Microsoft Word zahid -ders vesaiti docx
Yüklə 4,22 Mb. Pdf görüntüsü
|
303 qiymətli kağızlar banka yüksək gəlir gətirir. Qısamüddətli qiymətli kağızlar bankın likvidliyini təmin edir. Aqressiv strategiya. Bu tip siyasəti böyük investisiya portfelinə sahib olan və bu portfeldən maksimal dərəcədə qazanc əldə etmək istəyən iri banklar təqib edir. Bu metod kifayət qədər vəsait tələb edir ki, bu zaman qiymətli kağızlar bazarının və ümumilikdə iqtisadiyyatın qiymətləndirilməsi və proq- nozlaşdırılmasına böyük ehtiyac yaranır. Aktiv siyasət metodları siyahısına qiymətli kağızların gəlirlik əyrisindən monipulyasiya edilməsinə əsaslanan «svop» əməliyyatları aid edilir. Qiymətli kağızların gəlirlik əyrisi. Bu bank tərəfindən müəyyən növə malik olan qiymətli kağızların alınma və ödənmə müddətinə qədər olan gəlirlərin hərəkət qrafikidir. Bunlar yalnız öz aralarında ödənmə müddəinə görə fərqlənir. Qiymətli kağızlar üzrə gəlirlik əyrisi həmişə dəyişikliyə məruz qalır. Qiymətli kağızların gəlirliyi dəyişdirilir. Əyri qrafiklər müəyyən vaxt ərzində müəyyən növ qiymətli kağızların qiymətinin və gəlirliyin proqnozlaşdırılmasını təsvir edir. Gəlir əyrisini müəyyən edən monipulyasiya gələcəkdə bazar faiz dərəcə- lərindəki dəyişikliklərin bankın maraqlarına uyğun olaraq istifadə edilməsinə istiqamətləndirməlidir. Bank mütəxəssisləri pul bazarının vəziyyətini proqnoz- laşdırır və buna uyğun olaraq qiymətli kağızlar portfelini korrektə edirlər. Uzunmüddətli faiz dərəcələri qısamüddətli faiz dərəcələrini üstələyirsə, gəlirlik əyrisi müsbət meyilli (artan) olur. Qısamüddətli faiz dərəcələri uzun- müddətli faiz dərəcələrindən yüksək olarsa, gəlirlik əyrisi mənfi meyilli (aza- lan) olur. Gəlirlik əyrisi gələcək faiz dərəcələrinin proqnozlaşdırılmasına imkan verir. «Svop» əməliyyatları metodunun faiz dərəcələrində gözlənilməsinin əsas səbəbi istiqrazların digər istiqrazlara dəyişdirilməsindən ibarət olur. Bu cür ə məliyyatları həyata keçirmək üçün qiymətli kağız ticarəti üzrə xüsusi lisen- ziyaya sahib olmaq lazımdır. «Svop» un növlərindən biri aşağı gəlirli istiqraz kuponlarının yüksək gəlirli kuponlara dəyişdirilməsindən ibarət olur. Bu zaman gəlir həm faiz ödənişlərindən, həm də satış və alış kurslarının fərqindən nəzərdə tutulur. «Svop»un digər növü istiqrazın müxtəlif risklərlə dəyişdirilməsidir. Bu növ əməliyyatların həyata keçirilməsi üçün bazarda qeyri-normal aşağı və yaxud qeyri-normal yuxarı faiz dərəcələrinin olması tələb edilir. Bank aşağı faiz dərəcələrinə görə yenidən qiymətləndirilən qiymətli kağızları satacaq və yaxud yüksək faiz dərəcələrini qiymətləndirməyən qiymətli kağızları alacaq, daha sonra bazar tərəfindən düzgün qiymətləndirilən qiymətli kağızları alacaq. Bazarda bərabərlik yaratdıqda isə bank əks-alışları (satışları) həyata keçirəcək və gəlir əldə edəcək. Kommersiya bankları investisiya siyasətinin işlənib hazırlanması və həyata keçirilməsi üçün müxtəlif investisiya proqramlarından, baş işçilərdən ibarət xüsusi investisiya şöbəsinə malik olmalıdır. Bu cür mütəxəssislər öz
304 növbəsində sərbəstliyi bacarmalıdırlar. Kommersiya bankının idarəetmə struk- turunda investisiya şöbəsi tabeçilik xarakteri daşıyır. Bir qayda olaraq üstünlük kredit və ilkin ehtiyat şöbəsinə verilir. qtisadi şəraitin dəyişməsinə uyğun olaraq kommersiya banklarının investisiya siyasətində dəyişiklik olur. Bankların investisiya siyasətinə təsir edən makroiqtisadi faktorlara aşağı- dakılar aid edilir: ölkədəki iqtisadi və siyasi vəziyyət; investisiya və maliyyə bazarının vəziyyəti; bank fəaliyyətinin qanunverici və normativ əsaslar kompleksi; vergi siyasəti və bank sisteminin strukturu və stabilliyi. nvestisiya siyasətinin formalaşma prosesinin analiz və hesabat məlumat- ları, ilkin informasiyaların yığılması və işlənib hazırlanmasını nəzərdə tutur. nvestisiya imkanlarının qiymətləndirilməsi üçün analitik informasiya aşağıdakı bloklar şəkilində olur: makroiqtisadi vəziyyət və investisiya abı-havası; ümumilikdə investisiya bazarının makroiqtisadi inkişafını xarakterizə edən əsas göstəricilər; investisiya bazarının ayrı-ayrı seqmentlərinin inkişafının əsas göstəriciləri; iqtisadi sahələrin investisiya cazibədarlığının göstəriciləri; ayrı- ayrı investisiya alətlərinin dinamik məlumatı; ayrı-ayrı təsərrüfat subyektlərinin fəaliyyəti haqqında məlumatlar; bankların investisiya fəaliyyətinin rejimini müəyyən edən qanunverici və normativ aktlar; müxtəlif bank fəaliyyətinin vergi vəziyyəti. Yuxarıda göstərilən göstəricilər investisiya qərarlarının qəbul edilməsin- də mühüm oriyentir kimi götürülür. nvestisiya siyasətinin formalaşdırılmasına təsir edən əsas mikroiqtisadi faktorlar aşağıdakılardır: investisiya fəaliyyətinin miqyasını və növünü müəy- yən edən vəsait bazasının həcmi və strukturu; bank fəaliyyətinin ümumi əsas- ları, strateji məqsədlərin xarakteri və əhəmiyyəti, investisiya siyasətinin şərtləş- dirici seçimi; bankın həyat silsiləsinin mərhələsi; gəlirlik, likvidlik və risk alternativi ilə müəyyən edilən investisiya qoyuluşunun səmərəliliyi; müqayisə edilə bilən aktivlərin gəlirliyi; investisiya portfelinin təşkili və idarəolunma xərclərinin miqyası. nvestisiya aktivlərinin investisiyasının əsas məbləğinin qorunub saxla- nılmasından başqa cari pul ödəmələri şəklində stabil gəlir və yaxud aktivlərin bazar qiymətinin artırılmasını da təmin etmək lazımdır. Buna görə də kapitalı itirmənin risk dərəcəsinin meydana çıxması ilə yanaşı investisiya qoyuluşundan ə ldə edilən münasib gəlirlik riskini sərhədlərdə müəyyən etmək lazımdır. Bu zaman da mümkün olan risk sərhədlərində investisiya vasitələrinin cəlb olun- masının orta qiyməti çıxış edir. nvestisiya aktivlərinin likvidliyi isə onların maliyyələşdirilməsinin mən- bəyi olan passivlərin xarakterliyi ilə birləşdirilmişdir. Likvidlik dərəcələrinə görə investisiya qoyuluşlarını aşağıdakı kimi qruplaşdırmaq olar. Çox likvidli aktivlər, likvidli aktivlər və az likvidli aktivlər. nvestisiya siyasətinin analizi, qiymətləndirilməsi və monitorinqi - işlənib hazırlanmış investisiya siyasətinin analiz və qiymətləndirilməsi aşağıdakı Yüklə 4,22 Mb. Dostları ilə paylaş:
|