Microsoft Word sa iheamhak doc
Yüklə 0,92 Mb. Pdf görüntüsü
|
| AYDIN SƏFİXANLI İNSAN HÜQUQLARININ VƏ ƏSAS AZADLIQLARININ MÜDAFİƏSİ HAQQINDA AVROPA KONVENSİYASINDA İNSAN HÜQUQ VƏ AZADLIQLARI İLƏ BAĞLI MÜDDƏALARIN AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASININ QANUNVERİCİLİK SİSTEMİNDƏ TƏSBİTİ AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASININ İNSAN HÜQUQLARI ÜZRƏ MÜVƏKKİLİ (OMBUDSMAN), PROFESSOR ELMİRA SÜLEYMANOVANIN ÜMUMİ REDAKTƏSİ İLƏ BAKI-2003 2 BBK 12.3 S-49 Rəyçi: Azərbaycan Respublikası Milli Məclisi Aparatının İnzibati və hərbi qanunvericilik şöbəsinin müdiri, hüquq elmləri namizədi Səfərov Nizami. S-49 Aydın Səfixanlı. İnsan hüquqlarının və əsas azadlıqların müdafiəsi haqqında Avropa konvensiyasında insan hüquq və azadlıqları ilə bağlı müddəaların Azərbaycan Respublikasının qanunvericilik sistemində təsbiti. Bakı, Azərnəşr, 2003, 128 səh. ATƏT-in maliyyə dəstəyi ilə dərc edilən bu kitabda insan hüquq və azadlıqları sahəsində özündə mühüm normaları təsbit edən «İnsan hüquq və əsas azadlıqları haqqında» Avropa Konvensiyasında və Konvensiyaya edilən əlavə Protokollarda müəyyən edilmiş müddəaların Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik sistemində təsbiti ilə bağlı araşdırmalar aparılmışdır. Aparılan araşdırmalarda «İnsan hüquqları və əsas azadlıqları haqqında» Avropa Konvensiyası və Konvensiyaya əlavə Protokolları və Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik sisteminə daxil olan normativ hüquqi aktlar daxil olmaqla 35-ə qədər normativ hüquqi aktlardan istifadə edilmişdir. Kitab hüquqşünasların, insan hüquq və azadlıqlarının qorunması sahəsində çalışan dövlət orqanlarının əməkdaşlarının, insan hüquq və azadlıqları problemləri ilə məşğul olan qeyri-hökumət təşkilatlarının, habelə təhsil müəssisələrinin istifadəsi üçün nəzərdə tutulub. S-49 2003 ) 07 ( 6519 1203000000 − M qrifli nəşr © Aydın Səfixanlı 2003 3 ÖN SÖZ Avropada mövcud olan insan hüquqlarının müdafiəsi mexanizminin əsasını «İnsan hüquqlarının və əsas azadlıqlarının müdafiəsi haqqında» 1950-ci il tarixli Konvensiya təşkil edir. Bu sənədin insan hüquqlarının qorunmasına dair beynəlxalq standartların bərqərar olunması istiqamətində müstəsna rolu olmuşdur. Konvensiyanı hüquqi sənəd kimi bir neçə aspektdən qiymətləndirmək olar. Birincisi, Konvensiyanın əsasında səmərəli nəzarət mexanizmi fəaliyyət göstərir. Bu mexanizmlərə əsaslanan iştirakçı-dövlətlər, Konvensiyaya və onun əsasında formalaşan presedent hüququna söykənərək bir tərəfdən, milli qanunvericiliyi, digər tərəfdən isə dövlət hüquq təsisatlarının fəaliyyətini təkmilləşdirmək imkanı əldə edir. Qeyd olunan tendensiya Avropa Şurasına daxil olan bütün dövlətlərdə özünü biruzə verir. İkincisi, nəzərə almaq lazımdır ki, Konvensiyanın milli hüquq instirutlarına təsiri daimi xarakter daşıyır və ümumavropa inteqrasiya prosesində özünü biruzə verir. Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyi ilə Avropa Konvensiyasının qarşılıqlı əlaqələri və qarşılıqlı təsiri buna əyani sübutdur. Məlum olduğu kimi dövlətimiz 2001-ci il dekabr ayının 25-də Avropa İnsan hüquqlarının və əsas azadlıqlarının müdafiəsi haqqında Konvensiyasını təsdiq etmişdir. Avropa Şurasının bu mühüm sənədinə münasibət bildirməklə Azərbaycan mötəbər beynəlxalq təşkilatla sıx əməkdaşlığa hazır olduğunu və insan hüquqldarının qorunması sahəsində öz üzərinə götürdüyü öhdəliklərə sadiqliyini bir daha bəyan etmişdir. Eyni zamanda nəzərə almaq lazımdır ki, dövlətimiz Avropa Şurasına üzv olmaqdan çox əvvəl insan hüquqlarının qorunması üzrə yeni sistem formalaşdırmağa başlamışdır. Bu proses ölkədə Azərbaycan Respublikası prezidenti Heydər Əliyevin rəhbərliyi altında aparılan hüquq islahatlarının əsas istiqamətlərindən birini təşkil etmişdir. 4 Heç də təsadüfi deyil ki, Azərbaycan Respublikasında insan və vətəndaş hüquqlarının və azadlıqlarının qorunması ölkə Konstitusiyasının 12-ci maddəsinə əsasən dövlətin ali məqsədi kimi bəyan edilmişdir. Bu müddəaya uyğun olaraq, Azərbaycanda insan hüquqlarının inkişafına və təkmilləşdirilməsinə daima böyük diqqət yetirilir. Digər tərəfdən nəzərə almaq lazımdır ki, Konstitusiyada sadalanan insan və vətəndaş hüquqlarının və azadlıqlarının Azərbaycan Respublikasının tərəfdar çıxdığı beynəlxalq müqavilələrə uyğun tətbiq edilir. Bu sənədlər sırasında həmçinin «Avropa İnsan hüqüqlarının və əsas azadlıqlarının müdafiəsi haqqında» Konvesiya da daxildir. Konvensiyanın milli qanunvericiliklə qarşılıqlı əlaqələri hazırda inkişaf dövrünü yaşayır. Konvesiyada təsbit olunmuş normalar bir çox hüquq sahələrində əks etdirilir. Bu prosesi əyani surətdə müşahidə etmək üçün Konvensiya ilə milli qanunvericilik aktlarını müqayisəli şəkildə nəzərdən keçirmək kifayətdir. Həmin məqsədlə oxucuların nəzərinə çatdırılan hazırki kitab bu sahədə bilgilərin artmasına yardımçı olacaqdır. Azərbaycan Respublikasının İnsan Hüquqları üzrə Müvəkkili (Ombudsman) E.Süleymanova Yüklə 0,92 Mb. Dostları ilə paylaş:
|