Vaxt gələr, axtarıb
gəzərlər məni
253
Reyd briqadamız şəhər xəstəxanasında, 5, 6, 7 nömrəli
məktəblərin həyətyanı sahələrində, dəmiryol tibb məntəqəsin-
də, 28 Aprel, Kommunizm, Engels, Lenin küçələrində də
yaşıllaşdırma işləri ilə tanış oldu. Qeyd etmək lazımdır ki,
şəhərin ictimai təşkilatları bəzi mərkəzi küçələrə daha çox fikir
verdikləri halda, başqa küçələri tamamilə yaddan çıxarmışlar.
Məsələn, 28 Aprel küçəsi başdan-başa əkildiyi halda, Engels,
Kommunizm küçələrində yaşıllıq azdır. Həmin küçələrdə
yaşayan vətəndaşlar, məişət-ticarət
müəssisələri işçiləri nəinki
iməcilik keçirmir, vaxtı ilə əkilmiş ağacların diblərini belə
şumlamırlar. Şəhərdəki 18 nömrəli fəhlə yeməkxanasının, uni-
vermağın, mərkəzi bərbərxananın, rabitə şöbəsinin, şəhər uşaq
bağçasının, dəmiryol restoranının işçiləri bu vaxta kimi bir dəfə
də olsun iməcilik keçirməmiş, ağac əkməmişlər.
Hacıqabul Dəmiryolçuları Klubunun həyəti hələ də
şumlanmamış qalır. Buradakı tək-tük ağacları çayır basmışdır.
Nə Dəmiryol Evləri İdarəsi, nə də klubun müdiriyyəti buranı
əkib-becərməyə təşəbbüs göstərmirlər.
Reyd briqadamızın üzvləri axırda Qazıməmməd Şəhər
Sovetinin sədri G.Zülfüqarova yoldaşın yanında oldu. Təəssü-
ratımızı ona bildirdik. G.Zülfüqarova dedi:
– Keçən il bütün şəhər üzrə 2.300 ağac əkilmişdir. Bu il
isə bu rəqəm iki dəfə artacaqdır. Gördüyünüz kimi şəhərimizdə
yaşıllıq azdır. Biz çalışırıq ki, bu nöqsanı aradan qaldıraq.
“İşıq” qəzeti,
30 mart 1967-ci il
SAXTAKARLAR
VƏ QƏYYUMLAR
İndi şəhərimizin hər yerində söhbət yubiley ilinin isteh-
salat vəzifələrindən gedir. İdarə və müəssisələrin kollektivləri
hər saatı, hər günü qələbə ilə yola salmağa çalışır, elimizə, yur-
dumuza səadət, xoşbəxtlik bəxş edən oktyabrın pişvazına al-
nıaçıq, üzüağ çıxmaq istəyirlər.
XEYBƏR İGİDƏLİYEV
254
Lakin bu ümumxalq hərəkatından geridə qalan, nəinki
götürdükləri öhdəçilikləri, hətta müəyyən edilmiş istehsalat
planlarını da yerinə yetirməyən kollektivlər də vardır. Gəlin
fikrimizi aydınlaşdırmaq üçün redaksiyamıza bu günlərdə daxil
olmuş bir məktubun qısa məzmunu ilə sizi tanış edək:
“Hörmətli redaksiya! İşlədiyim Hacıqabul Dəmiryol
Stansiyası ehtiyat briqadasında ciddi özbaşınalıqlara yol verilir.
Briqadanın işçiləri arasında əmək intizamı çox aşağıdır.
Burada
hər kəs öz bildiyini edir. Briqadanın konduktorları istədikləri
vaxt işə çıxmır, alver dalınca gedir, səfər vərəqələrində saxta-
karlıqlar edir, dövlətdən artıq pul alırlar. Ehtiyat briqadasında
törədilən qanunsuzluqlar baş naryadçı Səftər Xəlilovu az da
olsa narahat etmir. Əksinə, həqiqəti üzə deyən, qayda-qanun
tərəfdarı olan adamlar təqib olunur, sıxışdırılır və s.”.
Məktubun sonunda tarix, müəllifin imzası və iş yeri aydın
göstərilmişdir.
Birinci məktub redaksiyada oxunub müzakirə edilməmiş
onun dalısınca həmin şəxsdən ikinci məktub da alındı. İkinci
məktuba yeni faktlar əlavə olunmuşdur. Yuxarıda qeyd olunan
nöqsanlara göz yumanlar sırasında
stansiya rəisi vəzifəsini mü-
vəqqəti əvəz edən Zadə Rüstəmovun da adı çəkilir. Məktubun
müəllifi göstərir ki, ehtiyat briqadasında baş verən hadisələrdən
rəisin də xəbəri vardır. Lakin o, heç bir tədbir görmür. İkinci
məktubda göstərilən bir faktı olduğu kimi buraya köçürürük:
“Avqust ayının 24-də baş konduktor Mazan Rzayev Ucardan
Hacıqabula kimi qatar müşayiət etmədiyi halda, səfər vərəqə-
sinə özündən qatar nömrəsi yazmış, hətta həmin uydurma qa-
tarın stansiyaya saat neçədə daxil olduğunu da göstərmişdir.
Mən bu saxta səfər vərəqəsini ələ keçirərək Hacıqabul
dəmiryol milis məntəqəsinin rəisi F.Mirzəliyev yoldaşa təqdim
etdim. Tədbir görülməsi üçün. Mənim bu hərəkətim baş naryadçı
S.Xəlilovu və Z.Rüstəmovu bərk qəzəbləndirdi. Saxtakarı cəza-
landırmaq əvəzinə onlar avqustun 26-da məni yanlarına çağırıb
danladılar. Z.Rüstəmov hətta məni kobud sözlərlə təhqir etdi”.
Vaxt gələr, axtarıb gəzərlər məni
255
Məktublarda qeyd olunan faktları yoxlamaq üçün Hacıqa-
bul Dəmiryol Stansiyasına getdik. Əvvəlcə Mürsəl Cəfərovla –
şikayət məktubları göndərən adamla görüşdük.
Sonra isə stan-
siya rəhbərlərinin yanında olduq. Burada məlum oldu ki, M.Cə-
fərov təkcə bizim redaksiyaya yox, başqa təşkilatlara da məktub-
lar göndəribmiş. Bir neçə yerdən yoxlanışa gəlmişdilər. Stansiya
rəisinin kabineti tünlük idi. Qapılar tez-tez açılıb örtülürdü. Bir
neçə adam işindən-gücündən ayrılıb həqiqəti ortalığa çıxarmağa,
kimlərin günahkar olduğunu aydınlaşdırmağa çalışırdı.
Stolun üstündə çoxlu sənəd toplanmışdı. Yalnız onları
tutuşdurmaqla, müqayisə etməklə, imzaları öyrənməklə hər şeyi
müəyyən etmək olardı. Budur, M.Cəfərovun məktubunda adı
çəkilən Mülkədar Məmmədovun 92 nömrəli səfər vərəqəsinə
baxırıq. Burada göstərilir ki, guya o, 3413 nömrəli qatarı iyun
ayının 12-də Hacıqabuldan Ucar stansiyasına kimi müşayiət
etmişdir. 3 saat 30 dəqiqə yolda olmuşdur.
Səfər vərəqəsini
başqa sənədlərlə tutuşdururuq. Hərəkət cədvəlində həmin nəm-
nişanda qatar qeyd olunmamışdır. Bəs M.Məmmədovun pul
almaq üçün mühasibata təqdim etdiyi səfər vərəqəsi necə
doldurulmuşdur? Onun 2002, 22129, 2014, 2017, 2231, 3601
nömrəli qatarları müşayiət etməsi haqda nə Hacıqabul, nə də
qonşu dəmiryol stansiyalarının qeyd-hesabat kitablarında məlu-
mat yoxdur. Deməli, baş naryadçı S.Xəlilovun “dönə-dönə”
yoxladığı və imza etdiyi səfər vərəqələrində M.Məmmədov
saxtakarlıq etmiş, uydurma nömrələr və iş saatları yazmış, be-
ləliklə mühasibatdan artıq pul almışdır.
Bu isə baş konduktor Əliş Baxşiyevin səfər vərəqəsidir.
Burada göstərilir ki, guya o, bu ilin may ayının 24-də 3404
nömrəli qatarı Hacıqabuldan Ucara kimi müşayiət etmişdir. 6
saat 20 dəqiqə yolda olmuşdur. Sənədlər isə sübut etdi ki,
həmin vaxtda Ə.Baxşiyev səfərdə yox, evində olmuşdur. Onun
36, 51 və 10 nömrəli səfər vərəqələrində qatarların gəlib-getmə
müddətləri düzgün göstərilməmişdir.
XEYBƏR İGİDƏLİYEV
256
Biz konduktor Əlsəftər Rzayevin də əməlləri ilə tanış
olduq. Budur, əlimizdəki onun 25 nömrəli səfər vərəqəsidir.
Burada da geniş əməliyyat aparılmışdır. Ə.Rzayev müşayiət et-
diyi ucuz qiymətli qatarın nömrəsini baha qiymətli yığma qata-
rın nömrəsi ilə əvəz etmiş və stansiyalarda
gəlib-getmə müd-
dətlərini öz xeyrinə düzəltmişdir. Onun 91 nömrəli sənədində
də saxtakarlıq edilmişdir.
Mühüm nəqliyyat və pul sənədi sayılan səfər vərəqələrin-
də edilmiş saxtakarlıqlar ehtiyat konduktor briqadasının işçilə-
rindən Ramazan Rzayev, İbrahim İmanov, İsmayıl Vəliyev,
Polad Ağalarov, Suram Bəşirov, Əlisa Şükürov tərəfindən də
törədilmişdir. Deməli, M.Cəfərovun məktubunda yazılanlar
böhtan deyildir. O gördüyündən, bildiyindən yazmışdır.
Yoxlama zamanı daha nələr müəyyən edilmədi? Konduk-
torlar tərəfindən iş normalarının
müəyyən qaydada yerinə
yetirilməsinə də nəzarət edilməmişdir. Bu ilin 8 ayında ehtiyat
briqadası üzrə normadan 5.560 saat artıq iş görülmüşdür,
61.115 saat isə boşdayanmaya yol verilmişdir. Konduktorlar
arasında iş qeyri-bərabər miqdarda bölünmüşdür. Elə kon-
duktor var ki, normadan artıq 16, eləsi də var ki, 45-60 saat iş-
ləmişdir. Məsələn, fevral ayında konduktor G.Nuraliyevin
əmək haqqı 194 manat, Rizvan Quliyevinki isə 83 manat ol-
muşdur. Bütün bunlar baş naryadçı S.Xəlilovun özünün dediyi
kimi, “gündəlik nəzarətinin” nəticəsidir.
Baş naryadçı səfər vərəqələrinin
düzgün və təmiz dol-
durulmasına, dəqiq uçot aparılmasına, stansiyaya daxil olan və
gedən qatarların nömrələrinin və vaxtın sənədlərlə tutuşdurul-
masına əhəmiyyət verməmişdir. Onun səhlənkarlığı, məsuliy-
yətsizliyi başqalarının saxtakarlığına imkan yaratmışdır.
Stansiyada texniki müşavirələr keçirilmir. Dəmiryol nəq-
liyyatının mütərəqqi nailiyyətləri öyrənilmir. Konduktorların
əksəriyyəti yeni texnikadan, hərəkət və işarəvermə qaydala-
rından xəbərsizdirlər. Şəxsi təhlükəsizlik qaydalarına necə
riayət edilib-edilməsi burada kimsə tərəfindən yoxlanılmır.