Həsənov Yusifəli Lətif oğlu
16
stanın işğalçılıq siyasəti və bununla bağlı faktlar sonralar da də-
fələrlə beynəlxalq idman təşkilatlarının diqqətinə çatdırılmışdır.
1994-cü il iyulun 26-da dövlətin gənclərlə iş və idman sahə-
sində siyasətinin xüsusi əhəmiyyəti nəzərə alınaraq, Azərbaycan
dövlətinin tarixində ilk dəfə Gənclər və İdman Nazirliyi yaradıl-
mışdır [93, s.3, 32]. Bundan azacıq sonra qədim Naxçıvan torpa-
ğında da gənclərlə iş və idman istiqamətində yeni siyasətin for-
malaşdırılması məqsədilə 1995-ci ildə Naxçıvan Muxtar Res-
publikasının Gənclər və İdman Nazirliyi fəaliyyətə başlamışdır.
Bu nazirlik Azərbaycan Gənclər və İdman Nazirliyinin bütün
tapşırıq və təkliflərini ardıcıl həyata keçirmiş, həmçinin İran və
Türkiyənin müvafiq qurumları ilə münasibətlər qurmuşdur [93,
s.43, 45]. Bütün bunlar müharibə və işğala baxmayaraq, 1994-
2005-ci illərdə dövlətimizin idmana əsaslı diqqət və qayğısının
bariz nümunəsi, idmanın maddi-texniki bazasının gücləndirilmə-
sinə yönəldilmiş siyasətin əməli təzahürü idi [138, s.119-121].
Nəticədə hər şəhərdə, rayonda, qəsəbədə idman qurğuları istifa-
dəyə verilmişdir. Bu illər ərzində respublika hökumətinin böyük
səyi, diqqəti və qayğısı sayəsində idmanın maddi-texniki bazası-
nın genişləndirilməsinə, bədən tərbiyəsi və idmanın kütləviliyi-
nin yüksəlməsinə və inkişafına geniş imkanlar yaranmışdır [127,
s.174-177; 141, III c., s.127-131; IV c., s.466-473]. Məhz bunun
nəticəsində müəyyən fasilədən sonra 1994-cü ildən başlayaraq,
Azərbaycan idmançıları rəsmi beynəlxalq yarışlarda 12 qızıl, 15
gümüş və 22 bürünc medal əldə etmişdilər [138, s.29]. Prezident
H.Əliyev yuxarıda qeyd edilən bütün bu tədbirlərin həyata keçi-
rilməsini təmin etmək, sürətləndirmək məqsədilə 1995-ci il mar-
tın 5-də verdiyi fərmanla respublikamızda xüsusi idman fondu
yaratmışdır [103, s.40]. İdman fondunun olması ölkəmizdə sağ-
lam həyat tərzinin təbliğ edilməsinə, uşaq və yeniyetmələrin küt-
ləvi surətdə idmana cəlb edilməsinə, bu sahəyə marağın artması-
na, müvafiq maddi-texniki bazanın möhkəmləndirilməsinə, res-
publika idmanının beynəlxalq idman ailəsinə inteqrasiya olun-
masına təminat vermişdir. İdmanın inkişafı üçün Prezident Fon-
Azərbaycan Respublikası beynəlxalq idman və turizm əlaqələri sistemində
(1991-2005-ci illər)
17
dundan xeyli əsaslı vəsait də ayrılmışdı. Dövlətin idmana göstər-
diyi qayğısı sayəsində 1995-2005-ci illərdə idmançılarımız rəs-
mi yarışlardan ölkəmizə 572 qızıl, 453 gümüş, 636 bürünc,
ümumilikdə, 1661 medal gətirərək neçə-neçə mötəbər yarışlar-
da bayrağımızı uca zirvələrə qaldırmışdılar [96, s.85].
23 dekabr 1995-ci ildə Beynəlxalq Həvəskar Boks Assosia-
siyasının prezidenti Ənvər Çoudrinin Azərbaycana səfəri zamanı
mərhum prezident H.Ə.Əliyev tərəfindən beynəlxalq idman fe-
derasiyasının dünyada yeganə müsəlman rəhbəri cənab Ənvər
Çoudrinin şərəfinə Bakıda ənənəvi beynəlxalq boks turnirinin
keçirilməsi təklif edilmiş və bu turnir qısa müddətdə ənənəvi ya-
rış halını alaraq, dünyada ən nüfuzlu boks turnirlərindən birinə
çevrilmişdir [138, s.78]. Fevral 1995-ci ildə prezident H.Ə.Əli-
yev “1996-cı ildə Atlantada keçiriləcək XXVI Yay Olimpiya
Oyunlarına hazırlıq haqqında” sərəncam imzalamış, sərəncama
əsasən Atlanta Olimpiadasına hazırlıqla bağlı xüsusi təşkilat ko-
mitəsi yaradılmış və dövlət bu oyunlarla bağlı bütün problemlə-
rin həllini öz üzərinə götürmüşdür [138, s.33]. 1996-cı ildə
Azərbaycan müstəqil dövlət kimi ilk dəfə Atlantada 197 ölkənin
10788 idmançısının iştirak etdiyi Olimpiya Oyunlarına qatılaraq
23 idmançı ilə təmsil olunmuşdur [81, s.53-61]. Nəticədə, At-
lantada sərbəst güləşçimiz N.Abdullayev müstəqil dövlətimizə
ilk gümüş Olimpiya medalını qazandırmışdır. Ümumən ölkəmiz
1996-cı ildə ayrı-ayrı idman növləri üzrə 80-dən çox turnirdə
təmsil olunmuşdur. Bu uğurlar ilk növbədə ölkəmizin fəal idman
siyasətinin əməli nəticəsi idi [141, IV c., s.466-473]. Həmin
dövrdə dövlətin idman siyasəti yeni idman məktəblərinin açıl-
masını, köhnəlmiş idman qurğularının bərpasını, yeni idman ob-
yektlərinin tikilib istifadəyə verilməsini, olimpiya idman növləri
ilə yanaşı, qeyri-olimpiya, o cümlədən zehni bacarıq, istedad tə-
ləb edən idman növlərinin də tərəqqisinə xüsusi diqqət yetiril-
məsinə yönəldilmişdi. 1991-2005-ci illərdə ölkəmizdə mövcud
olan idman qurğuları, stadionlar, bunlardakı tribunaların sayı,
üzgüçülük hovuzları, kompleks idman qurğuları, atıcılıq tirləri
Həsənov Yusifəli Lətif oğlu
18
və bu qurğularda bədən tərbiyəsi ilə məşğul olanların sayına diq-
qət yetirməklə dövlətin idman siyasətinin müsbət nəticələrini
görmək mümkündür [190, s.125-173; 96, s.85].
Elə 1997-ci il də ölkəmizin idman aləmi üçün xüsusilə əla-
mətdar olmuşdur. Prezident H.Ə.Əliyevin 1 fevral 1997-ci il ta-
rixli sərəncamı ilə Azərbaycan Respublikasında dövlət quruculu-
ğu sahəsində gənclərin müstəsna rolu və 2 fevral 1996-cı ildə
müstəqil Azərbaycan Respublikası gənclərinin birinci forumu-
nun keçirilməsi nəzərə alınaraq fevralın 2-ni Azərbaycanda
gənclər günü elan etmişdi [93, s.3]. Sonra isə ölkəmizdə ilk dəfə
olaraq 23 dekabr 1997-ci ildə bütün idman mütəxəssislərinin, id-
man təşkilatlarının gözlədiyi “Bədən tərbiyəsi və idman haqqın-
da” qanun qəbul edilmişdir [127, s.165; 157, s.211-218]. Yenə
həmin ildə milli idman tariximizdə özünəməxsus yer tutan daha
bir hadisə baş vermiş – Milli Olimpiya Komitəsinin hesabat-
seçki konfransı keçirilmiş və burada İ.H.Əliyev bu komitənin
prezidenti olmaqla, MOK-un yeni rəhbərliyi seçilmişdi. Bu,
ölkəmizdə idmanın inkişafına güclü təkan vermişdir. İ.H.Əliye-
vin başçılığı ilə idman nümayəndə heyətlərimizin 1997-ci ildən
sonrakı dövrdə Beynəlxalq və Avropa Olimpiya Komitələrinin
iclaslarında fəal iştirakı və onun bu qurumların rəhbərləri ilə ke-
çirdiyi görüşlər ölkəmizin dünya olimpiya hərəkatına fəal şəkil-
də qoşulmasını nümayiş etdirir və ölkəmizin dünya dövlətləri
arasında nüfuzunun artmasında mühüm rol oynayır. 1998-ci ildə
Azərbaycan Respublikasının beynəlxalq olimpiya hərəkatı yolu-
na qədəm qoyması idman əlaqələrimizin genişlənməsi sahəsində
müstəsna rol oynamışdır. Ölkəmizdə idmanın və Olimpiya hərə-
katının durmadan yüksəlməsi naminə görülən tədbirlərin mən-
tiqi nəticəsi olaraq 1998-ci ildə Yaponiyanın Naqano şəhərində
keçirilən XVIII Qış Olimpiya Oyunlarında (QOO) dünyanın 67
ölkəsinin cərgəsində ilk dəfə bizim də nümayəndə heyətimiz iş-
tirak etmişdir [90]. Naqano QOO-da respublikamız beş idmançı
ilə təmsil olunmuşdu. Əsas prinsipi bu yarışlara qatılmaq olan
ölkəmiz öz adının QOO-nun iştirakçı dövlətləri sırasında tarixə
Dostları ilə paylaş: |