Mö GİRİŞ. Kursun ümumi MƏSƏLƏLƏRİ



Yüklə 5,01 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə20/47
tarix30.12.2017
ölçüsü5,01 Kb.
#18673
1   ...   16   17   18   19   20   21   22   23   ...   47






n
S
l
 
burada: τ – aparatda yükün şneklə qarışdırılma müddəti; 
l – şnekin uzunluğu, metr; 
η   –   materialın   hərəkət   zamanı   sürüşməsini   və   tormozlanmasını
nəzərə alan əmsal (0,8
0,9 – a bərabər götürülə bilər). 
7.2.6. Friksion (sürtünmə) transportyorların hesablanması
Friksion   transportyorlardan   balıq   və   su   mənşəli   qeyri   –   balıq
xammallarından konserv məhsulları istehsal edən zavodlarda boş tənəkə bankaları
yuxarı istiqamətə ötürmək üçün istifadə edirlər. Onlar, barabanlarda və hərəkətsiz
dirəklərdə dartınmış (gərilmiş) sonsuz kəmərdən ibarətdir. Kəmər və dirək arasında
qalan banka, hərəkətdə olan kəmərə sürtünmə sayəsində, yerini dəyişir. Bankaların
hərəkət sürəti, kəmərin hərəkət sürətindən təqribən iki dəfə kiçik qiymətə malik
olur.   Transportyorun   məhsuldarlığı,   bankaların   sürüşkənliyi   nəzərə   alınmaqla,
aşağıdakı bərabərlikdən tapılır: 
d
G
4
3600


burada: 


 kəmərin hərəkət sürəti,  
;
san
m
   

d
 bankaların diametridir, metr.
Belə ki, tələb edilən məhsuldarlıq və bankaların diametri verildikdə, friksion
transportyorlar   layihələndirilərkən   transportyor   ötürücüsünün   kinematik   sxemini
tərtib edir və kəmərin hərəkət sürətini təyin edirlər.  
7.2.7. Rolqanqlar və rolikli transportyorlar
Qravitasiyalı rolqanqlardan xammal meydançalarında nəqletdirmə (daşıma)
işlərini,   hazır   məhsul   anbarlarında   təmizləmə   işlərini   mexanikləşdirmək   üçün,
12


habelə istehsal xətlərində dənə ilə hesablanan yüklərin bir əməliyyatdan digərinə
ötürmək üçün istifadə edirlər. 
Roliklərin diametrini o hesabla 50 – 100 mm qəbul edirlər ki, yük 3 – dən az
olmayaraq rolikə dayaqlansın; yükün yerdəyişməsi rolqanqın düz sahələrdəki 3 –
5
0  
və dəyirmi sahələrdə 5 – 8
0
  meylliyi sayəsində baş verir. Rolqanqların dönmə
(yumrulanma) radiusu 2 metrdən az olmamalıdır. 
Böyük taralarda (yeşiklər, çəlləklər və s.) xammal  və materialların yerini
dəyişmək üçün ötürücü rolikli transportyorlardan tez – tez istifadə edirlər. Belə
transportyorların bütün rolikləri yükün yerdəyişməsini təmin edən bir istiqamətə
fırlanır. Ötürücü rolikli transportyorların hesablanmasını da, dənə ilə hesablanan
yüklər üçün lentli transportyorların hesablanması kimi həyata keçirirlər. 
7.2.8. Hidrotransportyorlar və onların hesablanması
Su   qarışığında   balığı   nəql   etdirmək   üçün   hidrotransportyorlardan   geniş
miqyasda   istifadə   olunur.   Bu   məqsədlə   işlədilən   hidrotransportyorlar   iki   qrupa
bölünür: 
1. Təzyiqlə işləyən hidrotransportyorlar; 
2.
Öz axını ilə işləyən hidrotransportyorlar. 
Birinci qrupa aid olan hidrotransportyorlar, balıq nasoslarının davamıdır və
böyük diametrli (100 – 250 mm) boru təsəvvürü yaradırlar. İkinci qrupa aid olanlar
isə  –  torpağın  səthində  və  ya bir qədər  hündürlükdə  yerləşmiş,  suyun hərəkəti
istiqamətinə azca meylli qoyulmuş açıq novlardır. 
Təzyiqlə   işləyən   hidrotransportyorların   uzunluğu,   balıq   nasosu   vasitəsilə
qarışığın qaldırılacaq ümumi hündürlüyü ilə təyin olunur. Bu zaman aşağıdakı şərt
ödənilməlidir: 
 



r
h
burada: H – nasosla çoxaldılan təzyiq, metr su sütunu; 
∑ h – qarışığın qaldırılma hündürlüklərinin cəm, metr; 
∑ r – hərəkətə müqavimətlərin cəmi, metr su sütunu. 
13


Təzyiqlə   işləyən   hidrotransportyorların   hesablanması   zamanı   kütlənin
hərəkət sürəti böyük əhəmiyyət kəsb edir və aşağıdakı kimi təyin edilir: 
f
Q


  
san
m
burada: Q – nəql etdirilən qarışığın həcmi, 
;
3
san
m
 
f – borunun en kəsik sahəsi
.
2
m
Kütlənin hərəkət sürəti 1 – 2 
san
m
 civarında olmalıdır.
Öz axını ilə işləyən hidrotransportyorları balıq nasos qurğuları ilə birlikdə və
habelə sərbəst nəqletdirici qurğu şəklində istifadə edə bilərlər. 
Öz   axını   ilə   işəyən   hidrotransportyorlar   düzbucaqlı,   yarımdairəvi,
trapesşəkilli quruluşa malik novlar şəklində ola bilər, onlar taxtadan, betondan,
poladdan, sink təbəqəsi ilə örtülmüş dəmirdən və plastik kütlədən hazırlana bilər.
Novun   çevrələnmə   radiusu   3   metrdən   az   olmamalıdır.   Çevrələnmə   yerlərində
novun   meyliliyini   25   –   50   %   artırırlar.   Novun   həddən   artıq   yüklənməsindən
qaçmaq məqsədilə, işçi kəsiyin sahəsi, novun tam en kəsik sahəsinin 50 % - dən
çox olmamalıdır. 
Hidrotransportyorları hesablayarkən əvvəlcə saniyəlik məhsuldarlığı (su +
məhsul) təyin edirlər: 

3600
)
1
(



m
q
Q
 
burada: q – transportyordan keçən məhsulun kütləsi, 
;
saat
ton

m – xırda balıqlar üçün 3 – 4, orta ölçülü balıqlar üçün 4 – 6, iri
balıqlar üçün 6 – 8 dəfə qəbul edilən, artıq dəfəli su sərfi; 
ρ – qarışığın həcm kütləsi,
;
3
m
ton
(su  – balıq qarışığı üçün  
3
1
m
ton


qəbul olunur). 
14


Yüklə 5,01 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   16   17   18   19   20   21   22   23   ...   47




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə