Vaxt gələr, axtarıb
gəzərlər məni
221
etmişlər. 2, 6, 11 və 13 nömrəli məktəblərin kollektivləri şagir-
dlərin təlim-tərbiyəsi işini nümunəvi qurmuş, şagirdlər arasında
ideya-siyasi iş yaxşılaşdırılmışlar. 11 nömrəli səkkizillik məktəbdə
(direktor A.Rəcəbli yoldaşdır) keçən il 381 nəfər şagird təhsil
almışdır. Məktəbin pedaqoji kollektivinin səmərəli işi nəticəsində
bütün şagirdlər yuxarı siniflərə keçirilmişlər.
İkiilliksiz işləmək hərəkatı şəhərin məktəblərində getdikcə
genişlənməkdədir. Onlarla müəllim hər dərs ilini yüksək mənim-
səmə ilə başa vurur. Keçən dərs ilində müəllimlərdən S.Muradov,
Ə.Xanməmmədov, R.Sultanova, İ.Nəhmədov, R.Fralova, D.Əli-
yev, Q.Baxşıyeva müvəffəqiyyətlər qazanmışlar. Onlar tədris
etdikləri mövzuları şagirdlərə dərindən mənimsətmək üçün dərs-
lərə ciddi hazırlaşır, yeni pedaqoji
forma və üsullardan səmərəli
istifadə edir, öz elmi-pedaqoji biliklərini artırmağa çalışırlar.
Keçən dərs ilində əldə edilmiş nailiyyətlər göstərir ki,
ŞXMŞ ilə bir çox pedaqoji kollektivlər arasında işgüzar əlaqə
yaranmışdır. ŞXMŞ məktəblərdə təlim-tərbiyə işlərinin keyfiy-
yətini yaxşılaşdırmaq üçün keçən dərs ilində bir sıra metodiki-
pedaqoji tədbirlər həyata keçirmişdir. Məsələn, dərs ilinin birinci
yarısının yekunları sübut etdi ki, 3 nömrəli səkkizillik məktəbdə
təlim-tərbiyə işləri yaxşı vəziyyətdə deyildir. ŞXMŞ həmin
məktəbdə frontal yoxlama aparmağı qərara alır. Yoxlama materi-
allarından məlum olur ki, ŞXMŞ-nin inspektorları məktəb kollek-
tivinin bütün fəaliyyəti ilə maraqlanmış, ayrı-ayrı müəllimlərin iş
üsullarını öyrənmiş, nöqsanları doğuran səbəbləri aşkar etmişlər.
Yoxlamanın nəticəsi məktəb kollektivinin ümumi yığıncağında,
maarifyanı şurada
geniş müzakirə olunmuş, qərarlar qəbul edil-
mişdir. Bütün bunlar məktəbdə təlim-tərbiyə işlərinin canlan-
masına müsbət təsir göstərmişdir. Bu cür yoxlamalar şəhərin 1, 6,
7, 12 və 13 nömrəli məktəblərində də keçirilmişdir.
Keçən tədris ilində 70 nəfər sinif və fənn müəllimi tək-
milləşdirmə kurslarında iştirak etmiş, yeni pedaqoji bilik və təcrü-
bəyə yiyələnmişdir.
Bütün bunlarla yanaşı, ŞXMŞ-nin fəaliyyətində ciddi
nöqsanlar var. Keçən dərs ilinin yekunları göstərir ki, hələ bütün
XEYBƏR İGİDƏLİYEV
222
məktəb kollektivləri təlim-tərbiyə işlərinin yüksəldilməsinə nail
ola bilməmişlər. Bunu 1, 4 nömrəli məktəblərin
və internat məktə-
bin fəaliyyətində daha aydın görmək olar. 1 və 4 nömrəli məktəb-
lərin direktorları M.Cəfərov və M.Əhmədov yoldaşlar bütün
pedaqoji kollektivin qüvvəsini təlim-tərbiyə işlərinin yüksəldil-
məsinə yönəltmək əvəzinə kollektivdə intizamsızlıq yaratmışlar.
Müəllimlərin işi üzərində nəzarəti zəiflətmişlər. Bütün kollektivin
diqqəti çəkişmə və yazışmaya yayındığı üçün təlim-tərbiyə işləri
başlı-başına buraxılmışdır. Hər iki məktəbin müəllimlərindən
N.Süleymanov və V.Gözəlov yuxarı təşkilatların ünvanına yerli-
yersiz məktublar göndərmişlər. Bütün bu səbəblərə görə də, 1 və 4
nömrəli məktəblərdə 79 nəfər şagird təkrar sinifdə qalmış və payı-
za saxlanmışdır. Şəhər Xalq Maarif Şöbəsi yuxarıda adları çəkilən
məktəblərdə nöqsanların qarşısını almaq üçün vaxtında əməli
tədbir görməmişdir. Keçən dərs ilində bəzi məktəblər ikiillik-
lərdən yaxa qurtara bilməmişlər.
Xüsusilə, orta məktəblərdə
ikiilliyə qarşı zəif mübarizə aparılmışdır. Məsələn, 5 nömrəli
Məktəbdə 78 nəfər, 7 nömrəli Məktəbdə 105 nəfər, 10 nömrəli
Məktəbdə 64 nəfər şagird sinifdə saxlanılmış, payıza qalmışdır.
Ümumiyyətlə, bütün məktəblər üzrə ikiilliklərin və payıza sax-
lanılanların sayı 639 nəfər olmuşdur.
Bunların nəticəsidir ki, ŞXMŞ keçən dərs ilində orta mək-
təblərdə tədris işinin vəziyyətini müntəzəm yoxlayıb müzakirə et-
məmiş, ayrı-ayrı fənlərin tədrisini yaxşılaşdırmaq üçün tədbirlər
görməmişdir. Maarifyanı şuralarda müzakirə olunan məsələlər
səthi hazırlanmışdır. Qəbul olunan qərarların icrası üzərində nə-
zarət zəif olmuşdur.
Şəhər Xalq Maarif Şöbəsinin inspektorları (Şirəlizadə və
Əhmədov yoldaşlardır) məktəblərdə canlı və təsirli iş aparma-
mışlar. Onlar yalnız yoxlamadan-yoxlamaya məktəblərdə olmuş-
lar. İl ərzində bir dəfə də olsun məktəblərdə kommunist
tərbiyəsi-
nin necə qurulması, ədəbiyyat və riyaziyyat fənlərinin tədrisi
vəziyyəti yoxlanılmışdır. Şəhər Xalq Maarif Şöbəsində kadrların
seçilib yerləşdirilməsi və tərbiyə olunması işində də ciddi nöqsan-
Vaxt gələr, axtarıb gəzərlər məni
223
lara yol verilmişdir. Bir çox məktəblər də müəllim kadrları ilə ta-
mamilə təmin olunmamışdır.
Şəhər Partiya Komitəsinin bürosu yeni dərs ilinə hazırlıqla
əlaqədar məsələ müzakirə etmişdir. Keçən dərs ilində yol veril-
miş nöqsanlara yeni dərs ilində yol verməmək üçün qərar və
əməli tədbirlər qəbul etmişdir.
“İşıq” qəzeti, 21 avqust 1968-ci il
QAZIMƏMMƏDDƏ SƏMƏD VURĞUNU
NECƏ QARŞILADILAR
Respublikamızın adlı-sanlı ədəbiyyat və incəsənət xadim-
ləri müxtəlif vaxtlarda dönə-dönə Əlibayramlı və Qazıməmməd
şəhərlərində olmuş, zəhmət adamları ilə görüşmüşlər. Onların
hər birindən çoxlu xoş xatirələr qalmışdır. Uzun illər yerli
redaksiyada, şəhər rəhbərliyində işlədiyimdən
vəzifə borcumla
əlaqədar gələn qonaqları ilkin qarşılayanlar və yola salanlar
arasında olmuşam. Jurnalist marağı və həssaslığı məni fəx-
rimiz, iftixarımız olan bu adamların rəsmi və yaxud qeyri-rəsmi
məclislərdəki çıxışlarını, söhbətlərini diqqətlə dinləməyə, bəzi
maraqlı fakt və əhvalatları bloknotuma və yaddaşıma yazmağa
sövq etmişdir. Ömrümün məktəbli illərinə təsadüf edən və
əvəzsiz şairimiz Səməd Vurğunun adı ilə bağlı olan xatirələr isə
heç vaxt yadımdan çıxmır.
...1955-ci il mart ayının əvvəlləri idi. Hər yerdə yazın
nəfəsi hiss olunurdu. El-oba Novruzu qarşılamağa, bayram
etməyə hazırlaşırdı. Mən o vaxt səkkizinci sinifə oxuyurdum.
Bir gün məktəbimizin direktoru Misir müəllim (Allah ona
rəhmət eləsin) sinfə girərək mənə müraciətlə “hər ikimizi rayon
komsomol komitəsinə çağırırlar, dur gedək” dedi. Çantamı
yoldaşlarımdan birinə verərək direktorun arxasınca sinifdən
çıxdım.
XEYBƏR İGİDƏLİYEV
224
Rayon Komsomol Komitəsinin
I katibi Mahmud Səfi-
yevin kabinetində çoxlu adam vardı. Bir azdan orta boylu, dolu
bədənli, yaraşıqlı bir adam otağa daxil oldu. O heç oturmadan
birbaşa mətləbə keçdi:
– Rayon Komsomol Komitəsinin təşəbbüsü ilə görkəmli
şairimiz Səməd Vurğunu rayonumuza görüşə dəvət etmişik.
Görüş martın 21-nə – şairin anadan olduğu günə təyin olun-
muşdur. Bakıdan zəng edib bildirmişlər ki, çox vacib işlərlə
əlaqədar bir-iki gün tez və yaxud gec gəlsə, üzürlü hesab etsin-
lər. sizi isə şairin həyatına, yaradıcılığına,
ictimai fəaliyyətinə
həsr olunan ən yaxşı məruzə və şeir müsabiqəsində iştirakçı ol-
mağa dəvət etmişik. Ən yaxşılar seçilib, görüş gecəsinin gün-
dəliyinə daxil ediləcəkdir.
Bu adamın Rayon Partiya Komitəsinin katibi Əli Hüsey-
nov (Allah ona rəhmət eləsin) olduğunu mən sonradan bildim.
Üç gündən sonra S.Vurğunun 23 bənddən ibarət məşhur
“Azərbaycan” şeirindən ilk altı bəndi və özümün yazdığım
“Şairə salam” şeirini münsiflər heyəti qarşısında əzbərdən oxu-
dum. Qiraətim bəyənildi.
Günlər bir-birini əvəz etdikcə həyəcanımız da artırdı.
Bütün rayon intizar içində idi. Hər yerdə söhbət böyük şairin
həyat və yaradıcılığından gedirdi. Bütün mədəni-maarif müəs-
sisələrinə tapşırılmışdı ki, şairin əsərlərindən, qəzet və jurnal-
larda çıxan məqalələrindən ibarət sərgilər təşkil olunsun. Bu
günlərdə ədəbiyyat müəllimləri, klub və kitabxana işçiləri, bü-
tün rayon ziyalıları S.Vurğundan danışır,
vəd olunan görüş
gününü səbirsizliklə gözləyirdilər.
Axır ki, martın 26-da məktəbimizin direktoru məni ya-
nına çağırtdıraraq S.Vurğunun ayın 27-də günortdan sonra
gələcəyini bildirdi. Martın 27-də bütün şəhər əhalisi çox erkən
oyanmışdı. Bayram təmtərağını hələ də saxlayan mərkəzi kü-
çələr, meydanlar, binalar qonaq qarşılayan adamlar kimi yaxşı
görkəmdə, səliqə-sahmanda idi. Ordan başlayaraq raykomun
binası ətrafına dəstə-dəstə adamlar axışıb gəlirdilər. Rayonun