, "Əzəmət" adlı kitabın müəllifi.
293 Əbülhəsən Əli ibn Əhməd Vahid Nişapuri—Dövrünün
görkəmli şəriətşünası olmuş, Qur'anı təfsir etməkdə şöhrət
tapmışdır. Y. E. Bertelsin fikrinə görə "Qabusnamə"də adı
çəkilən əsəri elm aləminə hələlik mə'lum deyildir.
294 Əxi Fərrüx Zəngani—Beşinci əsr hicri ürəfasının ən
məşhurlarından biridir. 450/1058-59-cü illərdə vəfat etmşdir.
295 Xanegah (Xanqah)—Dərvişlərin, rindlərin səma'
(musiqi məclisləri) üçün toplandıqları yer. Dərvişlərin xirqə
www.duddud.com - Elektron kitab, proqram yükləmə saytı
www.duddud.com saytından yüklənlib
yırtıb vəcdə gəlmələri əsasən belə yerlərdə olardı. Xanegah şərq
ədəbiyyatında sufiyanə yazılmış şe'rlərdə həmişə məscidə qarşı
qoyulur.
296 Came—Sufilərin təşkilatı, sufi cəmiyyətləri, bə'zən isə
çoxluq nəzərdə tutulur.
297 Kəffarə—Günahını yümaq üçün edilən yaxşılıq,
verilən pul, çəkilən əzab-əziyyət və s.
298 Şibli—Əbubəkr Cə'fər ibn Yusif Şibli Xorasani—
Üçüicü əsr hicri sufi şeyxlərindən biri (247/861-2-334/945-6)
hələ indi də məqbərasi Bağdadda ziyarətgah sayılır.
299 Mürid)—Şeyxlərin ruhani başçılarının. Mürşidlərin
ardınca gedən fanatik adamlar. Mürşidlərin təriqətini davam
etdirən şagird
300
Ərəstu,Ərəstun—Aristotel. Məşhur yunan
ensiklopedist alim və filosofu (er. əv. 384-322).
www.duddud.com - Elektron kitab, proqram yükləmə saytı
www.duddud.com saytından yüklənlib
Dostları ilə paylaş: |