Mit dünden bugüne gizli dünyanin bilinmeyenleri tuncay özkan
Yüklə 3,49 Mb.
|
|
Teşkilatın ideolojisi Pan Türkizmdir. Ancak İslam birliği temeldir. Enver Paşa gerçi zaman zaman Pan İslamcılığı da gündemine almamış değildir. Gerçi o komünistlerden bile yardım istemiştir. Ama ana temel Türkçülüktür. O dönemin ünlü Türkçü düşünürlerinden Ziya Gökalp'in hareketi etkilediği belirtilir. İslam konusundaki etkilenmenin kaynağı ise İttihat ve Terakki'nin programına Panislamizmi koyan Emiri Efendi' dir. Bugünkü tanımlamayla amaçlanan İttihatçı bir Türk-İslam sentezidir. Bugünkü arayışların kaynakları açısından o dönemin incelenmesinde büyük yarar vardır. Bugünkü Türk-İslam sentezinin şahinler kanadının ideolojik temelleri o zaman atılmıştır. Türkçülüğün geliştirilmesi için ilk kez Kuran'ın Türkçe basımı çalışmalarına geçilmiş ve bu muhalefetin büyük tepkisiyle karşılanmıştır. Bugünkü Milli Güvenlik Kurulu Genel Sekreterliği'ne bağlı Toplumla İlişkiler Başkanlığı'nın yürüttüğü propaganda ve yönlendirme çalışmaları dikkate alınacak olursa, o zamanların Türk-İslam sentezinin günümüze uyarlanmış şekline ne kadar benzediğini görmek mümkündür. Hele bu başkanlığın PKK için Güneydoğu'da yürüttüğü dine dayalı mücadele yöntemiyle, Türkiye dışındaki eylem ve örgütlenmelerine bakılacak olursa, Teşkilat-ı Mahsusa'nın yöntemleriyle büyük benzerlikler içerdiği gözlenecektir. Teşkilat-ı Mahsusa'nın yönetici kadrosu iyi eğitilmiş asker ve sivillerden oluşmaktadır. Teşkilat içinde bulunanların büyük kısmı ordu içinden seçilmiştir. Ancak diplomatlar, gazeteciler ve bazı bakanlıkların yönetim kadroları da teşkilatın içinde yeralmışlardır. Bu sırada 1869 yılında iç birliğini sağlayan İtalya sömürgeci bir politika izlemekte ve nüfuz alanı olarak da Trablusgarp'ı seçmiş bulunmaktadır. İkinci Meşrutiyetle birlikte Bulgaristan bağımsızlığını ilan eder, Avusturya Bosna Hersek'i, Yunanistan Girit'i ilhak eder. Bunları gören ve Osmanlı'nın dağılmakta olduğunu bilen İtalya, 1911'de Trablusgarp'e çıkar. Boğazlara gönderdiği gemilerle kıyıları bombalar. Osmanlı yönetimi olayı proteste eder, ama ötesine geçemez. Ne bir asker gönderebilir, ne de bir gemi. İşte burada devreye Teşkilat ve onunla birlikte hareket eden askerler girer. MUSTAFA KEMAL GİZLİ SERVİS KITALARINDA Teşkilatın organizasyonu altında , üyeleri arasında, bir süre görev alan önemli bir ad da Mustafa Kemal'dir. Teşkilat hakkında geniş bir araştırmayı bu konudaki en önemli kaynak olan Eşref Kuşçubaşı'nın anlatımları ve belge destekleriyle gerçekleştiren Phillip H. Stoddard, Teşkilat-ı Mahsusa adlı Princeton Üniversitesi'ne sunduğu doktara tezinde bu konuyu gündeme getirmektedir. Arba Yayınları tarafından kitap haline getirilen çalışmada Mustafa Kemal teşkilatın kadroları arasında sayılmaktadır. Eşref Sencer'de kadroları arasında onun adını saymaktadır. Atatürk de Balkanlardaki mücadeleler ve 31 Mart vakasının ardından, topraklarını savunmak gereğini duyan pek çok gönüllü subay gibi ( kaldı ki Teşkilat-ı Mahsusadan öte İttihat ve Terakki'nin içindedir, hatta bir ara bu teşkilatın kurucusu olduğu savı da yakın çevresince iddia edilmiştir) teşikalatın organizesi altına girmiştir. Mustafa Kemal Ekim 1905'de Şam'da gizli olarak Vatan ve Hürriyet Cemiyeti'ni kurmuştur. Daha sonra bu küçük ve etkisiz cemiyetler birleşerek İttihat ve Terakki çatısında toplanmıştır. Mustafa Kemal İttihat ve Terakki'ye 29 Ekim 1907 de üye olmuştur. Bu üyeliğin ardından İttihat ve Terakki kendisini 1908'de Avusturya-Macaristan hükümetinin Bosna Hersek sınırına yaptığı yığınak ile ilgili bilgi toplamak için gizlice ve askeri istihbarat amaçlı olarak Kasım ayında Bosna'ya göndermiştir. Mustafa Kemal bu görevi yerine getirirken ilk kez çıktığı yurtdışı görevinde Taşlıca'da 35. Tugay Komutanı olan Binbaşı Fevzi Çakmak ( Daha sonra Mareşal Fevzi Çakmak ) ile de tanışır ve ondan çokça bilgi toplar. Dönüşte gayrı resmi gizli raporunu veren Mustafa Kemal'e göre yığınak, Sırplara karşı yapılmaktadır. Daha sonra diğer gönüllü subaylarla birlikte Mustafa Kemal de Trablusgarp cephesinde Teşkilat-ı Mahsusa ile hareket etmiştir. Mustafa Kemal'e Trablusgarp'e ilk gidiş görevini veren İttihat ve Terakki Cemiyeti'dir. Mustafa Kemal'in Bingazi'ye varış tarihi 1908'in Eylül sonudur. Trablusgarp'taki Fransız Konsolosu A. Alrick'in Dışişlerine gönderdiği raporda bakın neler yeralıyor: "Muhtemelen Selanik İttihat ve Terakki Komitesi üyesi olan bir Türk subayı (Mustafa Kemal'i kastediyor) bir kaç günden beri bu civarda olup bitenler ve kişiler hakkında soruşturma yapmaktadır. Kendisinin daha şimdiden bir çok yüksek memur ve eşrafı Anayasaya ve onun başlıca ilkelerini sadakat yemini yapmaya davet ettiği, hürriyet ilkesi konusunda dindaşlarının menfi davranışlarıyla veya hiç değilse tereddütleriyle karşılaştığı söylenmektedir." Atatürk'ün bölgeye İkinci kez gidişi ise gönüllü olaraktır ve Teşkilat-ı Mahsusa'nın saflarındadır. Yanında Teşkilat-ı Mahsusacı arkadaşı , yakın dostu Ömer Naci de vardır. Ömer Naci daha sonra Teşkilat-ı Mahsusa için Kerkük'de çalışmalar yaparken 28 Ağustos1916'da ölecektir. İttihat ve Terakki'nin en güçlü hatiplerinden birisi olarak tanınır. Atatürk 23 Kasım 1916'da bu arkadaşının ölümünden duyduğu üzüntüyü not defterine kaydedecektir. Enver Paşa gönüllü subaylardan oluşturduğu gruplarla Trablusgarp'ta İtalyanlara karşı mücadele verecektir. Grup, Teşkilat-ı Mahsusa tarafından oluşturulmuştur. Mustafa Kemal'in yanında teşkilatın lider kadrosundan Eşref Sencer (Kuşçubaşı) da bulunur. Hatta Trablusgarp ile ilgili kararlılık Eşref Sencer (Kuşçubaşı) tarafından şöyle dile getirilir: " Osmanlı Askerleri olarak haysiyetimizi yenebileceğimiz bir düşmana rehin verircesine teslim etmenin ayıbını taşıyamazdık." MUSTAFA KEMAL'İN SAHTE KİMLİĞİ Enver Paşa gönüllü subaylardan oluşan grubunun Mısır ve Tunus üzerinden sıcak bölgelere geçmesine karar verir. İki ayrı ekip yola çıkar. Bunlardan birinin başında kendisi ve Mustafa Kemal vardır. Bu grup Mısır üzerinden Trablusgarp'a geçecektir. Eşref Sencer de bunlara Arapça bilen rehber olarak yardım edecektir. İlk yola çıkanlar sahte kimlik, evrak ve uygun kılıklarla Enver Paşa ile Mustafa Kemal olur. Mustafa Kemal 15 Ekim 1911'de "Tanin Gazetesi Muharriri Mustafa Şerif" kimliğiyle ve Rus bandıralı bir gemiyle hareket etmiştir. Mustafa Kemal Mısır'da rahatsızlanınca, Trablusgarp'a gidişi biraz gecikir. Mısır'da kalması ve dinlenmesi gerekmiştir. Ancak daha sonra Enver Paşa, Nuri paşa ve birkaç Alman danışmanla birlikte, 30 Aralık 1911'de Derne şehrinde direniş hareketinin komuta kademesinde görev alır. Libya 'da halk uzunca süre Osmanlılara yardım etmemiştir. İtalyanlar uçaklardan halka dağıttıkları bildirilerde Türklere karşı Arapları tahrik etmekte ve sindirmeye çalışmaktadır. Bu bildirilerden biri şöyledir: "Bismillahirrahmanirrahim. Bingazi ve havalisi Arapları beni dinleyiniz. Bundan bir ay önce uçaklarımızla göndermiş olduğumuz bildirilerimizde şunları söylemiştik.: Siz Türklerin söyledikleri yalanların kurbanısınız. Bizim sözümüzü dinleyin ki bir parça harp gücünüz olsun. Tamamen aleyhinize olan durum lehinize dönsün. Bütün olaylar bizim haklı olduğumuzu gösterdi. Yüce Allah 12 Mart 1912, hicri sene 23 Rebiül evvel 1330 tarihinde bize büyük zaferi verdi. Yüce Allah hangi tarafa nimetini hak kıldığını bize ve size göstersin. Acaba o gün sizlerden kaç kişi geri dönmedi. Yüzlerce ve yüzlerce insan öldü. Ve biz inceledik hepsi Araplardandı. Sizin kardeşleriniz o gün bizim top ve tüfeklerimize karşı savaşırken Türkler neredeydi ve ne yapıyorlardı. Onlar her türlü tehlikeden uzak kendilerini koruyorlardı. Siz ne zaman gözlerinizi açacak ve ikna olacaksınız. Türkleri bırakmanız sizin menfaatiniz icabıdır. Onlar sizi aldatıyor ve ümidi olmayan siyasetlere alet olarak kullanıyorlar. sizi bu şekilde ölüme ve mutlak yenilgiye sürüklüyorlar. Onlar üzerinden uzun seneler geçmesine rağmen sizin memleketinizi kuraklaştırarak, harap olmuş, fakirleşmiş, adaletsizlik ve yoksulluklarla dolu bir yer olarak bırakmışlardır. Herşeye kadir olan, herşeyi gören ve herşeyi bilen Allah'tan sizin akıllarınızı aydınlatmasını dileriz. Bingazi ve beldesi sakinleri şimdi sevinçli ve huzurlu ve güven içindedirler. Ve herkes kendi ailesinin yaşamı için yardım edebilir. Dininiz saygın, örf ve adetleriniz ve yasalarınız saygın olduğuna göre mülkleriniz de saygın olacaktır. Eğer bizim tarafımıza geçerseniz sözlerimizin doğruluğunu gözlerinizle görüp , kulaklarınızla duyacaksınız. İtiaatinizin delili olarak beyaz bayrak dalgalandırıp bizim tarafımıza geçin. Bizden size hiç bir kötülük gelmeyecektir. Sizi büyük bir sevinçle karşılayacağız. O zaman aramızda konuşur, olayları düzeltir ve hepimizin hayrı için çalışırız. Ama Allah korusun eğer, Türklerin yalanlarını dinleyerek bu halinizin devamını tercih ederseniz siz bilirsiniz; bizim silahlarımızın gücünü tanıyorsunuz. Allahın gücü ile havadan uçaklarımızla evlerinizin ve sizin üzerinize , hayvanlarınız ve arpa , buğday yetiştirdiğiniz tarlalarınız üzerine yakıcı ateş atacağız. Ama bu zararın size olmamasını yüce Allah'tan dileriz. Bilakis, o, bu memlekete birlik ve ilerleme bahşetsin. Çünkü o herşeye kadirdir. Bingazi, 25 Mart 1912. İkinci Fırka Kumandanı General Bricola." İtalyanların bu propagandası, yerleşik halkın tavırsızlığı sabırla ve inadla yürütülen propaganda çalışmalarıyla kırılmaya ve bir başkaldırı organize edilmeye çalışılmıştır. İNGİLİZLER TÜRK AVINDA İngilizler, İtalyanlara karşı savaşı engellemek için teşkilat elemanlarının bölgeye gidişini durdurmaya olağanüstü bir çaba göstermişlerdir. Ancak Trablusgarp' da gönüllüler olarak adlandırılan bu grup, İtalyanlar karşısında büyük başarılar sağlamıştır. Bu sırada Osmanlı Ordusu Balkan Harbinde Çatalca'ya kadar yenilgi içinde çekilince, İstanbul'dan gelen bir emir sonucu buradaki bütün kuvvetler acele geri çağrılır. 1912 sonbaharında Libya'da hemen hemen hiç Türk yönetici kalmamıştır. İtalyanlara karşı Enver Bey'in bölgede Bedevilerden sağlanacak yardımlar karşılığında ödenecek olan paralarla birlikte bıraktığı tek komutan Aziz Ali Bey dir. Enver Paşa Libyalılara Aziz Ali Bey''in her türlü yardımda bulunacağına ve son ana kadar orada kalacağına dair söz vermiştir. Ancak aralarında orada da bir çok sorun yaşanan Enver Paşa ve Aziz Ali'nin bağları bu ayrılık sonrasında iyiden iyiye kopma noktasına gelmiştir. Aziz Ali Bey daha sonra Enver Paşa'nın bıraktığı paraların bir kısmını, Osmanlı askerlerini ve techizatı alarak Mısır'a kızkardeşinin yanına , oradan da İstanbul'a geçmiştir. Ancak kendisini burada bir sürpriz beklemektedir. Aziz Ali'nin bölgeyi terketmesine ve Bedevileri satın alması için gönderdiği paraları zimmetine geçirmesine sinirlenen Enver Paşa, onu Divanı Harpte yargılatacaktır. Enver Paşa, Aziz Ali'nin yaptıklarını bölgede Osmanlıları destekleyen Araplara ve Teşkilat-ı Mahsusa'nın ajanlarına tek tek rapor ettirmiştir.Bu Teşkilat-ı Mahsusa'nın iç denetimi de elinden bırakmadığının bir örneğidir. Harbiye mezunu ve asıl adı Aziz Ali Mısri olan bu subay, yargılama sonucu idama mahkum olmuştur, Eniştesi Kahire Merkez Komutanıdır. Yemen ve Bingazi'de çarpışmıştır. Libya'da elindeki silahları da Sunusilere teslim etmesi talimatını almasına rağmen bunu yapmamıştır. İdama mahkumiyetinin ardından İnglizlerin araya girmesi ve zorlaması sonucu kurtulup Mısır'a sınır dışı edilmiş ve serbest bırakılmıştır. Arap milliyetçilik hareketinin Türklere ilk isyan bayrağı açan kişisi olan Şerif Hüseyin'in ordusunda Türklere karşı çarpışmıştır.Sonra Mısır Genelkurmay Başkanlığı makamına kadar yükselmiştir. Mısri'nin serbest bırakılmasında Araplara karşı bir jest isteğinde olan Osmanlı yönetiminin de etkisi olmuştur. Bu konuda Şam'ın Fransız elçisi M. Bompar merkezine ulaştırdığı bir raporunda Türklerin, Arap örgütlerle ilgili bütün çalışmaları öğrendiğini belirterek şunları kaydediyordu: " Aziz Ali'nin affı çok yakında başlayacak daha ciddi ve ağır tedbirleri örtmek için biçimsel bir jesttir. " Bölgede Afrika Grupları Genel Komutanlığı görevini yürüten Nuri Paşa (Killigil) 1915'den 1918'e kadar buralarda kalarak Süveyş operasyonlarına da katılmıştır. Bunun ardından 1918'de Kafkasya İslam Orduları Komutanlığı'na gönderilmiştir. Ateşkesten sonra tutuklanarak Ardahan cezaevine konmuştur. Ancak buradan iki İngiliz memur ile dört askerin öldürülmesiyle sonuçlanan 8-9 Ağustos 1919 tarihli firarının ardından isyancı birliklere liderlik yapmak üzere Kuzey Kafkasya ve Azarbeycan'a gitmiştir. Burada da Teşkilat-ı Mahsusa'nın birliklerini organize ederek istihbarat çalışmalarına devam etmiştir. Daha sonra Anadolu'ya dönmüştür. İLK GİZLİ SERVİS SORUŞTURMASI: TEŞKİLATI NASIL BİLİRSİNİZ İttihat ve Terakki yönetiminin 1918' de cephelerde yenilmesi ve ülkenin içinde bulunduğu felaket üzerine yurt dışına kaçması sonucu, 1918 Kasımında Osmanlı Meclisi Mebusanı'nın "Beşinci Komitesi" İttihat ve Terakkinin ilişkilerini incelemeye almıştır. Teşkilat-ı Mahsusa incelemenin odağındaki örgütler arasında yeralır. Bu Türk gizli servisleri için parlamentoda oluşturulan ilk ve tek araştırma komisyonudur. Komite'nin Teşkilat-ı Mahsusa ile ilgili sorularına dönemin Maliye Nazırı Cavit Bey "Gizli bir askeri gruptur. Ancak kabine kararıyla kurulmamıştır" yanıtını verir. 1913-1917 yılları arasında Sadrazamlık yapan Sait Halim Paşa ise Komite'ye Teşkilat-ı Mahsusa'nın ordunun bir parçası olduğunu söyler. Ancak " Benim sorumluluğum dışındaydı" diye ekler. Kötü şöhrete sahip teşkilatın dağıtılmasını defalarca Enver Paşa'dan istediğini de söyleyen Sait Paşa, Harbiye Nezaretinin geniş parasal yetkilerinin de teşikilat için kullanıldığını belirtir. Teşkilat-ı Mahsusa üzerinde hiç bir bütçe kontrolü yoktur. İsmail Canbolat eski İçişleri Bakanı olarak komiteye Teşkilat-ı Mahsusa'nın dış güvenlikle ilişkili bir teşkilat olduğunu söyler. Milli Eğitim Bakanı Ahmet Şükrü Bey ise Teşkilat-ı Mahsusa konusunda bildiği tek şeyin, Enver Paşa'nın ilgilendiği bir gizli örgüt olduğunu komiteye açıklar. Adalet Bakanı İbrahim Bey ise Teşkilatı "kabine dışında bir askeri oluşum" olarak nitelendirir. Kabinenin geri kalan kısmı Enver Paşa'nın örgütünü bilmediğini itiraf eder. Bu da gizli servisin zaman zaman kişisel hırslar için kullanıldığı konusunda pek çok endişeyi günümüze taşımaktadır. Teşkilatın Süleyman Askeri'den sonraki lideri Eşref Sencer( Kuşçubaşı) kabinenin bilgisizliğini "güvenilmezliklerine" bağlamaktadır. Yani o dönemin gizli servisi hükümetine güvenmez. Bu o zamandan bugünlere uzanan zaman diliminde gizli servis ile hükümetler ve parlamentolar arasında sık sık yaşanan bir açmaz olarak tarihimizde yeralmıştır. Bugün dahi pek çok gizli servis elemanı veya yöneticisi, bazı bakan ve parlamenterler ile bürokratları "güvenilmez" bulabilmektedir. Bundaki haklılık paylarını siyasetin geçirdiği değişime ve karanlık odakların güç arayışları içinde satın aldıkları mevkilere bakarak vermek, sanırız hem parlamentonun hem de diğer kurumların hakkını inkar etmek olur. MİT, ÇAĞLAYANGİL'E NEDEN GÜVENMİYOR Örneğin sırf Sovyet yakınlığı nedeniyle Türk politik yaşamının önemli adlarından biri olan ve Cumhurbaşkanlığı vekilliği gibi çok önemli görevlere dahi gelen İhsan Sabri Çağlayangil ile ilgili bazı MİT yöneticilerinin değerlendirmeleri şaşırtıcıdır. Onlara göre Çağlayangil bu Sovyet yakınlığı veya sıcak ilişkileri içinde bulunması nedeniyle üzerinde hep şüpheler ve soru işaretleri bulunan ve daima kontrol edilmesi gereken kişidir. Bunda MİT'in bazı operasyonlarıyla ilgili olarak Parlamento tutanaklarına bazı bilgileri geçirtmiş olmasının da etkisi olsa gerektir. MİT'e göre Türk siyasi yaşamının en renkli simalarından ve Cumhurbaşkanı Demirel'in yakın arkadaşlarından Çağlayangil "güvenilmez" dir. Güvenilmezlik sıralamalarında başka adlar da dün olduğu gibi bugün de yeralmaktadır. Teşkilat-ı Mahsusa o dönemin kabinesinde üç beş kişiden başka hiç kimseyi güvenilir bulmamaktadır. Osmanlı Hükümeti'nin büyük kısmı teşkilatı sıradan insanlar kadar bilmektedir. Onunla ilgili hiç bir şeye karıştırılmamışlardır. Teşkilat-ı Mahsusa Balkanlardan, Doğu Anadolu ve Kafkasya'ya, Suriye'den Afrika Kıtasına, Trablusgarp, Mısır, Sudan ve Habeşistana kadar olan geniş bir coğrafyada etkinliklerini devam ettirir. Avrupada Türkiye ile ilgili konferansları izler, batılı ajanlarla mücadele eder. 1914' de Enver Paşa, Süleyman Askeri, Eşref Sencer (Kuşçubaşı), Bahaeddin Şakir, Mithat Şükrü (Bleda)' den oluşan bir kurulun sorumluluğunda olan Teşkilat-ı Mahsusa'nın kadrolarına sonradan yönetici olarak İttihat ve Terakki'nin önde gelenlerinden Küçük Efendi ( Kara Kemal), Yenibahçeli Nail Bey, Binbaşı Hüsamettin Ertürk,Trabzonlu Rıza Bey de katılırlar. Teşkilat, Enver Paşa'nın eski günler özleminin yaktığı ateşle bir o cephede bir bu cephede koşturmaktadır. Kadrolarında Türkiye'nin en eğitimli elemanlarını bulunduran Teşkilat-ı Mahsusacılar çalışmalarında müttefik Almanların, özellikle Afrika ve Arap yarımadasındaki mücadelelerine de destek vermişlerdir. Kavga İngilizlerledir. Almanlar, ittihatçıların büyük kısmının gözünde Osmanlı'yı eski günlere taşıyacak araçtır. Osmanlı yönetimi Almanlarla birliktedir ve Almanlar bu amaçla Teşkilata para yardımında bulunmaktadır. Almanya'nın Teşkilata o dönemde ödediği paraların 1918 yılı sonundaki toplam tutarı 4 milyon altın lira , yani 1918 rakamlarıyla yaklaşık 18 milyon Dolardır. Almanlar parayı veriyor, karşılığında ise iş satın alıyorlardır. Bu yöntem bugün de diğer gizli servislerle kurulan ilişkilerde zaman zaman uygulanmaktadır. Ancak bu taktikte bazen zorlama yaratmak amacıyla Almanların musluğu kestikleri de olmuştur. Teşkilat bu durumlarda Almanları çoğunlukla umursamamayı yeğler. Zaten özellikle Arap Yarımadasındaki Alman ajanlarının İngilizlere karşı yürüttüğü operasyonların büyük bir kısmına da Teşkilat-ı Mahsusa karşı çıkıyor ama Yüklə 3,49 Mb. Dostları ilə paylaş:
|