Mövzu: Mеhmanхana fəaliyyətinin tariхi inkişaf mərhələləri Plan



Yüklə 5,01 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə38/49
tarix04.11.2017
ölçüsü5,01 Kb.
#8646
1   ...   34   35   36   37   38   39   40   41   ...   49

 
122
göstərmək üçün istifadə olunan ingilis sözləri P hərfi ilə başlayır: product (məhsul), 
place  (məkan,  yer),  price  (qiymət,  dəyər),  promotion  (stimullaşdırma, 
həvəsləndirmə). Buna görə də marketinq-miksi həmçinin «dörd pi» adlandırırlar. 
Mehmanxana  sənayesində  məkanın  vacibliyini  qiymətləndirməmək  qeyri-
mümkündür.  Onun  vacibliyi  «Bizim  biznesdə  üç  əsas  şey  vardır:  yer,  yer  və  bir 
daha  yer»  kimi  məşhur  ifadə  ilə  qeyd  edilir.  Bir  çox  mehmanxanalar,  motellər 
müstəsna olaraq yerinə görə müflisləşərək bağlanmış və ya əksinə, inkişaf edərək 
zənginləşmişlər. 
Məhsul məqsədli bazarın tələbatlarına uyğun olmalıdır. 
Biz  hamımız  şəxsi  təcrübəmizdən  bilirik  ki,  məhsulun  qiyməti  onun  alışı 
barədə  qərara  gəldiyimiz  zaman  nə  qədər  əhəmiyyətli  rol  oynayır.  Mehmanxana 
sənayesində müştərilərin böyük əksəriyyəti qiymət məsələsində çox həssasdır. 
Amerikalıların  işlətdiyi  bir  zərbi-məsəldə  deyildiyi  kimi,  elə  bir  sədaqət 
yoxdur  ki,  onu  25  sent  artıq  qiymətə  almaq  mümkün  olmasın.  Yəni 
hamburgerlərini  25  sent  ucuz  qiymətə  satan  küçənin  o  biri  tərəfindəki  qəlyanaltı 
sizin hətta ən sədaqətli müştərilərinizi də əlinizdən ala bilər (Əlbəttə ki, bütün digər 
parametrlərin  bərabərlik  təşkil  etməsi  şərti  ilə).  Bizim  şüurumuzda  dəyər  kimi 
anlayışın qiymətlə ayrılmaz vəhdət təşkil etməsi məlumdur. Insanlar məhsulun və 
ya  xidmətin  «dəyərinə»  yalnız  onların  «əsil  qiymətinə»  təklif  olunduğunu 
duyduqda  inanacaqlar.  Dəyər  və  qiymət  bir-birinə  nə  qədər  çox  yaxınlaşsa, 
məhsulun və ya xidmətin öz müştərisini tapmasına ehtimal da bir o qədər çox olar. 
Qənaətcil  təsərrüfatlı  (ekonom)  və  orta  dərəcəli  mehmanxana  və  motellərin 
sürətli  inkişafında  qiymətlərin  böyük  rolu  olmuşdur.  Indi  qonaqlar  mehmanxana 
nömrələrinə  görə  ağlabatan  hesab  etdikləri  qiymətdən  artıq  haqqı  ödəmək 
istəmirlər.  Orta  və  ucuz  mehman-xanaların  çiçəklənməsinə  dəbdəbəli  və  bahalı 
mehmanxanaların çoxalması da müəyyən dərəcədə kömək etmişdir. 
Qiymətlərin  yaranma  probleminə  iki  yanaşma  üsulu  mövcuddur:  müqayisəli 
və  «xərclər  üstəgəl».  Müqayisəli  üsul  analoji  məhsula  /  xidmətə  görə  analoji 
müəssisələrdə  tələb  olunan  qiymətlərlə  müqayisəyə  əsaslanır.  «Xərclər  üstəgəl» 
üsulu  çəkilən  bütün  xərclərin  və  üstəgəl  bütün  xərclərə  görə  faiz  şəklində  gəlirin 


 
123
ə
lavə olunmasını nəzərdə tutur. Asanlıqla görmək olar ki, hər iki üsulun üstün və 
çatışmayan cəhətləri var. 
Marketinq-miksin ən aşkar elementlərindən biri mövcud məhsul və xidmətlər 
haqqında  məlumatın  yayımına  aid  müxtəlif  üsulları  daxil  edən  irəliləyişdir. 
Irəliləyişin ən mühüm alətləri arasında reklam, fərdi satışlar, satışın irəli çəkilməsi 
və  ictimai  əlaqələr  xüsusi  qeyd  olun-malıdır.  Satışın  irəliləyişi  alıcıların  dəlilləri, 
onların  qane  edilməsi  ilə  bağlıdır.  Mehmanxana  sənayesində  bu,  pulsuz 
hədiyyələrin,  əyləncə  yerlərində  mehmanxana  nömrələrində  güzəştli  qiymətlərlə 
qalmaq  üçün  kuponların  verilməsini  daxil  edir.  Satışın  bu  cür  vasitələrlə  irəliyə 
çəkilməsi,  adətən,  durğunluq  vaxtlarında  biznesin  fəallaşması  məqsədilə  həyata 
keçirilir. 
Ictimai  əlaqələrə  (IƏ)  istifadəçilərlə  münasibətlərin  yaxşılaşdırılması 
məqsədini  güdən  bütün  əlaqə  növləri  daxildir.  IƏ  təşkilatın  və  onun  məhsulunun 
müsbət imicinin yaradılmasına çalışır. 
Mehmanxana  sənayesində  marketinq-miksi  təşkil  edən  ən  vacib  əsaslardan 
biri  insanlardır:  çünki  bir  təyyarə  başqasına  çox  oxşayır  və  onları  müxtəlif  edən 
yalnız  sizə  təyyarədə  xidmət  göstərən  insanlardır.  «Radisson  Hotel» 
mehmanxanasının  «Bəli,  mən  bacarıram»  proqramı  mehmanxana  xidmətlərindən 
istifadə  edənlərdən  alınan  müsahibələrin  tədqiqi  üzərində  qurulmuşdur  və  bu 
proqram çox böyük müvəffəqiyyət qazanmışdır, çünki indi həmin mehmanxananın 
müştərilərinə  onların  şəxsi  xüsusiyyətlərini  nəzərə  almaqla  daha  yaxşı  xidmət 
göstərilir. 
Satış marketinqin vacib hissəsini təşkil edir. Marketinq və satış arasında olan 
fərqi  bu  prosesə  bizim  hansı  bucaqdan  baxmağımızdan  asılı  olaraq  aşkar  etmək 
olar:  satışı  nəzərdə  tutduqda  diqqət,  birinci  növbədə,  məhsulda  və  ya  xidmətdə 
cəmləşdirilir, marketinq nəzərdə tutulduqda isə diqqət bu məhsulun və ya xidmətin 
istehlakçısında  mərkəzləşdirilir.  Satış  şöbəsi  məhsulun  öz  istehlakçılarına 
çatdırılmasına görə cavabdehdir və məhsulların əvəzində pul alır. Şöbənin işçiləri 
müştərilərin hesablarını və kartotekalarını aparır, yeni bazarların kəşf olunması ilə 
məşğul  olur,  potensial  müştərilərə  zəng  vuraraq  əlaqə  yaradırlar.  Satış 


 
124
komandasının hər bir üzvü müəyyən məhsul həcmini realizə etməlidir və buna görə 
də  öz  müştərilərini  saxlamaq  üçün  səylə  çalışır.  Mehmanxana  biznesi  kimi  sərt 
rəqabətin  hökm  sürdüyü  bazarda  ticarət  müqaviləsinin  bağlanması  və  ya  daimi 
müştərinin əldə olunması çox vacibdir. Mehmanxana gəlirlərinin təqribən 80%-dən 
20%-i daimi müştərilərdən alınır. 
Strateji fəaliyyət planı 
1. Ehtiyatların istifadə olunması: xidmətçilər, avadanlıq, materiallar, maliyyə 
vəsaitləri, məlumatlar. 
2. Işləyə biləcək üsulların, proseslərin və hərəkət tərzinin müəyyən olunması. 
3. Tapşırıqlar qoyulur. Hər kəs öz standartına və onlara çatmaq üçün məqsədə 
malikdir. 
4. Operativ plan: pillə-pillə ardıcıl hərəkət edin. 
5. Vəzifələri plana və ya məqsədlərə nail olunmasına görə məsuliyyət daşıyan 
ə
məkdaşları seçin. 
6. Məqsədlərin təkrarlanması və ya layihələşdirilməsi. 
7. Fəaliyyət yerinin müəyyən edilməsi. 
8. Buna   uyğun  olaraq   hər  bir  gün   üçün  cədvəlin  tərtib olunması. 
9. Prosesə nəzarətin vaxt nöqtələrinin təyin olunması. 
10.  Tərəqqi  parametrlərinin  müəyyən  olunması  və  məqsədin  nailiyyətinin 
yoxlanılması. 
 


Yüklə 5,01 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   34   35   36   37   38   39   40   41   ...   49




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə