G
G
G
G==
=
=yyyy[[[[wwwwkk
k
k F
F
F
Faaaattttm
m
m
maaaan
n
n
n\\\\n
n
n
n N
N
N
Naaaa````\\\\llll\\\\
F
F
F
Fiiiirrrriiiid
d
d
du
u
u
un
n
n
n bb
b
bwwwwyyyy K
K
K
K==
=
=[[[[wwwwrrrrlllliiii
©D^nya U]aq Wdwbiyyat\ Kitabxanas\, 1985.
Biri var imi], biri yox imi], bircw ki]i var imi], bu ki]inin bir arvad\ vw bu arvaddan Fatma
ad\nda bir q\z\ var imi]. Fatma [ox a`\ll\ vw g=zwl q\z imi]. Bir g^n Fatman\n anas\
naxo]lay\r vw q\z\na deyir ki, mwn =lwndwn sonra dwdwn twzw arvad alacaq, o arvad da swni
[ox incidwcwkdir. Amma qara inwyimizdwn m^qwyyid ol, onu =z^n otar.
Q\z\n anas\ =l^r vw dwdwsi gedib =zgw bir arvad al\r. Bu arvad\n da irwliki wrindwn bir [irkin
q\z\ vard\.
Arvad g=y[wk Fatman\ [ox d=y^b incidirmi]. Fatma swbir edib, hwr g^n qara inwyi
apararm\] otarma`a. Fatman\n anal\`\ ona yun, daraq verwrmi] ki, [=ldw wyirsin. Fatma
yunu verwrmi] inwyin a`z\na. Qara inwk yunu udar, sonra haz\r ipi a`z\ndan [\xar\b
verwrmi] Fatmaya.
Bir g^n Fatma yun darad\`\ yerdw k^lwk onun wl[iminin birini g=t^r^b qalx\zd\ havaya.
Fatma bunun dal\nca y^r^y^b dedi:
—Qanad\na qurban, yel baba, wl[imimi sal, baba!
Yel onun wl[imini bir bacadan sald\. Fatma evw girib g=rd^ ki, burada bir heybwtli qar\
oturub, alt doda`\ yer s^p^r^r, ^st doda`\ g=y. Qar\ qaba`\na bir qurba`a qoyub onu
s\`allay\r. Bu, div anas\ idi.
Fatma qar\ya ba] wyib dedi ki, mwnim wl[imimi ver.
Qar\ dedi:
—Gwl ba]\ma bax, sonra verim.
Fatma onun ba]\na baxanda g=rd^ ki, ilan-qurba`a ilw doludur.
Qar\ soru]du:
—Mwnim ba]\m yax]\d\, ya anan\n ba]\?
2
Fatma cavab verdi ki, swninki yax]\d\r.
Qar\ soru]du:
—Bu qurba`a g=y[wkdir, yoxsa insan?
Fatma dedi:
—K=n^l sevwn g=y[wkdir.
Fatman\n s=zlwri qar\ya xo] gwldi. Qar\ onun wl[imini verib dedi:
—Gedwrswn, qaba`\na bir a` su, bir qara su vw sonra bir q\rm\z\ su [\xacaq. A` suda
[imwrswn, qara su ilw sa[\n\ yuyarsan, q\rm\z\ sudan yanaqlar\na s^rtwrswn.
Bir dw qar\ =z t^k^ndwn verdi vw dedi ki, mwn swnw laz\m olsam, yand\rarsan, yan\nda
haz\r olaram.
Fatma t^k^ g=t^r^b, necw ki, qar\ demi]di elw dw elwdi. Qabaqca a` suda [imdi, sonra qara
suda sa[lar\n\ yudu vw q\rm\z\ sudan g=t^r^b doda`\na, yanaqlar\na [wkdi. Elw g=y[wk
oldu, misli vw bwrabwri tap\lmad\.
Anal\`\ Fatman\n gec gwldiyini g=r^b q\z\na dedi:
—{\x, g=r Fatma necw oldu.
Q\z\ [\x\b g=rd^ ki, Fatma gwlir, amma elw g=zwllw]ib ki, adam baxanda g=z^ qama]\r.
2
Fatma evw gwlwndw anal\`\ onu danlad\. Q\z\n g=zwllwyini g=r^b soru]du:
—Harada swn belw g=zwl oldun?
Fatma ba]\na gwlwni anal\`\na s=ylwdi, o da sabah\s\ g^n Fatmaya dedi ki, indi swn evdw
otur, qoy bu g^n dw mwnim q\z\m getsin inwyi otarma`a. Ana =z q\z\na yun, daraq verdi.
Yel bunun da wl[imini g=t^r^b qa[\rd\ vw gwtirdi hwmin dam\n bacas\ndan sald\. Q\z
wl[imin dal\nca y^y^r^b i[wri girdi vw qar\ya dedi:
—Wl[imimi ver.
Qar\ dedi:
—Ba]\ma bax, sonra verim.
3
Q\z onun ba]\na baxanda qar\ soru]du:
—Mwnim ba]\m yax]\d\r, yoxsa nwnwnin ba]\?
Q\z dedi:
—Swnin ba]\n pisdir, nwnwmin ba]\ yax]\d\r.
Qar\n\n buna ac\`\ tutub dedi:
—Gedwrswn qaba`\na bir a` su [\xar, bir qara su. Qara suda [imwrswn, a` suda ba]\n\
yuyarsan.
Q\z a` suda ba]\n\ yuyub, qara suda [imdi, daha da [irkin vw kifir oldu. Anas\ bunu g=r^b
Fatmaya bwrk ac\`\ tutdu vw hirsindwn az qald\ [atlas\n. Fatman\n ac\`\na istwdi onun
inwyini =ld^rs^n. {^nki i]lwrin ba]\ inwk idi.
Bir g^n arvad dal\na bir-iki lava] ba`lay\b, ^z^nw zwfwran [wkib girdi yor`an-d=]wyw. Wri
evw gwlwndw bir o yana, bir bu yana d=nd^, lava]\ dal\nda q\rd\. Wri soru]du:
—Arvad swnw nw olub s^m^klwrin elw ]aqq\lday\r vw rwngin belw saral\bd\r?
Arvad dedi:
—Bwrk naxo]am, =l^rwm, qara inwyi gwrwk kwswswn. Mwn onun wtindwn yeswm, bwlkw
dirilwm.
Ki]i istwmwdi Fatman\n inwyini =ld^rs^n. Amma wlac\ kwsilib dedi:
—Qoy Fatma evdwn bir yana getsin, inwyi kwsim.
Inwk bunlar\n fikrini qan\b Fatmaya dedi:
—Mwni kwswcwklwr. Amma swn mwnim wtimdwn yemw vw s^m^klwrimi y\`\b bir yerdw
basd\r. Hwr vaxt istwswn gwl o yerw, ^st^n^ a[, orada bir dwst paltar vw bir c^t q\z\l ba]maq
taparsan.
Fatma inwk ilw evw qay\danda atas\ onu i] dal\nca g=ndwrib inwyi kwsdi. Fatma qay\d\b
inwyini =lm^] g=r^b [ox a`lad\. Haray hara [atacaqd\? Inwyin wtindwn he[ yemwdi vw
s^m^klwrini y\`\b bir yerdw quyulad\.
3
Sabahdan xwbwr [\xd\ ki, pad]ah\n o`luna toy olur. Fatman\n anal\`\ yerw bir [anaq dar\
swpib dedi ki, bunlar\ bir-bir y\`arsan [ana`a. Yan\nda bir k^p dw qoyub dedi: bunu da
a`lay\b g=z^n^n ya]\ ilw doldurarsan. +z q\z\n\ da geyindirib-ke[indirib apard\ toya.
4
Yaz\q Fatma qwmgin oturub ba]lad\ a`lama`a. Birdwn qar\ yad\na d^]d^. O verdiyi t^k^
yand\rd\. Hwmin saat qar\ haz\r oldu. Fatma ba]\na gwlwni ona s=ylwdi. Qar\ dedi:
—Qwm yemw, tezlik ilw ham\s\ ba]a gwlwr.
Qar\ aya`\n\ vurdu yerw. O dwqiqw yerdwn bir toyuq yan\nda c^cwlwri ilw [\xd\, dar\n\ twmiz
dwnlwdilwr, [ana`\ qar\n\n gwtirdiyi ba]qa dar\ ilw doldurdular.
Qar\ Fatmaya dedi:
—K^p^ dw twmiz su ilw doldurub i[inw bir ovuc duz t=k, o da olsun g=z ya]\.
Sonra Fatma ilw qar\ getdilwr inwyin s^m^y^ basd\r\lan yerw. Buran\ qaz\b g=rd^lwr ki, bir
dwst zwrif ipwk par[adan libas vw bir c^t q\z\l ba]maq [\xd\. Burada [oxlu q\z\l da vard\.
Qar\ libas\, ba]ma`\ geyindirdi Fatmaya vw bir az q\z\l, bir az da torpaq g=t^r^b Fatma ilw
getdilwr toya.
Burada qar\ dedi:
—Bu q\z mwnim nwvwmdir, qoyun bu da oynas\n.
O, Fatman\n bir ovcuna q\z\l, bir ovcuna da torpaq qoyub tap]\rd\ ki, anal\`\n\ntwrwfinw
oynayanda onlar\n ^z^nw torpaq swp, =zgwlwrin twrwfinw oynayanda q\z\l.
Fatma da [ox g=zwl oynay\rd\. Ham\ onun oynama`\na a]iq oldu. Amma anal\`\ twrwfw
oynayanda torpaq swpdi, =zgwlwri twrwfw oynayanda q\z\l. Oynayandan sonra Fatma twlwsik
qay\td\ evw. {ox twlwsdiyinw g=rw k=rp^dwn ke[wndw ba]ma`\n\n bir tay\n\ sald\ suya.
Fatman\n anal\`\ toydan q\z\ ilw qay\d\b g=rd^ ki, Fatma evdw oturub, =z tap]\rd\`\ i]lwri
dw yerinw yetirib. O [ox qwzwbli idi.
Fatma soru]du:
—Ay ana, toyda nw g=rd^n^z?
Anal\`\ ac\ql\ dedi ki, he[ zad g=rmwdik, bir g^n^ qara gwlmi] q\z [\xd\, oynad\, =z^ dw
swnw ox]ay\rd\. Biz twrwfw oynayanda torpaq swpirdi, =zgwlwri twrwfw oynayanda q\z\l-g^m^]
swpirdi.
Fatma dedi:
—Mwn evdwn [=lw [\xmam\]am, swn buyurdu`un i]lwrin dal\nca olmu]am.
4
5
Bir g^n pad]ah\n o`lu ova [\xd\. K=rp^n^n yan\ndan ke[wndw istwdi ki, at\na su versin. At
suya yax\nla]anda xorruyub su i[mwdi. Pad]ah\n o`lu adam sald\r\b [ay\ axtartd\. Onun
i[indwn bir q\z\l ba]maq tapd\lar. Ba]maq [ox zwrif idi. Pad]ah\n o`luna [ox xo] gwldi.
Istwdi ki, nw t=vr olsa, axtard\b onun yiywsini taps\n vw =z^nw als\n.
{ox gwzdilwr, tapmad\lar. Car[\lar car [wkwndw Fatman\n anal\`\ e]itdi, onun wl-aya`\n\
ba`lay\b sald\ twndirw vw =z q\z\n\n ayaqlar\n\ yuyub qaz\d\.
Pad]ah\n adamlar\ axtara-axtara gwlib [\xd\lar Fatmagilin evinw. {irkin q\z\n aya`\na
ba]maq geydirdilwr, olmad\. Soru]dular ki, sizin evdw =zgw q\z yoxdurmu? Fatman\n
anal\`\ cavab verdi ki, yoxdur. Amma Fatman\n bir xoruzu var idi, bu xoruz ba]lad\
banlama`a:
Fatma bac\m twndirdw,
Ayaqlar\ kwndirdw!
Arvad nw qwdwr istwdi xoruzu qovsun, olmad\. Xoruz s\[rad\ dam\n ^stw, uca sws ilw
banlad\:
Fatma bac\m twndirdw,
Ayaqlar\ kwndirdw!
Pad]ah\n adamlar\ bunu e]idib, twndirw baxd\lar; g=rd^lwr ki, bunun i[indw bir g=zwl q\z
wl-aya`\ kwndir ilw ba`lanm\] y\x\l\bd\r. Q\z\ [\xard\b ba]ma`\ onun aya`\na geydirdilwr.
G=rd^lwr ki, ba]maq elw bil onun aya`\na bi[ilibdir. Apard\lar pad]ah\n o`luna. Pad]ah\n
o`lu bunu g=rwn kimi cani-dildwn a]iq oldu vw yeddi g^n-yeddi gecw toy eylwyib, Fatman\
=z^nw arvad ald\. Yedilwr, i[dilwr, yerw ke[dilwr, siz dw yeyin, i[in, murad\n\za yeti]in!
_______
Veb direktor: Betti Bleyer
Mwtni y\`d\: Swkinw Isgwndwrova
Veb ^[^n haz\rlad\: &lviyyw Mwmmwdova
AZERI.orga qoyuldu: yanvar, 2004
Dostları ilə paylaş: |