179
kartlar bəzən “ani” adlandırılırlar). “VISA nstant ssue” kartı pərakəndə ticarət,
iaşə və digər xidmət müəssisələrində məhsul və xidmətlərin dəyərinin
ödənilməsinə, “VISA Electron” kartlarının qəbulu və xidmət olunması mən-
təqələrində pul vəsaitinin əldə olunmasına imkan verən kartdır.
“MasterCard Incorporated” beynə
lxalq kart təş
kilatı
“MasterCard Incorporated” beynəlxalq kart təşkilatının yaranması 1966-
cı ildə Amerika Birləşmiş Ştatlarında fəaliyyət göstərən bir sıra banklar
tərəfindən Banklararası Kart Assosiasiyasının – Interbank Card Association
(ICA) yaradılmasına və öz kartlarını emissiya etməsinə təsadüf edir. CA-nın
fəaliyyətini genişləndirməsi nəticəsində Western States Bankcard Association
ilə birləşdi. 1979-cu ildən birgə yaradılmış kompaniya “MasterCard Inter-
national” adlandırıldı.
2002-ci ilin iyul ayında Avropada fəaliyyət göstərən “Europay Internatio-
nal” və Amerika Birləşmiş Ştatlarında fəaliyyət göstərən “MasterCard Interna-
tional” 30 ildən artıq müddətdə davam edən qarşılıqlı fəaliyyətləri nəticəsində
“MasterCard Incorporated” adlı beynəlxalq kart təşkilatının tərkibində
birləşdilər.
Cirrus/Maestro. Praktiki baxımdan gəlir səviyyəsindən asılı olmayaraq
hər bir kəs onun sahibi ola bilər. Bu, elektron hesablaşmalar üçün debet kartıdır.
Bunun vasitəsilə Cirrus beynəlxalq bankomatlar sistemində (bütün dünya üzrə
900 mindən artıq) nağd pul vəsaiti əldə etmək, “Maestro” beynəlxalq siste-
minin posterminalları quraşdırılmış ticarət məntəqələrində məhsul və xidmət-
lərin dəyərini ödəmək mümkündür. Bir qayda olaraq kart emboss edilmə-
diyindən məhsul və xidmətlərin alışı zamanı imprinterdə istifadə olunması
mümkün deyildir. Kart üzrə bütün əməliyyatlar mütləq qaydada avtorizə
olunmalıdır. “Cirrus/Maestro” kartı bankların yeni müştərilərinə və ya bankla
məhdud çərçivədə əlaqəsi olan müştərilərə təqdim oluna bilər.
MasterCard Electronic. lkin səviyyəli kredit kartı kimi çıxış edən bu
kart kredit tarixçəsinə malik olmayan və ya tarixçəsi az olan, lakin kredit
kartının imkanlarından istifadə etmək istəyən müştərilərə istiqamətlənmişdir və
banklar tərəfindən kütləvi istehlak kreditləşməsi layihəsinin reallaşdırılması
zamanı risklərin azaldılması üçün nəzərdə tutulmuşdur. Məhdud funksiyalı
kredit kartı olmaqla bu xüsusiyyətlərə malikdir:
•
məcburi elektron avtorizasiyanı tələb edir;
•
emboss edilməmişdir;
•
kart üzrə avtorizasiya limiti yoxdur;
•
ani kredit kartı ola bilər;
•
pərakəndə ticarət, iaşə və digər xidmət müəssisələrində kart vasitəsilə
məhsul və xidmətlərin dəyəri ödənilə bilər;
•
nağd pul vəsaitini ancaq bankomatlar vasitəsilə əldə etmək olar.
MasterCard Standard. Bu stabil gəlirləri olan orta müştərilər üçün
kredit kartıdır. Bir qədər pozitiv, lakin V P xidmət səviyyəsini əldə etməyə
180
kifayət etməyən kredit tarixçəsinə malik olan müştərilər üçün nəzərdə tutul-
muşdur. “MasterCard Standard” kartları vasitəsilə bankomatlar və nağd pulun
verilməsi məntəqələrində nağd pul vəsaiti əldə etmək, pərakəndə ticarət, iaşə və
digər xidmət müəssisələrində (internet dükanlar daxil olmaqla) istənilən
ödənişləri həyata keçirmək mümkündür. Kart üzrə həm elektron, həm də səsli
avtorizasiya (imprinter istifadə olunduqda) həyata keçirilə bilər.
MasterCard Gold. Ödəniş sisteminin premium kartları arasında baza və
birinci kart hesab olunur. Öz sahibinə xidmətin yüksək keyfiyyətini təmin edir.
Orta səviyyəli kartlardan əsas fərqi 5000 ABŞ dollarından başlamaqla yüksək
kredit xəttinə malik olmasıdır. Kart sahibləri “MasterCard Global Service”in
(Master Cardın müştərilərin dəstəyi üzrə qlobal xidməti) çətin vəziyyətlərə
(itmiş kartın mütləq bloklaşdırılması, kartın dəyişdirilməsi, təcili nağd pul və-
saiti əldə etmək) düşən müştərilərə gün ərzində 24 saat kömək göstərən xid-
mətindən və sığorta xidmətinin minimum dəstindən yararlana bilərlər. Kart
vasitəsilə bankomatlar və nağd pulun verilməsi məntəqələrində nağd pul vəsaiti
ə
ldə etmək, pərakəndə ticarət, iaşə və digər xidmət müəssisələrində (internet
dükanlar daxil olmaqla) məhsul və xidmətlərin dəyərinin ödənilməsi mümkün-
dür. Kart elektron və səsli avtorizasiya (imprinterin istifadə olunması ilə)
ə
sasında xidmət oluna bilər.
Kredit kartı kimi bir qayda olaraq, təşkilatların yuxarı rəhbərliyinə və ya
öz fəaliyyəti ilə əlaqədar bir çox işgüzar səfərlərdə olan fiziki şəxslərə təqdim
olunur.
MasterCard Platinum. Özündə kredit limitinin yüksək səviyyəsini və
ə
lavə xidmətlərin toplusunu birləşdirir. “MasterCard Gold” kartı üçün nəzərdə
tutulmuş xidmətlərdən başqa, bu kartın sahibləri bütün dünya üzrə hava
limanlarında, mehmanxanalarda və restoranlarda diskont əldə edirlər. “Mas-
terCard Platinum” kartlarına xidmət göstərən pərakəndə ticarət, iaşə və digər
xidmət müəssisələri Platinum MasterCard Collection adlı qrup tərkibində
birləşmişdir. Kart sahiblərinə sığorta xidmətinin geniş paketi təqdim olunur.
Kart kredit məhsullarının tərkib hissəsidir.
MasterCard World Signia. Bu kart üzrə öncədən təyin edilmiş xərc
limitinin olmaması onun sahibinin tam maliyyə müstəqilliyi və statusu ilə
müəyyən olunur. Bir qayda olaraq, karta əlavə olunan güzəşt proqramları
müəyyən dövrlə məhdudlaşmır. Təqdim olunan güzəşt sxemi “MasterCard
Platinum” kartlarının sahiblərinə təqdim olunan sxemlə kifayət qədər oxşardır.
Fərqləndirici cəhəti gün ərzində 24 saat fəaliyyət göstərən World Signia (World
Signia Assistance Centre) müştəri dəstəyi xidmətinin olmasıdır. Kart kredit
məhsullarının tərkib hissəsidir. Bu növ kartın emissiya edilməsi hüququnu əldə
etmək üçün bank ödəniş sistemindən onun özünün təqdim etdiyi xidmətə görə
V P-xidmət üzrə müəyyən qiymətləndirmə əldə etməlidir.
Korporativ müş
tə
rilə
r üçün. Banklar tərəfindən korporativ proqramlar
çərçivəsində təşkilatın vəsaitlərini müəyyən həcmdə xərcləmək səlahiyyəti olan