Microsoft Word Study11-Azerbaijan-Report-Feb2014-Azerbaijani-final



Yüklə 0,49 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə9/21
tarix26.03.2018
ölçüsü0,49 Mb.
#34222
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   21

 

“RESPOND” layihəsi

  



  Hesabat No. 11 



Azərbaycan Respublikası, Bakı şəhəri dövlət sektorunda reproduktiv sağlamlıq və  

ailə planlaşdırılması xidmətləri üzrə istifadəçilər. 



11

 

təhlildə yer almayıb. Tapşırıqda eyni kartları istifadə edənlər üçün düzlmüş kartların təhlili 



məhdudlaşdırılıb. Kartların düzülüşündə qoşa düzümlər də olub.  

 

Müştəri və  təchizçidən müxtəlif kontraseptiv üsulların effektliliyinə müvafiq çoxdan aza 



doğru düzülüşü xahiş olunduqda, düzgün ardıcıllıq belə olmuşdur: UDV, həb, kondomlar, 

cinsi yaxınlıqdan çəkinmə (Hatcher et al., 2011). 

 

 

İnsan tədqiqatlarında iştirak edənlərin mühafizəsi  



Bu tədqiqat “Protection of Human Subjects Committee of FHI 360” və Azərbaycan SN 

tərəfindən təsdiqlənib. Gizli saxlamaq üçün müştərilərdən  şəxsi müəyyənləşdirən 

məlumatlar toplanmayıb. Baxmayaraq ki, mama-ginekoloqların təsadüfi seçimində 

təchizçilərin adları  tələb olunub, onların adları heç bir araşdırma formalarında qeyd 

olunmayıb və  məlumatlar toplanandan sonra həkimlərin həmin siyahısı tez bir zamanda 

ləğv edilmişdir. Bu tədqiqatda toplanmış məlumatlar onlar toplandığı gün gizli qovluqlarda 

saxlanıb və sonra günün sonunda etibarlı kabinetlərdə yerləşdirilib. Heç bir müsahibə 

iştirakçının şifahi razılığı olmadan aparılmayıb.   




 


 

“RESPOND” layihəsi

  



  Hesabat No. 11 



Azərbaycan Respublikası, Bakı şəhəri dövlət sektorunda reproduktiv sağlamlıq və  

ailə planlaşdırılması xidmətləri üzrə istifadəçilər. 



13

 

Nəticələr 

 

 

 



Nəsilartırma imkanlarının tənzimlənməsi üçün müasir kontraseptiv vasitələrin istifadə 

edilməsi, yaxud arzuolunmaz uşaq dünyaya gətirmələrindən qorunmaları üçün cinsi 

əlaqədən çəkinmə və/yaxud abort variantının seçilməsi üçün qadınların verdiyi qərarlar bir 

çox amillərdən irəli gəlir. Burada verilmiş  nəticələr bu amillərdən bəhrələnərək müxtəlif 

bölmələrə bölünmüşdür. Birinci bölmədə  təsvir olunmuş  tədqiqatlar nümunəsinə aidir: 

müştərilər üçün onların sosial-demoqrafik xüsusiyyətləri daxildir; təchizçilər üçün onların 

təlimləri və cari xidmət təchizi təcrübələri.  İkinci bölmədə  təqdim olunan tibb 

müəssisələrində AP üzrə müştərilərin istifadəsinə cəht etdikləri məsləhətlər, vasitələr, eləcə 

də onların istifadəsidir. Digər bölmələr AP vasitələrini qəbul və istifadə etmək üçün edilən 

cəhtlərin potensial səbəblərini müəyyənləşdirməkdən ibarətdir: səhiyyə sistemi amilləri (3-

cü bölmə), məlumatlılıq (4-cü bölmə) və əmin olma (5-ci bölmə). Səhiyyə sistemi amilləri 

üzrə bölmə xidmətlərin yerləşməsi, xidmət təchizatına olan maneələr, müxtəlif RS 

xidmətləri üçün testlər, məsləhət görülən həkimə  gəlişlərin sayı  və xidmət üçün ödəniş 

aparmadan ibarətdir.    

 

AP müştərilərinin çox az sayda olması səbəbindən o sorğudan alınmış nəticələr sonda – 6-



cı bölmədə təqdim olunmuşdur.   

 

 



1. İştirakçıların xüsusiyyətləri 

1.1. Xidmət göstərənlərin demoqrafik göstəriciləri, təlimləndirilmələri və 

göstərdiyi xidmətlər  

Cədvəl 2-də (səhifə 14) bu tədqiqata daxil edilmiş  həkimlərin xüsusiyyətləri verilib. 

Əməkdaşlıq edən bütün mama-ginekoloqlar qadın olub. Onların orta yaşı 50 olub və 

mama-ginekoloq kimi iş stajları orta hesabla 23 il olub.   

 

Müsahibə alınan 60 xidmət göstərənlərin yeddisi (12%),



8

 abort xidmətini göstərir, amma 

təxminən hamısı ANX-ri göstərir (98%). Mama-ginekoloqların 70%-i məlumat veriblər ki, 

qadınlar əsasən AP xidmətləri üçün müraciət edirlər.   

 

Mama-ginekoloqların çoxu məlumat veriblər ki, RS təlimlərini lazımi səviyyədə son 



zamanlar almışlar. Onlarin 75%-dən çoxu məlumat veriblər ki, AP və ANX xidmətləri üzrə 

aldıqları  təlimlər son beş ilin ərzində olub. Müqayisə üçün, məlumat verənlərin 42%-i 

həmin vaxt intervalında abort xidmətləri üzrə  təlim keçdiklərini deyir; faktiki olaraq, 

müsahibə verən həkimlərin 50%-i abort xidmətləri üzrə  təlim keçməmişlər. AP təlimləri 

Azərbaycanda müasir üsullardan daha çox istifadə olunan UDV, həblər və kondomlardan 

ibarətdir. Təcili kontraseptiv həblər və inyeksiya oluna bilən kontraseptivlər (ölkədə əlçatan 

                                                 

8

  Tədqiqatın planlaşdırılması mərhələsində yerli tədqiqatçılar məlumat verdilər ki, bütün mama-ginekoloqlar 



  abort, ANX və AP xidmətləri üzrə təlimli və təcrübəlidirlər, amma praktiki işləyən mama-ginekoloqların 

 çoxu 


məlumat verdilər ki, onlar faktiki olaraq heç zaman abort əməliyyatını həyata keçirməyiblər.    


 

 

 



“RESPOND” layihəsi

  



  Hesabat No. 11 

 Azərbaycan Respublikası, Bakı şəhəri dövlət sektorunda reproduktiv sağlamlıq və  



14 

ailə planlaşdırılması xidmətləri üzrə istifadəçilər.

 

olsa da) haqda təlimlərdə olan mam-ginekoloqların ¾-dən də azı məlumatlıdır. Bu göstərici 



AP məsləhətlərinin tam şəkildə  təklif olunması üçün maneçilik törədir. Bundan başqa, 

həkimlərin çoxu üçün UDV təlimi praktiki yerləşdirmə komponentini əhatə etməyib; 

onların ancaq 22%-i nə zamansa təlimdə UDV yerləşdirmişlər. Bu – UDV qoyulması üzrə 

bacarığa görə olan çatmazlıq (klinik və praktik) təlimi təchizçilər tərəfindən üsulun 

tətbiqinin təklifində gizlədilməyə səbəb ola bilərdi.    

 

Cədvəl 2. Təchizatçinın demoqrafik xüsusiyyətləri və təklif olunan xidmətlər 



Xüsusiyyətlər 

Təchiz edən 

orta, yaxud % 

(n=60) 

Qadın (%) 

100 

Orta yaş (il) 



50 

Mama-ginekoloq kimi orta staj ili 

23 

Müştəri tipi (%) 



Abort 12 

ANX  


98 

AP  


70 

Sonuncu ANX təlimi (%) 

Keçmiş illər ərzində  

33 


1–5 il əvvəl 50 

5 ildən çox əvvəl  

12 

Heç vaxt 



Sonuncu abort təlimi (%) 

Keçmiş illər ərzində 24 

1–5 il əvvəl  

18 

5 ildən çox əvvəl 8 



Heç vaxt  

50 


Sonuncu AP təlimi (%) 

Keçmiş illər ərzində 40 

1–5 il əvvəl  

35 


5 ildən çox əvvəl 17 

Heç vaxt  

Müzakirə ediləsi AP təlimli üsullar* (%) 



UDV  

75 


Həblər  

73 


Kondomlar  

60 


Təcili kontraseptiv həblər  

23 


Inyeksiya oluna bilən kontraseptivlər 18 

Implantlar 13 

Qadın sonsuzluğu  

10 


Digərləri

 23 



UDV təlim vaxtı yerləşdirənlər (%) 

22 


* Çoxsaylı cavablar mümkündür 

 



Digərlərinə daxildir: təqvim ritmi, spermasid və kontraseptiv həlqə.

 

 




Yüklə 0,49 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   21




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə