6/23/2014
Milli Radio və Televiziya Şurası
http://www.ntrc.gov.az/az/content/news/135.html
1/5
Azərbaycan Respublikası Milli Televiziya və Radio Şurasının fəaliyyətinin əsas istiqamətlərinə dair 10 illik Hesabat (2002-2012-ci illər)
Azərbaycan Respublikası Milli Televiziya
və Radio Şurasının fəaliyyətinin
əsas istiqamətlərinə dair qısa
H E S A B A T
(2002-2012-ci illər)
Şuranın fəaliyyətə başlaması: Milli Televiziya və Radio Şurası «Televiziya və radio yayımı haqqında»
Azərbaycan Respublikası Qanununun tətbiq edilməsi barədə Azərbaycan Respublikası Prezidentinin
05 oktyabr 2002-ci il tarixli Fərmanı ilə yaradılmış və onun Əsasnaməsi təsdiq edilmişdir.
Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 22 yanvar 2003-cü il tarixli Sərəncamı ilə Məhərrəmov
Nuşirəvan Umud oğlu və Əlişanova Mehriban Nadir qızı 6 il, Ağayev Əlvan Həsən oğlu və Cəbiyev
Qafar Cəfər oğlu 4 il, Elyazov Mübariz Elyaz oğlu və Xəlilov Aslan Xası oğlu 2 il müddətinə Milli
Televiziya və Radio Şurasının üzvü təyin edilmişdir. Şuranın ilk iclasında N.U.Məhərrəmov Milli
Televiziya və Radio Şurasının sədri seçilmiş və bununla da Şura fəaliyyətə başlamışdır. Azərbaycan
Respublikası Prezidentinin 28 yanvar 2005-ci il tarixli Sərəncamına əsasən Xəlilov Aslan Xası oğlu,
Elyazov Mübariz Elyaz oğlu, Cəfərov Məmməd Hüseyn oğlu, 05 fevral 2007-ci il tarixli Sərəncamına
əsasən Cəbiyev Qafar Cəfər oğlu, Ağayev Əlvan Həsən oğlu, 12 noyabr 2007-ci il tarixli Sərəncamına
əsasən Vəliyeva Sona Məhəmməd qızı, 23 yanvar 2009-cu il tarixli Sərəncamına əsasən Məhərrəmov
Nuşirəvan Umud oğlu, 08 fevral 2011-ci il tarixli Sərəncamına əsasən Elyazov Mübariz Elyaz oğlu,
Xəlilov Aslan Xası oğlu və Cəfərov Məmməd Hüseyn oğlu 6 il müddətinə Milli Televiziya və Radio
Şurasının üzvü təyin edilmişdir. Milli Televiziya və Radio Şurasının 23 yanvar 2009-cu il tarixli
iclasında Məhərrəmov Nuşirəvan Umud oğlu yenidən səlahiyyəti müddətində Milli Televiziya və Radio
Şurasına sədr seçilmişdir. Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 22 oktybar 2007-ci il tarixli
Sərəncamına əsasən Əlişanova Mehriban Nadir qızı başqa işə keçməsi ilə əlaqədar olaraq Milli
Televiziya və Radio Şurası üzvlüyündən azad edilmişdir.
Fəaliyyətə başladıqdan sonra Şura ilkin olaraq «Televiziya və radio yayımı haqqında» Azərbaycan
Respublikası Qanununun 11.4.1-ci maddəsinə əsasən öz aparatını və struktur bölmələrini
yaratmışdır. Şura Aparatının əsas şöbələri: Hüquq və beynəlxalq şöbəsi; Ekspertiza,
proqramlaşdırma və analitik şöbə; Maliyyə və texniki nəzarət şöbəsi; Təsərrüfat şöbəsi və Ümumi
bölmədir. Bununla paralel olaraq televiziya və radio yayımı sahəsində normativ bazanın yaradılması
və beynəlxalq təcrübənin öyrənilməsinə başlanılmış, ilk öncə MDB və Şərqi Avropa ölkələrinin bu
sahədəki təcrübəsinin öyrənilməsinə və ümumiləşdirilməsinə xüsusi önəm verilmiş və nəhayət
ölkədə fəaliyyət göstərən teleradio yayımçılarının reyestri aparılmışdır.
Televiziya və radio yayımı ilə bağlı qanunvericilik bazasının təkmilləşdirilməsi və zəruri normativ
aktların qəbulu sahəsində: Şura fəaliyyətinin ilk vaxtlarından başlayaraq «Milli Televiziya və Radio
Şurası haqqında Əsasnamə»nin 9.3-cü bəndinə uyğun olaraq öz səlahiyyəti daxilində televiziya və
radio yayımı ilə bağlı normativ-hüquqi sənədlərin hazırlanması və qəbul edilməsi istiqamətində
ardıcıl və məqsədyönlü iş aparmışdır. Bu məqsədlə, "Televiziya və radio yayımı haqqında"
Azərbaycan Respublikası Qanununa əlavə və dəyişikliklərlə bağlı təkliflər işlənərək Azərbaycan
Respublikası Prezident Administrasiyasına təqdim olunmuşdur. Şuranın təqdim etdiyi təkliflər
əsasında Azərbaycan Respublikası Milli Məclisi tərəfindən 30 dekabr 2003-cü il, 22 aprel və 04 mart
2005-ci il, 20 oktyabr 2006-cı il, 22 may 2007-ci il, 3 aprel 2009-cu il, 22 iyun 2010-cu il, 21 dekabr
2010-cu il, tarixlərdə "Televiziya və radio yayımı haqqında" Azərbaycan Respublikası Qanununa əlavə
və dəyişikliklər edilmişdir. Milli Televiziya və Radio Şurası tərəfindən verilən lisenziyaların dəyərinin
müəyyənləşdirilməsi ilə bağlı təkliflər hazırlanaraq hökumətə təqdim olunmuşdur. Beləliklə,
bilavasitə Şuranın təklifləri əsasında 11 avqust 2011-ci il tarixdə teleradio yayımçılarına verilən
lisenziyanın dəyərində dəyişikliklər edilmiş, ümumrespublika, regional televiziya yayımı, radio yayımı,
kabel şəbəkəsi yayımı, peyk yayımı ilə bağlı lisenziya məbləğləri fərqli qiymətdə müəyyən olunmuş,
bununla da lisenziya dəyərində ədalətli bölgü təmin edilmişdir. Bunlardan əlavə hesabat dövründə,
həmçinin «Teleradio yayımçıları tərəfindən proqram (veriliş) materiallarının saxlanılması və onların
nəzarət fonoqramlarının surətlərinin Milli Televiziya və Radio Şurasına təqdim edilməsi Qaydaları»,
"Azərbaycan Respublikası ərazisində teleradio yayımı sahəsində Dövlət dilindən istifadənin təmin
edilməsi ilə bağlı Xüsusi Qaydalar», «Milli Televiziya və Radio Şurası iclaslarının keçirilməsi
qaydalarına dair Reqlament», «Teleradio yayımı sahəsində xüsusi razılıq (lisenziya) üçün keçirilən
müsabiqənin Qaydaları», «Uşaqların və yetkinlik yaşına çatmayanların fiziki, əqli və mənəvi
inkişafına ziyan vura bilən və kodsuz yayımlanan, o cümlədən erotikanı və qəddarlığı əks etdirən
proqramlar üçün xüsusi Qaydalar», "Kabel şəbəkəsi yayımı sahəsində Qayda"lar, "Radioyayım
vasitələrinin texniki istismar Qaydalar"ı hazırlanmış və təsdiq edilmişdir. Eyni zamanda «Milli
Televiziya və Radio Şurası haqqında Əsasnamə»yə uyğun olaraq teleradio yayımına dair xüsusi
razılıq (lisenziya) almaq üçün ərizənin forması, yayımçının yaradıcılıq və texniki imkanları haqqında
məlumat forması və xüsusi razılıq (lisenziyanın) forması təsdiq edilmiş, xüsusi razılıq (lisenziya)
almaq məqsədilə müsabiqədə iştirak etmək üçün birdəfəlik ödənişin məbləği 200 manat müəyyən
edilmişdir.
Şura tərəfindən "Azərbaycanda televiziya və radio yayımı", "Televiziya yayımının texniki və keyfiyyət
standartları və normaları", habelə "Radio yayımının texniki və keyfiyyət standartları və normaları",
"Radioyayım vasitələrinin texniki istismar Qaydaları" adlı kitabçalar hazırlanaraq nəşr edilmişdir.
Televiziya və radio yayımı üçün xüsusi razılıq (lisenziya) verilməsi və lisenziya müddətinin uzadılması
sahəsində: Milli Televiziya və Radio Şurası ilkin olaraq fəaliyyətdə olan televiziya və radio
yayımçılarının xüsusi razılıq (lisenziya) müddətinin uzadılması üçün müvafiq işlər görmüşdür. Belə ki,
«Televiziya və radio yayımı haqqında» Azərbaycan Respublikası Qanununun 22.3-cü maddəsinə
uyğun olaraq fəaliyyətdə olan ümumrespublika yayımçılarından «Lider», «Azad Azərbaycan»,
«Space», regional yayımçılar olan - «Alternativ», «Kəpəz», «Dünya», «Xəyal», «Qütb», «Mingəçevir»,
«Türkel TV», «Aygün» TV, "RTV"–nin, eyni zamanda «ANS ÇM», «Azad Azərbaycan», «Antenn», «Bürc
FM», «106 FM», «Lider FM» və «Space» radiosunun xüsusi razılıq (lisenziya) müddəti daha 6 il
uzadılmışdır.
«Televiziya və radio yayımı haqqında» Azərbaycan Respublikası Qanununun 15.1-ci maddəsinə
uyğun olaraq "Azərbaycan Televiziya və Radio Verilişləri" Qapalı Səhmdar Cəmiyyətinə
6/23/2014
Milli Radio və Televiziya Şurası
http://www.ntrc.gov.az/az/content/news/135.html
2/5
müsabiqədənkənar 6 il müddətinə, "İctimai Televiziya və Radio Yayımları Şirkəti"nə
müsabiqədənkənar və müddətsiz xüsusi razılıq (lisenziya) verilmişdir.
Eyni zamanda "Baku and Boston TV Communication" MMC , "AG Telekom" MMC, "Neptun" firması,
"Faraon-1" MMC, "Digicom" MMC, "Sky" MMC, "Konnekt" MMC, "SN Telekom" MMC, "Sky Max" MMC,
"AzHINet" MMC, "Azad Azərbaycan" Teleradio Şirkəti, Şam MMC, "AN Media" MMC, "Mobil yayım
sistemləri" MMC-yə kabel televiziyası olaraq fəaliyyət göstərmələri üçün 6 il müddətinə xüsusi razılıq
(lisenziya) verilmiş və "AG Telekom" MMC, "Neptun" firması, "Faraon-1" MMC, "Digicom" MMC,
"Konnekt" MMC, "SN Telekom" MMC-nin xüsusi razılıq (lisenziya) müddəti daha 6 il uzadılmışdır. "Sky"
MMC xüsusi razılıq (lisenziya) müddətinin uzadılması üçün ərizə vermədiyindən 15 sentyabr 2011-ci
il tarixdə "Sky" MMC-nin xüsusi razılıq (lisenziya) müddəti uzadılmamışdır.
Şuranın 30 dekabr 2008-ci il tarixli qərarı ilə «Televiziya və radio yayımı haqqında» Azərbaycan
Respublikası Qanununun 6, 10, 18.1.4-cü maddələrinin tələblərinə uyğun olaraq Azərbaycan
Respublikasına məxsus mili tezliklərdə yayımlanan xarici radiostansiyaların («Azadlıq», «Amerikanın
səsi» və BBC («British Broadcasting Corporation») xüsusi razılıq (lisenziya) müddətinin
uzadılmaması və onlara verilmiş FM tezliklərinin 01 yanvar 2009-cu il tarixdən etibarən geri alınması
və onların digər texniki vasitələrlə (internet, peyk, kabel şəbəkəsi və s.) yayımının təmin edilməsinin
müvafiq qurumlara tövsiyə olunması barədə qərar qəbu edilmişdir.
Həmçinin Şuranın 30 dekabr 2008-ci il tarixli qərarı ilə televiziya və radio yayımı sahəsində
qanunvericiliyin tələblərini, ona verilmiş xüsusi razılığın (lisenziyanın) qayda və şərtlərini mütəmadi
pozduğuna və faktiki olaraq xarici radiostansiya kimi fəaliyyət göstərdiyinə görə «Televiziya və radio
yayımı haqqında» Azərbaycan Respublikası Qanununun 11.4.4-cü maddəsinə və «Milli Televiziya və
Radio Şurası haqqında Əsasnamə»nin 8.1, 9.4-cü bəndinə uyğun olaraq «Avropa+Bakı»
radiosunun xüsusi razılığının (lisenziyasının) qüvvəsinə xitam verilməsi barədə məhkəmə qarşısında
iddia qaldırılmışdır. Məhkəmənin qətnaməsinə əsasən «Avropa+Bakı» radiosunun xüsusi razılığının
(lisenziyasının) qüvvəsinə xitam verilmişdir.
"ANS" TV və "ANS ÇM" radiosu xüsusi razılığın (lisenziyanın) qüvvədə olduğu müddətdə
qanunvericiliyin tələblərini dəfələrlə pozması və Milli Televiziya və Radio Şurası tərəfindən barəsində
dəfələrlə Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyi ilə müəyyən edilmiş qaydada müvafiq
məsuliyyət tədbirlərinin tətbiq olunması ilə əlaqədar, «Televiziya və radio yayımı haqqında»
Azərbaycan Respublikası Qanununun 22.4-cü maddəsinə uyğun olaraq 24 noyabr 2006-cı il tarixdə
«ANS» Müstəqil Yayım və Media Şirkətinin xüsusi razılıq (lisenziya) müddəti uzadılmamış və fəaliyyət
göstərmiş olduğu tezliyə müsabiqə elan edilmişdir. Yenidən müsabiqəyə qatılaraq qalib elan
olunmuş «ANS» Müstəqil Yayım və Media Şirkətinə 27 aprel 2007-ci il tarixdə televiziya və radio
yayımı üçün 6 illik müddətə xüsusi razılıq (lisenziya) verilmişdir.
Dəfələrlə xəbərdarlıq edilməsinə baxmayaraq təsisçiliklə bağlı problemləri vaxtında həll etmədiyinə
görə Şuranın 25 may 2006-cı il tarixli qərarı ilə "Xaçmaz TV"-nin fəaliyyəti dayandırılmış və həmin
tezlik üçün müsabiqə elan edilmişdir. "RTV" müsabiqənin qalibi elan edilərək ona 6 il müddətinə
xüsusi razılıq (lisenziya) verilmişdir. 2006-2007-ci illərdə Şura tərəfindən elan olunmuş
müsabiqələrin yekunu olaraq «Kanal-S» (Şəki) və «Yevlax» TV-yə (Yevlax) regional yayımçı, «Xəzər»
TV-yə isə ümumrespublika yayımçısı olaraq 6 illik müddətə xüsusi razılıq (lisenziya) verilmişdir.
Fəaliyyəti «Televiziya və radio yayımı haqqında» Azərbaycan Respublikası Qanununun 7-ci
maddəsinin tələblərinə uyğun olmadığından Milli Televiziya və Radio Şurasının 06 iyun 2007-ci il
tarixli qərarı ilə "Lənkəran TV"-nin xüsusi razılıq (lisenziya) müddəti uzadılmamış və onun fəaliyyət
göstərmiş olduğu tezliyə müsabiqə elan edilmişdir. Milli Televiziya və Radio Şurasının 07 sentyabr
2007-ci il tarixli qərarı ilə «Cənub» TV (Lənkəran) müsabiqədə qalib elan olunmuş və ona 6 illik
müddətə xüsusi razılıq (lisenziya) verilmişdir.
Şuranın 09 iyul 2007-ci il tarixli qərarı ilə 11 iyul 2007-ci il tarixdə Rusiyanın «1-ci kanal»ının
Azərbaycana məxsus milli tezliklərdə yayımı dayandırılmış, 17 iyul 2007-ci il tarixdən «Samanyolu»
televiziyasının yayımlandığı tezlik müsabiqəyə çıxarılması məqsədəuyğun hesab edilmişdir.17 iyul
2007-ci il tarixdən radio yayımı üzrə 103-cü tezliyə (Abşeron yarımadası) müsabiqə elan edilmişdir.
Həmçinin Şuranın 09 iyul 2007-ci il tarixli qərarı ilə Azərbaycan və Rusiya telekanallarının paritet
əsaslarla yayımı ilə bağlı hökumətlərarası danışıqların davam etdirildiyini nəzərə alaraq Rusiyanın
«RTR-Planeta» kanalının Azərbaycana məxsus milli tezliklərdə yayımının daha 1 ay müddətə davam
etdirilməsi, nəzərdə tutulan müddətdə Azərbaycan televiziyasının Rusiya ərazisində yayımı təmin
olunmadıqda, «RTR-Planeta» kanalının Azərbaycana məxsus milli tezliklərdə yayımının
dayandırılması barədə qərar qəbul edilmişdir.
18 iyul 2008-ci il tarixdə digər iddiaçılarla müqayisədə daha münasib maddi-texniki bazaya, peşəkar
kadr potensialına, idman sahəsində geniş təcrübəyə və zəngin ənənələrə malik olan "Azərbaycan
Televiziya və Radio Verilişləri" Qapalı Səhmdar Cəmiyyəti idman kanalı ilə bağlı Milli Televiziya və
Radio Şurası tərəfindən elan edilmiş müsabiqənin qalibi hesab edilmiş və ona 58-ci tezlikdə
televiziya yayımı üçün 6 il müddətə xüsusi razılıq (lisenziya) verilmişdir.
28 oktyabr 2008-ci il tarixdə digər iddiaçılarla müqayisədə daha üstün yaradıcılıq imkanlarına, daha
münasib maddi-texniki bazaya və peşəkar kadr potensialına malik olan «Digital Media» MMC Milli
Televiziya və Radio Şurasının 03 sentyabr 2008-ci il tarixli qərarı ilə radio yayım fəaliyyəti ilə əlaqədar
105.5 MHz tezliyinə elan edilmiş müsabiqənin qalibi hesab edilmiş və ona 105.5 MHz tezliyində radio
yayımı üçün 6 (altı) il müddətə xüsusi razılıq (lisenziya) verilmişdir.
05 mart 2009-cu il tarixdə «Televiziya və radio yayımı haqqında» Azərbaycan Respublikası
Qanununun 14.1, 29.2-ci maddəsinə və «Milli Televiziya və Radio Şurası haqqında Əsasnamə»nin
7.3-cü, 8.1-ci bəndinə uyğun olaraq «Azad Azərbaycan» Teleradio Yayım Şirkətinin «ATV
International» (ATV İnt) kanalına birbaşa peyk yayımı üçün 6 (altı) il müddətinə xüsusi razılıq
(lisenziya) verilmişdir.
22 oktyabr 2010-cu il tarixdə "Televiziya və radio yayımı haqqında" Azərbaycan Respublikası
Qanununun 15.5-ci və «Teleradio yayımı sahəsində xüsusi razılıq (lisenziya) üçün keçirilən
müsabiqənin Qaydaları»nın 2.1.10-cu bəndinin tələblərinə əsasən «Azərbaycan Televiziya və Radio
Verilişləri Qapalı Səhmdar Cəmiyyəti» Milli Televiziya və Radio Şurasının 06 sentyabr tarixli qərarı ilə
mədəniyyət televiziya kanalının açılması üçün 44-cü tezlik resursuna elan edilmiş müsabiqənin qalibi
elan olunmuşdir.
18 yanvar 2011-cu il tarixdə isə «Golden Prince» MMC (Araz FM) Milli Televiziya və Radio Şurasının 23
noyabr 2010-cu il tarixli qərarı ilə radio yayımı üçün 103.3 MhZ tezliyinə elan edilmiş müsabiqənin
qalibi elan edilmişdir və ona 6 il müddətinə xüsusi razılıq lisenziya verilmişdir.
Beləliklə də respublikada fəaliyyət göstərən ümumrespublika yayımçısı olan telekanalların sayı 9-a,
regional yayımçıların sayı 14-ə, radio yayımçılarının sayı 14-ə, kabel şəbəkəsi yayımçılarının sayı isə
13-ə çatdırılmışdır.
6/23/2014
Milli Radio və Televiziya Şurası
http://www.ntrc.gov.az/az/content/news/135.html
3/5
Televiziya və radio yayımına dair qanunvericiliyin tələblərinə əməl olunmasına nəzarətin təşkili
sahəsində: Milli Televiziya və Radio Şurası öz səlahiyyəti daxilində qanun pozuntularına yol vermiş
yayımçılar barəsində müvafiq cəza tədbirləri tətbiq etmişdir. Qanun pozuntularına yol vermiş
yayımçılara ilkin olaraq xəbərdarlıq elan olunmuş, belə hallar təkrar olunduqda müvafiq inzibati
tənbeh tədbirləri tətbiq olunmuşdur. «Televiziya və radio yayımı haqqında» Azərbaycan Respublikası
Qanununun 22.4-cü maddəsinə uyğun olaraq ümurespublika yayımçısı «ANS» Müstəqil Yayım və
Media Şirkəti xüsusi razılığın (lisenziyanın) qüvvədə olduğu müddətdə qanunvericiliyin tələblərini
dəfələrlə pozması və Milli Televiziya və Radio Şurası tərəfindən barəsində dəfələrlə Azərbaycan
Respublikasının qanunvericiliyi ilə müəyyən edilmiş qaydada müvafiq məsuliyyət tədbirlərinin tətbiq
olunması ilə əlaqədar, 24 noyabr 2006-cı il tarixdə onun xüsusi razılıq (lisenziya) müddəti
uzadılmamış və fəaliyyət göstərmiş olduğu tezliyə müsabiqə elan edilmişdir. Qanunvericiliyin
tələblərinə əməl etmədiyinə görə "Xaçmaz" TV və "Lənkəran" TV-nin fəaliyyəti dayandırılmışdır. 30
dekabr 2008-ci il tarixli qərarı ilə Televiziya və radio yayımı sahəsində qanunvericiliyin tələblərini, ona
verilmiş xüsusi razılığın (lisenziyanın) qayda və şərtlərini mütəmadi pozduğuna və faktiki olaraq xarici
radiostansiya kimi faliyyət göstərdiyinə görə «Televiziya və radio yayımı haqqında» Azərbaycan
Respublikası Qanununun 11.4.4-cü maddəsinə və «Milli Televiziya və Radio Şurası haqqında
Əsasnamə»nin 8.1, 9.4-cü bəndinə uyğun olaraq «Avropa+Bakı» radiosunun xüsusi razılığının
(lisenziyasının) qüvvəsinə xitam verilməsi barədə məhkəmə qarşısında iddia qaldırılmışdır.
Məhkəmənin qətnaməsinə əsasən «Avropa+Bakı» radiosunun xüsusi razılığının (lisenziyasının)
qüvvəsinə xitam verilmişdir.
"Televiziya və radio yayımı haqqında" Azərbaycan Respublikası Qanununun tələblərini pozduğuna
görə müxtəlif vaxtlarda "Lider", "Space", "Azad Azərbaycan" və"ANS" telekanallarına xəbərdarlıq elan
edilmiş və cərimə sanksiyaları tətbiq edilmişdir.
Beynəlxalq əməkdaşlıq sahəsində: Milli Televiziya və Radio Şurası tərəfindən televiziya və radio
yayımı ilə bağlı benəlxalq təcrübə mütəmadi olaraq öyrənilmiş və digər dövlətlərin Teleradio
qurumları ilə işgüzar əlaqələr yaradılmışdır. Türkiyə, Gürcüstan, Ukrayna və digər dövlətlərin teleradio
qurumları ilə əlaqələr qurulmuş və Şura əməkdaşlarının həmin ölkələrə ezamiyyətləri təşkil
edilmişdir. Milli Televiziya və Radio Şurası televiziya və radio yayımı ilə bağlı beynəlxalq qurumlarla da
əməkdaşlıq yaratmış və beynəlxalq səviyyədə keçirilən tədbirlərdə iştirak etmişdir. Azərbaycan
Respublikasının Milli Televiziya və Radio Şurası 2007-ci ildən Avropanın televiziya və radio yayımını
tənzimləyən qurumlarınını daxil olduğu, 52 ölkənin üzvü olduğu «EPRA» təşkilatının üzvüdür.
"Sərhədsiz Televiziya haqqında" Avropa Konvensiyasına qoşulmaq istiqamətində zəruri hazırlıq işləri
görülməkdədir. Türkiyə Cümhuriyyəti və Gürcüstan Respublikasının analoji qurumlarının
nümayəndələri təcrübə mübadiləsi məqsədilə Azərbaycanda olmuşlar. 07 aprel 2007-ci il tarixdə
Türkiyə Radio və Televiziya Üst Qurumu ilə Azərbaycan Milli Televiziya və Radio Şurası arasında
"Əməkdaşlıq Protokolu" imzalanmışdır.
30 iyun 2008-ci ildə Qara Dəniz İqtisadi Əməkdaşlıq Təşkilatına üzv olan dövlətlərin teleradio yayımı
üzrə Tənzimləyici qurumlarının forumu (BRAF) yaradılmış, 17 noyabr 2011-ci ildə isə İslam
Əməkdaşlıq Təşkilatına üzv olan dövlətlərin teleradio yayımı üzrə Tənzimləyici qurumlarının Forumu
(İRAF) yaradılmaqla Milli Televiziya və Radio Şurası hər iki forumda təmsil olunmuş və hər iki foruma
üzv olmuşdur.
Xarici televiziya və radio yayımçıları ilə bağlı: Milli Televiziya və Radio Şurası teleradio yayımı
sahəsində beynəlxalq standartları tətbiq edir. Azərbaycan Respublikasının televiziya və radio yayımı
üzrə qüvvədə olan qanunvericiliyi xarici televiziya və radio yayımçılarının Azərbaycan Respublikasına
məxsus milli tezliklərdə yayımlanmasını istisna edir. Elə bu səbəbdən də 2007-ci il yanvarın 3-dən
etibarən «Kanal-D»-nin, 2007-ci il iyulun 10-dan etibarən "STV" və "ORT"-nin, 01 yanvar 2008-ci il
tarixdən etibarən isə "RTR+Planeta"-nın və "Radio Rossii"nin Azərbaycan Respublikası ərazisində
yayımı dayandırılmışdır. Türkiyənin "TRT-1" kanalına isə hökumətlərarası sazişə uyğun olaraq
Azərbaycan Respublikası ərazisində yayıma icazə verilmişdir.
Həmçinin xarici radostansiyaların yayımı da Şura tərəfindən hüquqi müstəvidə həll edilmişdir. Belə
ki, «Radio Frans»ın milli tezliklərdə yayımı 30 noyabr 2007-ci il tarixdən dayandırılmışdır. «Azadlıq»,
«Amerikanın səsi» və BBC («British Broadcasting Corporation») radiolarının FM tezliklərində yayımı
isə 01 yanvar 2009-cu il tarixdə dayandırılmış, onların digər texniki vasitələrlə (internet, peyk, kabel
şəbəkəsi və s.) yayımının təmin edilməsi müvafiq qurumlara tövsiyə edilmişdir.
Texniki sahədə: Milli Televiziya və Radio Şurası «Televiziya və radio yayımı haqqında» Azərbaycan
Respublikası Qanununun 11.4.3-cü maddəsinə və «Milli Televiziya və Radio Şurası haqqında
Əsasnamə»nin 7.2-ci bəndinə uyğun olaraq televiziya və radio yayımının texniki və keyfiyyət
standartlarını və normalarını müəyyən etmiş və bununla bağlı "Xüsusi Qaydalar" hazırlanmışdır.
«Televiziya və radio yayımı haqqında» Azərbaycan Respublikası Qanununun 11.5.1-ci maddəsinə və
«Milli Televiziya və Radio Şurası haqqında Əsasnamə»nin 7.5-ci bəndinə uyğun olaraq teleradio
verilişlərinin ötürülməsi üçün istifadə olunan texniki yayım vasitələrinin qanunvericilikdə və xüsusi
razılıqda (lisenziyada) müəyyən olunmuş qaydada və şərtlərə uyğun istismarına nəzarəti həyata
keçirmişdir.
Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin 10 fevral 2011-ci il tarixli, 26 nömrəli qərarı ilə təsdiq
edilmiş "Azərbaycan Respublikasının ərazisində DVB-T rəqəmli televiziya yayım sisteminin tətbiqi və
inkişafı Proqramı"na əsasən Rabitə və İnformasiya Texnologiyaları Nazirliyinə və Milli Televiziya və
Radio Şurasına bir sıra vəzifələr tapşırılmışdır. 22 dekabr 2011-ci il tarixdə təşkilati-hüquqi
formasından asılı olmayaraq Azərbaycan Respublikası ərazisində yerüstü yayımla yayımlanan bütün
televiziya proqramları 22 dekabr 2011-ci il tarixdən etibarən analoq yayımla paralel DVB-T standartına
uyğun olaraq rəqəmli formada həyata keçirilməsi barədə qərar qəbul edilmişdir. Milli Televiziya və
Radio Şurasının Azərbaycan Respublikası Prezidentinə müraciətinə əsasən aztəminatlı ailələrin
rəqəmli dekoderlərlə təmini ilə bağlı məsələ qaldırılmış, məslənin müsbət həlli istiqamətində işlər
aparılmışdır. Cari ilin sonunadək isə rəqəmli televiziya yayımına keçidin tam başa çatdırılması,
analoq yayımın dayandırılması nəzərədə tutulmuşdur.
Televiziya və radio yayımçılarının monitorinqinin aparılması sahəsində: Şura monitorinqlərin
aparılmasına ilkin olaraq çox kiçik maddi-texniki baza ilə işə başlamışdır. Bu səbəbdən də ilk vaxtlar
bütün telekanalların eyni zamanda davamlı və əhatəli monitorinqinin aparılması praktiki cəhətdən
qeyri-mümkün idi. Lakin 2005-ci ildən etibarən yeni texniki avadanlıqların alınması nəticəsində
6/23/2014
Milli Radio və Televiziya Şurası
http://www.ntrc.gov.az/az/content/news/135.html
4/5
© 2014 Bütün hüquqlar Milli Televiya və Radio Şurası tərəfindən qorunur.
monitorinqlərin aparılması işi təkmilləşdirilmiş və teleradio yayımçılarının proqramlarının
(verilişlərinin) efirə çıxdıqdan sonra ən azı bir ay müddətində saxlanılması, həmçinin regional
yayımçıların da monitorinqlərinin aparılması mümkün olmuşdur. Aparılmış monitorinqlər
nəticəsində televiziya və radio yayımçılarının əsasən reklamın yayılması sahəsində qanunvericiliyin
tələblərini pozması müəyyən edilmişdir. Məhz Şura tərəfindən televiziya və radio yayımçıları
barəsində xəbərdarlıq və cərimə sanksiyalarının tətbiq edilməsi və digər mühüm tədbirlərin həyata
keçirilməsi nəticəsində bu sahədə qanun pozuntuları minimuma endirilmişdir. Hazırda ölkə
yayımçısı olan telekanalların eyni zamanda, həm də ən müxtəlif tematik istiqamətlər üzrə monitorinqi
aparılır. Bu işlə xüsusi monitorinq qrupu məşğul olur. 2005-2006-cı illərdə bədii filmlərin ayrı-ayrı yaş
qruplarına uyğun olaraq təsnifata ayrılaraq nümayiş etdirilməsi ilə bağlı beynəlxalq təcrübə
öyrənilmişdir. 2006-cı ildə bu məqsədlə aidiyyatı qurumların və nüfuzlu ziyalıların iştirakı ilə dəyirmi
masa keçirilmişdir. Nəhayət, 2007-ci ildə televiziya filmlərinin təsnifata ayrılaraq nümayiş etdirilməsi
məqsədilə Şura nəzdində xüsusi ekspert qrupu yaradılmışdır.
Televiziya və radio yayımında Azərbaycan Respublikasının dövlət dilindən istifadənin təmin edilməsi
sahəsində: Milli Televiziya və Radio Şurası televiziya və radio yayımında dövlət dilindən istifadənin
təmin edilməsi üçün 25 iyun 2003-cü il tarixdə "Azərbaycan Respublikası ərazisində teleradio yayımı
sahəsində Dövlət dilindən istifadənin təmin edilməsi ilə bağlı Xüsusi Qaydalar" qəbul etmişdir.
Bununla teleradio efirində dövlət dilinin həcminin 75% həddində olması müəyyənləşdirilmiş,
«Televiziya və radio yayımı haqqında» Azərbaycan Respublikası Qanununun 32.0.6-cı maddəsinin və
"Azərbaycan Respublikasında dövlət dili haqqında" Azərbaycan Respublikası Qanununun 6-cı
maddəsinin tələblərinə uyğun olaraq mülkiyyət formasından asılı olmayaraq, Azərbaycan
Respublikası ərazisində təsis edilən və fəaliyyət göstərən bütün televiziya və radio kanalları
qarşısında dövlət dilindən istifadə faizini və keyfiyyətini daim yüksəltmək vəzifəsi qoyulmuşdur.
Şuranın 14 mart 2007-ci il tarixli qərarına əsasən 01 yanvar 2008-ci il tarixdən etibarən Azərbaycan
Respublikası ərazisində təşkilati-hüquqi formasından asılı olmayaraq bütün telekanallarda filmlərin
(bədii, sənədli, cizgi və s) yalnız Azərbaycan dilində səsləndirilməsinin təmin olunması barədə qərar
qəbul edilmişdir.
11 yanvar 2008-ci il tarixdə Şura tərəfindən «Televiziya və radio yayımı haqqında» Qanunun 32.0.6-cı
maddəsinin və "Azərbaycan Respublikasında dövlət dili haqqında" Qanunun 6-cı maddəsinin
tələblərinə uyğun olaraq Azərbaycan Respublikası ərazisində təsis edilən və fəaliyyət göstərən bütün
teleradio yayımçılarının proqramlarının bəzi verilişləri istisna olmaqla (xəbərlər buraxılışı (subtitrlərlə
Azərbaycan dilində tərcüməsinin verilməsi şərti ilə), əcnəbi dillərin öyrənilməsinə xidmət edən tədris
proqramları (30 dəqiqədən çox olmamaq şərti ilə), intellektual verilişlər və bəzi xüsusi buraxılışlar)
Azərbaycan dilində yayımlanmasının təmin edilməsi barədə qərar qəbul edilmişdir. Bununla da
teleradio efirində tam həcmdə dövlət dilindən istifadə təmin edilmişdir.
Şuranın 22 dekabr 2011-ci il tarixli qərarına əsasən isə təşkilati-hüquqi formasından asılı olmayaraq
Azərbaycan Respublikası ərazisində yerüstü yayımla yayımlanan bütün televiziya proqramlarında
əcnəbi teleserialların yayımının 01 may 2012-ci il tarixdən etibarən dayandırılması barədə qərar
qəbul edilmişdir.
Eyni zamanda 2011-2012-ci illərdə Milli Televiziya və Radio Şurası AMEA-nın Dilşilik İnstitutu ilə birgə
ədəbi dil normalarına əməl edilməsi sahəsində monitorinqlər təşkil etmiş, mövcud nöqsanlarla
bağlı hesabatlar dərc edilmişdir.
Milli telefilmlərin, habelə teleserialların çəkilişi sahəsində: "Azərbaycan Respublikasında milli
televiziya filmlərinin istehsalına maliyyə yardımının göstərilməsi haqqında" Azərbaycan Respublikası
Prezidentinin 9 sentyabr 2011-ci il tarixli Sərəncamına əasən milli telefilmlərin, habelə teleserialların
çəkilişini dəstəkləmək məqsədilə Azərbaycan Respublikasının 2011-ci il dövlət büdcəsində nəzərdə
tutulmuş Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Ehtiyat Fondundan Azərbaycan Respublikası Milli
Televiziya və Radio Şurasına 5 (beş) milyon manat vəsait ayrılmışdır. Milli Televiziya və Radio Şurasın
28 oktyabr tarixli qərarına əsasən milli telefilmlərin, habelə teleserialların çəkilişi ilə əlaqədar "İctimai
Televiziya və Radio Yayımları Şirkəti"nə, "ANS Müstəqil Yayım və Media Şirkəti"nə, "Azad Azərbaycan
Teleradio Kompaniyası"na, "Lider TV və Radio Azərbaycan" MMC-yə, "Space Müstəqil Teleradio
Kompaniyası"na və "Xəzər TV" MMC-yə - hər birinə birdəfəlik müqavilə bağlanılması yolu ilə 300 000
(üç yüz min) manat, 06 aprel 2012-ci il tarxli qərarına əsasən "İctimai Televiziya və Radio Yayımları
Şirkəti"nə, "ANS Müstəqil Yayım və Media Şirkəti"nə, "Azad Azərbaycan Teleradio Kompaniyası"na,
"Lider TV və Radio Azərbaycan" MMC-yə, "Space Müstəqil Teleradio Kompaniyası"na və "Xəzər TV"
MMC-yə - hər birinə birdəfəlik müqavilə bağlanılması yolu ilə 500 000 (beş yüz min) manat, 08 iyun
2012-ci il tarxili qərarına əsasən "Azad Azərbaycan Teleradio Kompaniyası"na birdəfəlik müqavilə
bağlanılması yolu ilə 200 000 (iki yüz min) manat ayrılması barədə qərar qəbul edilmişdir.
Dövlət proqramlarının icrası sahəsində: Azərbaycan Respublikası Prezidentinin "Azərbaycan
Respublikasında insan hüquqlarının müdafiəsi üzrə Milli Fəaliyyət Planının təsdiq edilməsi
haqqında" 22 dekabe 2006-cı il tarixli, "Azərbaycan Respublikasında rabitə və informasiya
texnologiyalarının inkişafı üzrə 2010 - 2012-ci illər üçün Dövlət Proqramı"nın (Elektron Azərbaycan)"
təsdiq edilməsi haqqında 11 avqust 2011-ci il tarixli, "Normativ hüquqi aktlar haqqında" Azərbaycan
Respublikasının Konstitusiya Qanununun tətbiq edilməsi barədə 16 fevral 2011-ci il tarixli, "2008-
2015-ci illərdə Azərbaycan Respublikasında yoxsulluğun azaldılması və davamlı inkişaf Dövlət
Proqramı"nın həyata keçirilməsi üzrə Tədbirlər Planının (2011- 2015-ci illər)" təsdiq edilməsi
haqqında 28 iyun 2011-ci il tarixli, "Azərbaycan gəncliyi 2011-2015-ci illərdə" Dövlət Proqramı"nın
təsdiq edilməsi haqqında 7 iyul 2011-ci il tarixli, "Azərbaycan Respublikasında 2011-ci ilin "Turizm ili"
elan edilməsi ilə bağlı Tədbirlər Planı"nın təsdiq olunması haqqında 20 iyul 2011-ci il tarixli, Müəyyən
sahibkarlıq fəaliyyəti növləri ilə məşğul olmaq üçün tələb edilən xüsusi razılıq (lisenziya) və icazə
sistemi ilə bağlı bəzi məsələlər haqqında 26 oktyabr 2011-ci il tarixli, Azərbaycan Respublikasında
insan hüquq və azadlıqlarının müdafiəsinin səmərəliliyini artırmaq sahəsində Milli Fəaliyyət
Proqramının təsdiq edilməsi haqqında 27 dekabr 2011-ci il tarixli Fərman və sərəncamlarına uyğun
olaraq teleradio yayımçılarına müvafiq tövsiyələr verilmiş, seminarlar və konfranslar təşkil edilmişdir.
Yuxarı ^
6/23/2014
Milli Radio və Televiziya Şurası
http://www.ntrc.gov.az/az/content/news/135.html
5/5
Dostları ilə paylaş: |