Microsoft Word Qarabag-folklor-da-tarixdir-9
Yüklə 2,72 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 20. CİN DƏYİŞƏYİ
- 21. QIZIL TAPAN
- 22. CANAVARIN GÜCÜ
- 23. BUYNUZLU İLAN
- 25. İLAN BALIĞI
- 26. PEYĞƏMBƏR VƏ TOYUQ
- 27. İNCİL AĞACI
- 28. HƏZRƏT ƏLİ VƏ GÜNÜ
- 29. DOVŞANIN YARANMASI
17
Bizim bu kənddə bir kişi vardı, üş dənə oğlu oldu. Onun bir dənə uşağına kənddə hamı deyirdi bu cin dəyişəyidi. Uşağa baxan- da adam qorxurdu. Həm də uşaq böyümürdü. Özü də tutduğu adamı buraxmırdı. O vaxtı anam deyirdi ki, o uşağı anadan olanda cin də- yişdirif, o cin dəyişəyidi. Yatmaq vaxtı çatanda başın qoyurdu yerə. Yatışı o idi. Da uzanım, oturum yox idi. On-on beş yaş yaşadı, soora öldü. Deyilənnərə görə, anadan olanda cinlərin o uşaqdan xoşu gəlir, onu qəşəng bilirlər. O uşağı o qədər çox istiyirlər ki, özlərinin pis uşağınnan onu dəyişdirillər. Uşağa cin toxunmaması üçün çiy yumurtanı suyun içində bir istəkanda qoyursan uşağın başı üsdünə. Uşağın qırxı çıxınca yumurta qalır başı üsdündə. Bir də otağa süpürgə qoyursan ki, cin uşağa to- xunmasın.
Dərgah kişi danışırdı ki, Zibeydə mamam Ağcabədinin Xoca- vəndinə ərə getmişdi. Deyir, Örənqalada qoyun otarırdıx. Təzə qal- xozdux gəlifdi. Məni çağırdılar ki, gəl qoyunu sağ. Getdim qoyunu sağmağa. Quzu yatışmışdı. Mənnən kiçik bajım vardı. Buna dedim ki, quzunu gözdə, birdən ayannan qalxar, gəlif qoyuna qarışar. Qu- zunu yığdım ayana. Yığanda gördüm ki, yerdə qızıl pul var. Götdüm, deyir, o üzünə, bu üzünə baxdım ki, bu xamdı, hələ işdənmiyif. O həndəvərdə xeylax hərrəndim, deyir. Gördüm bir quzu qabax aya- ğınnan yeri eşələyir. Eşələdikcə yerdən beş-altı dənə qızıl pul çıxdı. Gəldim baxdım ki, balaca küpdü. Ağzının qapağın quzu qırıfdı, bir neçə dənə qızıl pul da yerə düşüfdü. Nişana qoydum, deyir. Getdim atama dedim ki, qarağanı topa yığmışam, üstünə də mal poxu qoy- muşam. Gedək o küpü çıxardax. Getdik çıxartdıx, deyir, on yeddi, on səkgiz kilo qızıldı. Onnan, dedi, varranmışıx.
18
Canavarın gücü var, itin iy bilməsi. Rəvayətə gora canavar itə deyif ki, sən iy bilməni ver mana, mən güjümü verim sana. İt vermiyif. Deyir, mən bilən iyi sən bilsən, dünyada heyvan qalmaz. Ona gora canavar gəzir, urcahına nə çıxdı onu yeyir.
Rəhmətdiy Səfər kişi varıdı. Elə Molla Səfər də deyirdilər, Loğman Səfər də. Bir dəfə qəbirsannıxdan gələndə bir buynuzdu ilan bunu qovub kəndə gətirif. O, soora söhbət eliyirdi ki, mən belə şeylər çox görmüşəm. Bir dəfə Şəmkirin İlmaşdısında – Göyçədə ajdıx, susuzdux vaxtı köçürdük ora, orda yaşıyırdıx, – bir səhər dur- dux ki, bütün yolu ilan götürüfdü. İlannarın qabağında da iki dənə buynuzdu ilan var idi. Millət qaçarağa düşdü kü, kəntdən çıxalar. Ağsakqallar dedi ki, dəymiyin, çünkü bunlar hardansa döyüşdən gəlillər, bunların içində quyruğu olmıyan yaralılar çoxuydu. Hətta deyir, bir neçə ovsunçu onnarın arasınnan keçif getdi ki, camaat qorxmasın. İlannar da, deyir, elə bil yarıldı, onnara yol verdi. Onnan soora ilannar ötdü getdi.
24. İLANIN BAŞ AĞRISI
Süleyman peyğəmbərə şikayət eliyiflər ki, ya peyğəmbər, başına dönüm, bu ilanlar camaatı narahat eliyir, sancır, öldürür. Bir çarə qıl. Deyir:
– Yaxşı. Süleyman peyğəmbərin icazəsi olmasa, ilanlar bizi vurmaz. Çağırır bütün ilanları. Hər gələn ilannan soruşur ki, su içmisən? Biri deyir filan yerdə içmişəm. Deyir: – Yox, səndə zəhər olmaz. Biri deyir: – Bu yuvadan çıxıf o yuvaya girəndə belimə bir damcı şeh düşüf.
19 Deyir: – Yox, o da zəhərə təsir edir. Gürzənin pastayannı başı ağrıyır. Çünki ona Süleyman pey- ğəmbərin qarğışı keçif. İlanları çağırıf tobalatma verif, amma nə qədər minnət eliyif, gürzə gəlmiyif. Deyif: – Get, sənin həmişə başın ağrılı olsun. O, su görmüyüfmüş.
Peyğəmbər hardansa gəlirmiş. Dəstəmaz alır, namaz qılanda üzüyü çıxardır qoyur suyun qaşına. Üzük sürüşüf suya düşür. Ha əlini atır, üzüyü tuta bilmir. Deyir: – Get, səni balıq ol, dumannan dumana gəl, özü də sünnüyə qismət ol.
Peyğəmbər qapıda oturufmuş. Görür ki, toyuğun heç başı yuxarı qalxmır. Çağırır bir uşağı, deyir: – Bunu aparın atın anbara, görək bunun gözü doyajax? Aparır atır anbara. Peyğəmbər gedif baxır ki, toyux yeyif doyuf. Amma anbarda özünə bir gün ağlıyır. Deyir: – Daim başın aşağı olsun, quyruğun yuxarı. Ona görə toyuq doysa da, doymasa da, başı aşağıdı, quyruğu yuxarı.
Yezid ayannan gələndə İmam Hüseynin bir cüt balası qaçır çıxır incil ağacına. Yezid gəlir, baxır o tərəfə, bu tərəfə. İncilin yar- pağı iridi axı, uşağları görmür. Uşağları gizlədiyi üçün İmam Hüseyn incili alqışlayıf. Deyir: – Səni get, ildə üç dəfə bar ver. 20 İndi incil ildə üş dəfə bar verir. Siftə verir vərəncil – yekə-yekə incillər olur, o yeyilmir. Soora verir incil. İncildən soora qəmədiyə- qəmədiyə bir şeylər gətirir.
Biri öz yoldaşının üstünə günü gətirir. Öy yiyəsinin zəhmi ağır olur axı. Günü qapıdan içəri girəndə qadının zəhmi onu basır. Başına döndüyüm görür ki, günü əsərrəndi, uje yıxılır. Yıxılanda əlini dayax verir. Ona görə də sonradan gələnə heç nə olmur. Çünki sonradan gələnin kürəyində Əlinin əli var.
Bir gün Məhəmməd peyğəmbər bütün peyğəmbərrəri yığıf iclas aparırmış. Göydən bir vəhşi yenir, gəlir Məhəmməd peyğəm- bərin hüzuruna. Qanatdı quşumuş, başı itə oxşuyurmuş. Məhəm- məd peyğəmbər oturur bunun üsdündə, qalxır havaya. Məhəmməd peyğəmbər gedir, bir müddətən soora qayıdır. Buna sual verillər ki, o nəyidi? Deyir ki, məni apardı göyün yeddinci qatına. Gördüm bir oğlan oturuf, əlində qələm taleh yazır. Dedi ki, ya Məhəmməd, bir nəfər adamın talehin yazıram, qələmin uju partdıyır, yaza bilmirəm. Ona görə mən deyəjəm, sən yaz. Deyir ki, yaz ki, gedəjəh bosdana, ağaj suvarajax, gələjəh, çay içif çörək yeyəjəh. Arvada deyəjəh döşək sal uzanım. Arvad döşək salajax, uzanajax, orda canın tapşırajax. Məhəmməd peyğəmbər deyir, bəs o kimdi? Deyir, o sənsən. Belə deyəndə Ömər yerdən qalxır: – Ya peyğəmbər, sən yalan danışırsan, sən cadukunsan, – deyif məclisdən çıxıf gedir. Bu gedir görür ki, arvadı xamır yoğurur. Arvadı deyir ki, a kişi, suyum qutarıf, aftafanı götür, çarhozdan su gətir, xamır yoğurum. Kişi aftafanı doldurur, qoyur çarhovuzun qı- rağına. Xoşu gəlir, girir çarhovuzda çimir. Çıxıf görür ki, bu oluf bir zənən. Paltarın geyir qaçır. Asta qaçana yol qənim. Gedir, görür bir əkinci əkin əkə-əkə ağlıyır. Deyir:
Yüklə 2,72 Mb. Dostları ilə paylaş:
|