B u l u d x a n X ə l i l o v
232
Onlar elə hesab edirlər ki, hamıdan çox hamıya gərəkli
və lazımdırlar. Onlar elə hesab edirlər ki, onlarsız heç nə
yoxdur, hər şey lazımsızdır. Belələrinin nə qədər ikrah
doğurduğunu ölçən tərəzi yoxdur. Heç onlar imkan
verməzlər ki, belə bir tərəzini quraşdıran olsun. Axı onlar
sayca o qədər çoxdur ki, qarşılarındakıları məhv etmək
yolları da saysızdır, hesabsızdır. Onlar bir-birini tez tapır,
tez başa düşür, tez anlayırlar. Ancaq nizam tərəzisini
qurmaq istəyənlər bu barədə fikirləşmirlər. Yəni bir-biri
ilə birləşmək fikrindən çox-çox uzaqdadırlar. Onlar bir-
birindən uzaq olduqları üçün bədxahlar, intriqantlar bir-
biri ilə yaxındırlar, tez birləşib tez də hərəkətə keçməyə
hazırdırlar. Dünyadakı bütün hadisələrin kökündə
bədxahların, intriqantların əli var. Belələrinin vətəni və
milləti olmur. Onlar bütün bədxahlıqlarını “şöhrət” hesab
edirlər. Ancaq bu “şöhrət”dən xilas olub insanları qoru-
maqla təsəlli tapmaq olur. Dantenin “İlahi” komedi-
yasında deyildiyi kimi: “Ən gözəl, dadlı sözlər, nə var –
işə salaraq, Get onu xilas elə, bu böyük zəhməti çək,
Bundan sonra təsəlli tapa bilərəm ancaq”.
Yaxud:
“Yoxsa eşitməyirsən nələr çəkir o insan?
Görmürsənmi taqətdən salıb aparır onu
Dəniz fırtınasından daha dəhşətli tufan?” –
Qəlbində təkrarlayıb hər sözü, hər vurğunu
Kədərin əllərindən qurtarıb, sevinclərə
Gedən bir insan kimi qəbul etdim mən bunu,
Z a m a n ı n s ı n a ğ ı n d a n k e ç ə n l ə r . . .
233
Uğurlu pillələrlə gəlib çıxdım bu yerə,
Sənin tərifə layiq dadlı kəlamlarını,
Şərəfli sözlərini dinləməkçün bir kərə”
Yaxud da:
Birdir arzumuz bizim, buyur, gedək bərabər:
Sən mənim müəllimim, rəhbərim, şah vüqarım!
Səfərimiz başlandı qurtarantək bu sözlər,
Biz getdik arasıyla vəhşi uçurumların.
Səsləyirəm mən sizi səfillər aləminə,
Səsləyirəm əsrlik nalələrin içindən,
Səsləyirəm məhv olan nəsillər aləminə.
(Dante. İlahi Komediya. Bakı, “Öndər nəşriyyat”,
2004, s.26-28)
03.08.2015
B u l u d x a n X ə l i l o v
234
Tarixi yaşadan daşlar – I yazı
Azərbaycan dilində elçi daşı ifadəsi işlənir. Belə
bir elçi daşı evimizin qabağında vardı. Mən onun elçi
daşı olduğunu sonralar başa düşmüşəm. Təbii ki, uşaq
olanda anlamamışam. Həmin daş uzun və kvadrat şəkilli
böyük bir daş idi. Onun üzərində rahatlıqla 3-4 nəfər
əyləşə bilirdi. Uşaqlıqda bu daşın üzərində otururduq.
Hətta bir işin arxasınca gedəndə bu daşın üzərində oturub
onun halallığını alıb gedərdilər. Bu elçi daşının xeyir
duası ilə insanlar arzu və istəklərinə çatırdılar. Görünür
ki, bu daşda qeyri-adi bir güc, enerji varmış. Yeri gəlmiş-
kən, onu da qeyd edək ki, daş mənfi enerjini, gözdə olan
pis nə varsa, onun hamısını öz üzərinə götürə bilir. Təsa-
düfi deyil ki, hər bürcün öz daşı var. Və həmin daşlardan
daş-qaş kimi istifadə edirlər. Bu daş-qaşlar insanları
xəbis gözlərdən qoruyur. Birisi mənə danışdı ki, o, öz
bürcünün daşından hazırlanmış daş-qaşı taxıb toya gedir.
Əgər o, toyda bəd gözlü, bəd niyyətli, mənfi enerjili
adamların mühitində olursa, evə qayıdan kimi həmin
daşlar sınır, dağılır. Deməli, daş mənfi enerjini özünə
çəkməklə onu üstündə gəzdirən adamı qoruyur. Tarixən
iri sal qayaların, nəhəng və iri qayalıqların, daşların
olduğu yer müqəddəs hesab edilmişdir. Bu müqəddəs
yerlərdən biri də Amasiya rayonunun Ellərkənd kəndində
idi. Ellərkənd kəndinin yuxarı hissəsində Maraldaş
Z a m a n ı n s ı n a ğ ı n d a n k e ç ə n l ə r . . .
235
deyilən bir yer vardı. Burada çox qeyri-adi bir iri daş
istər-istəməz insanı özünə çəkirdi. Bu daşa nə yumrudan
yumru, nə də kvadratdan kvadrat daş demək olurdu.
Ancaq olduqca iri və qeyri-adi daş idi. Deyilənlərə görə,
vaxtilə marallar bala verərəkən, yaxud bir təhlükə olar-
kən bu daşın ətrafına yığışarmışlar. Bu daş bütün çətin-
liklərdən, bəlalardan bura yığışan maralları xilas edərmiş.
İnsanlar bu daşın və onun ətrafının təmiz saxlanılmasına
xüsusi diqqət yetirərdilər. Bu daşı və onun yerləşdiyi
ərazini müqqədəs bir yer sayardılar. Onu da qeyd etməyi
vacib bilirik ki, Amasiya rayonu, o cümlədən Ellərkənd
kəndi dağlıq ərazidir. Yəni burada meşəlik yoxdur. Görü-
nür ki, burada maralların yaşaması daha əski çağlarda
olmuşdur. Və Maraldaş deyilən yer də daha əski
çağlarda yaranmışdır. Həmin əski çağlarda bu ərazilərdə,
görünür ki, meşəlik olmuşdur. Sonra təbiət dəyişmiş,
iqlim dəyişmişdir. Bir sözlə, Maraldaş bu ərazilərin tarixi
coğrafiyası və təbiəti barədə müəyyən məlumat verən
mənbə, qaynaq rolunu oynayır. Onu da qeyd edək ki, bu
ərazidə və Ellərkənd kəndinin digər ərazilərində ağac
kolluqlarına rast gəlinirdi. Bu da təsdiq edirdi ki, həmin
ərazilərin təbiəti, iqlimi sonralar dəyişmişdir.
Nəvaidə dəvənin diz çöküb oturduğunu xatırladan
daş ziyarətgah var. Deyilənlərə görə, onun arxa hissəsin-
dən keçib çıxan adamların duaları qəbul edilir, onlar istək
və arzularına çatırlar.
Sabirabad rayonunda Babasəmt deyilən pir vardır.
Bu pirin içərisində yumurtavari (uzunu enindən böyük
olan) qara çay daşı vardır. Müəyyən arzu və niyyət məq-
Dostları ilə paylaş: |