Həsənov Yusifəli Lətif oğlu
22
rasiyasında mühüm rol oynamış və nəticədə beynəlxalq idman
qurumları bir çox mötəbər idman yarışlarının, Avropa və dünya
çempionatlarının ölkəmizdə təşkilinə razılıq vermişlər. 2003-
2005-ci illərdə Azərbaycan Respublikasında yüksək təşkilatçı-
lıqla keçirilən belə yarışların sayı və miqyası ildən-ilə genişlən-
mişdi. Bu tədbirlərin sayının çoxalmasını isə bu sahədə beynəl-
xalq əlaqələrin genişlənməsi kimi qəbul etmək lazımdır.
Sonda, onu da xüsusi qeyd etmək istəyirik ki, mötəbər bey-
nəlxalq yarışlarda iştirak, ölkəmizin özündə də belə yarışların
təşkili təkcə sərt idman mahiyyətli və əhəmiyyətli tədbirlər de-
yildi. Respublikamızın rəhbərliyi belə yarışlarda iştirakla xalqı-
mızın və dövlətimizin çağdaş dövrdə yaşadığı problemlər haq-
qında beynəlxalq ictimaiyyətə obyektiv məlumat vermək üçün
bu idman forumlarının imkanlarından geniş istifadə edirdilər.
§2. Azərbaycan Respublikasının beynəlxalq idman
əlaqələri
Ölkəmiz öz dövlət müstəqilliyini bərpa etdikdən sonra ye-
nidən beynəlxalq münasibətlər sisteminin bərabərhüquqlu sub-
yektinə çevrilmiş, ikitərəfli və çoxtərəfli əməkdaşlıq üçün geniş
imkanlar yaranmışdı. Dünya dövlətlərinin böyük əksəriyyəti ilə
diplomatik əlaqələr quran Azərbaycan Respublikası artıq BMT
və ATƏT başda olmaqla, nüfuzlu beynəlxalq və regional təşki-
latlarda layiqincə təmsil olunur. Xarici siyasətdə dövlətin götür-
düyü kursun idman sahəsində davam etdirilməsinə cavabdeh
olan Gənclər, İdman və Turizm Nazirliyi də özünün beynəlxalq
əlaqələrini ardıcıl inkişaf etdirmişdir. Çağdaş dövrdə bu işi hə-
yata keçirmək üçün BMT, o cümlədən UNESCO, Avropa Şurası,
Avropa Birliyi, Avropa Gənclər Forumu, Avropa İdman Kon-
fransı, BOK, ÜTT və s. beynəlxalq təşkilatların proqramlarına
qoşulmaq, xarici ölkələrin, xüsusən MDB ölkələrinin müvafiq
Azərbaycan Respublikası beynəlxalq idman və turizm əlaqələri sistemində
(1991-2005-ci illər)
23
qurumları ilə birbaşa əlaqələr yaratmaq əsas vəzifələrdən biri
olmuşdur [5]. UNESCO-nun Dövlətlərarası Bədən Tərbiyəsi və
İdman Komitəsinin 20-21 oktyabr 1998-ci ildə Parisdə keçirilən
2-ci və 30 noyabr-3 dekabr 1999-cu ildə Uruqvayın Punta del-
Este şəhərində keçirilən 3-cü müşavirələrində Azərbaycan Res-
publikası İdman nazirinin müavini iştirak etmişdi.
Qeyd etmək lazımdır ki, dopinqə qarşı mübarizə məsələləri
hazırda dünyanı narahat edən ciddi məsələlərdən biridir. Buna
görə də BMT və Avropa Şurası kimi siyasi təşkilatlar da bu
problemin
həllinə
ciddi
diqqət
yetirirlər.
Azərbaycan
Respublikası da bu problemə ciddi əhəmiyyət verdiyindən 3-5
mart 2003-cü ildə Kopenhagendə keçirilən idmanda dopinq üzrə
ümumdünya konfransında təmsil olunmuşdu. Yenə də 9-10 yan-
var 2003-cü ildə Parisdə UNESCO tərəfindən bədən tərbiyəsi və
idman məsələlərinə dair keçirilən dairəvi masada nazir Ə.Qara-
yev yaxından iştirak etmişdi.
Ölkəmizin Avropa dövlətləri ilə əlaqələrinin dərinləşməsi
və inkişaf etdirilməsi Azərbaycan Respublikasının Avropa qu-
rumlarında iştirakına əlverişli şərait yaratmışdı. Bu təşkilatların
arasında Avropa Şurası (AŞ), ATƏT, Avropa Birliyi (AB) mü-
hüm yer tutur və ölkəmizin bu təşkilatlarla əlaqələri müstəqillik
qazandığımız ilk illərdən başlayır (1996-cı ildən AŞ ilə Azər-
baycan Respublikası arasında daimi əlaqələr qurulmuş, 26-30
iyun 2000-ci ildə Azərbaycan AŞPA-nın növbəti iclasında AŞ-ə
üzv seçilmişdi) [140, s.82-95; 174]. Həmin dövrdə idman
sahəsində AŞ ilə əlaqələr əsasən Gənclər və İdman Direktorluğu
vasitəsi ilə həyata keçirilmişdi. Bu əlaqələr nəticəsində ölkəmiz
14-15 avqust 1998-ci ildə Tallində Avropa Dama Federasiyasına
üzv seçilmişdir [86]. Nümayəndələrimiz AŞ-ın İdmanın İnkişafı
Komitəsi, işçi qruplarının iclaslarında və idman üzrə müxtəlif
seminarlarında müntəzəm olaraq iştirak etmişdilər. Bu, həm də o
deməkdir ki, AŞ Azərbaycan Respublikasını gələcəyi olan id-
man ölkəsi kimi qəbul edirdi. Hazırda Avropa üzrə idman sahə-
sində üç mühüm sənəd–Avropa idman xartiyası, idman tədbir-
Həsənov Yusifəli Lətif oğlu
24
ləri, xüsusilə də futbol matçları zamanı tamaşaçılar tərəfindən
zorakılığa və nalayiq hərəkətlərə dair Avropa Konvensiyası və
Avropa Antidopinq Konvensiyası fəaliyyət göstərir. Onu da
qeyd etmək lazımdır ki, Azərbaycan Respublikası hər iki kon-
vensiyanı imzalamış və ratifikasiya etmişdi [5]. Hər üç sənəd
üzrə “Öhdəliklərin icrası layihəsi çərçivəsində” AŞ-nın ekspert-
ləri 2001, 2002 və 2003-cü illərdə Azərbaycan Respublikasında
məsləhət səfərlərində olmuş və faydalı tövsiyələr hazırlamışlar
[5]. Bunlarla yanaşı, 13-14 may 2004-cü ildə Strasburqda AŞ tə-
rəfindən təşkil olunmuş “Avropa yolayrıcıları – idman demo-
kratiyanın giriş qapısıdır” adlı tədbirdə Azərbaycan Respub-
likası Gənclər İdman və Turizm Nazirliyinin nümayəndələri
iştirak etmişlər [5]. Tədbirdə AŞ-na üzv dövlətlərin idman sahə-
sində yaxşı təcrübə nümunələrinin üzv dövlətlərin nümayən-
dələri tərəfindən təqdimatı keçirilmişdi. Azərbaycan tərəfi “Ye-
niyetmələrin respublika oyunları”nı yaxşı təcrübə nümunəsi
kimi təqdim etmişdi. Daha sonra 17-25 iyul 2004-cü ildə AŞ-nın
Gənclər və İdman Direktorluğu ilə birlikdə Quba Olimpiya
Kompleksində Qafqaz regionundakı qaçqın və məcburi köçkün
uşaqlar üçün yay düşərgəsi təşkil edilmişdi [5]. Düşərgədə
Gürcüstandan 14 və Azərbaycan Respublikasından 28 məcburi
köçkün uşaq dincəlmişdi. Bu tədbir Avropa Şurasının gələcəkdə
böhran və fəlakətlər baş vermiş regionlarda uşaqlar üçün
düşərgələrin təşkilini nəzərdə tutan “Ballones Rouges” adlı
tədbir üçün pilot layihə kimi həyata keçirilmişdi. Bunun ardınca
respublikamızın idman həyatı üçün çox mühüm hadisə baş
vermiş, 13 avqust-2 sentyabr 2004-cü ildə nazir Ə.Qarayev
XXVIII Yay Olimpiya Oyunları ilə bağlı Afinaya səfər etmiş,
Yay Olimpiya Oyunları zamanı “Azərbaycan günü”nün təşkil
olunmasına nail olmuş, nümayəndə heyətlərinin rəhbərləri ilə
görüşlər keçirmişdir [83].
2-3 mart 2005-ci ildə Strasburqda AŞ İdmanın İnkişafı Ko-
mitəsinin 28-ci illik iclası və 4 mart 2005-ci ildə SPRİNT pro-
qramı koordinasiya və planlaşdırma iclaslarında respublika İd-
Dostları ilə paylaş: |