Microsoft Word Qarabag-folklor-da-tarixdir-9
Yüklə 2,72 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 59. QAÇAQ ŞAXMALI
- 60. QAZANPAPAQ OĞLU
- 61-64. CƏBRAYIL QAÇAQLARI
46
El-oba dağa köçəndə Məhəmməd deyirmiş mənim alaçığımı hündür yerdə tikin, görüm kim nə işnən məşğuldu. Hər gün oturub o alaçığın qabağında baxırmış ki, görüm kim gəlir obaya. Burda Cəbreyil addı bir kişi vardı. Məhəmməd görür kü, bu bir gün gəlib Qədir məəllimin çadırının yanında oturub çay içir, bir gün gedir o birinin, bir gün gəlir mənim. Fikirrəşir ki, ə, bı niyə belə eliyir? Bının da ayləsi var, uşağı var. Öz adamlarına deyir, niyə hər səhər Cəbreyil bir qapıda oturur? Deyillər, onun ayləsi yoxdu. – “Ə, nətəər yoxdu”. Çağırır deyir, gəl bıra. Sən niyə ayləni gətirməmisən dağa? Deyir, nə bilim. – “Ə, oğraş, vijdansız. Nə bilim nədi. Sənə vaxt verirəm, buyünnəri gedirsən, arvadı, uşağı gətirirsən bura”. Səhər tezdənnən onlar cadırının qavağında olmasa özündən küs. Heylə də olmuşdu.
Məhəmməd qoçağ adam oluf. Burda tükanı olub. Qaradağlı kəndinnən Əliş addı birini maqazinçi qoyuflar bura. Bı gedif Selpo- dan mal gətirib. Yaxşı mal gətirib maqazinə doldurduğu yerdə, Zeyvədə Qaçax Mənsim deyillər, bular gəlib tökülüf maqazinə. – “Ə, o topu bura yendir, bunnan bir otuz metr ölç, onu yendir bıra qırx metr ölç”. Bı da görüfdü kü, bular Selponun malını aparajaxlar. Deyiv, ə, mən nağayrım, nətəər eliyim? Pünhannı çıxır çölə. Görür kü, bir balaca uşax durubdı. Deyir, a bala, Məhəmmədin qapısını tanıyırsanmı? Deyif ki, hə. – “Tez qaş get, gör olarda kim var? Məhəmməd əminə deynən ki, Əliş əmim deyir ki, tez özünü çatdırsın mana, maqazini dağıdıllar”. Uşax da bajarıxlıymış da. Gedir xəbər verir. Xəbər verir, bı gəlir. Yapıncısı varımış, belə salıf çiyninə gəlir, girir içəri. – “Salamməlöyküm”. – “Əleykümətsalam”. Olar hamısı smirna durur. Deyir, ə, Mənsim, nə iş görürsən, nağayrırsan? Bəs sizə deməmişəm ki, mənim teritoryama hərrənmiyin? Deyir, ə, day sən qoymursan dana biz dolanağ. Deyir, ə, nə dolanmax. Bı devlət malıdı, bının öz malı döyül. Bını sən yığıf aparajaxsan, bını savax tutuf soxajaxlar dama. Onnan həmin qaçaxlar çıxıf gedir.
47
Şaxmalı Nikalay qaçağı oluf. Şaxmalı qaçaxlığ eliyəndə Mir Cəfər Bağırov gələr. Deyər ki, o heç kəsin sözünə baxan döylü, bəlkə dayısı oğlunun sözünə baxar. Bağırov atama xəbər göndərir. Mir Cəfər Bağırov, Hüsü Hacıyev, bir də şoferi gəlir Tərtərə. Atamı götürüllər, gəlillər mamam gilə. Mamamın adı olur Pəri xanım. Yaxşı yemək-içmək hazırrıyır. Atam Şaxmalıya sifariş göndərir ki, gəlsin. Hüsü Hacıyev də tez-tez abışkadan baxırmış. Bağırov deyif ki, Hüsü, Şaxmalı bıra tək gəlmir a, azı qırx atdıynan gələjəhdi. Bir də görüllər tappatap gəldilər. – Bunu mənə mamam danışırdı. – Yeyif içillər. Bağırov deyir, Şaxmalı, mənim sənə hayıfım gəlir. Atına da mandat verim, tüfəyinə də kağız verim. Ağdam deyirsən, Ağdama, Kəlbəcər deyirsən Kəlbəcərə rəis göndərim səni. Özü də Şaxmalı ona Bağırov deyə müraciət etmiyif. Deyif, seyid, ayağa dur. Bağırov duruf ayağa. Deyir, istoldan belə gəl. Gəlir. Deyir, burda sana inanıram, amma sən istolun dalına keçəndə sənə inanmı- ram. Mən də gedəjəm, sən də gedəssən. Mən bu quruluşa inanmıram. Bağırov onun boynun qucaxlıyıf, deyif, get, genə fikirrəş. Deyif, fikirrəşərəm, amma seyid, xeyri yoxdu. Şaxmalını öz mehtəri öldürür. Mehtəri güdürmüş bunu. Su başına çıxanda mehtəri daldan onu atır. Üç gün onun meyidinə yaxın dura bilmirlər, ehtiyat edirlər ki, birdən bijlik eliyər. Heylə oluf ölür.
İsgəndər Qarabaği Bərdədə atriyad naçalniki olub. Buna xəbər gəlir ki, Qazanpapaq oğlu Əyricədə filankəsin evindədi. Bun- nar atdanıf gedillər ki, bunu tutuf gətirələr. Gəlib həmən evi müha- sirəyə alırlar. Qazanpapaq oğlu da evin içindəymiş. İsgəndər Qara- baği camaatın içiynən gedif gəlirmiş belə. Qazanpapaq oğlu çıxır, – gümüş dəstəli naqanı var imiş, – naqanı əlində sürahinin üstündə duruf baxırmış. 48 İsgəndər Qarabaği deyir: Mən İsgəndər Qarabaği, Axtarıram o Qazanpapaği. Biri deyir: – İsgəndər əmi, neyniyəjəhsən onu? Deyir: – Onun atasını yandırıf o gümüşdəstə naqanı özüm bağlıya- jam belimə. Belə deyəndə Qazanpapaq oğlu deyir ki, İsgəndər əmi, o sözü bir də təkrarla. Baxır ki, başının üstündədi, naqan da əlində. Baxır, baxır, deyir: Mən İsgəndər Qarabaği, Olmuşam zəmanə qurumsaği.
Qaçaq Süleyman kəndin ağsakqalı oluf, yeddi qardaş oluf. Özü də o tayfa çox qüvvətli oluf. Süleyman kişini Bağırov çağırıf ki, saa vəzifə veririk, keç partiyaya. Bu da gedif Hacı Qasım Çələ- binin yanına ki, Çələbi, maa belə bir iş təklif eliyirlər. Qasım Çələbi deyif ki, özün bilərsən. Süleyman da deyif ki, bir ürəkdə iki bilet olmaz. Çələbi, mən sovet hökumətini boşadım. Bir komandirin arvadı Rusiyetdən gəlif çıxmışmış Cəbrayıla. Həmin gəlinin ərini Şıxlar deyilən yerdə doğruyullar, dərəyə tökül- lər, atın aparıllar. Gəlinin ərini öldürən Şıxlar kəndinnən olur. Gəli- nin ərini dərədə gülləliyir, sapoğun, şinelin də götürüf gəlir. Gəlin də and içif ki, mən ərimin qanın elə alajam ki, onun əvəzi olsun. Bizim kənddə top qurmuşmuşlar ki, bütün kəndi ləğv eliyələr. Bağırov gəlir deyir ki, burda olan uşaqlar sovet hökumətinə lazım olar, bir dayanın. O arvad gəlir çıxır ora. O deyir, gərək mən ərimin qanın alam. Onu göstərillər, bunu göstərillər, qadın razılaşmır. Əşrəf Süleymanın balaca qardaşı olur. Teli varmış. O tərəfdən telin ata-ata gələndə Zülfüqar kişi deyir ki, Allah sənin evini yıxsın, səni kim çağırdı bura? Səni gülləliyəjəhlər. Arvad onu görən kimi deyir,
Yüklə 2,72 Mb. Dostları ilə paylaş:
|