MÖVZU 12. BALIQ EMALI ZAVODUNUN KOMPONOVKASI
VƏ BAŞ PLANI
Balıq emalı müəssisələrində istehsal sexlərinin tərtibatını, yəni
komponovkasını başa çatdırdıqdan və onların tələb edilən ölçülərini təyin etdikdən
sonra zavodun bütün digər obyektlərinin əndazə ölçülərini tapır və baş planda
yerləşdiriləcək bina və tikililərin siyahısını müəyyənləşdirirlər. Bundan sonra
inşaat normaları və qaydaları, habelə sanitar – gigiyenik və yanğın təhlükəsizliyi
normaları ilə texnoloji prosesi rəhbər tutaraq, bütün obyektlərin son tərtibatını
həyata keçirirlər.
İnşaat meydançasının düzgün seçilməsi və orada bütün obyektlərin
yerləşdirilməsi üçün gələcək tikinti ərazisinin vəziyyət planına malik olmaq
vacibdir. Bu ərazi atmosfer sularının (yağış, leysan və s.) axını, birbaşa günəş
şüalanması, təbii havalanma, qrunt sularının durum səviyyəsi və havanın, suyun və
torpağın istehsal proseslərindən zərərli maddələrlə çirklənməsi hallarını aradan
qaldırmaq məqsədilə bəzi tədbirlərin həyata keçirilməsi baxımından bütün sanitar -
gigiyenik tələbləri tam təmin etməlidir.
Baş planı tərtib edərkən, imkan daxilində onu təşkil edən obyektləri ümumi
binalarda yerləşdirmək lazımdır ki, ayrıca korpusların (binaların) sayı nisbətən az
olsun.
Ayrıca binalar nə qədər az olarsa, tikintinin dəyəri bir o qədər aşağı olar və
inşaat meydançası daha səmərəli istifadə edilər. Bundan başqa, baş planın
obyektlərini kompleks yerləşdirdikdə kommunikasiya xətlərinin uzunluğu azalar.
Bloklaşdırma məsələlərini həll edərək, ayrı – ayrı binaların və tikililərin yanğın
təhlükəsizliyini, həmçinin sanitar – gigiyenik tələbləri nəzərə alırlar.
Binalar və tikililər yerləşdirilərkən sərbəst keçid imkanları, habelə yaşıllıq
zonası diqqət mərkəzində saxlanılmalıdır. Balıq emalı müəssisələri üçün tikinti
altında qalan sahələr, müəssisənin ümumi sahəsinin 25 – 35 % – ni təşkil edir. Baş
plan obyektlərinin sadə, düzbucaqlı formada olması daha məqsədəuyğun və
iqtisadi cəhətdən daha əlverişli sayılır.