“Synergy Group” MMC
31 dekabr 2015-ci il tarixinә Konsolidasiya Edilmiş Maliyyә Hesabatları üzrә Qeydlәr
(Başqa cür qeyd olunmadığı tәqdirdә, mәblәğlәr Azәrbaycan Manatı ilә ifadә edilir)
10
3
Әsas Uçot Siyasәtlәrinin Qısa Xülasәsi (davamı)
Maliyyә aktivlәrinin tanınmasının dayandırılması. Qrup aşağıdakı hallarda maliyyә aktivlәrinin
tanınmasını dayandırır: (a) aktivlәr geri alındıqda vә ya bu aktivlәrlә әlaqәdar pul vәsaitlәrinin hәrәkәti
üzrә hüquqların müddәti başa çatdıqda vә ya (b) Qrup maliyyә aktivlәrindәn daxil olan pul vәsaitlәrinin
axını üzrә mülkiyyәt hüququnu ötürdükdә vә ya ötürülmә haqqında müqavilә bağladıqda vә bu zaman
(i) hәmin aktivlәrin mülkiyyәt hüququ ilә әlaqәdar bütün risk vә faydaları әsas etibarilә başqa tәrәfә
ötürdükdә vә ya (ii) bu aktivlәrin mülkiyyәt hüququ ilә әlaqәdar bütün risk vә faydaları әsas etibarilә
ötürmәdikdә vә ya saxlamadıqda, lakin, hәmin aktivlәr üzrә nәzarәt hüququnu özündә saxlamadıqda.
Nәzarәt qarşı tәrәfin satışa әlavә mәhdudiyyәtlәr qoymadan aktivi tam olaraq әlaqәli olmayan üçüncü
tәrәfә satmaq imkanına malik olmadığı hallarda saxlanılır.
Әsas vәsaitlәr. Әsas vәsaitlәr hәr hansı yığılmış amortizasiya vә ehtiyac yaranarsa dәyәrsizlәşmә
üzrә ehtiyat çıxılmaqla, ilkin dәyәrdә uçota alınır. Әsas vәsaitlәrә gәlәcәkdә әsas vәsait kimi istifadә
olunması nәzәrdә tutulan başa çatdırılmamış tikililәr daxildir.
Әsas vәsaitlәr ilә bağlı sonrakı xәrclәr müvafiq olaraq aktivin balans dәyәrindә vә ya ayrıca aktiv kimi
yalnız o halda tanınır ki, hәmin aktivlә bağlı gәlәcәk iqtisadi sәmәrәnin Qrupa daxil olması ehtimal
edilsin vә onun dәyәri etibarlı şәkildә ölçülә bilsin. Kiçik hәcmli tәmir vә gündәlik xidmәt xәrclәri çәkildiyi
dövrdә xәrcә silinir. Avadanlıqların әsas hissәlәrinin әvәz edilmәsi xәrclәri kapitallaşdırılır vә әvәz
edilmiş hissәlәr balansdan silinir.
Rәhbәrlik hәr bir hesabat dövrünün sonunda әsas vәsaitlәr üzrә dәyәrsizlәşmә әlamәtlәrinin mövcud
olub-olmadığını qiymәtlәndirir. Әgәr bu cür әlamәtlәr mövcud olarsa, rәhbәrlik bәrpa edilә bilәn dәyәri
tәxmin edir. Aktivin bәrpa edilә bilәn dәyәri onun satış üzrә mәsrәflәri çıxılmaqla әdalәtli dәyәri vә
istifadә dәyәrindәn daha yüksәk olan dәyәridir. Aktivin balans dәyәri onun bәrpa edilә bilәn dәyәrinә
qәdәr azaldılır vә dәyәrsizlәşmә zәrәri il üzrә mәnfәәt vә ya zәrәrdә tanınır. Aktivin istifadә dәyәrini vә
ya satış üzrә mәsrәflәr çıxılmaqla әdalәtli dәyәrini müәyyәn etmәk üçün istifadә edilmiş tәxminlәrdә
dәyişiklik baş verdiyi tәqdirdә, әvvәlki illәrdә tanınmış dәyәrsizlәşmә zәrәri bәrpa edilir.
Aktivlәrin silinmәsindәn yaranan mәnfәәt vә ya zәrәr gәlirin mәblәği ilә balans dәyәri arasındakı fәrq
kimi müәyyәn edilir vә il üzrә mәnfәәt vә ya zәrәrdә sair әmәliyyat gәlirlәri vә ya xәrclәri kimi tanınır.
Amortizasiya.
Torpaq vә başa çatdırılmamış tikililәr üçün amortizasiya hesablanmır. Әsas vәsaitlәr
üzrә amortizasiya düz xәtt metoduna, yәni әsas vәsaitlәrin tәxmini faydalı istifadә müddәti әrzindә
aktivlәrin ilkin dәyәrini onların qalıq dәyәrinәdәk azaltmaqla hesablanır:
Faydalı istifadә müddәti
Binalar
14-25 il
Torpaq sahәlәrinin tәkmillәşdirilmәsi
25 il
Maşınlar
5-25 il
Mebel vә sair avadanlıqlar
4-5 il
Nәqliyyat vasitәlәri
4-6 il
Aktiv faydalı istifadә müddәtinin sonunda nәzәrdә tutulan vәziyyәtә uyğun olduqda, onun satışı ilә bağlı
ehtimal olunan xәrclәr çıxıldıqdan sonra, Qrup tәrәfindәn әldә oluna bilәcәk qiymәtlәndirilmiş mәblәğ
aktivin qalıq dәyәridir. Aktivlәrin qalıq dәyәri vә faydalı istifadә müddәti hәr hesabat dövrünün sonunda
nәzәrdәn keçirilir vә lazım olduqda dәyişdirilir.
Bioloji aktivlәr. Qrupun bioloji aktivlәri mәhsul verәn vә istehlak olunan bioloji aktivlәrdәn ibarәtdir.
Qrupun mәhsul verәn bioloji aktivlәrinә gül vә üzüm tinglәri daxildir vә fiziki cәhәtdәn torpağa bağlıdır.
Belә bioloji aktivlәr, elәcә dә xam torpaq, torpaq sahәlәrinin tәkmillәşdirilmәsi mexanizmlәri vә bioloji
aktivlәrdәn ibarәt olan qarşılıqlı әlaqәli aktivlәr üçün ayrıca bazar mövcud olmadığına görә Qrupun
rәhbәrliyi bioloji aktivlәri hәr hansı yığılmış amortizasiya vә yığılmış dәyәrsizlәşmә zәrәrlәri çıxılmaqla,
ilkin dәyәrdә qiymәtlәndirir. Mәhsul verәn bioloji aktivlәrin ilkin dәyәri bitkilәrin alış dәyәrindәn vә hәmin
bitkilәrin mәhsuldarlıq sәviyyәsinә çatdırılması üçün çәkilmiş digәr xәrclәrdәn ibarәtdir.
Mәhsul verәn bioloji aktivlәr uzunmüddәtli aktivlәr kimi tәsniflәşdirilir vә düz xәtt metoduna әsasәn
mәhsul yığımı dövrü әrzindә amortizasiya olunur.
Qrupun bioloji aktivlәrindәn әldә edilmiş kәnd tәsәrrüfatı mәhsulları yığım anında tәxmin edilәn satış
xәrclәri çıxılmaqla, әdalәtli dәyәrlә qiymәtlәndirilir.
“Synergy Group” MMC
31 dekabr 2015-ci il tarixinә Konsolidasiya Edilmiş Maliyyә Hesabatları üzrә Qeydlәr
(Başqa cür qeyd olunmadığı tәqdirdә, mәblәğlәr Azәrbaycan Manatı ilә ifadә edilir)
11
3
Әsas Uçot Siyasәtlәrinin Qısa Xülasәsi (davamı)
Qeyri-maddi aktivlәr. Qrupun qeyri-maddi aktivlәri müәyyәn faydalı istifadә müddәtinә malik olmaqla
әsasәn kapitallaşdırılmış proqram tәminatından vә torpaqdan istifadә hüququndan ibarәtdir.
Proqram tәminatı üzrә әldә edilmiş lisenziyalar vә torpaqdan istifadә hüququ onların alınması vә tәtbiq
edilmәsi üçün çәkilmiş xәrclәrin әsasında kapitallaşdırılır.
Qrup tәrәfindәn nәzarәt olunan identifikasiya edilә bilәn unikal proqram tәminatı ilә birbaşa әlaqәli olan
tәrtibat xәrclәri, çәkilmiş xәrclәrdәn artıq olan әlavә iqtisadi sәmәrә gәtirәcәyi halda qeyri-maddi aktivlәr
kimi tanınır. Kapitallaşdırılmış xәrclәrә proqram tәminatını tәrtib edәn işçilәrә sәrf olunan xәrclәr vә
ümumi tәsәrrüfat xәrclәrinin müvafiq hissәsi daxildir. Proqram tәminatı ilә әlaqәdar bütün digәr xәrclәr
(mәs, texniki dәstәk xәrclәri) çәkildiyi zaman xәrcә silinir.
Qeyri-maddi aktivlәr tәxmin edilәn faydalı istifadә müddәtlәri әrzindә düz xәtt metodu ilә amortizasiya
olunur.
Faydalı istifadә müddәti
Proqram tәminatı
üzrә lisenziyalar
10 il
Torpaqdan
istifadә hüququ
99 il
Qeyri-maddi aktivlәr dәyәrsizlәşdikdә, onların balans dәyәri istifadә dәyәri ilә satış xәrclәri çıxılmaqla
әdalәtli dәyәrdәn daha yüksәk olan dәyәrә silinir.
Mәnfәәt vergisi. Hazırkı konsolidasiya edilmiş maliyyә hesabatlarında әks etdirilәn mәnfәәt vergisi
Qrupa daxil olan hәr bir ayrıca müәssisә üçün Azәrbaycan Respublikasının qüvvәdә olan vә ya hesabat
dövrünün sonuna qüvvәyә minmiş qanunvericiliyinә uyğun olaraq hesablanmışdır. Mәnfәәt vergisi xәrci
(krediti) cari vә tәxirә salınmış mәnfәәt vergisindәn ibarәt olub, mәnfәәt vә zәrәr hesabatında qeydә
alınır. Lakin, hәmin vә ya başqa dövrdә bilavasitә kapital hesablarında qeydә alınan әmәliyyatlara aid
olan vergilәr bilavasitә kapital hesablarında qeydә alınır.
Cari mәnfәәt vergisi cari vә әvvәlki dövrlәr üzrә vergiyә cәlb edilәn mәnfәәt vә ya zәrәr ilә әlaqәdar
vergi orqanlarına ödәnilәcәk vә ya onlardan geri alınacaq mәblәği tәşkil edir. Vergiyә cәlb edilәn
mәnfәәt vә ya zәrәr konsolidasiya edilmiş maliyyә hesabatlarının müvafiq vergi bәyannamәlәrinin
tәqdim olunmasından әvvәl tәsdiqlәndiyi halda tәxmini göstәricilәrә әsasәn hesablanır. Mәnfәәt
vergisindәn başqa sair vergilәr inzibati vә sair әmәliyyat xәrclәri kimi qeydә alınır.
Tәxirә salınmış mәnfәәt vergisi öhdәlik metodundan istifadә etmәklә, aktiv vә öhdәliklәrin vergi bazası
vә maliyyә hesabatlarının hazırlanması mәqsәdlәri üçün onların balans dәyәri arasında yaranan
keçmiş illәrin vergi zәrәri vә bütün müvәqqәti fәrqlәr üçün hesablanır. İlkin uçot zamanı istisna hal
olaraq, әgәr әmәliyyat maliyyә mәnfәәti vә vergiyә cәlb edilәn mәnfәәtә tәsir göstәrmirsә, aktiv vә
öhdәliyin ilkin qeydә alınması nәticәsindә yaranan müvәqqәti fәrqlәr üzrә tәxirә salınmış vergi
hesablanmır (müәssisәlәrin birlәşmәsi halları istisna olmaqla). Tәxirә salınmış vergi qalıqları, qüvvәdә
olan vә ya hesabat dövrünün sonunda qüvvәyә minmiş vergi dәrәcәlәrinә әsasәn müvәqqәti fәrqlәrin
qaytarılacağı vә ya keçmiş illәrdәn yığılmış vergi zәrәrlәrinin istifadә edilәcәyi dövrdә tәtbiq edilmәli
vergi dәrәcәlәrindәn istifadә etmәklә hesablanır. Tәxirә salınmış vergi aktiv vә öhdәliklәri yalnız Qrupun
ayrı-ayrı müәssisәlәri arasında әvәzlәşdirilir.
Gәlirdәn çıxılan müvәqqәti fәrqlәr üzrә tәxirә salınmış vergi aktivlәri vә keçmiş illәrin vergi zәrәrlәri
vergi tutulan gәlәcәk gәlirlәrin yaranması vә bu gәlirlәr üzrә çıxılmaların istifadә edilmәsi ehtimalını
nәzәrә alaraq tanınır.
Qrup törәmә müәssisәlәrin dividendlәri vә ya onların satışından әldә edilәn gәlirlәrә tәtbiq edilәn
vergilәr üzrә müvәqqәti fәrqlәrin qaytarılmasına nәzarәt edir. Rәhbәrliyin yaxın gәlәcәkdә müvәqqәti
fәrqlәrin qaytarılmasını gözlәdiyi hallar istisna olmaqla, Qrup belә müvәqqәti fәrqlәr üzrә tәxirә salınmış
vergi öhdәliklәrini tanımır.