Microsoft Word turkane dissertasiya11111111111111. docx
Yüklə 0,51 Mb. Pdf görüntüsü
|
71
NƏT CƏ VƏ TƏKL FLƏR Yeni yüzilliyin ikinci yarısında texnoloji innovasiya sahəsində peşəkarlar effektiv texnologiyalardan istifadə etməklə istehsal müəssisələrinə məhsuldarlığı yüksəltməklə bərabər rəqabətə davamlılıq zəmanəti əldə etmək imkanı verir. Son nəticədə iqtisadi artımlara, qarşıya qoyulan məqsədlərə daha asan və səmərəli yollarla nail olmağa gətirib çıxarır. Müəssisələr, xüsusilə dövlət müəssisələri istehsal olunan biliyin dəyərini düzgün dərk edərək, eyni zamanda öz təşkilatlarına lazım olan bilik məhsulunu düzgün seçib, ondan təşkilatın xeyrinə düzgün istifadə etməyi bacarsalar, informasiya və biliklər cəmiyyətinin inkişafına təkan verər və bu cəmiyyətin ayrılmaz parçasına çevrilə bilərlər. Kobb-Duqlas funksiyasından, müxtəlif riyazi metodlardan və Dünya Bankının statistik verilənlərindən istifadə etməklə KT-nin, insan kapitalının və digər resursların iqtisadiyyata təsirini qiymətləndirmək mümkündür. Aparılmış tədqiqatlar KT sektorunun inkişafının ÜDM-un artımına müsbət təsir göstərdiyini, KT-nin iqtisadiyyatın hərəkətverici qüvvəsi və əsas iqtisadi inkişaf faktoru olduğunu göstərir. Təhlil prosesində istifadə olunan Kobb-Duqlas funksiyasını təkmilləşdirməklə informasiya cəmiyyətinin müxtəlif sahələrində KT-nin təsirini qiymətləndirmək olar. Bu isə inkişaf etməkdə olan ölkələrdə yeni cəmiyyətin, rəqabətqabiliyyətli iqtisadiyyatının qurulmasında mühüm rol oynaya bilən müasir texnologiyaların geniş yayılmasını sürətləndirə bilər. Yüksək aqrar oriyentasiya indeksi Azərbaycanda kənd təsərrüfatının orta və uzunmüddətli dönəmdə davamlı iqtisadi inkişafına müsbət töhfə verə bilər. Azərbaycanda hər min hektara tələb olunan traktor, taxılyığan kombayn və kotanların sayının artırılaraq qısamüddətli dönəmdə dünya üzrə orta göstəriciyə, uzunmüddətli dönəmdə isə sənayecə inkişaf etmiş ölkələrin səviyyəsinə çatdırılması vacib şərtdir. Azərbaycanda aqrar sahədə moderləşməni sürətləndirmək üçün elm və təhsilin vahid platformada prosesə qoşulmasını təmin etmək lazımdır. Bunun üçün universitet 72
klasteri, torpaq qrant universitetləri, Aqrar Elmin Kommersiyalaşdırılması Fondu və aqrotexnoparkların yaradılması əhəmiyyətli olardı. Dunya iqtisadiyyatının muasir inkişafetmə mərhələsində Azərbaycan Respublikasi iqtisadi təhlükəsizliyinin təmin
edilməsində milli
rəqabətqabiliyyətliliyinin rolununtəhlili aşağıda göstərilən nəticələrə gəlməyə əsas verir:
1. Azərbaycan Respublikası iqtisadiyyatın modernləşdirilməsinin davam etdirilməsi və innovasiya sisteminin formalaşması iqtisadiyyatımızı üstün xammal ixracı inkişafı zonasından çıxarmağa imkan verəcək və emal sahələrinin artım dinamikasınagüclü təkan verəcək, ölkənin dünya birliyində rəqabətqabiliyyətliliyini və onun dünya iqtisadi məkanına bərabərhüquqlu inteqrasiyasını tam mənada təmin edəcək;
2. Əldə edilmiş siyasi sabitlik şəraiti, həmçinin son illər islahatların gələcək irəliləyişi üçün yaradılmış uğurlu sosial-iqtisadi baza iqtisadiyyatımız qarşısında rəqabətqabiliyyətliliyi daha yüksək olan ilk əlli ölkə sırasına daxil olmaq imkanınıyaradıb. Bu, milli iqtisadi təhlükəsizliyimizin təmin edilməsinin təkmilləşdirilməsinindavam işinin real və eyni zamanda, irimiqyaslı məqsədidir; 3. Ölkənin iqtisadi və ümumi təhlükəsizliyinin təmin edilməsi amillərindən biri kimi milli rəqabətqabiliyyətliliyinin yüksəldilməsi və bunun formalaşdırılması dövlətinəlində güclü silahdır; 4. Azərbaycan iqtisadiyyatının təhlükəsizliyinin təkmilləşdirilməsi vəzifələrindən biri milli rəqabətqabiliyyətliliyinin yüksəldilməsi və bunun əsas tərkib hissəsi kimi ölkədə, dünya standartlarına cavab verən infrastrukturun yaradılmasınıntəmin edilməsidir; 5. Azərbaycan iqtisadiyyatının modernləşdirilməsi zamanı sabit iqtisadi islahatlar, xüsusilə də texnoloji inkişaf, səmərəli maliyyə institutları, iqtisadiyyatda dövlətinrolu güclü olmadan mümkün deyildir; 6. Qloballaşma şəraitində bazar sisteminin təsiri ilə dövlətin yeni müstəqil vəzifəsi kimi ölkənin iqtisadi təhlükəsizliyinin qorunması vacib məsələlərdən biridir.
73
Azərbaycanda hökumət strukturları iqtisadi (sosial-iqtisadi) təhlükəsizliyin təmin olunması sisteminə, mümkün imkanların bütün spektri çərçivəsində cəmiyyətinvə dövlətin özünun inkişafı üçün daha yaxşı şərtlərin təmin olunması üçün təyinolunan alət kimi baxmalıdır; 7. Dünya qtisadi Formunun (WEF) son illər üçün indeks göstəricilərinin dinamikası bu gün Azərbaycan iqtisadiyyatı üçün nəinki mövcud rəqabət üstünlüklərinin saxlanmasının önəmli olduğunu, həm də yeni, yüksək texnologiyalara və “bilikləriniqtisadiyyatı”-na əsaslanan innovasiyalı iqtisadiyyatın tətbiqi yolu ilə daha yüksək üstünlüklərə keçmək və bununla milli iqtisadi təhlukəsizliyimizin təminiüçün mümkün olan hər şeyi etmək; 8.
Xarici investisiyalar heç də
avtomatik olaraq
iqtisadiyyatın rəqabətqabiliyyətliliyinin təmin edilməsi problemlərinin hamısını həll etmir və baş verən maliyyə böhranı zamanı xarici mənbələrlə müqayisədə milli mənbələr daha prioritetdir.Böhrandan sonrakı dövrdə Azərbaycan iqtisadiyyatında daxili investorlara daha çox diqqət ayırmaq lazımdır. Aparılan tədqiqat nəticəsində aşağıdakı təkliflərin irəli sürülməsini məqsədə uyğun hesab edirik: -Biliklərə əsaslanan iqtisadiyyatınhəyata keçirilməsi üçün ölkə daxilindəki müəssələrin fəaliyyəti elektronlaşdırılsın. -Proseslərə uyğun olaraqməlumat vaxtında və dəqiq şəkildə informasiya sisteminə daxil edilsin. Bu tədqiqatda bilik iqtisadiyyatının iqtisadi proseslərdə görünən müsbət təsirini sübut etməklə elm və texnologiyanın və eləcə də tətbiqi proqramların inkişafı nəticəsində daha təsirli bir iqtisadi fəaliyyət əldə etməyin mümkünlüyü sübuta yetirilir.
74
Ə
1. http://www.bibliofond.ru/view.aspx?id=521023 2. Пидоймо Л .П., Бутурлакина
Е .В. Cущность категорий
«информационное общество», «информационная экономика» // Современная экономика: проблемы и решения, 2010, 4 (4), ст. 112-119 3. Базылев Н. И., Грибанова Н. Л. "Новая экономика", ее движущие силы и тенденции развития // Проблемы современной экономики, N 1/2 (17/18), 2006.
4. ИКТ-компетенции как фактор социально-экономического развития России
/ Под ред. Хохлова Ю.Е., Шапошника С.Б., М., Институт развития
информационного
общества
, 2012,
70 с , http://www.iis.ru/docs/e-competences_full_report.pdf 5. Atkinson R., McKay A. Digital Prosperity: Under standing the Economic Benefits of the Information Technology Revolution // The Information Technology and Innovation Foundation, March 2007, 78 p.
Manifesto, Cambridge 7. ИКТ-компетенции как фактор социально-экономического развития России
/ Под ред. Хохлова Ю.Е., Шапошника С.Б., М., Институт развития
информационного
общества
, 2012,
70 с , http://www.iis.ru/docs/e-competences_full_report.pdfUniversity Press, 3 edition, 1991. 8. Erdil E., Turkcan B., Yetkiner I.H., “Does Information and Communication Technologies Sustain Economic Growth? The Underdeveloped and Developing Countries Case”, IUE Department of Economics WP0901 (2009), Available at http://eco.ieu.edu.tr/wp-content/wp0901.pdf 9. Ставцева Т.Н. Место и роль информационных ресурсов в современной экономике
/Ученые
записки
Орловского государственного
75
университета . Серия: Гуманитарные исоциальные науки, 2010, № 3-1, c. 37-44.
10. Som O. Innovation without R&D: Heterogeneous Innovation Patterns of Non-R&D-Performing Firms in the German Manufacturing Industry, 2012, XVIII, 461p.
Economy (NE), Book Chapter, p. 89-159. 12. Datta A., Agarwal S. Telecommunications and economic growth: a panel data approach // Applied Economics - APPL ECON , vol. 36, No. 15, pp. 1649-1654, 2004.
Growth: Panel Estimation Approach. Journal Knowledge Economy, 26 may 2012.
Knowledge Economy / International Asia Symposium on Intelligent Interaction and Affective Computing, 8-9 December, 2009, pp. 25 – 28.
perspective of the Information Economy / and International Conference on Power Electronics and Intelligent Transportation System (PEITS), 2009, 19- 20 Deceber., pp. 332 – 336. 16. Стрелец И.А. Сетевая экономика, М, Эксмо, 2006, 208 с. 17. http://www.bcg.com 18. Баркалов С.А., Демченко К.С, Руссман И.Б. Модели анализа деятельности производственных объединений на базе функций Кобба- Дугласа
, М., 2000, 79 с. 19. www.weforum.org/WEF/The Global Competitiveness Report 2011-2012 (Dünya qtisadi Forumunun saytı). 20. www.weforum.org/WEF/The Global Competitiveness Report 2009-2010 Global RiskReport 2010 (Dünya qtisadi Forumunun saytı). 76
21. Segerstrom P.S., Innovation, Imitation, and Economic Growth, Journal of Political Economy, The University of Chicago Press, Vol. 99, No. 4, Aug., 1991, p. 80
Challenge, Current Directions in Psychological Science, Vol. 14, No. 5 (Oct., 2005), p. 243
sahibkarlığın inkişaf istiqamətləri, Az.ETKT və T -nun Elmi Əsərləri, 3/2012.
Strategies for Development, Greenwood Publishing Group Inc., London, 1996.
systems as a rationale and guide in innovation policy, Innovation policy, theory and practice, An international handbook, Cheltenham, Elgar Publishers, 2010. 26. Smits R.E., Kuhlmann S., Shapira P., “The Theory and Practice of Innovation Policy - An International Research Handbook, Edgar Elgar, 2010. 27. Gibbons M., Science’s new social contract with society, Nature 102, 1999. 28. Leydesdorff L., Etskowitz H., Can the public be considered as a fourth helix in university industry - government relationships, Report of the 4th Triple Helix conference, Science and public policy 30, 2003.
bubbles and golden ages, Edward Elgar, Cheltenham, 2002. 30. Гуриев С., Модернизация или инновация: что важнее для экономики России
?, Forbes, 2010. 31. Теория инновационной
экономики : учебник
/Под ред
. О .С.Белокрыловой-Ростов н/Д: Феникс, 2009, с. 242. 77
32. Eminov N.O., Milli innovasiya infrastrukturunun formalaşmasi və inkişafi problemləri, AMEA-nın xəbərləri ( qtisadiyyat seriyası), 2, 2012, s.27. 33. Əliyev . ., Heydər Əliyev yolu: Azərbaycan inkişafının yeni mərhələsində, Bakı, Azərbaycan, 2007, s.862. s.366 34. Juma C., The New Harvest, Agricultural nnovation in Africa, Oxford University Press, Inc., New York, 2011, p.18. 35. Теория инновационной
экономики : учебник
/Под ред
. О .С.Белокрыловой-Ростов н/Д: Феникс, 2009, с. 242. 36. www.weforum.org/WEF/The Global Competitiveness Report 2010-2011/ Global Risk Report 2011 (Dünya qtisadi Forumunun saytı). 37. Allahverdiyev Q.S., Kənd təsərrüfatının peşəkar kadr hazırlığı sisteminin təkmilləşdirilməsi, Az.ETKT və T -nun Elmi Əsərləri, 1/2012, s.196. 38. Schultz T. W., Investment in human capital, The American Economic Review, Vol.51, No. 1, 1961, pp.1-17. 39. Becker G. S., Human Capital: A Theoretical and Empirical Analysis, with Special Reference to Education, 3rd Edition, 1994. 40. Machlup F., The Production and Distribution of Knowledge in the United States, Princeton University Press, 1970. 41. Azərbaycan Respublikasında 2009-2015-ci illərdə elmin inkişafı uzrə Milli Strategiya, Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 4 may 2009-cu il Fərmanı ilə təsdiq edilmişdir.
Press, 2007, p. 86. 43. Мау В., Мировая экономика в 2009 году: Между кризисом модернизацией , Вопросы экономики, 2, 2010.
технологических методов, Вопросы экономики, 3, 2009.
York, 1982. 78
46. Ruhnka, J.C., Young, J.E., A venture capital model of the development process for new ventures, Journal of business venturing, Volume 2, Issue 2, 1987, pp. 167-184.
Государственное регулирование рыночной экономики. М., РАГС, 2010, с .125. 48. Eminov N.O., nnovasiya yönümlü iqtisadi inkişafın əsasında müasir sahibkarlığın inkişaf istiqamətləri, Az.ETKT və T -nun Elmi Əsərləri, 3/2012.
79
РЕЗЮМЕ
Экономика знаний " Fritz Maxlup термин научная революция австрийского и американского специалиста в секторах экономики были применены . В настоящее время термин « инновационная экономика», « Высокие технологии цивилизации " , " общество знаний " , " информационное общество " , "Информация и общество знаний » широко используются такие термины, как . Теоретически , этот подход является почти " экономика знаний " является способ
, в котором производство знаний , что производство , распределение, использование , играет важную роль в образовании будет способствовать созданию
разумных существ. Информационное общество, характерные черты современной эпохи глобализации экономических отношений . Глобализация и информатизация , в свою
очередь, влияет на развитие новой инновационной экономики . Информация рассматривается в качестве следующего этапа экономического развития
в экономике . Технологический прогресс и инновации является движущей
силой экономического роста в долгосрочной перспективе . Информация и знание становится фактором в развитии современного общества. Опыт
развитых стран, разработки и реализации прямой связи между уровнем
экономического развития ИКТ. Тем не менее, общий экономический рост
ИКТ и других производственных факторов , связанных с изучением оценки
воздействия осуществляется на должном уровне , и она по-прежнему остается
актуальной проблемой. Экономика знаний , промышленная экономика и высшая ступень развития инновационной экономики.
80
SUMMARY Knowledge Economy" Fritz Maxlup term scientific revolution by Austrian and American specialist in the sectors of the economy have been applied. At the present time, the term "Innovation Economy", "High -tech civilization", "Knowledge Society", "Information Society" , "Information and knowledge society" is widely used terms like . Theoretically, the approach is almost the "knowledge economy" is a method in which the production of knowledge that production, distribution, use, playing a major role in the generation will contribute to the creation of intelligent beings. Information society, the characteristic features of the modern era of globalization of economic relations . Globalization and informatization , in turn, affects the development of new innovative economy . Information is being considered as the next phase of economic development in the economy . Technological progress and innovation is the driving force of economic growth in the long term . Information and knowledge is becoming a factor in the development of modern society. The experience of developed countries, ICT development and implementation of the direct link between the level of economic development . However, the overall economic growth of ICT and other production factors related to the impact assessment study carried out at the appropriate level , and it still remains a pressing issue. Knowledge economy, industrial economy and the highest stage of the innovation economy.
Yüklə 0,51 Mb. Dostları ilə paylaş:
|