Microsoft Word zahid -ders vesaiti docx



Yüklə 4,22 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə199/230
tarix14.09.2018
ölçüsü4,22 Mb.
#68459
1   ...   195   196   197   198   199   200   201   202   ...   230

 

 

426



VII FƏS L.  SVEÇRƏ M LL  BANKI 

 

 



1850-ci ilə qədər  sveçrədə 75 müxtəlif təşkilat (o cümlədən 25 kanton, 

16 şəhər) sikkələrin buraxılışı ilə məşğul olurdu. Dövriyyədə müxtəlif dəyərli 

və nominallı 860 cür sikkə var idi. Bununla  yanaşı bir sıra xüsusi banklar ilk 

ə

skinasların  buraxılışına  başladı  və  ümumilikdə  dövriyyədə  olan  sikkə  və 



ə

skinasların sayı 8000-ə yaxın idi. Bundan əlavə, dövriyyədə olan nağd pulun 

cəmi  15  %-ni  milli  valyutalar  təşkil  edirdi,  qalan  hissəsi  tacirlər  tərəfindən 

istifadə  olunan  xarici  valyutanın  payına  düşürdü.  Bütün  bunlar  valyuta  siste-

minin funksionallığını mürəkkəbləşdirirdi. Bu problemi aradan qaldırmaq üçün 

1848-ci  ildə  qəbul  olunmuş  sveçrə  Federal  Konstitusiyasında  pul  buraxmaq 

hüququna  malik  olan  yeganə  təşkilat  olaraq  Federal  hökumət  göstərilirdi.                    

7 may 1850-ci il tarixində Pul Sistemi haqqında federal qanun qəbul edildi. Bu 

qanuna əsasən frank  sveçrənin pul vahidi kimi tanınırdı. Beləliklə, 1850-ci ildə 

tədavülə buraxılan  sveçrə frankı kantonlarının müxtəlif valyutalarını əvəz etdi. 

Dəyərinə görə  sveçrə frankı Fransa frankına bərabər idi. 1866-cı ildə Fransa, 

Belçika,  taliya  və  sveçrənin  birlikdə  təsis  etdikləri  Latın  Valyuta  Birliyinin 

fəaliyyəti  1927-ci  ilədək  davam  etdi.  1945-ci  ildə  Bretton-Vuds  Sisteminə 

qoşulmaqla  frankın  məzənnəsini  ABŞ  dolları  əsasında  müəyyən  edən  sveçrə 

Sisteminin dağılmasından sonra üzən məzənnə siyasətinə keçdi.  

1850-ci ilə qədər  sveçrədə 75 müxtəlif təşkilat (o cümlədən 25 kanton, 

16 şəhər) sikkələrin buraxılışı ilə məşğul olurdu. Dövriyyədə müxtəlif dəyərli 

və nominallı 860 cür sikkə var idi. Bununla  yanaşı bir sıra xüsusi banklar ilk 

ə

skinasların  buraxılışına  başladı  və  ümumilikdə  dövriyyədə  olan  sikkə  və 



ə

skinasların sayı 8000-ə yaxın idi. Bundan əlavə, dövriyyədə olan nağd pulun 

cəmi 15 %-ni milli valyutalar təşkil edirdi, qalan hissəsi tacirlər tərəfindən isti-

fadə olunan xarici valyutanın payına düşürdü. Bütün bunlar valyuta sisteminin 

funksionallığını mürəkkəbləşdirirdi. Bu problemi aradan qaldırmaq üçün 1848-ci 

ildə  qəbul  olunmuş  sveçrə  Federal  Konstitusiyasında  pul  buraxmaq  hüququna 

malik olan yeganə təşkilat olaraq Federal hökumət göstərilirdi. 7 may 1850-ci il 

tarixində  Pul  Sistemi  haqqında  federal  qanun  qəbul  edildi.  Bu  qanuna  əsasən 

frank  sveçrənin  pul  vahidi  kimi  tanınırdı.  Beləliklə,  1850-ci  ildə  tədavülə 

buraxılan  sveçrə  frankı  kantonlarının  müxtəlif  valyutalarını  əvəz  etdi.  Dəyə-

rinə  görə  sveçrə  frankı  Fransa  frankına  bərabər  idi.  1866-cı  ildə  Fransa, 

Belçika,  taliya  və  sveçrənin  birlikdə  təsis  etdikləri  Latın  Valyuta  Birliyinin 

fəaliyyəti  1927-ci  ilədək  davam  etdi.  1945-ci  ildə  Bretton-Vuds  Sisteminə 

qoşulmaqla  frankın  məzənnəsini  ABŞ  dolları  əsasında  müəyyən  edən  sveçrə 

Sisteminin dağılmasından sonra üzən məzənnə siyasətinə keçdi.  

Frank  əskinasları  Orell  Füssli  Arts  Graphiques  SA  şirkəti  tərəfindən, 

sikkələr isə  sveçrə Zərbxanasında buraxılır.  



 

 

427



sveçrə  frankı  öz  dövriyyəsinə  görə  dünya  valyuta  bazarında  5-ci 

yerdədir. Hal-hazırda Avropada yalnız  sveçrə frankı “frank” adlanır və qeyri-

rəsmi ehtiyat valyutası kimi tanınır. 2000-ci ildə Konstitusiyaya qəbul edilmiş 

düzəlişlərdən  sonra  qızıla  bağlılıq  aradan  qaldırılmışdır.  Bu  günədək  cəmi 

frankın devalvasiyası (30%)  yalnız bir dəfə - 27 sentyabr 1936-cı ildə Böyük 

Depressiya nəticəsində baş verib. 

sveçrə Milli Bankı ( MB) ölkənin mərkəzi bankı kimi fəaliyyət göstərir. 

sveçrə  Milli  Bankının  səhmlərinin  55  faizi  kanton  və  kanton  bankları  kimi 

dövlət qurumları tərəfindən alınıb. Səhmlərin fond birjasında qalan hissəsi isə 

ə

sasən  özəl  sahibkarlar  tərəfindən  alınmışdır.  sveçrə  Konfederasiyası  səhm 



paketinə sahib deyil.  

Bankın xronoloji tarixi: 

1905 –  MB haqqında Qanunun qüvvəyə minməsi; 

1907 –  MB-nin fəaliyyətə başlaması; 

1909 –  MB qısamüddətli öhdəliklərlə depozit cəlb etməyə başlayır; 

1910 – Pul çapına səlahiyyətli tək orqan olur;  

1926  –  sveçrənin  üzvü  olduğu  və  pul  vahidlərinin  sveçrədə  istifadə 

olunduğu Latın Monetar  ttifaqının fəaliyyətinə xitam verilir; 

1934 –  sveçrə Klirinq Ofisinin açılması; 

1945 –  MB-nin pul çapı səlahiyyətləri ilə bağlı qanunun yenilənməsi; 

1950  –  sveçrənin  daxil  olduğu  Avropa  Ödənişləri  Birliyi  haqqında 

Anlaşma; 

1960  –  sveçrənin  daxil  olduğu  Avropa  Azad  Ticarət  Assosiasiyasının 

yaranması; 

1975 –  MB tərəfindən kredit limitinin tam aradan qaldırılması; 

1987  –  sveçrə  Banklararası  Klirinq  adlanan  elektron  ödəniş  sisteminin 

fəaliyyətə başlaması; 

1989  –  Avropa  Valyuta  Korporasiyası  Fondu  MB-yə  Avropa  Valyuta 

Vahidinin “digər sahibi” statusunu təqdim etmişdir. 

Bank Konstitusiya və qanun vasitəsilə ölkənin maraqlarına uyğun olaraq 

iş aparır. Bankın fəaliyyət məqsədləri aşağıdakılardır: 

♦  Ölkənin monetar siyasətinin həyata keçirilməsi; 

♦  Qiymətlərin sabitliyinin təmin edilməsi; 

♦  Nağd pul dövriyyəsinin təşkili; 

♦  Pul bazarının likvidliyinin təmin edilməsi; 

♦  Nağdsız pul köçürmələrinin təşkili; 

♦  Beynəlxalq ehtiyatların idarə edilməsi; 

♦  Maliyyə sisteminin sabitləşdirilməsi; 

♦  Beynəlxalq əməkdaşlıqda iştirak və texniki yardımın göstərilməsi. 

sveçrə  Milli  Bankının  iki  baş  ofisi  mövcuddur  –  Bern  və  Surix  şəhər-

lərində. Bundan əlavə, Cenevrədə nağd pulun dövriyyəsini təmin edən nüma-



Yüklə 4,22 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   195   196   197   198   199   200   201   202   ...   230




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə