Miras başliq header miras

76 MİRAS   SENTYABR   SEPTEMBER

xƏBƏR   NEWS

On 17 August, 2012 an event on 62nd year anniversary of Profes-

sor, Doctor of historical sciences and chief of Agsu Archaeological 

Expedition, Gafar Jabiyev was held at archaeological tourism com-

plex of medieval Agsu town. During the event chairman of MIRAS 

Social Organization, Fariz Khalilli said Gafar Jabiyev is a scientist 

known in the field of research and propagation of our cultural heri-

tage with his pen and picker and gave information on the work done 

by him in Agsu together with MIRAS.

In the final speech Fariz Khalilli said that MIRAS Social Organiza-

tion in Support of Studying of Cultural Heritage awarded diploma 

on Professor Gafar Jabiyev for activity in study, protection and prop-

agation of cultural heritage in Azerbaijan.

Let’s recall that, Jabiyev Gafar Jafar oglu was born in Talistan vil-

lage of Ismayilli region in 1950. He graduated from history faculty 

of Ganga Pedagogical University in 1973 with Honours diploma 

in 1973. He worked as head laboratory assistant, junior scientific 

worker,  scientific  worker,  and  head  scientific  worker  in  Archaeol-

ogy and Ethnography Department of NASA Institute of History in 

1981-1990. He maintained candidacy dissertation in 1985, where-

as he maintained Doctor Degree thesis in 2008. He was appointed 

a member of National Television and Radio Council due to the de-

cree of President of the Azerbaijan Republic. He is an author of 5 

monographers, over 100 scientific and 300 scientific and publicist 

articles. He is prize-winner of “Golden Pen” and “Humay” awards.

Prof. Gafar Jabiyev stating scale of archaeological explorations are 

enlarged last years in Azerbaijan due to Mr. President Ilham Ali-

yev’s  care  and  attention;  state  care  towards  study,  protection  and 

propagation  of  cultural  heritage;  archaeological  tourism  complex 

of medieval Agsu town changes day by day, urgent views for tour-

ism are conserved along with archaeological excavations; urgency 

of visiting the covered sites in each season, expressed gratitude for 

the diploma.

The event became consequently a part of archaeological explorations 

and went on with Iftar (during the fast of Ramazan) in a frank en-

vironment together with workers worked at the excavations, a kind 

of vivid heritage paradigm.

Avqustun  17-də  Orta  əsr  Ağsu  şəhəri  arxeoloji  turizm 

kompleksində  Ağsu  arxeoloji  ekspedisiyasının  rəisi,  tarix 

elmləri doktoru, professor Qafar Cəbiyevin anadan olmasının 

62-ci ilinə həsr olunmuş tədbir keçirilmişdir. Tədbirdə MİraS 

İctimai Birliyinin sədri Fariz Xəlilli professor Qafar Cəbiyevin 

mədəni irsimizin tədqiqi və təbliği sahəsində qələmi və külüngü 

ilə  tanınan  alim  olduğunu  bildirmiş,  onun  Ağsuda  MİraSla 

bərabər gördüyü işlər haqqında məlumat vermişdir.

Çıxışının  sonunda  Fariz  Xəlilli  demişdir  ki,  MİraS  Mədəni 

İrsin  Öyrənilməsinə  Kömək  İctimai  Birliyi  professor  Qafar 

Cəbiyevi  Azərbaycanda  mədəni  irsin  öyrənilməsi,  mühafizəsi 

və təbliği istiqamətində gördüyü işlərə görə diplomla təltif edir. 

Məlumat üçün bildirək ki, Qafar Cəbiyev 1950-ci ildə İsmayıllı 

rayonunun  Talıstan  kəndində  anadan  olmuşdur.  1973-cü  ildə 

Gəncə  Pedaqoji  Universitetinin  tarix  fakültəsini  fərqlənmə 

diplomu  ilə  bitirmişdir.  1981-1990-cı  illərdə  Azərbaycan  EA 

Tarix İnstitutunun Arxeologiya və Etnoqrafiya bölməsində baş 

laborant,  kiçik  elmi  işçi,  elmi  işçi,  baş  elmi  işçi  vəzifələrində 

çalışmışdır.  1985-ci  ildə  namizədlik,  2008-ci  ildə  doktorluq 

dissertasiyası müdafiə etmişdir. Azərbaycan Respublikası Prezi-

dentinin sərəncamı ilə Milli Televiziya və Radio Şurasının üzvü 

təyin edilmişdir. Beş monoqrafiya, 100-dən çox elmi, 300-dən 

çox elmi-publisistik məqalə müəllifidir. “Qızıl qələm” və “Hu-

may” mükafatı laureatıdır.

Son illər ölkə prezidenti cənab İlham Əliyevin birbaşa qayğısı 

və  diqqəti  sayəsində  Azərbaycanda  arxeoloji  tədqiqatların 

miqyasının  genişləndiyini,  mədəni  irsin  öyrənilməsinə, 

qorunmasına  və  təbliğinə  olan  dövlət  qayğısını,  Orta  əsr 

Ağsu  şəhəri  arxeoloji  turizm  kompleksinin  gündən-günə 

dəyişdiyini, arxeoloji qazıntılarla yanaşı turizm üçün zəruri olan 

görüntülərin konservasiya edildiyini, üzəri örtülmüş sahələrin 

ilin  hər  fəslində  ziyarət  etməyin  mümkünlüyünü  diqqətə 

çatdıran  professor  Qafar  Cəbiyev  diploma  görə  minnətdarlıq 

etmişdir. 

Tədbir sonda arxeoloji tədqiqatların bir hissəsinə çevrilmiş, bir 

növ canlı irs nümunələri olan, qazıntıda çalışan işçilərlə birlikdə, 

iftar süfrəsi arxasında səmimi şəraitdə davam etmişdir.

MİRAS professor Qafar Cəbiyevi 

diplomla təltif edib

  

MIRAS awarded diploma on professor Gafar Jabiyev 

---

SENTYABR   SEPTEMBER     MİRAS 77

xƏBƏR   NEWS

---

78 MİRAS   SENTYABR   SEPTEMBER

xƏBƏR   NEWS

The board of Agsu Archaeological Expedition de-

fined  remnants  of  magnificent  edifices  of  Middle 

Ages displayed upon smooth work with hard tech-

nology in new back-yards given to separate citizens 

during surveying a tomb in Shikhmezid quarter of 

Agsu town on the basis of oral information of re-

gion settlements. The relevant bodies were informed 

on the occurrence and it was recommended to stop 

any type of construction work. A plot was given to 

the hosts of back-yards elsewhere.

 With the purpose to save the monument, the foun-

dation of building of rectangle form built in the line 

of direction to which a Moslem turns when pray-

ing,  i.e.  towards  Mecca  where  large  mine  stones, 

used  accurately  are  used  was  revealed  upon  pri-

mary  archaeological  intelligence  excavations.  The 

house is consisted of a large hall of nearly 400 sq/

ms and relatively small, numerous room-tombs. 

Delicate glazed tiles decorated with geometrical and botanical ele-

ments predominate inside finds revealed during intelligence exca-

Ağsu  arxeoloji  ekspedisiyasının  rəhbərliyi  ray-

on  sakinlərinin  şifahi  məlumatı  əsasında  Ağsu 

şəhərinin Şıxməzid məhəlləsindəki türbə yerinə 

baxış  keçirərkən  orada  ayrı-ayrı  vətəndaşlara 

verilmiş  yeni  həyətyanı  sahələrində  ağır  texni-

ka  ilə  hamarlama  işləri  aparılarkən  üzə  çıxmış 

orta  əsrlərə  aid  möhtəşəm  tikinti  qalıqlarının 

olduğunu  müəyyənləşdiriblər.  Olayla  bağlı 

aidiyyəti orqanlara məlumat verilib və orada hər 

növ  inşaat  işlərinin  dayandırılması  tövsiyə  olu-

nub.  Həyətyanı  sahiblərinə  isə  başqa  yerdə  tor-

paq sahəsi verilib. 

Abidəni  xilas  etmək  məqsədilə  ilkin  arxeolo-

ji  kəşfiyyat  qazıntıları  aparılarkən  səliqə  ilə 

yonulmuş  iri  ölçülü  mədən  daşlarından  istifadə 

olunmaqla qiblə istiqamətində tikilən düzbucaqlı 

formasında  binanın  bünövrə  hissəsi  aşkara 

çıxarılıb. Bina təqribən 400 kvadratmetrə qədər 

sahəni  əhatə  edən  iri  zaldan  və  nisbətən  kiçikölçülü,  çoxsaylı 

otaq-hücrələrdən ibarətdir. 

Kəşfiyyat  qazıntısı  zamanı  aşkar  edilmiş  tapıntılar  içərisində 

Ağsu şəhərində 

XVI əsrə aid qədim məscid tapılıb 

  

17

th

 century old mosque found in Agsu City

Memarlıq 

xüsusiyyətləri, 

qiblə istiqamətində 

tikilməsi, rəngli 

kaşılarla bəzədilməsi, 

ətrafında hər birinin 

içərisində ocaq 

qalıqları qeydə alınan 

otaq-hücrələrinin 

mövcudluğu aşkar 

olunan binanın daha 

çox məscid olması 

ehtimalını artırır. 

---

SENTYABR   SEPTEMBER     MİRAS 79

xƏBƏR   NEWS

vation. Existence of room-tombs with architectural peculiarities, 

building in direction to which a Moslem turns when praying, i.e. 

towards Mecca, decorating with colourful glazed tiles, hearth rem-

nants fixed inside each of them causes the house’s being more a 

mosque.

  It  is  noted  in  information  of  Jamil  Alexandrovich-Nasifi,  em-

ployee of Association for Studying and Researching Azerbaijan on 

1926 that, a magnificent mosque of the same period and similar to 

Shamakhi Juma Mosque exists in Agsu. In Nasifi’s notes, there is 

also information on Shikhmezid Tomb. According to older settlers 

of  the  region,  Shikhmezid  Mosque  and  its  tomb  were  destroyed 

within the scope of “cultural rebellion” events implemented by So-

viet regime in 30s. 

The analyses of finds found from upper layer during primary re-

searches  shows  that  a  mosque  in  Shikhmezid  quarter  was  used 

intensively since 2nd half of 17th century. 

The  expedition  chief,  doctor  of  historical  sciences  Gafar  Jabiyev 

also noted that though all local bodies were warned on urgency of 

cover of explored area with colorful stripes and protection even in 

the course of explorations the monument was once again exposed 

to  very  serious  destruction  by  builders  of  AS  Company  Group 

digging a ditch for water and sewerage line: “It is intolerable that 

the builders shattered wall of the construction complex, cultural 

layer and manufacture rests which they displayed during research 

of the area by archaeologists, with the excavator. The builders of 

that company destroyed rare Albanian artifacts on 1-3rd centu-

ries upon digging water line ditch in Kalagayi Village of the region 

a while ago. It is said in Law of the Republic of Azerbaijan on 

“protection of historical and cultural monuments”: “The people, 

violated law of Azerbaijan Republic on protection of monuments”, 

bear crime, administrative, discipline and civil accountancy”.  The 

expedition’s board informed the corresponding bodies, including 

Agsu region Public Prosecutor on the destructions. 

The information is collected by all agencies functioned in Azerbai-

jan and elucidated widely in mass media. 

həndəsi  və  nəbati  elementlərlə  bəzədilmiş  nəfis  kaşı 

nümunələri  üstünlük  təşkil  edir.  Memarlıq  xüsusiyyətləri, 

qiblə  istiqamətində  tikilməsi,  rəngli  kaşılarla  bəzədilməsi, 

ətrafında  hər  birinin  içərisində  ocaq  qalıqları  qeydə  alınan 

otaq-hücrələrinin mövcudluğu aşkar olunan binanın daha çox 

məscid olması ehtimalını artırır. 

Azərbaycanı Öyrənən və Tədqiq edən Cəmiyyətinin əməkdaşı 

Cəmil  Aleksandroviç-Nasifinin  1926-cı  ilə  aid  məlumatında 

Ağsuda Şamaxı Cümə məscidinin yaşıdı və tamamilə ona bənzər 

möhtəşəm  məscidin  olduğu  bildirilir.  Nasifinin  qeydlərində 

həmçinin Şıxməzid türbəsi haqqında da məlumat verilir. Rayo-

nun  yaşlı  sakinlərinin  dediyinə  görə,  Şıxməzid  məscidi  və 

türbəsi ötən əsrin 30-cu illərində sovet rejimi tərəfindən həyata 

keçirilən “mədəni inqilab” tədbirləri çərçivəsində dağıdılıb. 

İlkin tədqiqatlar zamanı üst qatdan aşkar olunmuş tapıntıların 

təhlili göstərir ki, Şıxməzid məhəlləsindəki məscid XVI əsrin II 

yarısından intensiv istifadədə olub. 

Ekspedisiya rəhbəri, tarix elmləri doktoru Qafar Cəbiyev onu 

da bildirib ki, Azərbaycan tarixi üçün böyük əhəmiyyətə malik 

abidənin ətrafının rəngli lentlərlə bağlanmasına və qorunmasının 

zəruri olduğu barədə bütün yerli orqanlara müvafiq xəbərdarlıq 

olunmasına baxmayaraq, su və kanalizasiya xətti üçün xəndək 

qazan “AS” Şirkətlər Qrupunun inşaatçıları tərəfindən abidədə 

çox ciddi dağıntılar törədilib: “Dözülməz haldır ki, inşaatçılar 

hətta  arxeoloqların  ərazidə  tədqiq  edərək  aşkara  çıxarmış 

olduqları  tikinti  kompleksinə  aid  divar,  mədəni  təbəqə  və 

istehsalat qalıqlarını ekskavatorla dağıdaraq ətrafa səpələyiblər. 

Bir müddət əvvəl həmin şirkətin inşaatçıları rayonun Kəlağaylı 

kəndi ərazisində su xətti üçün xəndək qazarkən I-III əsrlərə aid 

nadir alban mədəniyyəti nümunələrini də dağıdıblar. “Tarix və 

mədəniyyət abidələrinin qorunması haqqında” qanuna əsasən, 

abidələrin  qorunması  haqqında  qanunvericiliyi  pozan  şəxslər 

cinayət, inzibati, intizam və mülki məsuliyyət daşıyırlar. Artıq 

törədilmiş  dağıntılarla  bağlı  ekspedisiya  rəhbərliyi  tərəfindən 

aidiyyəti  orqanlara,  o  cümlədən  Ağsu  Rayon  Prokurorluğuna 

məlumat verilib”.  

Bu məlumat Azərbaycanda fəaliyyət göstərən  bütün agentliklər 

tərəfindən yığılıb  və KİV- də geniş işıqlandırılıb. 

---

80 MİRAS   SENTYABR   SEPTEMBER

İDMAN   SPORT

cür layihələr QHT-lərin fəaliyyətində və əməkdaşlığında 

mühüm  rol  oynayır.  Iyunun  9-da  olan  oyuna  gəldikdə 

isə  tam  bir  QHT  oyunu  deyə  bilərik.  Çünki  İctimai 

fəaliyyətlə  məşğul  olanlar  profisional  futbol  oynamaq 

bacarıqları bir o qədər də olmur. Ona görə də bu, özünü 

bizim hesabda da göstərdi. İqtisadçılar komandası yaxşı 

hücumlar qurmuşdular, amma bu yenə də nəticəyə təsir 

etmədi.  Gələn  oyunumuza  da  hazırlıqlar  görürük  və 

inanırıq ki, azərkeşlərə də maraqlı oyun nümayiş etdirə 

bilərik.  Komandamızı  qələbə  münasibəti  ilə  təbrik 

edirəm,  İqtisadçı  komandasına  isə  fəaliyyətlərində 

uğurlar arzu edirəm”.

Bu  sözləri  Miras  Mədəni  İrsin  Öyrənilməsinə  Kömək 

İctimai Birliyinin “Miras” komandasının kapitanı Toğrul 

Muxtarov qhtxeber.az-a bildirib. 

O  deyib  ki,  ümumilikdə  götürsək,  Azərbaycanda  aktiv 

fəaliyyət  göstərən  300-dən  çox  QHT  var:  “Amma  bu 

QHT-lər  bir-birini  tanıyırmı  və  ya  hər  hansı  əlaqələri 

olubmu?  Məncə,  yox.  Onlardan  yalnız  3-4  bir-biri 

ilə  əməkdaşlıq  edib,  desək  yanılmarıq.  Azərbaycan 

Respublikasının  Prezidenti  yanında  Qeyri-Hökumət 

Təşkilatlarına Dövlət Dəstəyi Şurasının QHT-lər arasında 

təşkil  etdiyi  bu  Futbol  Çempionatı  yarışmadan  əlavə, 

həm  də  dostluq  əlaqələrinin  qurulması  deməkdir.  Bu 

MİRAS 

QHT-lərin futbol turndə

QHT-lərin futbol turniri yarışmadan əlavə, 

həm də dostluq əlaqələrinin qurulmasıdı