Mrmg №21 Human Rights Monitoring Group of Ethnic Minorities m üvəkkil

  MRMG №21

Human Rights Monitoring Group of Ethnic Minorities

M

üvəkkil

9

“Çoxmillətli Gürcüstan” ümummülki hərəka-

tının  sədri  Arnold  Stepanyan  Gürcüstanda 

etnik  azlıqların  vəziyyəti  barədə  danışır  və 

deyir  ki,  onları  bu  günə  qədər  çoxlu  prob-

lemlər naharat edir, əsasən, hüquqlarıı qo-

runmasında göstərir.

O, hakimiyyət üzvləri tərəfindən etnik azlıq-

lara qarşı nifrət dili ilə danışıldığına tez-tez, 

təhqiredici ifadələr işlədilməsinə toxunur və 

deyir ki, onlar cəmiyyətdə formalaşmış ster-

somiplərin  cücərməsinə  şərait  yaradırlar. 

Onları borcu isə əks hərəkəti nəzərdə tutur.

Arnold  Stepanyan:  “Hüquqlarını  pozulması 

cəhətdən etnik azlıqlar Gürcüstanda, demək 

olar,ən  qabaqcıl  qrupdur.  Birinci  növbədə 

onların əsas hüququ dövlətin həyatında tam 

olaraq  qoşulmaq  imkanı  rədd  edilir.  Təbii, 

bunun səbəbləri var, başcılarından biri döv-

lət dilini bilməməkdir. 

1 + 4 kimi dövlət proqramları qeyri-gürcü dilli 

gəncləri gürcü dilini öyrənməsi müsbət təsir 

edir. Ancaq bu, kifayət deyil, çünki əsas-mo-

tivasiya yaradılmır.

Ümumi ximdət milli azlıqların qoşulma payı 

olduqca  aşağıdır,  bunun  ilkin  şərtlərindən 

biri  dövlət  tərəfindən  onlara  qarşı  inamsız-

lıqdır.  Bu,  əks-  nəticə,  eləcə  də  inamsızlıq 

yaradır.  Bu  gün Axalkalakili,  yaxdu  Qarda-

banili  gənclərin  gürcü  məktəblərinə  qəbul 

olması məqsədəuyğu olmasına inandırmaq 

olduqca çətindir, çünki onun sonra işlə təmin 

olunmaq  və  karyera  irəliləyişi  perspektivi, 

demək olar ki, yoxdur.

Çoxu yenə Ermənistanda, Rusiyada, Azər-

baycanda  təhsil  olmağa  üstünlük  verir,  ya 

da  ümumiyytlə,  ondan  imtina  edir.  Dil  bil-

məyə görə məlumat vakumu yaranır və bu 

adamlar dövlət həyatına tam qoşula bilmir-

lər. Məhz yardımlaşma və məlumat vakumu 

bütün fabiyanın ilkin şərtidir. 

Təəssüf  ki,bizim  bəzi  siyasətçilər  hələ  də 

ağla  gəlməyiblər.  Parlamentin  maliyyə-bü-

dcə  komitəsinin  sədri Tamaz  Meciauri  mü-

sahibələrinin birində erməni milətini aşağıla-

yıcı kontekstdə xatırladı. Sonra Xulo muni-

sipalitetinin  sakrebulsunun  veb-səhifəsində 

yayılan armenofobiya bildiişi gəldi. 

Türkofobiya  və  islamofobiya  münasibətlə-

ri  ilə  qarşılaşırıq.  Məsələn,  təəssüf  edicidir 

ki,  parlamentin  indiki  vitse-spikeri  Murman 

Dumbadze 2012 – ci ildə özünün seçkiqa-

bağl  kampaniyasını  bütünlüklə  islamafo-

biya  və  türkofobiya  fonunda  qurdu.  Onun 

vədlərinin  əsas  xəttini  Əziziyyə  məscidinin 

tikilməməsi  təşkil  edirdi.  Belə  misalları  çox 

gətirmək olar”.

“Rezonans”  : Armenofobiya  məsələsini  xa-

tırlatdınız,  müsahibələrininizin  birində  bildi-

rirdiniz ki, qeyd olunan faktlara qarşı reaksi-

ya verəcəksiniz. Konkret olaraq nəyi nəzər-

də tuturdunuz? 

A.S:  qanun  diskriminasiya  faktının  hər  cür 

formasını bütün idarələrə qadağan edir on-

lara həvalə edir ki, hər hansı diskriminasiya 

faktına təcili və effektli raskiya versinlər və 

fakt  təsdiq  olunduğu  halda,  öz  tabeliyində 

olan  şəxsi  məsuliyyətə  cəlb  etsin  .  Elə  bu 

qanuna əsaslanaraq, Gürcüstan parlamen-

tinə  müraciət  etdik  ki,  Tamaz  Mecuaurinin 

bildirişinə cavab versin. 

Eləcə də Xulio munisipalitetini sakrebulouna 

“Gürcü  arzusu”  fraksiyasını  sədrinin  bildiri-

şi ilə əlqədar həmin tələblə müraciət etdik. 

Dövlət  idarələri  qanunun  müdafiəsinin  nü-

munəsi olmalıdır, qanun poza yox . Biz hər 

iki idarənin qeyd olunan pozuntu ilə əlaqə-

dar hansı tədbirlər görəcəklərinə mütləq nə-

zarət edəcəyik.

“R.”:  Fikrinizcə,  siyasətçiləıri  və  ya  cəmiy-

yətdə  tanınmış  şəxslərin  ksenefobiya  və 

nifrət ifadə edən bildirişlər etmələrinin səbə-

bi nədir və problemi aradan qaldrımaq üçün 

nə etmək lazımdır?

A.S.: Bu mövzu çox kompleks və geniş möv-

zudur. Ancaq bir məsələni qeyd edim-təəsüf 

ediləsi  odur  ki,  Gürcüstanda  etnik  azlıqlar 

və  cəmiyyətin  qalan  hissəsi  arasında  buz 

var,  bəzi  siyasi  qüvvələr  və  ya  subyektlər 

bu  buzdan  həmişə  şəxsi  məqsədləri  üçün 

istifadə edirdilər və bu praktika indi də da-

vam  edir.  Bu,  xüsusilə  seçkilər  ərəfəsində 

görünür.

  Problem  kompleks  olduğundan,  onu  ara-

dan qaldırmaq üçün nə kompleks yanaşma 

vacibdir.

 Siyasi mədəniyyətin və tolerantlıq mədəniy-

yətinin yüksəldiləmi olduqca əhəmiyyətlidir. 

Ümumitəhsil  təşkilatlarının  və  medyanın 

rolu həlledicidir. 

Konkret  siyasətçilərə  və  onların  nifrət  dili 

praktikasına  gəldikdə,  bu,  onları  aşağı  sə-

viyyəli  siyasi  mədəniyyətlərindən  xəbər 

verir.  Məhz  bu  eybəcər  praktika  əleyhinə 

anti-diskriminasiya qanunvericiliyinindən is-

tifadə ediməlidir. Əgər onların mənəvi özü-

nüdərki inkişafa tabe olmursa.

“R.”:  Proqres  var,  ancaq  bu,  daha  çox  qa-

nun vericilik səviyyəsindədir, məsələn, “Dis-

kriminasiyanın  bütün  formalarının  aradan 

qaldırılması barədə” qanun . Bunun prakti-

kada nə dərəcədə həyata kemirilməsi başqa 

mövzudur.

Hakimiyyət bu günə qədər dini zəmində baş 

verə  insidentlət”  tam  olaraq  araşdırmayıb 

və günahkarları cəzalandırmayıb. Azlıqların 

hüquqları pozulan zaman cəmiyəti əsas his-

səsi soyuqqanlıdır, bu qruplar Gürcüstanda 

özlərinə  dəstək  görmürlər  və  müvafiq  ola-

raq, bu dəstyi gözləməyəndə, problem yara-

nanda susmağı üstün tuturlar. Gürcüstanın 

durduğu Avropa yolunda bu ciddi baryerdir. 

 Bu, eləcə də, təhlükəsizliyin təmin olubması 

nöqteyi-nəzərində ciddi çağırışdır, çünki cə-

miyətdə müəyyən qrup adamlar həmişə olur 

ki, öz hüquqlarından faydalamaq problemə 

çevrilir. Xarici qüvvələrin belə adamlarından 

şəxsi  məqsədləri  üçün  istifadə  etməsi  riski 

böyükdür. 

“R.”:Düşünürsünüzmü  ki,  cəmiyyətdə  milli 

azlıqlara qarşı münasibət dəyişib və o, daha 

tolerant olub ?

A.S.:  Münasibətin  dəyişməsindən  nə  de-

yikm, ancaq buna ümid edirəm 

Tako Mateşvili.

 “Rezonans” N 249,

“SİYASƏTÇİLƏR TƏRƏFİNDƏN HƏMİŞƏ KSENEFOBİYA 

MÜNASİBƏTLƏRİ İLƏ QARŞILAŞIRIQ”.

eorgia’s 

Reform  Associates 

(GRASS). III. Protection of Cultu-

ral Heritage. Preservation of Azeri 

Historical Sites in Georgia

The Framework Convention for the Pro-

tection of National Minorities (FCNM) of 

the Council of Europe, which is ratified 

by  the  GoG,  maintains  that  the  deve-

lopment  of  minorities’  cultural  heritage 

is  a  crucial  element  in  preserving  their 

identity and traditions.

1

 Nevertheless, in 

Georgia  the  maintenance  of  historical 

monuments is often delayed and mainly 

reverts to financial assistance from pri-

vate organizations and Kin states. The 

GoG  often  refers  that  lots  of  minority 

cultural venues are functioning, but ne-

ver delves into their working conditions 

or financial status.

According  to  data  collected  by  Human 

Rights  Monitoring  Group  of  Ethnic  Mi-

1 

CoE, 1998.Framework Convention on 

National Minorities (FCNM), Article 5(1).

norities,  only  22%  percent  of  the  Hey-

dar  Aliyev  Azerbaijani  Drama  Theatre 

of Tbilisi is administered by the theatre, 

while 78% is occupied by IDPs who do 

have legal permission to live in the buil-

ding.

2

 The theatre is not functioning pro-

perly as the building is in half ruins and 

is unsafe for conducting performances. 

While local Azeris have not referred to 

the Ministry of Culture and Monuments 

Protection  of  Georgia  with  an  offici-

al  request  for  help,  in  official  meetings 

between CSOs and the Ministry, they’ve 

raised the issue many times about the 

theatre and its importance for minorities’ 

cultural  life.  The  representatives  from 

the  Ministry  of  Culture  respond  that  is 

impossible to evict the IDP families from 

the theatre building. 

The total operating budget of the Theat-

re for the year 2014 was about 135,000 

GEL (approximately 64,285 USD). This 

2 

Currently 19 IDP’s families live in the 

building.

amount  envisaged  all  technical  and 

performance  support  expenses,  inclu-

ding  salaries.  Fromthisbudget,60-70% 

covers  staff  wages.With  the  remaining 

money it is not possible to conduct re-

habilitation works.

The  issue  of  the  Nariman  Narimanov 

Museum of Tbilisi is on-going. The bu-

ilding was destroyed for the purpose of 

conducting renovation work of the whole 

district, including repairing the museum 

building. Thus  far,  there  have  been  no 

rebuilding works, contrary to the agree-

ment between the Azerbaijani and Geo-

rgian authorities.

3

Status  of  Cultural  Centres  in  Marneuli 

Municipality(Kvemo-Kartli Region)

3 

 Trends Agency, 2009. House Museum of 

NarimanNarimanov in Tbilisi to be repaired. Trends 

Agency online. [online] Available at:

az/azerbaijan/society/1406481.html>[Accessed 19 

March 2015]

.

There  are  six  cultural  centres  functio-

ning  in  Marneuli  municipality:  In  Mar-

neuli,  Algeti,  Tamarisi,  Kachagani,  Sa-

dakhlo,  Tserakvi,  and  Aghmamedlo.

4 

The infrastructure in most of these buil-

dings is out-of-date and unfit for cultural 

activities. Due to the unfavourable con-

ditions, most of the centres are perma-

nently closed and locals do not benefit 

from cultural life at all.

4 

The Council of Ethnic Minorities of the 

Public Defender of Georgia, (n.d.).Monitoring re-

sults of the Implementation of the National Concept 

and Action Plan on Tolerance and Civil Integra-

tion.2012-2013.

STATUS OF NATIONAL MINORITY 

RIGHTS IN GEORGIA SHADOW REPORT

ARNOLD 

STEPANYAN:

PART OF THE 

REPORT

---