MiLLÎ EĞİTİm bakanliği savunma sekreterliĞİ Bİna-tesis güvenlik ve koruma amiRLİĞİ formatöRLÜk kursu

a. Soğutarak söndürme (Isıyı azaltma veya ortadan
kaldırma):
1.
Su ile soğutma,
2.
Yanıcı maddeyi dağıtma,
3.
Kuvvetli üfleme.

---

b. Havayı Kesme (Oksijeni yok etme veya oranını
düşürme):
1.
Örtme,
2.
Boğma,
3.
Oksijeni azaltma.

---

c. Yanıcı maddeyi ortadan kaldırma:
1.
Yanıcı maddeyi ısıdan ayırmak,
2.
Ara boşluğu meydana getirmek.

---

YANGIN SÖNDÜRMEDE KULLANILAN MADDELER:
a) Su :
Su serinletici, kapatıcı, akıcı, karıştırıcı, yayıcı
özelliklere sahip bir maddedir. Isıyı emerek buharlaşır ve
hacimce genişler. Oksijen ağır olduğu için yanıcı maddenin
üstünü ve çevresini kaplar.
1-
Soğutucu özelliği
2-
Kaplama-Boğma özelliği
3-
Emülsiyon-Söndürücü özelliği

---

b) Karbondioksit (CO2) :
Akaryakıt
ve
elektrik
kaynaklı
yangınlar da
kullanılacak (CO2) yanıcı olmayıp kimyevi maddelerle pek
kolay birleşmez. Gaz halinde olduğu için ateşin üzerine
kolayca dağılarak yancı maddenin üzerini kaplar. Yanıcı
madde üzerine kendi tazyiki ile püskürür, elektriği iletmez,
yalıtkandır.

---

c) Kuru Kimyevi Toz:
B ve C sınıfı yangınlar için kullanılan
tozlar, sodyum bikarbonat asıllı tozlardır. A, B, C Sınıfı
yangınlarında kullanılan tozlar ise Amonyum Fosfat asıllı
bileşiklerden meydana gelmektedir. Kuru kimyevi tozlar,
akaryakıt yangınlarında, elektrikle çalışan makinelerin
yangınlarında kullanılmaktadır.
Kuru Kimyevi Tozların Söndürücülük Özellikleri;
Kuru kimyevi tozlar ateşi boğarak, soğutarak, zincirleme
yanma olayına kesintiye uğratarak söndürürler.

---

d) Köpük (FOAM) :
FOAM kimyasal bileşiktir. Basınçlı su ile karşılaştığında,
karışım köpük yapıcıdan tazyikle geçerken hava ile karışır ve
köpüğü meydana getirir. Köpük; yangın yüzeyini battaniye
gibi tamamen kaplar, hava ile teması keser, ayrıca soğutma
özelliği vardır. Bu nedenle iyi bir söndürücüdür.

---

e) Halojenli Hidrokarbonlar:
Sanayi ve Ticaret Bakanlığınca 01.07.1995 gün ve 3635
sayı ile Dünya Sağlık Örgütü tarafından ozon tabakasını
deldiği için dolum-satışı yasaklanmış 20.11.2997 gün ve 23176
sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Kanun gereğince tekrar
söndürücü madde kapsamına alınmıştır.
Hassas
cihazların
korunmasında,
bilgi
işlem
merkezlerinde,
laboratuarlarında,
telekomünikasyon
merkezlerinde vb. yerlerde kullanılan söndürücülerdir.

---

YANGIN SÖNDÜRME CİHAZLARI (YSC)
Yangın Söndürme Cihazlarının etkileri çeşitlidir. Bu
etkiler cihazın soğutarak, havayı keserek, oksijeni azaltarak
reaksiyon sonucu yangın söndürücü özelliklerinden ileri
gelmektedir.
Yangın
Söndürme
Cihazları
birbirleriyle
karşılaştırmaları daima ayın kapasiteler üzerinden yapılmalıdır.
Aynı miktar su, (CO2) ve kuru kimyasal toz farklı söndürücü
niteliktedir.
Yangın Söndürme Cihazları her sınıf yangına karşı
kullanılamaz. Yangın Söndürme Cihazları belirli yangınların
söndürülmesi amacıyla yapılmıştır.
Ancak her cins yangına karşı kullanılan Yangın
Söndürme Cihazları da vardır.

---

Yangın Söndürme Cihazlarının Dağıtımı: Yangınların
başlangıçta söndürülebilmesi için bulundurulması gerekli
Yangın
Söndürme
Cihazlarının
ne
miktar
olacağı
saptanmalıdır.
Her bağımsız bölüm için bir adet olmak üzere, beher
(her bir ) 200m2’lik taban alanı için bir adet ilave edilerek
uygun
tipte
ve
yeterli
sayıda
yangın
söndürücü
bulundurulması esastır. Çok katlı yüksek binalar ve
endüstriyel yapılarda her 100m2 için bir adet 6 kg’lık yangın
söndürücü bulundurulur.
Motorlu Araçlar için: Oturma yeri 14 (14 dahil) kişiye
kadar olan otobüslerde 6 kg’lık 1 adet, tehlikeli madde
taşıyan araçlarda ve oturma yeri 14 kişiden fazla olan
otobüslerde 6 kg’lık 2 adet Yangın Söndürme Cihazı
bulundurulmalıdır.

---

Yangın Söndürme Cihazlarının Yerleştirilmesi:
Yangın
Söndürme
Cihazlarının
bir
bina
veya
tesis
içinde
yerleştirilmelerinde
aşağıdaki
hususlar
göz
önünde
bulundurulmalıdır.
1)
Yangın çeşitlerine uygun olmalıdır.
2)
Çabuk ve/veya kolay ulaşılır yerlere konulmalıdır.
3)
Yerleri hiç değiştirilmemeli ve bu yerler kırmızı boya ile
boyanmalıdır.
4)
Duvarlara asılması halinde zeminden asam halkasına olan
uzaklığı 190 cm.’yi geçmeyecek şekilde ayarlanmalıdır.
5)
Yangın çıkması olasılığı olan yerin yakınına konulmalı,
makine, tezgâh, malzeme ve kapı arkasına konulmamalıdır.
Ayrıca güneş ve nemden uzak tutulmalıdır.

---