Microsoft Word yeni rustem Kamal sozu ishiga



Yüklə 1,8 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə8/63
tarix14.07.2018
ölçüsü1,8 Mb.
#55557
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   63

Rüstəm Kamal 
 
28 
 
O.Sarıvəllidə  hər  няснянин,  щадисянин,  варлыьын 
(insanın,  ağacın,  gülün)  körpəliyi,  balacalığı  maraqlıdır. 
Müraciət  formalarında  körpəнин  əzizləməsi  və  oxşaması  yer 
alır:  «Mələmə, a körpə, mələ  yetər»; «Bitmədim, ey körpəm, 
mənası nədir?», «Quzum, bu misaldır, başa düş məni» və s. 
Язизлямя Осман Сарывяллинин севдийи нита жанрыдыр. 
Şəhriyarda isə əksinədir. Onun «uşaqlıq» baxışı ancaq yaşlı, 
iri adamları görür: «Mirmustafa dayı, ucaboy baba…» 
Осман  Сарывялли  яъдаддыр,  аьсаггалдыр,  nəsnələrin, 
varlıqların  yaradıcısı,  onlara  ad  verəndir  («Hər  kiçik  böcəyin 
adı  var, quzum»). Əsərdə otların, çiçəklərin, ağacların  adlarını 
sevgi  ilə  bir-bir  sadalayır.  L.Vitqenşteyn  deyirди  ki, 
adlandırma sözlə predmetin sirli əlaqəsi kimi çıxış edir.  
 
Bir gün bu yerlərə dönüb gələrkən 
Topla xumar gözlü bənövşələrdən! 
Bir az gecikdinmi, nanə, üzərrik 
Özəkli baldırğan, çiçəkli yemlik, 
Kişniş, kəklikotu, çobanəppəyi, 
Lalə, xoruzgülü, qaynaqçiçəyi, 
Qulançar, quzqulaq, tərə – göbələk. 
Albalı, qarağat, moruq, çiyələk. 
Bunlar şirin nemət, şirin diləkdir, 
Sevməyən sevməsin, mənə gərəkdir! 
 
Başqa bir şeirində həmin ritorik sadalanma üsulu ilə Bakının 
cənnətməkan obrazını yaradır.  
 
 
Bakını bir yandan bürümüş meşə, 
Qərənfil, yasəmən, nərgiz, bənövşə 
Akasiya, yasəmən, söyüd ağacı 
Sərvlər evlərin başının tacı 


Rüstəm Kamal 
 
29 
 
 
Adların  təqdimatı  bizə  mövcudluğun  aurasını  hiss  etdirir. 
«Mövcudluq auraya malik olmaqdır» (F.Ankersmitt).  
 
Qara qoç, boz qoyun, göy təpəl quzu 
Ağ ceyran dırnağı, maral buynuzu 
Qırqovul quyruğu, tovuz lələyi. 
Bir aslan pəncəsi, bir şir biləyi, 
İti qırğı gözü, tərlan qanadı, 
Min bir çiçək adı, min bir gül adı… 
 
Oсман  Сарывялли  bu  adların  –  obrazların  yaddaşda  əbədi 
варлыьына  inanırды.  Şəhriyar  üçün  uşaqlıq  artıq  həmişəlik 
itirilmiş  dünyadırsa,  O.Sarıvəlli  üçün  uşaqlıqda  nə  varsa,  nəyi 
görübsə  və  sevibsə,  онларын  mövcudлуьуна,  щяля  дя 
галмасына  инандыьындан  oğlundan  дюня-дюня  xahiş  ediб, 
«Gətir, çox sevdiyim nə varsa, gətir!» - deyir… 
 
 
 
 
 
 


Rüstəm Kamal 
 
30 
 
РЯСУЛ РЗА: 
 ИШЫЬЫН ХАТИРЯСИ 
 
Ы 
 
Bелә  бир  фикир  вар  ки,    шаир  həmişə  кимләр  üчüнсә 
yазыр,  бу  фикир  гисмән  әда-ләтлидир.  "Кимин  üчüн 
yазырсыныз?"  суалына  бöyüк  рус  бәстәкары  Игор 
Стравински  cаваб  вермишди:  "Öзüм  üчüн  вә  һипотетик 
"alter  ego"  üчüн".  Hәр  шаир  бüтüн  yарадыcылыğы  боyу 
идеал  охуcу  ахтарышындадыр,  чüнки  әсл  шаир  һәмишә 
танынмаğа yох, анлашылмаğа cан атыр. 
 
 Hансы шeрим, 
 hансы сöзум 
yашаyаcаг мәндән сонра, 
  
мән билмирәм, елдән соруш. 
 
Вә йа: 
 
Аyдындыр шерин дили – 
истәyирсән севинcдән, 
истәyирсән гәмдән yаз. 
Eлә аyдындыр бу дил 
надан yüз јол охусун 
yенә бир шеy анламаз. 
hәр долаyын, 
hәр cыğырын 
Азәрбаycан — Вәтән дадыр. 
 
Öлüмüндән бир аз öнcә yаздыğы "Биографик етирафым" 
адлы  бир  шери  вар.  Üмумиyyәтлә,  Р.Рза  лирикасы 
етирафдыр.  Р.Рза  һәддиндән  артыг  сәмими  шаирдир. 


Rüstəm Kamal 
 
31 
 
Азәрбаycан  поезиyасы  тарихиндә  ән  сәмими  шаирләрдән 
биридир. 
Биринcи 
шәхс 
әвәзлиyини 
шерләринә 
сәмимиyyәтлә  сәпәләyәрәк  öз  естетик-фәлсәфи  кредосуну 
һеч  кимдән  gизләтмир.  Иш  бурасындадыр  ки,  о,  руһани 
гаршысында  yох,  Заман  вә  öзü  гаршысында  етираф  едир, 
üрәyини бошалдыр. 
Üрәк  сирләрини,  юмцр  етирафларыны  gеcәләрин  лал 
тәнһалыğына,    саyрышан  улдузлара,  cиб  дәфтәринә, 
шеирляря етибар едир. 
Анлаyан          кәси,  ариф,  һәссас,  бәсирәт  göзü  олан 
охуcусуну  тапмаyанда  шаир  yа  da  уcа  Танрыyа  üз    тутур: 
Р.Рза 
да 
ayа 
Сабирә, 
Мирзә 
Cәлилә, 
Ленинә, 
Галуaya,Müşфигә, Ниgар ханыма üз тутур.  
Şаирин Вәтән севgиси спекулyатив, чеyнәк sevgi деyил. 
Шаирләри  Вәтән  торпаğына  баğlayan  nitq,  фикир  вә  әмәл 
һалаллыğыдыр: 
 
Мән анамын сüдü кими, 
Атамын öyüдü кими  
Севдим бу торпаğы. 
 
Vяtяn 
Р.Рза 
üчüн 
göзәл 
мяканларын 
саdəcə 
хатырланмасы деyил. Вәтән-рәнgин, әтрin, duyğuların yадда 
салынмасыдыр. 
 
Тарих сәнин 
toрпаğында, дашындадыр. 
Hər yан-yöрән, 
Севирәм 
göy мушәмбә габыглы 
чиб дәфтәрими. 
Нә севинcими gизләдирәм ондан, 
нә дәрд-сәрими. 
Йахшы танымышам 


Yüklə 1,8 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   63




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə