169
1999-cu ildə “Royal Bank of Scotland” Özbəkistan, “AzeriCard”
prosessinq təşkilatı tərəfindən MasterCard beynəlxalq kart təşkilatında
sertifikasiyadan keçmişdir. 2005-ci ildə isə “Azərbaycan Beynəlxalq Bankı-
Moskva” “AzeriCard” prosessinq təşkilatına qoşulmuşdur.
2000-ci ilin əvvəllərində “AzeriCard” və “Azərbaycan Beynəlxalq
Bankı” ASC American Express beynəlxalq kart təşkilatında ödəniş kartlarının
qəbulu üzrə sertifikasiyadan keçmişlər. 1 may 2008-ci ildə isə “AzeriCard”
prosessinq təşkilatı və “Azərbaycan Beynəlxalq Bankı” ASC American
Express ödəniş kartlarının emissiyası üzrə xüsusi hüquq qazanmışlar.
Hal-hazırda “AzeriCard” kart əməliyyatları və ödəniş xidmətləri üzrə
yeni sistem quraşdırmışdır. Yeni sistem mükəmməl məlumatlar bazası sistemi
olan “Oracle”-da qurulmuş və istənilən beynəlxalq və ya daxili əməliyyatların
həyata keçirilməsinə imkan verir. Bu sistem MasterCard, Visa, American
Express və Diners Club kimi beynəlxalq kart təşkilatları ilə çalışır.
“AzeriCard” prosessinq təşkilatı yüksək texnologiya bazasında “card to
card”, mobil və şəhər telefonları, kommunal xidmətləri, gömrük rüsumları və
vergilərin ödənişi, “Mobil banking” və “ nternet banking”, PIN Change, ORM
(Online Risk monitorinq), SMS Xəbərdarlıq və başqa xidmətləri həyata keçirir.
“AzeriCard” prosessinq təşkilatı tərəfindən elektron ticarət əməliyyat-
larını aparmaq üçün VISA və MasterCard beynəlxalq kart təşkilatlarında bütün
lazımi proseslər uğurla başa çatdırılmışdır. “AzeriCard” MMC “3D Secure
Verified by VISA” və “MasterCard Secure Code” texnologiyaları sayəsində
kart sahibləri və pərakəndə ticarət, iaşə və digər xidmət müəssisələri üçün
ödənişlərin tam təhlükəsizliyini təmin edir.
2010-cu ilin ortalarından Kütləvi Ödənişlər üzrə Mərkəzləşdirilmiş
nformasiya Sistemi vasitəsilə ödənişlərin həyata keçirilməsi mümkün
olmuşdur. Bu sistem sayəsində ödəniş kartı sahibləri elektrik enerjisi, qaz, su və
digər kommunal borclarını ödəyə bilərlər.
Həmçinin pərakəndə ticarət, iaşə və digər xidmət müəssisələrində
simsiz POS-terminalların quraşdırılma prosesi başlanmışdır.
“MilliKart” MMC. Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 9 dekabr
2004-cü il tarixli Fərmanı ilə təsdiq edilmiş “Azərbaycan Respublikasında Milli
Ödəniş Sisteminin nkişafı üzrə 2005-2007-ci illər üçün Dövlət Proqramı”nın
icrası çərçivəsində Dünya Bankının maliyyə dəstəyi ilə Azərbaycan Respub-
likasının Mərkəzi Bankında “MilliKart” prosessinq təşkilatı 3 yanvar 2005-ci il
tarixində yaradılaraq istismara verilmişdir. 14 iyul 2006-cı il tarixində 18 ban-
kın təşəbbüsü ilə “MilliKart” MMC təsis edilmişdir. Bankın təsisçiləri
aşağıdakı banklardır:
“AtaBank” ASC, “Dəmirbank” ASC, “Azər-Türk Bank” ASC, “Bank
of Baku” ASC, “Zaminbank” ASC, “Turanbank” ASC, “Amrahbank” ASC,
“Xalq Bank” ASC, “KredoBank” ASC, “AccessBank” QSC, “Parabank” ASC,
“Rabitəbank” ASC, “Bank Respublika” ASC, “Bank Standard Kommersiya
170
Bankı” QSC, “Texnikabank” ASC, “Unibank” KB ASC, “Debüt” KB ASC,
“Azərbaycan Sənaye Bankı” ASC.
2 oktyabr 2006-cı il tarixindən isə “MilliKart” prosessinq təşkilatı
fəaliyyətini Məhdud Məsuliyyətli Cəmiyyət kimi davam etdirir.
Azərbaycan Respublikasında kart ödənişlərinin inkişaf etdirilməsi
məqsədi ilə Avropa Yenidənqurma və nkişaf Bankı (AY B) “MilliKart”
MMC-nin nizamnamə kapitalında iştirakı ilə bağlı öz niyyətini bildirmiş və
bununla əlaqədar 30 dekabr 2008-ci il tarixində AY B-nin “MilliKart” MMC-
nin təsisçiləri sıralarına daxil olması ilə bağlı müvafiq Saziş imzalanmışdır.
AY B-nin prosessinq təşkilatının nizamnamə kapitalında iştirak etməsi ilə
ə
laqədar olaraq, 7 iyun 2010-cu il tarixində “MilliKart” MMC-nin yeni nizam-
naməsi dövlət qeydiyyatına alınmışdır.
Bu prosessinq təşkilatı V SA və MasterCard kimi beynəlxalq kart
təşkilatları tərəfindən sertifikasiyadan keçmiş və müvafiq olaraq həmin təş-
kilatlarda TPP (Third Party Processor) və MSP (Member Service Provider)
kimi qeydiyyata alınmışdır.
Prosessinq təşkilatının funksiyaları onun tərəfindən kart ödənişləri üzrə
prosessinq xidmətlərinin göstərilməsi, kart hesablarının dəstəklənməsi, ban-
komat, POS-terminal və digər ödəniş terminallarının fəaliyyətinin təmin olun-
ması, banklar və beynəlxalq kart təşkilatları üçün hesabatların hazırlanması,
beynəlxalq kart təşkilatları ilə banklar arasında məlumat mübadiləsinin təşkil
edilməsi və digər xidmətlərdən ibarətdir.
“MilliKart” MMC, “Dəmirbank” ASC, “Unibank” KB ASC,
“GoldenPay” MMC-nin sıx əməkdaşlığı nəticəsində elektron ticarət xidməti
yaradılaraq istifadəyə verilmişdir. Bu sistemin göstərdiyi elektron ticarət
xidmətlərində qabaqcıl texnologiyaların istifadə edilməsi ilə yanaşı, etibarlılıq
və təhlükəsizliyin yüksək səviyyədə təmin olunması üçün məqsədyönlü
tədbirlər həyata keçirilmişdir. Belə ki, internet vasitəsilə ödənişlərin təhlükəsiz
aparılması məqsədi ilə “MilliKart” MMC “3-D Secure” texnologiyalarının
tətbiqi ilə əlaqədar MasterCard və VISA təşkilatlarında müvafiq olaraq “Secure
Code” və “Verified by VISA” üzrə sertifikasiyadan keçmişdir.
KapitalKart. Ödəniş kartları sahəsində müştərilərə göstərilən xidmət
səviyyəsini yüksəltmək və operativliyi daha da artırmaq məqsədilə “Kapital
Bank” ASC tərəfindən daxili prosesinq sisteminin yaradılması üzrə bank tərə-
findən elan edilən tenderdə Rusiyanın “Compass Plus” şirkəti qalib olmuşdur.
5 may 2009-cu il tarixində “Kapital Bank” ASC-yə məxsus ödəniş kart
bazası və ekvayrinq şəbəkəsi “Azəricard” MMC-dən “KapitalKart” daxili
prosessinq sisteminə miqrasiya edilmişdir. “KapitalKart” hazırda yalnız
“Kapital Bank” ASC-yə xidmət göstərir. Bu prosessinq sistemi “Kapital Bank”
ASC tərəfindən idarə edilir və V SA və MasterCard beynəlxalq kart təşkilatları
tərəfindən tam şəkildə sertifikatlaşdırılıb.