200
IV. Uluslararası Türk Kültür Coğrafyasında Eğitim ve
Sosyal Bilimler Sempozyumu
27-30 Haziran 2018/Bakü-Azerbaycan
IV. International Symposium on Educational and
Social Sciences in Turkish Cultural Geography
27-30 June 2018/Baku-Azerbaijan
Azerbaycan’da Turizm Eğitimi: Mevcut Durum, Sorunlar Ve Çözüm Arayışları
Doç.Dr. Gadir BAYRAMLI
Azerbaycan Devlet İktisat Üniversitesi, Türk Dünyası İşletme Fakültesi
kadirbayramli@gmail.com
Özet
Turizmi geliştirme açısından en önemli faktörlerden birisi turizm eğitimidir. Sovyet döneminde
bu alanda belirli girişimlerin olmasına rağmen Azerbaycan’da kapsamlı turizm eğitiminin verilmesi yalnızca
bağımsızlık döneminde mümkün olmuştur. 2006 yılında Turizm Üniversitesinin açılması ülkede nitelikli eleman
hazırlanması yolunda en önemli adım olarak değerlendirilmektedir. Bunun yanısıra Azerbaycan Devlet İktisat
Üniversitesi, Bakü Devlet Üniversitesi ve diğer yüksek okulların “Turizm ve Otelcilik” bölümlerinde kadro
hazırlığı yapılmaktadır. 2016 yılında kabul edilmiş olan “Azerbaycan Cumhuriyetinde uzmanlaşmış Turizm
Sanayisinin Gelişmesine Dair Yol Haritası”nda turizm alanında eğitin programlarına yatırımların artırılması
öncül alanlardan birisi olarak seçilmiştir. Söz konusu belge turizm eğitiminin geliştirilmesi için geniş olanaklar
ortaya çıkarmaktadır.
Azerbaycan’da turizm eğitiminin mevcut durumunun analizi söz konusu eğitimin önemini anlamak,
sorunları tespit etmek ve çözüm önerilerinde bulunmak açısından büyük önem arz etmektedir.
Ülkede turizm eğitiminde gelinen nokta, sorunların irdelenmesi, nedenlerinin ortaya çıkarılması ve
sorunların çözüm yollarının bulunması gibi konuları ele alan işbu çalışmamızda ilgili literatür taraması yapılmış,
kıyaslamalı analiz, istatistik analiz, mülakat, genelleştirme gibi yöntemler kullanılmıştır.
Turizm eğitiminin incelenmesi sırasında kaliteli dersliklerin yetersiz, dünya turizmindeki gelişmeleri konu
alan çalışmaların ve dar alanlarda uzmanlaşmış kadroların az olduğu sonucuna varılmıştır. Staj eğitimindeki
eksikliklerin, öğrencilerin pratik bilgilerini olumsuz etkilediği, öğrencilerin dünyadaki ilgili gelişmeleri takip
etmek için yabancı dil sorunu yaşadıkları, yüksek okullarla işletmeler arasındaki işbirliğinin zayıf olduğu, öğrenci
mübadele programlarının sınırlı olduğu tespit edilmiştir.
Azerbaycan’da turizm eğitimi ile ilgili sorunların çözümü bütünlük arz eden bir yaklaşım
gerektirmektedir. Turizm eğitimine yatırımların artırılması, yüksek okullarda yeni bölümlerin açılması, staj
iyileştirme çabaları turizm eğitiminin geliştirilmesi ile ilgili ümitleri artırmaktadır.
Anahtar kelimeler: Turizm, eğitim sorunu, endüstri, yol haritası, mübadele programları
201
IV. Uluslararası Türk Kültür Coğrafyasında Eğitim ve
Sosyal Bilimler Sempozyumu
27-30 Haziran 2018/Bakü-Azerbaycan
IV. International Symposium on Educational and
Social Sciences in Turkish Cultural Geography
27-30 June 2018/Baku-Azerbaijan
ÇOCUKLARDA BİLGİSAYAR BAĞIMLILIĞI İLE DEPRESYON VE ANKSİYETE
ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ
Canan OĞUZ
Özel Mavi Umut Koleji
cananoguztr@gmail.com
Prof. Dr. Mehmet Engin DENİZ
Yıldız Teknik Üniversitesi
edeniz@yildiz.edu.tr
ÖZET
Öz: Giriş: Bilgisayarlar bir bakıma insanların internet ile tanışmasını sağlamıştır. Bilgisayar ve internet
insanlara pek çok alanda kolaylık sağlarken bir yandan da insanları kendisine bağımlı hale getirmektedir. Amaç:
Bu araştırmanın genel amacı çocukların bilgisayar bağımlılığı düzeylerinin depresyon ve anksiyete düzeyleri
açısından incelenmesidir. Yöntem: Araştırmanın çalışma grubunu İstanbul ilindeki ortaokullarda öğrenim gören
218’i kız, 177’si erkek olmak üzere 395 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırmada yer alan değişkenlerin ölçülmesi
amacıyla katılımcılara Kişisel Bilgi Formu, Ergenler İçin Bilgisayar Bağımlılığı Ölçeği, Çocuklar İçin Anksiyete
ve Depresyon Ölçeği uygulanmıştır. Araştırmanın istatistiksel analizlerinde değişkenlere bağlı olarak t testi, tek
yönlü varyans analizi (ANOVA), tukey testi, Pearson momentler çarpımı korelasyon tekniği (LSD), Pearson
korelasyon testi kullanılmıştır. Bulgular: Analizlerde yapılan t testi sonuçlarına göre cinsiyet değişkeni ile
bilgisayar bağımlılığı arasında anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Buna göre erkeklerin bilgisayar bağımlılığı
kızlarınkinden yüksek bulunmuştur. Sınıf düzeyi ile bilgisayar bağımlılığı arasında anlamlı bir ilişki bulunmuştur.
Buna göre sınıf düzeyi arttıkça bilgisayar bağımlılığı da artmaktadır. Anne baba birliktelik durumunu inceleyen t
testi sonuçlarında bilgisayar bağımlılığı ile anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Analiz sonucuna bakıldığında anne
babası ayrı olanların bilgisayar bağımlılıkları anne babası birlikte olanlarınkinden fazladır. Bilgisayar kullanım
süreleri değişkeni açısından bilgisayar bağımlılığı puan ortalamaları arasında anlamlı düzeyde farklılaşmanın
olup olmadığı incelenmiş olup; bilgisayar kullanım süreleri arttıkça bilgisayar bağımlılığının arttığı sonucuna
varılmıştır. Bilgisayar oyun oynama süresi değişkeni açısından bilgisayar bağımlılığı puan ortalamaları arasında
anlamlı düzeyde farklılaşmanın olup olmadığını incelenmiş ve bilgisayar oyun oynama süreleri arttıkça bilgisayar
bağımlılığının arttığı belirlenmiştir. Yapılan analizlerde bilgisayar bağımlılığı ile depresyon puanları arasında
pozitif yönde anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Son olarak bilgisayar bağımlılığı ile anksiyete puanları arasında
pozitif yönde anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Tartışma: Araştırmalar incelendiğinde, bilgisayar oyun bağımlılığı
ve bilgisayar internet bağımlılığının erkeklerde kızlara göre daha fazla olduğu görülmüş, yapılan araştırmanın
sonucu ile tutarlık gösterdikleri gözlemlenmiştir. Öğrencilerin bilgisayar başında harcadıkları zamanın artması
ile akademik başarıda düşüş yaşanması öğrencilerin akademik sorumluluklarını yerine getirecekleri zamanı
bilgisayar başında geçirmelerine bağlanabilir. Araştırmalar incelendiğinde bilgisayar kullanımı arttıkça
bilgisayar bağımlılığı düzeyinin artmasına yönelik sonuçlar olduğu görülmektedir. Sonuçlar araştırma
bulgularını desteklemektedir. Bağımlılıkta da bağımlılık yapan maddenin aşırı kullanımı söz konusudur.
Dolayısıyla bilgisayarın kullanım süresinin artması bağımlı olma riskini de artıracaktır. Literatür incelendiğinde
bilgisayar oyun oynama süresi arttıkça bilgisayar bağımlılığının da arttığını gösteren pek çok araştırmaya
rastlanmaktadır. Sonuçlar araştırmanın bulgularını destekler niteliktedir. Depresyon ve anksiyete düzeyleri
değişkenleri ile bilgisayar bağımlılığı arasında anlamlı bir ilişki olup olmadığına bakılmış ve depresyon ile
bilgisayar bağımlılığı puanları arasında pozitif yönde anlamlı bir ilişki bulunmuştur, anksiyete ile bilgisayar
bağımlılığı puanları arasında pozitif yönde anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Araştırmalara bakıldığında, yapılan
araştırmanın sonucunu destekleyen bulgulara rastlandığı gibi, az sayıda olmakla birlikte tersi bulgulara da
rastlanmıştır. Bu anlamda yapılmış olan bu araştırmanın literatüre önemli ölçüde katkı sağlayacağı söylenebilir.
Öneriler: Ergenlik döneminde karşılaşılan problemler, hissedilen duygular ergeni daha fazla bilgisayar
kullanımına itebilmektedir. Bu nedenle okul psikolojik danışma ve rehberlik servisinin öğrencilere ergenlik
dönemiyle ilgili de çalışmalar yapması oldukça önemlidir. Araştırmaya 5. ve 8. sınıf öğrencileri dahil edilmiştir.
Bundan sonra yapılacak olan araştırmalarda tüm ortaokul kademeleri araştırmaya dahil edilebilir. Bilgisayar
bağımlılığı ile ilgili öğrencilere, velilere, öğretmenlere ve okul idaresine önleyici nitelikte bilinçlendirme
seminerleri düzenlenebilir.
Anahtar Kelimeler: Bilgisayar Bağımlılığı, İnternet Bağımlılığı, Bilgisayar Oyun Bağımlılığı, Anksiyete,
Depresyon.
Dostları ilə paylaş: |