1
AZƏRBAYCAN RESPUBL KASI TƏHS L NAZ RL Y
AZƏRBAYCAN DÖVLƏT QT SAD UN VERS TET
MAG STRATURA
MƏ
RKƏ
Z
Əlyazması hüququnda
Binyətov Elvin Rasim oğlu
“
Vençur kapitalını yeni texnika və texnologiyaların inkişafına təsirinin
təhlili
”
mövzusunda
MAG STR D SSERTAS YASI
stiqamə
tin ş
ifri və
adı:
060409
Biznesin idarə edilməsi
xtisaslaşma: Biznes inzibatçılığı
Elmi rə
hbə
r:
Magistr proqramının rə
hbə
ri:
Dos. N.Ə
.Hə
sə
nov
Dos.R.Ə
.Abbasova
Kafedra müdiri: Dos. M.Ə
.Ə
liyev
BAKI - 2015
3
MÜNDƏR CAT
Giriş
.......................................................................................3-7
Fəsil-1. Vençur Kapitalının yeni texnika və texnologiyaların
inkiş
afına tə
sirinin tə
hlili elmi – nə
zə
ri ə
sasları.
1.1.Vençur Kapitalının yeni texnika və texnologiaların inkişafına təsirinin
təhlilinin əsasları
......................................................................................7-14
1.2. Azərbaycan Respublikasında Vençur kapitalının yeni texnika və
texnologiaların inkişafına təsirinin nəzəri- metodoloji
aspektləri..................................................................................14-22
1.3. nnovasiya fəaliyyətini maliyyələşdirməsində riskli kapitalın
rolunun artırılması
istiqamətləri....................................................................................22-28
Fə
sil-2.Vençur kapitalı və
onun innovasiya fə
aliyyə
tinin
maliyyə
ləş
dirmə
sinin müasir sə
viyyə
si
2.1. nnovasiyaların maliyyələşməsinə vençur kapitalının cəlb
edilməsinin müasir
səviyyəsi........................................................................28-32
2.2.Vençur kapitalının artmasının dinamikasının bütovlükdə
tə
hlili...........................................................................................................32-42
2.3.Vençur kapitalı və innovasiya fəaliyyətini
maliyyələşdirməsində fondların
rolu.......................................................................42-48
Fəsil-3. nnovasiya müəssisələrində vençur kapitalının tətbiqinin
gələcək perespektivləri
3.1. Vençur kapitalı əsasında innovasiya yönümlü şirkətlərin inkişaf
istiqamətləri........................................................................................48-55
3.2. nnovasiya layihələrinin qiymətləndirmə amilləri və istiqamət
meyarları............................................................................................55-67
3.3. Gələcək dövürdə riskli maliyyə vəsaitləri hesabına innovasiyalı
biznesin əhəmiyyəti və xüsusiyyətləri...............................................67-76
Nəticə.................................................................................................76-80
Ə
də
biyyat siyahısı.............................................................................80-82
4
GIRIŞ
Mövzunun aktualığı. Bu magistr işi innovasiya fəaliyyətinin
maliyyələşdirilməsində riskli kapitalın rolunun probleminə həsr edilmişdir.
Magstr üç fəsildən hər fəsil üç hissədən ibarətdir - birinci fəsildə müasir
müəlliflərin riskli kapital anlamı və onu ümumi investisiya həcmində roluna
yanaşmaları baxılır, ikinci hissədə 2000-cı illərdən və indiyə qədər Azərbaycan
Respublikasının ərazisində innovasiya layihələrində riskli kapitalın
artmasının dinamikası, həmçinin sahələr üzrə aspektdə təhlil edilmişdir. şdə
istifadə olunan əsas anlayışlar:
Vençur kapital – təhlukəli kapital ( ingiliscə Venture – riskli).
nnovasiya fəaliyyəti - istehlak bazarında yeni məhsul şəklində yeni elmi
hazırlamaların reallaşdırması.
nnovasiya investisiyaları – istehsalda innovasiyaların tətbiqi məqsədi ilə
həyata
keçirilən
sərmayə
qoyulmasının
növlərindən
biridir.
nnovasiya riski - kütləvi istehsala yeni məhsulların və yeni texnologiyaların
reallaşdırması üçün kapitala könüllü qoyulmaqla bağlı olan risk.
Böyük
dərəcədə
ölkənin
rəqabətə
davamlılığı
müvəffəqiyyətli
innovasiyalardan, effektiv kommersiyalaşdırılan tədqiqat və hazırlamaların
nəticələrindən asılıdır. Son onilliklər boyunca Qərbin aparıcı ölkələrinin
innovasiya inkişafını təmin edən əsas iqtisadi alətlərdən biri riskli (təhlükəli)
maliyyələşdirmənin mexanizmidir.
Azərbayca Respublikasınds riskli maliyyələşdirmənin tarixi çox az
müddətdən ibarətdir yəni 10 ildən bir az çox dövrü əhatə edir. Əvvəlki kimi xarici
investorlar əsas riskli oyunçu qalırlar. Milli kapitalın iştirakıyla Azərbaycanda
riskli fondlarının formalaşmasının prosesi yavaş-yavaş, amma artan templərlə
gedir. Təhsil mərkəzləri yaradılır, hər il riskli yarmarkalar keçirilir, hökumət
tərəfindən yeni qanunları qəbul edilir, riskli investisiyanın inkişafı üzrə
proqramlar işlənilir və s. Amma müstəqil ekspertlərin qiymətlərinə görə, bu
biznesdə Azərbaycan kapitalının payı əvvəlki kimi 1,3 % ötmür.