332
vəsaitlərin ölkə ərazisindən tranzit daşınmasının məhdudlaşdırılması məqsədi
ilə tətbiq olunduğunu izah edirlər.
Dövlət Gömrük Komitəsi Azərbaycan Respublikası ərazisinə gətirilən
valyuta sərvətləri haqqında aylıq məlumatları növbəti ayın 20-dək, 50.000 (əlli
min) ABŞ dolları ekvivalentindən artıq məbləğdə gətirilən valyuta sərvətləri
barədə isə məlumatları 7 gün müddətində müəyyən olunmuş qaydada Mərkəzi
Banka göndərir.
Azə
rbaycan Respublikası Rezidentlə
rinin xarici valyuta ə
mə
liyyatları
Rezidentlə
rin hesablarına daxilolmalar. Azərbaycan Respublikası
rezidentlərinin müvəkkil banklardakı xarici valyuta hesablarına vəsaitlər sərbəst
şə
kildə mədaxil edilə bilər.
Aşağıdakı mənbələrdən daxil olan vəsaitlərin mədaxil edilməsi üçün
xüsusi şərtlərə əməl edilməlidir:
1. Azərbaycan Respublikasının ərazisində mal satılmasından və xidmət
göstərilməsindən əldə edilmiş vəsaitlər; Bu hallarda, Azərbaycan Respublika-
sının ərazisində xarici valyuta ilə mallar satılması və xidmətlər göstərilməsi
üçün müvafiq lisenziya tələb olunur. Əgər ölkə ərazisində satılmış malların və
ya göstərilmiş xidmətlərin müqabilində ödənilən vəsaitlər respublika kəna-
rından köçürülərsə, belə daxilolmalara yol verilir.
2. Rezidentlər tərəfindən ixrac edilən malların, işlərin, xidmətlərin (bun-
dan sonra, "mallar") müqabilində qeyri-rezidentlər tərəfindən rezidentlərə nağd
şə
kildə ödənişlər; Bu hallarda aşağıdakı tələblərə əməl edilməlidir: müqavilədə,
kontraktda və ya bu əqdi təsdiq edən digər razılaşma sənədlərində (bundan
sonra, “müqavilə”) ödənişin nağd hesablaşma yolu ilə aparılması nəzərdə
tutulmalıdır; vəsaitlər yalnız malı alan qeyri-rezidentdən və ya həmin qeyri-
rezident tərəfindən müvafiq surətdə müvəkkil edilmiş fiziki şəxsdən qəbul edil-
məlidir; qeyri-rezidentlər (qeyri-rezident tərəfindən müvəkkil edilmiş fiziki
şə
xs) tərəfindən əvvəlcədən respublikaya gətirilmiş xarici valyuta vəsaitləri
gömrük orqanlarında bəyan edilməlidir. Vəsaitlər ölkəyə gətirilməsi və gömrük
orqanlarında bəyan edilməsi tarixindən 10 gün müddətində rezidentin kassasına
mədaxil edilməlidir; rezidentlər vəsaitləri xəzinələrinə qəbul etdikdən sonra 2 iş
günü ərzində bankdakı hesabına mədaxil etməlidir.
Banklar vəsaitləri qəbul edərkən aşağıdakı sənədləri tələb etməlidir:
1. ixrac müqaviləsinin əsli;
2. mədaxil-kassa orderinin surəti;
3. vəsaitlərin nağd şəkildə respublikaya gətirilməsini təsdiqləyən gömrük
sənədləri;
4. qeyri-rezident tərəfindən müvəkkil edilmiş fiziki şəxs olan nümayən-
dənin səlahiyyətlərini təsdiq edən vəkalətnamə;
333
5. valyuta gətirilən ölkənin müvafiq bank və ya digər kredit təşkilatı
tərəfindən bu vəsaitin ona nağd şəkildə verilməsini təsdiq edən sənəd (vəsaitin
məbləği 50 min ABŞ dolları ekvivalentindən artıq olduqda).
Sənədlərin düzgün tərtib olunması yoxlanıldıqdan sonra bank vəsaitləri
rezidentdən qəbul edir və həmin sənədlərin surətlərini özündə saxlayır. Vəsait-
lərin respublikaya gətirilməsini sübut edən gömrük sənədlərinin və valyuta
qətirilən ölkənin müvafiq bank və ya digər kredit təşkilatı tərəfindən bu vəsaitin
nağd şəkildə verilməsini təsdiq edən sənədin əsli, həmin sənədlər son icra edən
bankda saxlanmalıdır. Əgər gömrük bəyannaməsi və arayış tamamilə icra olun-
mursa bank bu sənədlərin üzərində müvafiq qeyd aparır və surətlərini özündə
saxlayır.
Rezidentlərin hesablarından köçürmələr
Azərbaycan Respublikasının rezidentlərinin hesablarından vəsaitlər
aşağıdakı istiqamətlərdə köçürülə bilər:
Respublika daxilində:
1. respublikaya idxal olunan və respublika daxilində satılan malların,
həmçinin respublikada göstərilən və ya respublikaya idxal olunan (rezidentlərin
xeyrinə ölkə xaricində göstərilən) xidmətlərin müqabilində digər rezidentlərin
və ya qeyri-rezidentlərin Azərbaycan Respublikasının ərazisində yerləşən filial-
larının, nümayəndəliklərinin, digər ayrıca bölmələrinin və ya qeyri-rezident
tərəfindən müvəkkil edilmiş hər hansı bir şəxsin xeyrinə ünvanlanmış köçür-
mələr;
2. Azərbaycan Respublikasının digər rezidentlərinin nizamnamə kapita-
lında iştirakı;
3. qrant, ianə, sosial yardım və sponsorluq;
4. kreditlərin və kredit faizlərinın ödənilməsi üçün;
5. müvəkkil banklarda depozitlərin yerləşdirilməsi üçün;
6. manata və ya digər valyutalara konvertasiya olunmaq üçün;
7. rezidentin respublika daxilində yerləşən filial və nümayandəliklərinə,
digər ayrıca bölmələrinə, tabelikdə olan müəssisələrə ünvanlanmış və ya həmin
müəssisələrdən baş idarələrinə məqsədlənmiş köçürmələr (baş idarənin müva-
fiq qərarı olduğu halda);
8. təsisçilərə dividendlərin ödənilməsi üçün;
9. rezidentin özünün digər müvəkkil banklarda olan valyuta hesablarına
köçürmələr.
Respublikadan kənara:
1) idxal müqaviləsi üzrə respublikaya gətirilən malların, həmçinin res-
publikada göstərilən və ya respublikaya idxal olunan xidmətlərin müqabilində
köçürülən vəsaitlər. Bu hallarda ödəniş aşağıdakı üsullarla aparıla bilər:
Avans ödənişləri. Avans yolu ilə ödənişlər əməliyyatın eyniləşdirilməsini
təmin edən sənədlər (müqavilə, proforma–invoys, ödəniş sənədləri, sifariş və
sair sənədlər) əsasında aparılır.