B u l u d x a n X ə l i l o v
56
idi. Baş-ayaq tapa bilmədik. Qanım çox qaraldı. Gecə
saat 12-ni çoxdan keçmişdi. İbrahim məni maşını ilə
gətirib 4-cü mikrorayonda olduğum evimizin qabağında
saldı. Evə qalxdım. Evdəkilər niyə gec gəldiyimi bilirdi-
lər. Bilirdilər ki, işdən sonra çap etdirəcəyim kitabların
əyər-əskiyini qaydasına salıram. Ancaq əliboş gəlməyi-
min səbəbini soruşdular. Hadisəni onlara olduğu kimi
danışdım. Birdən əl telefonuma zəng gəldi. Gördüm ki,
İbrahimdir. Mənə dedi ki, aşağı düş, baş-ayaq gətirmi-
şəm. Gecə vaxtı – hər yerin bağlı olduğuna baxmayaraq,
o, bunu necə tapdı, hardan tapdı, bilmədim. Heç soruş-
mağa vaxtım da olmadı. Ancaq bildim ki, o, bunu nəyin
bahasına olursa-olsun etdi. Ona görə etdi ki, təki mən
qayğılı olmayım. Eşitsəydi ki, dişim ağrıyıb, başım ağ-
rıyıb ona deməmişəm, məndən inciyərdi. Niyə mənə de-
məmisən, ay professor,
–
deyərdi. Mənim üçün əlindən
nə gəlirdisə, onu da edərdi. Təki mənim problemim,
qayğım olmasın.
Əziz dost, əziz ruh qardaşım, əziz mənəvi qarda-
şım, bütün məqamlarda dopdolu qardaşım, həyatı və
insanları sevən, məhz səmimi və təbii sevən qardaşım,
sənin yerin boşdur! Bu boşluğu hər an, hər dəqiqə, hər
saat, hər gün hiss edirəm. Əl telefonuma əl atıram. Sənə
zəng vurub görüşmək istəyirəm. Ancaq... Ancaq yadıma
düşür ki, sən Allahın dərgahındasan. Ehtiyat edirəm.
Dəhşətli dərəcədə ehtiyat edirəm. Ehtiyat edirəm telefo-
numun yaddaşında olan nömrənə zəng vurmağı. Bilirsən-
Z a m a n ı n s ı n a ğ ı n d a n k e ç ə n l ə r . . .
57
mi, mənə nə qədər ağır gələr ki, o biri başdan telefonum-
da bu sözlər səslənsin: telefon söndürülüb, ya da ki əhatə
dairəsindən kənardadır, yaxud da telefonun nömrəsi
müəyyən olunmayıb, ya da ki cavab verilməyə və sair, və
ilaxır. Sənin nömrələrin mənim telefonumun yaddaşında
əbədi qalacaqdır. Ancaq zəng etməyə cəsarət etməyəcə-
yəm. Ona görə ki, eşidəcəyim söz məni sarsıda bilər.
Səndə həyat eşqi o qədər güclü idi ki, elə bilirəm ki,
harasa qonaq getmisən, qayıdıb gələcəksən. Bəzən isə
düşünürəm ki, xarici ölkələrin hansınasa ezamiyyətə
getmisən, tezliklə qayıdacaqsan. Axı sən son vaxtlar
Londona, Kiyevə, Tbilisə, Ankaraya, Karsa və digər
yerlərə gedərdin, biz sənin yolunu gözləyərdik. Bu ümid
və inamla yenə də səni gözləyirik.
Gələrsən
Gözləyirəm, gözüm üstə yerin var,
Günəş doğub qızaranda, qayıt gəl.
Qış ötüşüb yetişməmiş ilk bahar
Boz ay gülüb bozaranda, qayıt gəl.
Qışın çəni qar gətirir – bilirəm,
Yazın çəni bar gətirir – bilirəm,
Nar ağacı nar gətirir – bilirəm,
Lalə çıxıb qızaranda, qayıt gəl.
B u l u d x a n X ə l i l o v
58
Çox istədin, çox bağlandın, sən mənə
Görünmədin bir an gəldi gün mənə,
Necə getdin eləcə də dön yenə,
Nə qədər var ürək canda, qayıt gəl.
Sənsiz mən tək dərd görməyib kölə də,
Arzu, ümid deyən qalıb tələdə.
Sən yandırıb döndərirsən külə də,
Çaylar daşıb, coşan anda, qayıt gəl.
Ruhun hər an mənimlədir – bir yerdə
Vallah, billah heç kəs dözməz bu dərdə
Nədir axı aramızda bu pərdə?!
Geciksən də, son gümanda, qayıt gəl.
İmkan yoxsa son ünvanda gələrsən
Namərd çoxdur, axı mərdsən, qayıt gəl
Yandırırsan, öldürürsən, qayıt gəl
Bil ki, mənə ağır dərdsən, qayıt gəl.
Dağ başını duman alıb, çən alıb
Buludxanın heyva kimi saralıb
Kimlər gəlib, kimlər gedib, kim qalıb?!
Həsrətimə inananda, qayıt gəl.
12.01.2015
Z a m a n ı n s ı n a ğ ı n d a n k e ç ə n l ə r . . .
59
İnsan sığınacaqlara doğru
tələsir
İnsanın bu dünyaya gəlişindən başlamış, bu dünya-
dan gedişi də daxil olmaqla – hamısı sığınacaq axtarmaq-
dır. Hələ ana bətnində olan uşaq ana bətnini sığınacaq
kimi qəbul edir. Ana bətnində sığınacaq tapmış uşaq
burada qala bilmir, bu heç mümkün də deyil. Buradakı
sığınacaq müddəti qurtardıqdan sonra uşaq dünyaya gəlir,
ömrünün sonuna qədər bu dünyada sığınacaq axtarır.
Bağçaya gedir, burada sığınacaq axtarır. Məktəbə gedir,
burada sığınacaq axtarır. Ali təhsil alır, burada sığınacaq
axtarır. Ailə qurur, yenə də sığınacaq axtarır. Ev alır, ye-
nə də sığınacaq axtarır. Nəhayət, insan ölür, yenə də
sığınacaq axtarır. Ölmüş insanı tabuta qoyur və qəbiris-
tanlığa aparırlar. Tabut da, qəbiristanlıq da sığınacaqdır.
Ölən insan dəfn olunur. Ən son sığınacaq budur. İstəsə
də, istəməsə də, sığınacaq axtaran insan son mənzili –
torpağı sığınacaq kimi qəbul edir. Beləliklə, insan üçün
həyat başdan-başa sığınacaqlardan ibarət olur. Bu işin bir
tərəfi. İkinci tərəfi odur ki, insan həyatı boyu sığınacaq-
lara doğru tələsir. Heç özü bu barədə düşünmədən çalışır,
vuruşur və nəhayət, torpaq adlı sığınacaqda rahatlanır...
Sığınacaq deyəndə ədəbiyyat üzrə Nobel mükafatı
laureatı Herman Hessenin “Sığınacaq” essesindən bir
B u l u d x a n X ə l i l o v
60
məqam yada düşür: “Mən yenə də nəyin dalınca gedəcə-
yimi, nəyi rəhbər tutacağımı, öz qanımı nəyə verəcəyimi
tapdım, anladım. Bu nə istəkdi, nə də arzu, bu – məq-
səddir.
Bu məqsəd – yenə də sığınacaqdır. Ancaq nə mağa-
radır, nə də gəmi. Mən o sığınacağı öz içimdə axtarıram,
dağlardan, mağaralardan etibarlı, tabutdan, qəbir çalasın-
dan etibarlı və rahat, tək qaldığım, dünyanın əli yetmədiyi
məkan, yaxud nöqtə axtarıram. Budur mənim məqsədim.
Ora heç nə keçə bilməz, çünki ora mənimlə yoğrulub.
Qoy orada lap boran və ağrılar olsun, qoy orada lap
qan da tökülsün.
Mən hələ bu məqsədimdən çox uzaqdayam, mən
hələ yolun lap başlanğıcındayam, ancaq indi bu, əsl
mənim yolumdur. Adi arzu deyil.
Ey dərin sığınacaq! Sənə heç bir tufan yetməz, səni
alov yandıra bilməz, səni heç bir müharibə dağıda bil-
məz. Öz cismimin dərinliyində balaca yuva! Daxma, ba-
laca tabut, balaca beşik, mən sənə can atıram”. (Herman
Hesse. Seçilmiş əsərləri. Bakı: “Şərq – Qərb”, 2010,
s.532-533).
Bu dünyada hərəyə bir şey lazımdır: kimisinə gecə,
kimisinə gündüz, kimisinə mərdlik, kimisinə namərdlik,
kimisinə məğrurluq, kimisinə mütilik, kimisinə qayğı,
kimisinə etinasızlıq, kimisinə haqq-ədalət, kimisinə
ədalətsizlik, kimisinə nə isə... Ancaq hamıya – hər bir
kəsə sığınacaq mütləq lazımdır. Bütün ömrü boyu
Dostları ilə paylaş: |