89
Ə
sasnamə" təsdiq edilmişdir. Azərbaycan poteka Fondu dövlət təsisatıdır,
hüquqi şəxsdir. Azərbaycan poteka Fondu əhaliyə birbaşa ipoteka kreditlərinin
verilməsi ilə məşğul olmur. Əhaliyə ipoteka kreditlərinin verilməsi Azərbaycan
Respublikası Mərkəzi Bankı tərəfindən seçilmiş müvəkkil kredit təşkilatları
tərəfindən həyata keçirilir.
Azərbaycan poteka Fondunun əsas funksiyaları aşağıdakılardır:
1. Müvəkkil kredit təşkilatları tərəfindən verilmiş ipoteka kreditlərini
yenidən maliyyələşdirir;
2. Yenidən maliyyələşdirilən ipoteka kreditlərinə dair tələbləri müəyyən
edir;
3. Maliyyə vəsaitlərinin cəlb olunması məqsədilə ipoteka ilə təmin
olunmuş qiymətli kağızlar emissiya edir;
4. Öz fəaliyyətinin sabitliyini və likvidliyini təmin etmək üçün maliyyə
risklərini idarə edir;
5. poteka kreditləşməsi sahəsində likvidliyin təmin olunması və Fonda
ucuz maliyyə resurslarının cəlb olunması məqsədilə öz səlahiyyətləri daxilində
tədbirlər görür.
Azərbaycan Respublikasının Mərkəzi Bankı yanında Maliyyə Mo-
nitorinqi Xidməti Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 2009-cu il 23 fevral
tarixli 66 nömrəli Fərmanı ilə yaradılmışdır. Azərbaycan Respublikasının
Mərkəzi Bankı yanında Maliyyə Monitorinqi Xidməti Azərbaycan Respub-
likasında cinayət yolu ilə əldə edilmiş pul vəsaitlərinin və ya digər əmlakın
leqallaşdırılması və terrorçuluğun maliyyələşdirilməsinin qarşısının alınması
sahəsində qanunvericiliklə və «Azərbaycan Respublikasının Mərkəzi Bankı
yanında Maliyyə Monitorinqi Xidməti haqqında Əsasnamə» ilə müəyyən edil-
miş səlahiyyətləri həyata keçirən dövlət orqanıdır.
Azərbaycan Respublikasının Mərkəzi Bankı yanında Maliyyə
Monitorinqi Xidməti cinayət yolu ilə əldə edilmiş pul vəsaitlərinin və ya digər
ə
mlakın leqallaşdırılması və terrorçuluğun maliyyələşdirilməsinin qarşısının
alınması sahəsində dövlət siyasətini həyata keçirir, bu sahədə nəzarət sistemini
təkmilləşdirir və aidiyyəti dövlət orqanlarının fəaliyyətini əlaqələndirir.
Azərbaycan Respublikasının Mərkəzi Bankı yanında Maliyyə Monito-
rinqi Xidməti cinayət yolu ilə əldə edilmiş pul vəsaitlərinin və ya digər əmlakın
leqallaşdırılması və terrorçuluğun maliyyələşdirilməsinin qarşısının alınması
sahəsində fəaliyyəti barədə Azərbaycan Respublikasının Prezidentinə hesabat
verir.
Azərbaycan Respublikasının Mərkəzi Bankı yanında Maliyyə Mo-
nitorinqi Xidmətinin
funksiyaları:
•
cinayət yolu ilə əldə edilmiş pul vəsaitlərinin və ya digər əmlakın
leqallaşdırılmasına və terrorçuluğun maliyyələşdirilməsinə qarşı mübarizə sa-
həsində müvafiq məlumatları toplayır, təhlil edir, aparılmış təhlil nəticəsində
90
həyata keçirilən əməliyyatda cinayətin əlamətlərini müəyyən etdikdə mə-
lumatları aidiyyəti dövlət orqanlarına göndərir;
•
cinayət yolu ilə əldə edilmiş pul vəsaitlərinin və ya digər əmlakın
leqallaşdırılmasına və terrorçuluğun maliyyələşdirilməsinə qarşı mübarizə
sahəsində normativ tənzimləməni həyata keçirir;
•
cinayət yolu ilə əldə edilmiş pul vəsaitlərinin və ya digər əmlakın
leqallaşdırılmasına və terrorçuluğun maliyyələşdirilməsinə qarşı mübarizə sa-
həsində nəzarət funksiyalarını həyata keçirir;
•
cinayət yolu ilə əldə edilmiş pul vəsaitlərinin və ya digər əmlakın
leqallaşdırılmasına və terrorçuluğun maliyyələşdirilməsinə qarşı mübarizə sa-
həsində vahid informasiya sisteminin tətbiqini təmin edir;
•
cinayət yolu ilə əldə edilmiş pul vəsaitlərinin və ya digər əmlakın
leqallaşdırılmasına və terrorçuluğun maliyyələşdirilməsinə qarşı mübarizə
sahəsində Azərbaycan Respublikasının beynəlxalq əlaqələrini təmin edir.
Mərkəzləşdirilmiş Kredit Reyestri Xidməti. Mərkəzləşdirilmiş Kredit
Reyestri (MKR) 2005-ci ildə Mərkəzi Bankda yaradılmışdır. MKR-də ölkənin
bank sektorunda kredit öhdəliyi olan fiziki və hüquqi şəxslərin məbləğindən
asılı olmayaraq bütün kreditlər haqqında məlumatlar toplanılır. Bu məlumat-
lardan istifadə hüququ kredit müraciətçisini qiymətləndirmək məqsədilə yalnız
banklara, bank olmayan kredit təşkilatlarına (BOKT), habelə haqqında
məlumat toplanmış şəxslərə məxsusdur.
MKR bankların və “Bank olmayan kredit təşkilatları haqqında” Azər-
baycan Respublikasının Qanununa əsasən fəaliyyət göstərən bank olmayan
kredit təşkilatlarının cari və potensial borcalanlarının ödəmə qabiliyyəti haq-
qında məlumatlar almaq, borcalanların icra intizamını və borcalma nüfuzunun
qorunmasını təşviq etmək, habelə bankların və BOKT-lərin kredit risklərini
azaltmaq məqsədi daşıyır.
“Banklar haqqında” Azərbaycan Respublikası Qanununun 35.4-cü
maddəsinə uyğun olaraq MKR-in iş rejimi, o cümlədən məlumatların xarakteri,
verilməsi və alınması qaydaları və şərtləri Azərbaycan Respublikası Mərkəzi
Bankı darə Heyətinin 11 mart 2013-cü il tarixli qərarı ilə təsdiq edilmiş “Mər-
kəzləşdirilmiş kredit reyestrinin aparılması və istifadəsi haqqında Qaydalar”-ı
ilə tənzimlənir.
Reyestrdə borcalanların həm aktiv, həm də tam ödənilmiş kreditləri
haqqında məlumatlar saxlanılır. Məlumatların tərkibi borcalanın eyniləşdirmə
məlumatları, kredit və kreditin təminatı haqqında məlumatlardan ibarətdir. Re-
yestrdə məlumatlar ayda bir dəfə hər ayın ilk 4 (dörd) iş günü ərzində yenilənir.
Yeni verilmiş kreditlər isə 2 (iki) iş günü ərzində MKR-ə göndərilir.
Məlumat təchizatçıları MKR-ə təqdim edilən məlumatların dəqiqliyini
təmin etməlidirlər. Hər bir şəxsin onun haqqında toplanmış məlumatlardakı
qeyri-dəqiq məlumatlardan şikayət etmək hüququ vardır. Borcalanlar şika-
yətləri yazılı formada bilavasitə Mərkəzi Banka təqdim edirlər. Şikayətçi öz