Mrmg №22 Human Rights Monitoring Group of Ethnic Minorities m üvəkkil
MRMG №22 Human Rights Monitoring Group of Ethnic Minorities
Yüklə 0,51 Mb. Pdf görüntüsü
|
MRMG №22 Human Rights Monitoring Group of Ethnic Minorities M üvəkkil 5
göstərən “Maarif”in hüquqi, elmi-metodiki maarifləndirmə mərkəzi ittifaqının sədri, “Maarif” – “Tumurcuq” qəzetlərinin təsisçisi “Maarif” qəzetinin baş redaktoru Ələddin Qarabağlının “Gürcüstanda hal-hazırda fəaliyyət göstərən türk kökənli-türk mənşəli milli azərbaycan dilli məktəblərdə yaranmış problemlər və bu problmlərdən çıxış yolları” ilə bağlı MÜRACİƏT
Hörmətli Nazim müəllim! Gürcüstanda yaşayan türk kökənli-türk mənşəli azərbay- canlıların milli məktəblərində yaranmış problemlər keçmiş İmperiya süqutundan keçən son 25 ildən artıq bir dövrdə zaman-zaman yaranmış, müstəqil Gürcüstan dövlətində ya- şayan türk kökənli-türk mənşəli milli azlıq kimi qəbul edilən azərbaycanlıların milli məktəblərində yaranan problemlərin obyektiv və subyektiv tərəfləri mövcuddur. Keçmiş İmperiya süqutundan sonra türk kökənli-türk mən- şəli milli məktəblərimizin 63-ü (ilk əvvəl 183 məktəb mövcud idi) bağlandı və müəllim şagird kontingenti birbaşa 50%-i azaldı (bu fakt real və rəsmidir) Hörmətli Nazim müəllim! Gürcüstanda fəaliyyət göstərən milli məktəblərlə bağlı 43 illik pedaqoji fəaliyyətim, son 15 ilə yaxın QHT-də və jurna- listikada olan işgüzarlığımla əlaqədar olaraq milli məktəblə- rimizdə yaşanan
problemi, 2. Milli məktəblərimzidə - tədris olunan fənn dərs- liklərinin hüquqi, elmi-metodiki cəhətdən qüsurlu tərcümə olunması (gürcü dərsliklərindən) ,
tədrisində yaşanan problemlər, 4. Milli məktəblərimizdə - müəllim-şagirdlərin müasir təhsil sistemi ilə bağlı hüquqi, elmi-metodiki əya- niliklərin- vəsaitlərin, həmçinin müəllim- şagirdlər üçün milli bədii ədəbiyyatların yoxluğu, 5. Milli məktəblərimizdə - şagirdlərin tədris keyfiyyə- tinin qiymətləndirilməsində istifadə olunan fərdi və ya ümumi sinif jurnallarının
ri-qanunu gürcü dilində yazdırılması, 6. Milli məktəblərimizdə - milli azlığa verilən hüquq- ların ( bir sıra Beynəlxalq qanunlar) dondurulması: milli tarix, milli dini mədəniyyət kimi dərslərin keçiril- məsinə
“qadağa - yasaq” qoyulması və “yasaq” edilməsi, 7. Milli məktəblərimizdə - “dolayısı” ilə açılmış gür- cü dilli sektorlarda (siniflərdə) milli dilin –Azərbay- can dili və ədəbiyyat dərsinin tədris olunmasına, keçirilməməsinə “qadağa” qoyulması, 8. Milli məktəblərimizin - sayı və müəllim şagird kon- tingenti ilə bağlı Gürcüstan Elm və Təhsil Nazirli- yinin bütün strukturlarında ( əsasən Nazirlikdə, ra- yon- şəhər təhsil mərkəzlərində) müfəttiş, ekspert, icraçı və s. kimi vəzifə ştatlarında milli kadrların tam mənada yoxluğu, 9. Gürcüstanda – milli məktəblərimizdə işləyən müəl- lim və oxuyan şagirdlərimizin: hüquqi, elm-metodiki cəhətdən maarifləndirilməsi, mərkəzlə və günün tələbləri əsasında onlara informasiyaların verilmə- si, müəllim və şagirdlərin özlərinin hərtərəfli yaradı- cılığının gündəmdə paylaşması üçün milli mətbuat
nin (ayda bir dəfə) nizamlanması, 10. Milli məktəblərimizlə bağlı layihələrin həyata keçi- rilməsində yaranan “süni problemlər”, 11. Milli məktəblərimizdə işləyən milli kadrlarla, (təd- ris etdikləri fənlər üzrə) və rəhbərlərlə (direktorlarla) bağlı həyata keçirilən imtahanlarda yaranan
qanun”un müvafiq bəndlərinin digər qəbul edilmiş Beynəlxalq hüquqi qanunlarla müqayisədə milli az- lıqların təhsilində yaranan qarşılıqlı ziddiyyətlər... kimi problemlər ifrat vəziyyət yaratmışdır... Hörmətli Nazim müəllim! Yuxarıda söylənilən problemlərin hüquqi, elmi-metodi- ki, məlum olan ölkə daxili və Beynəlxalq qanunlar da- irəsində çıxış yolunu aşağıdakı təkliflərdə görürük (bu təkliflər milli məktəblərimizdə çalışan təcrübəli müəllim- lərin yuxarıdakı problemlərə cavab kimi, çıxış yolu kimi təqdim olunur): 1. Milli kadr probleminin həlli aşağıdakı variantlarla- a) Gürcüstan Elm və Təhsil Nazirliyinin tədris pla- nına daxil olan fənlər üzrə sərbəst Rustavi və ya Tbilisi şəhərində milli Pedaqoji Universitet yaratmaq (bu fikir var idi, ancaq reallaşmadı),
Tbilisi və Rustavi şəhərində fəaliyyət göstərən Universitetlərin hər hansı birində milli dildə tədris fənləri üzrə fakültələr açmaq, yaranmış problemin həllinin zaman-zaman aradan qaldı- rılması,
c) “Maarif” təşkilatı və “Maarif” qəzetinin milli kadr probleminin həlli üçün təklif layihəsi - kadr probleminin həllinin vəziyyətdən çıxış variantı hesab edilir (bu layihə tam hazırdır...) 2. Milli məktəblərimizdə - tədris olunan fənn dərs- liklərinin gürcü variantından tərcümənin elmi-meto- diki, hüquqi cəhətdən qüsursuz olmasının yeganə yolu Gürcüstan Elm və Təhsil Nazirliyinin nəzdində və ya hər hansı müvafiq bir qurum nəzdində tər- cümə mərkəzinin yaradılması – probleminin həllinin əsas çıxış yoludur.
rənilməsi, gürcü ictimaiyyətinə inteqrasiya olunmaq üçün milli məktəblərimizdə çalışan milliyyətcə gür- cü olan kadrların əməli fəaliyyəti ötən illəri nəzərə olaraq heç bir keyfiyyətli nəticə vermir. Gürcü dilinin milli məktəblərdə keyfiyyətli öyrənilməsinin yeganə çıxış yolu milliyyətcə Azərbaycanlı (gürcü dili ədə- biyyatı və Azərbaycan dili ədəbiyyatı fakültələrini qurtaran kadrlar) kadrların olması və dili öyrətməsi real çıxış yoludur (bunu bir neçə illik praktika isbat edir)
təhsil sisteminin tədris olunan fənlər üzrə bədii ədə- biyyatlarla, uşaq ədəbiyyatı, hüquqi elmi-metodiki ədəbiyyatlarla təmin olunması bilavasitə Azərbay- can Respublikasının Maarif Nazirliyi öz öhdəsinə götürməsi və təmin etməsi-problemin həll olunma- sını çıxış yoludur.
tinin qiymətləndirilməsində istifadə olunan fərdi və ya ümumi sinif jurnallarının dövlət dili gürcü dilin- də yazılması haqqında heç bir rəsmi hüquqi sənəd mövcud deyil, həmçinin bu məsələ Gürcüstan döv- lətinin qəbul etdiyi Beynəlxalq qanunun (çərçivə konvensiyasının milli azlıqlarla bağlı təhsilə dair qəbul etdiyi qanunun müvafiq maddəsinə ziddir) təhsilə dair müvafiq maddəsinə ziddir, milli azlıqla- rın hüquqlarının pozulmasıdır... 6. Milli məktəblərimizdə - millətə məxsus tarixinin, coğrafiyasının və dini mədəniyyəti kimi dərslərin keçirilməməsi Beynəlxalq hüquq normalarına, in- san haqları və bir sıra milli azlıqla bağlı qanunlara tam mənada ziddir, yolverilməzdir. Bu məsələ - ən azından milli azığın özünün kimliyindən məhrum etməkdir ki, nəticəsi zaman-zaman Gürcü dövləti tərəfindən milli azlığı “mankurtlaşmaya”, “assim- liasiyaya” sürükləməkdir. 7. Milli məktəblərimzidə - milli azlığın uşaqlarını “dolayısı” ilə məktəblərdə direktorlara şifahi təsir- lərlə məcburi “gürcü” sektorunun açılması, həmin gürcü sektorunda tədris fənlərinin gürcü dilində tədris olunması ilə yanaşı uşağın milli millətliliyin- dən məhrum edilməsi və üstəlik ən azından gürcü sektorunda Azərbaycan dili və ədəbiyyatı dərsinin keçirilməməsi heç bir hüquqi qanunlıa uyğunlaşmır – millətin gələcəyini milliliyindən məhrum edilərək
deyil. Bu hal bəşəri varlıqda insan hüquqları nor- masına ziddir.. Bu məsələni görüşlər zamanı şərq tərəfdaşlığı üzrə layihə iştirakçıları da özlərinin na- razılığını bildirdi...
yinin fəaliyyət xəttində milli azlığın-azərbaycanlı- lardan heç bir ziyalı vətəndaş təmsil olunmur, yəni müfəttiş, ekspert, icraçı və s. kimi vəzifə ştatların- dan uzaqlaşdırılmış, tam məhdudlaşdırılmışdır. Bu məsələ tam mənada bütün hüquqi qanunlara ziddir. 9. Milli məktəblərimizdə - Rəsmi qaydada 2004-ci ildən milli kadrlarımız üçün “Maarif”, 2002-ci ildən milli məktəblərimizin şagirdləri üçün “Tumurcuq” qəzeti və 2004-cü ildən etibarən “Maarif”in hüquqi, elmi-metodiki maarifləndirmə mərkəzi ittifaqı milli məktəblərimizin həyatında çox şaxəli mühüm rol oynayıb. Son 15 ildə bu təşkilat və qəzetlər Diaspor Komitəsindən kiçik maliyyə dəstəyi (12.500$) alıb. Təşkilatın və qəzetlərin günün tələbləri səviyyə- sində fəaliyyətinə hərtərəfli maliyyə ehtiyacı var. Əfsuslar olsun ki, son 15 ildə adı çəkilən təşkilatın və qəzetlərin keçdiyi yolda nə dərəcədə və hansı çətinliklərə işgüzar addımlarımıza
yaradılaraq Diaspor komitəsində qapı arxasında qalmışdır. Bu təşkilatın və qəzetlərin nizamlı qay- dada fəaliyyətinə milli məktəblərimizin düşdüyü və- ziyyətin böyük ehtiyacı vardır. Bu məsələ aidiyyatı olan təşkilatlardan asılıdır..., yeganə yolu maliyyə dəstəyi verilməsi çıxış yoludur.
yata keçiriləsi çox dəyərli layihələr var və qismən də həmin layihələrdən müəyyən dərəcədə plan- laşdırılıb- işlənilib.. Ancaq, bu layihələrin davamlı olması və yekunlaşdırılması tarixi bir reallığa çe- virilməsi üçün layihələrin aidiyyatı olan və maliyyə imkanı verə bilən təşkilatlar maliyyə dəstəyi verə bilərsə bu imkan çıxış yolu ola bilər... 11. Milli məktəblərimizdə - tədris planına uyğun ola- raq işləyən müəllimlər və məktəb rəhbərləri üçün aparılan plenar imtahan vermələri dövlət dili gürcü dilində aparılır. Bu isə milli azlıqlara aid olan Bey- nəlxalq hüquqi qanunlar çərçivəsində -Çərçivə Konvensiyasının milli azlıqlarla təhsilə dair məsələ- nin məlum bəndlərinə ziddir. Bilərəkdən imtahan- ların gürcü dilində aparılmasında milli məktəblə- rimizin milli kadrları və rəhbərlərini daimi
hüquqi qanunlar dairəsində həyata keçirilməsidir. 12. Gürcüstanda qəbul edilən “Ümumtəhsil haqqın- da qanun”un (ölkə daxili) digər qəbul edilmiş milli azlıqlarla bağlı Çərçivə Konvensiyasında bir neçə “maddələr”in toqquşması, uyğun gəlməməsi möv- cuddur. Bu maddələrin milli azlıqların milli mək- təbləri ilə bağlı yaranan bu maddələrin məqsədə uyğun yol hüquqi - məhkəmə qaydası ilə hüquqi qaydada həyata keçirilməyi yeganə çıxış yoludur. Hörmətli Nazim müəllim! Gürcüstanda fəaliyyət göstərən türk kökənli- türk mən- şəli milli azərbaycan dili məktəblərimizdə Keçmiş İmpe- riya dağıldıqdan keçən son 25 il ərzində yaranmış prob- lemləri qismən də olsa ümumi halda nəzərinizə çatdırı- rıq, bu problemlərin həlli yolunu Gürcüstan dövlətinin və müvafiq Beynəlxalq qanunları dairəsində fasiləsiz pedaqoji fəaliyyətimin son 15 ilə yaxın Gürcüstanda fəaliyyət göstərən “Maarif” təşkilatının sədri və “Maa- rif” qəzetinin baş redaktoru kimi keçdiyimiz pedaqoji, elmi-metodiki, hüquqi təcrübəmizə əsaslanaraq təqdim edirik. Sizin ünvana təqdim edilən bu rəsmi sənəddə göstərilən 12 (on iki) bənddən ibarət problemlərin təq- diminə adı çəkilən təşkilat - qəzet rəhbərliyi tam hüquqi qaydada məsuliyyət daşıyır. Hörmətlə: “Maarif” təşkilatının sədri, “Maarif” qəzetinin baş redaktoru:
AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASI XARİCDƏ YAŞAYAN AZƏRBAYCANLILARLA İŞ ÜZRƏ DİASPOR KOMİTƏSİNİN SƏDRİ CƏNAB NAZİM İBRAHİMOVA P.S.
Hörmətli oxucular! “Maarif” qəzetinin fəaliyyəti maliyyə problemi ilə əlaqədar müvəqqəti dayandığından məqalə “Müvəkkil” qəzetində dərc olunur. Yaxın vaxtda məqalənin geniş əhatəsi “Maarif” də dərc olunacaq. Yüklə 0,51 Mb. Dostları ilə paylaş:
|