Mit dünden bugüne gizli dünyanin bilinmeyenleri tuncay özkan
Yüklə 3,49 Mb.
|
|
bırakılmıştır. bir çok konuda yetki dağılımı tam anlamıyla yapılmadığı için müsteşarlık makamında oturan kişi, hemen hemen bütün konularda tek karar sahibi durumuna gelmiştir. Kendisiyle görüşmek için zamanında randevular vermediğinden iş birikmesi ve gecikmeler çalışmaları menfi yönde etkilemiş ve verimlilik çok düşmüştür. En azından 1988 den bugüne kadar kaybedilen zamanın telafi edilerek , istihbari açıdan bir atılım yapılabilmesi için teşkilatın başına uygun bir sivil müsteşar atanmasında yarar bulunmaktadır. İstihbarat teşkilatı güçlendirilerek, görevi olan bütün konularda özellikle yurtdışı ve yurt içi bölücü ve yıkıcı faaliyetlerle ilgili haber toplama konularında atılım yapılmalıdır. Aksi takdirde geçmişte görüldüğü gibi yeteneksiz bölge müdür ve bölge daire başkanları ile haber toplama faaliyeti yürütülemeyecektir. Geçmiş zamanda kendi beceriksizliklerini, haber toplamadaki kabiliyetsizliklerini dikkate almadan bir kısım yetkili makamlara , ' işlerin iyi olacağı ve ülkenin kötüye gittiği' şeklinde haber yayanlar, neticede etkili güçleri harekete geçirecek ortamı da hazırlayarak ülkeyi kurtarma çabalarına girmelerine sebep olmuşlardır. Bu olayın artık tekrarlanmaması için teşkilatın gerçek anlamda sivilleşmesi gerekmektedir. Bugün personel adededi 4400 civarında olan teşkilatın yüzde 4.5'u muvazzaf subay ve assubay olmasına rağmen, yönetim kademelerinde bulunan subay - assubay ve emekli subay assubay oranı yüzde 35'in üzerindedir. Normalinde yönetim kademesindeki oranları da yüzde 5 ila 10 arasında olmalıdır. Teşkilatın bugünkü yapısı mutlaka değiştirilmeli ve yeni yapılanmaya gidilmelidir. Bu da ancak konuları bilen , personeli tanıyan , zaman geçirmeden icraata geçebilecek teşkilattan yetişmiş bir müsteşarla mümkün olabilir. Bugün adı geçen adaylardan Emekli Orgeneral Burhanettin Bigalı: 1981-1986 yıllarında 5 yıl müsteşarlık yapmıştır. 12 Eylül'ün Bayrak Harekatı yazanlarından olduğunu kendisi söylemiştir. Kenan Evren'in desteklediği ve 3 yıl uzatmayla orgeneral yaptığı kişidir. Sayın Özal'ın Başbakanlığında işbirliği yapmıştır. Sempatisini kazanmıştır. Emekli daire başkanı Hiram Abas'ın teşkilata alınması için sayın Turgut Özal ve Kenan Evren'in empozeleri ile müsteşar yardımcısı olarak atanmasını teklif etmiştir. Bütün olumsuzlukları kendisine anlatıldığı halde, rütbesi uğruna karşı çıkmamıştır. Kendisini tanıyanlarca gayet olumsuz nitelenmektedir. Kendisini kullanmaları ve teşkilatın başkanlar kademesini elde etmek için teşkilat içinden bazı asker kökenli ve sivil personelce atanması tasvip görmektedir. Bu suretle bugünkü statüko muhafaza edilecek, müsteşar Teoman Koman 'ın kurduğu düzen devam ettirilecektir. Ölüm korkusu içinde teşkilatı sığınma yeri olarak gören bu kişinin teşkilatı geliştirici yönde bir atılım yapması da mümkün görülmemektedir. Müsteşar olarak atanması düşünülebilecek, teşkilat içinden yetişmiş iki kişi bulunmaktadır. Emekli Başkan Nuri Gündeş: 1986 yılında prensip meselesinden emekliliğini istemiştir.( Bu tarihte Hiram Abas MİT'e dönmüştür: Yazarın notu) Teşkilattaki hizmeti 23 yıldır. Harp Okulu mezunu olup binbaşılıktan ayrılmıştır. Teşkilatta iç istihbarat, dış istihbarat, personel konularında çalışmıştır. Yurtdışı görevinde bulunmuştur. Fransızca bilir. Bilgili, çalışkan, halen dinamik ve mesleki bakımdan çok yeteneklidir. Namusludur ve işkenceyle ilgili olmamıştır. Kendisi hakkında ortaya atılan olumsuz sözler, geçmişteki rakibi Hiram Abas ve adamlarının iftirasından öteye geçmemektedir. Başbakanlık Teftiş kurulu Başkanlığının hazırladığı MİT raporu soruşturma dosyasında bu husus yer almaktadır. Bu dosyanın tetkikinde yarar vardır. Teşkilatta müsteşarın görev süresi 68 yaşına kadardır. 66 yaşında olmasına rağmen bu geçiş döneminde Nuri Gündeş'in müsteşar olarak 2 yıl görev yapmasında büyük yarar bulunmaktadır. Yeni Başkan Yardımcısı E. Taner: SBF mezunu olup, 1966 yılından bugüne teşiklatta çalışmaktadır. Bilgili ve çalışkan olup yalnız iç istihbarat konularında çalışmış uzman bir kişidir. Nuri Gündeş'in atanmaması halinde, müsteşarlık için alternatif olacak en uygun personeldir. Teşkilat dışından atanacak başka bir kişi, teşkilata adapte olup, uygun bir icraata başlaması ve istihbaratın güçlendirilmesi için en az 3 yıl geçecektir. Bugün bu zamanın geçmesine ne teşkilatın ne de devletin tahammülü olmadığı kanaati hakimdir. Müsteşar teşkilattan ayrılmasına çok az bir zaman kalmasına rağmen 1992 yılı terfi ve atama listelerini 4 Ağustos 1992 tarihinde çok gecikmeli yayınlayarak, teşkilatta büyük bir çalkalanmaya sebep olmuştur. Yapılan pek çok haksız terfi ve tayin büyük huzursuzluk yaratmıştır. Ayrıca yeni gelecek müsteşarın yapacağı atılım icraatını da önleyici mahiyette olmuştur. Eski müsteşarca başkanlık seviyesi için teklif edilen atamaların yapılmasında acele edilmemelidir. Özellikle bunlardan 5 kişi( Vedat D, Dursun Ö, Tarı B, Galip T, İlhami Ü.) müsteşar ile aynı görüşü paylaşan kişiler olup, başkanlıkları doldurarak müsteşarın ayrılışından sonra, askerlerin izlediği MİT politikasını devam ettirecek ve statükoya bağlı en uygun kişilerdir." KOLTUK KAVGASINI HARİCİYE KAZANDI Bu koltuk kavgasında Teoman Koman 'ın içerden Müsteşar olmalarını sağlamaya çalıştığı Emre Taner ile Ertuğrul Güven birbirleriyle kavgada öylesine acımasızca davranırlar ki ortaya her ikisini de bu göreve getirmemek için yeterli nedenler çıkmış olur. Sonuçta tartışmalar sırasında koltuğa bir dışişleri mensubu olan Sönmez Köksal oturur. Oturduktan sonra da bu iki sivil yardımcıyı görevinden uzaklaştırıp yurtdışı görevlere gönderir. Bunlardan birisi Azarbeycan'da adı darbe iddialarına karıştığı için Haydar Aliyev'in bastırmaları sonucu, Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel'in ısrarı üzerine, önce Türkiye'ye getirilir, daha sonra da emekliye ayrılır. Bu kişi Ertuğrul Güven'dir. Ertuğrul Güven 'in bu tür bir darbe girişiminde rol alırken Türkiye'deki belirli güç merkezlerinin dışında hareket etmesi mümkün değildir. MİT içindeki düzeni çok çok iyi bilecek tecrübe ve bilgide olan Ertuğrul Güven'in, teşkilat içindeki veya Türkiye'de en etken yerlerdeki bazı çevrelerin haberi olmadan böyle bir girişimde bulunması da mümkün değildir. Ama sonuçta o ve beraberindeki MİT elemanları bu işten zararlı çıkmışlardır. MİT kurum içi bir genelgeyle Ertuğrul Güven ile mensuplarının konuşmasına yasak getirmiştir. Bir zamanlar MİT'in en tepedeki iki adamından biri olan Ertuğrul Güven böylece onca yılın sonunda kaybedip, çekilmek durumunda kalmıştır. Diğer yurtdışı görevli olan Emre Taner ise gizli servisin en tepesinden indiği, görevinde direnmeye ve iş çıkarmaya çalışmaktadır. Sönmez Köksal dış görevler kanalıyla bu iki potansiyel rakibini de Türkiye'nin uzağına, hem de zorlu ülkelerde mücadelelerin tam ortasına atarak, rahat nefes almıştır. Bu sırada da kendi kadrolaşmasını gerçekleştirmiştir. Dışişleri Bakanlığı'ndan kendisine rakip olarak gelişen adlarla da mücadele etmiştir. Halen bu mücadele sürmektedir. Ancak adları ya da görevleri ne olursa olsun MİT'i bundan sonra bekleyen tehlike, asker hiyerarşisinden kurtulurken, en az onlar kadar köklü ve kendilerine özgü kuralları olan hariciyecilerin lider sultası altına girmek olsa gerektir. MİT'in başına kendi içinden bir meslek mensubunu getirmek yapılacak en önemli işlerden birisi olsa gerektir. Dünya'da gizli servislerde asker-sivil ve liderin kim olacağı çekişmeleri hep yaşanmaktadır. Batılı ülkelerde de aynı sorunlar vardır. Ama orada bu sorunlar idari nedenlerden çıkmaktadır. Türkiye'deki gibi rejimin temel etkileşimleri arasında bulunmamaktadır. İstihbarat değişen dünya gerçekleri gözönüne alınarak yeniden yapılandırılırken özellikle demokratik istihbarat yapılanmalarında başkanlar sivillerden seçilmektedir. Örneğin Amerika 'da istihbarat içinde askeri ağırlık bulunmasına karşın istihbarat piramidinin en başındaki kişi sivil olmaktadır. Bu kişi istihbarat örgütünün içinden gelebileceği gibi, dışardan da atanabilmekte ama belli özellikleri bünyesinde toplamış olmasına önem verilmektedir. Bunlar arasında istihbarat işini kavrayabilme özelliği en önemlisidir. Örneğin İngiltere' de Türkiye'de olduğu gibi bir gizli servis-polis çekişmesi yaşanmaktadır. Bu nedenle zaman zaman bu iki birim arasındaki çatışmalar ön plana çıkmaktadır. Türkiye'de olduğu gibi bazı polis şeflerinin gizli servisin başına getirileceği yolundaki haberler uzun zaman tartışılmıştır. Ancak atama gizli servisin içinden yapılmıştır. Almanya'da gizli servisin başına dışardan kişiler atanmaktadır. Helmut Kohl gizli servisi rakip partiden bir milletvekiline emanet etmiştir. Çünkü gizli servis olayı partiler üstü bir kavramdır. Rusya'da gizli servislerin başına mutlaka servisin içinden birisi atanır. CIA'nın başına çoğunlukla içerden yetişmiş veya dışardan istihbarat faaliyetlerine karışmış veya onları incelemiş uzmanlığı olan kişilerin örgütün başına gelmesine önem verilir. CIA dışındaki diğer haber alma örgütlerinin başına içerden bir uzman atanmaktadır.FBI ile CIA arasındaki kavgalar bitmek bilmediği gibi FBI, CIA ve polis arasındaki kavgalarda dinmeden devam eder. Ama aradaki koordinasyonun mükemmelliği de göz doldurmaktadır. Bu sivil veya asker olsun değişmez. Yetenekleriyle sivirilen kişi lider olur. Hemen bütün gizli servislerde lider seçimi çok ama çok önemlidir ve büyük gürültüler koparır. Çünkü gizli servisin patronunun kimliği yapılacak işin niteliğini doğrudan etkilemektedir. Çünkü gizli servislerde liderlerin etkinliği tartışmasız olmaktadır. POLİS MİT KAVGASI Türkiye'de diğer ülkelerde olduğu gibi polis ile istihbarat servisi arasındaki kavgalar hiç bitmemektedir. Polis istihbaratının eleman ve teknik açıdan stratejik istihbarat amacıyla oluşturulan MİT ile yarışmak veya onun alanından bilgi toplamak gibi bir özel gayretinin bulunduğu ortadadır. Örneğin SHP' (sonradan CHP) nin 1994 yılı Sosyalis Enternasyonal Toplantısı için Ankara'ya çağırdığı bir delege, toplantı salonunda polis istihbaratının dinleme aletlerini bulmuş ve olay bir skandala dönüşmüştür. Bu toplantının emniyet istihbaratını ilgilendiren yönü yasal çerçevede bulunmamaktadır. Aynı toplantı MİT tarafından dinlenmiş ve kayıtlara geçirilmiştir. Peki buna ihtiyaç var mıdır? Bu bir başka ülkede olsa, örneğin İngiltere, Amerika ya da Almanya ne olurdu? Bu dünyanın her yerinde bir skandaldır ve sorumlularının hesap vermesi istenir. Ama bizde küçük gazete haberleri olarak kalmaktadır . Olayın iki yönü vardır. Birincisi toplantı yasal ve legal midir? Toplantının ev sahipliğini yapan CHP iktidar ortağıdır. Ama yasalar çiğnenerek toplantısı dinlenmektedir. Bu skandalın hesabı demokratik ülkelerde zor verilir. İkinci olay ise madem bu yapılmıştır elinize, yüzünüze bulaştırmanın , başarısız olmanın hesabını kim verecektir? Bunu yapan polis istihbaratının amacı nedir? MİT ile boy ölçüşmek ise tablo ortadadır. Arada bu tür olayların izlenmesi ve dinlenmesinde kullanılan teknik ve elemandan, geleneneklere kadar uzanan bir büyük fark bulunmaktadır. Bu iki kusurun kapatılması için Türk gizli servislerinin yasalar çerçevesinde çalışmalar yapmasının sağlanması gerekmektedir. Bir de emniyet istihbaratın eleman ve teknik olanak durumunun acilen takviyesi şarttır. Çünkü dünya böylesi acemilikleri ve kuraldışılıkları her zaman sineye çeken, geçmiş yıllardan farklı dönmektedir. Olay sırasında görülmüştür ki sürekli çatışma halindeki iki teşkilatın; MİT ve Emniyet Genel Müdürlüğü'nün bir koordinasyon içinde birbirleriyle ilgili yetki, görev ve sorumluluk alanlarının belirlenmesi şarttır. Böyle olmaması durumunda yaşanılacak şeyler Türk istihbarat servislerini 2000 li yıllara taşımaktan uzak olacaktır. MİT bütün istihbarat birimlerinin koordinasyonundan sorumlu olmalıdır. TÜRK İSTİHBARATINDA AFFEDİLMEZ HATA: KOORDİNASYONSUZLUK Bu anlamda halen yasada ve fiilen uygulamada bulunmasına karşın işlerlik kazandırılmayan Milli İstihbarat Koordinasyon Kurulu'nun çalışmalarına önem verilmeli ve bu kurul çalıştırılmalıdır. Bu, istihbarattaki en büyük açık olan koordinasyonsuzluğu ortadan kaldıracak bir yapı olarak gözükmektedir. İstihbaratta MİT'in merkezi yapı olarak öne çıkmasının nedeni istihbarat geleneğini, uygun elemanları ve teknik yapıyı bünyesi altında bulundurmasıdır. Bu ve benzeri özellileri MİT'i servisler içinde öne çıkarmaktadır. Polis istihbarat biriminin oluşumu ve görev alanı yeniden belirlendiğinde sorunlar ortadan kalkacak ve karşılıklı didişmenin yerini yardımlaşma alacaktır. Bireylerin kapris ve hırslarından, çatışmalarından uzak bir yapılanma kaçınılmaz olmalıdır. Buralara atanacak yöneticiler arasında çatışmaların olmamasına dikkat göstermek de siyasi iradenin görevi olmalıdır. Örneğin PKK terörü ile silahlı , fiili mücadelede bulunması gereken birim polis teşkilatıdır. Bununla ilgili devlet çapında istihbaratı, özellikle dış istihbaratı getirecek olanlar ise yasasında da belirtildiği üzere MİT'dir. Çünkü MİT devlet istihbaratı yapar. Hem de iç ve dış olmak üzere. Peki polis ne yapmaktadır. Polis MİT ile yarışmamalı, istihbaratını polisiye olayların seyrine göre şekillendirmelidir. Hırsızlıktan, uyuşturucuya, sokak çetelerinden, cinayete aklınıza gelecek her türde suçta polis örgütlenmeli ve etkin olmalıdır. Emniyet istihbaratı, MİT gibi çalışmaya , onun gibi raporlar düzenlemeye çaba göstermektedir. Hatadır. Nasıl mı? POLİS'İN MİT'E NİSPET RAPORUNDA YELTSİN'İN ALKOLİKLİĞİ NEDEN YERALIYOR: BUNUN KÜRT SORUNU ÜZERİNE ETKİSİ NEDİR? Gelin Emniyet Genel Müdürlüğü İstihbarat Dairesi'nin hazırladığı çok önemli bir raporu birlikte okuyup görelim : "02.04.1993 Ankara KÜRT SORUNU YENİ BİR DÖNEMECE GİRERKEN... Ülkemizin de içerisinde bulunduğu yeraltı ve yerüstü kaynakları bakımından oldukça zengin olan Ortadoğu bölgesinin, bu alanın geçmişten günümüze kadar hakimiyet ve çıkar çatışmalarının odak noktası haline gelmesine sebep olduğu bilinmektedir. Bölge üzerinde, daha fazla çıkar elde etmek amacıyla "Kürt Sorunu"nu bir koz olarak kullanan ülkelerin, özellikle son yüzyıl içerisinde Kürt insanını vesile ederek bölgedeki devletlerin başına çorap örmeye yeltendikleri ve bu stratejilerinde de başarılı oldukları görülmüştür. Kürtçülük, zaman içerisinde dış dayatmalar ve kendi iç şartlarına uygun olarak farklı stratejilerin bir parçası olarak değişik taktikler ile ortaya çıkmıştır. 1900'lü yılların başındaki dernekçilik ve fikirsel oluşumlar ile 1920-40 arasındaki isyanlar, değişik gayelere hizmet etmiş ve farklı taktikler kullanmışlardır. Keza, 1960-80 arası kürtçü faaliyetlerin emrinde oldukları stratejiler ve uyguladıkları taktikler farklılık arzetmektedir. 1980 sonrasından yakın döneme kadar Kürtçülük, geçmiş dönemlere göre ayrı bir seyir izlemiştir. Tüm dış etkenlere rağmen Kürt sorununun gelişiminde ve bugünkü halini almasında kendi iç dinamiklerinin de rolünü inkar etmemek gerekir. Son yıllarda, çeşitli batı ülkelerinin de destek ve yönlendirmesiyle uluslararası platformlarda meşrulaştırılmaya çalışılan kürt sorununun, yeni strateji ve taktiklerle birlikte ortaya çıktığı ve yeni bir oluşumun altyapısının hazırlandığı müşahade edilmektedir. Nitekim; Mart 1993 ayının ortalarında PKK ateşkesi ve Abdullah ÖCALAN ile PSK lideri Kemal BURKAY'ın Lübnan'da imzaladıkları "Anlaşma Protokolü" bu oluşumun pratik sonuçlarındandır. 17 Mart 1993 tarihinde terör örgütü PKK lideri Abdullah ÖCALAN'ın; önce ABD istihbarat servisleriyle yakın ilişkide olan KYB lideri Celal TALABANİ ile birlikte Lübnan'da yaptığı basın toplantısında PKK'nın silahlı mücadeleyi bırakacağını ve bundan böyle siyasi platformdaki faaliyetlerine ağırlık vereceklerini açıklaması, bilahare Avrupa ülkeleri istihbarat servisleriyle bağlantısı bulunan PSK (Kürdistan Sosyalist Partisi) lideri Kemal BURKAY ile bir protokol imzalaması "Kürt Sorunu"nu yeni bir dönemece getirmiştir. PKK-PSK Protokolü incelendiğinde; 1-"Kürdistan'ın AYNI ve DEĞİŞİK parçalarından yurtsever örgütler birbirlerinin varlığına saygı gösterecek" denilerek, yıllardan beri birbiriyle sürtüşme içerisinde olan bu örgütler, bundan sonra Kürdistan olarak adlandırdıkları bölgenin her parçasında tek bir stratejinin parçaları gibi hareket edeceklerini kabul etmişlerdir. Çünkü geçmişte Sovyet, Avrupa ve ABD yanlısı örgütler bulunmakta iken, Sovyetler Birliği'nin dağılmasından sonra ABD ve Avrupa anlaştıklarına göre, örgütlerin de birleştirilmesinde bir sakınca görülmediği ortaya çıkmaktadır. 2-"PKK ve PSK, Kuzey Kürdistan yurtsever örgütleri ile aralarındaki ilişkilerin iyileştirilmesi ve giderek ortak bir cephenin oluşturulması için çaba göstermelidir" maddesi Türkiye'deki kürtçü unsurların önümüzdeki dönemdeki muhtemel hareket tarzını ortaya koymaktadır. 3-"Kürt ulusu da her onurlu ulus gibi özgür yaşama, kendi geleceğiyle ilgili olarak serbestçe karar verme, zulüm ve baskıya karşı direnme hakkına sahiptir." Bu maddeye ise, her iki örgütün yeni bir oluşum durumunda kolayca tavır değişikligine gidebilecekleri yönünde bir anlam yüklendiği anlaşılmaktadır. Bu üç maddeye ek olarak esas itibarıyla her iki örgütün Türkiye Cumhuriyeti'nden neler taleb ettigi (9) maddede sıralanmıştır. Sözkonusu taleplerde dile getirilen hususların, hepsinin, çok değil bir ay öncesine kadar PKK tarafından şiddetle eleştirilen reformist-teslimiyetçi (!) istekler olduğu dikkat çekicidir. "Genel Af', "Kürtçe Eğitim", "Kürtçe basın-yayın" gibi istekleri bir tarafa bırakalım, "Federasyon" kelimesi dahi, PKK yönetimince geçmişte ihanet ile eş anlamlı olarak kullanılmaktaydı. Stratejileri, taktik ve gayeleri itibariyla birbirinden oldukça farklılık arzeden, geçmişten günümüze birbirleriyle sürekli çatışma halinde bulunan Yüklə 3,49 Mb. Dostları ilə paylaş:
|