Mü əllif Ata kişiyev Bəxtiyar Sərhəd oğlu (hüquqşünas, elmi dərəcəsi və elmi adı yoxdur) Redaktor
Yüklə 2,8 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 3.C. İctimai təşkilatların fəaliyyətlərinin dövlət tərəfindən nizama salınması
27 m əcburi tədbirlərindən istifadə edirlər. İçtimai təşkilatların hüquqi səlahiyyətləri onların hüquqyaradıcı, hüquqicraedici və hüquqmühafizəedici fəaliy- y ətlərində həyata keçirilir. İctimai təşkilatların hüquqyaradıcı fəaliyyətləri, onla- rın hüquqi normaları müəyyən edən hüquqi aktlar vermə- sind ə özünü göstərir. Bu kimi hüquqi aktları ictimai təşki- latlar ya müst əqil və ya da dövlət idarəçliyi orqanları ilə bir- likd ə qəbul edirlər. İctimai təşkilatların hüquqicraedici fəaliyyətləri onla- rın hüquqi aktları ya müstəqil və ya idarəçilik orqanları ilə birlikd ə icra etmələri ilə izah edilir. (Məsələn: həmkarlar ittifaqının sanatoriya-kurort idarəçiliyi, bədbəxt hadisənin müst əqil təhqiqatı və s.). İctimai təşkilatların hüquqauyğun fəaliyyəti - nəzarət f əaliyyəti prosesində həyata keçirilir. Həmkarlar ittifaqının texniki inspektorları, ictimai nəzarətçilər hüquqqoruyucu s əlahiyyətlərə malikdilər. 3.C. İctimai təşkilatların fəaliyyətlərinin dövlət tərəfindən nizama salınması Dövl ət ictimai təşkilatların hüquq və səlahiyyətlərinə geniş təminat verir. Bu təmınat aşağıdakılardan ibarətdir: 1)Dövl ət orqanları ictimai təşkilatları dövləti vəzifə- l ərin həyata keçirilməsi işinə cəlb edirlər; 2)İdarəçilik orqanları ictimai təşkilatların təkliflərini n əzərə almalı və qanuni tələblərinə əməl etməlidirlər; 3)Dövl ət orqanları ictimai təşkilatların normal fəaliy- y əti üçün şərait yaratmalıdırlar; 4)İctimai təşkilatın qanuni tələblərinə əməl etməyən və onlarla hesablaşmayan vəzifəli şəxslər məsuliyyətə cəlb edi- lir; 28 5)İctimaiyyətin qanuni tələblərinə əməl etməyən v ətəndaşlar məsuliyyət daşıyırlar; 6)Bir sıra hallarda ictimai təşkilatlara dövlətin məcburi t ədbirlərini tətbiq etmək səlahiyyəti verilir; 7)Dövl ət orqanları ictimai təşkilatların qanuni aktlarını icra etm əlidirlər və; 8)İctimai təşkilatlar dövlət orqanlarının vəzifəli şəxs- l ərinin qanunsuz hərəkətlərindən şikayət etmək hüququna malikdirl ər. Prokurorluq v ə Məhkəmə orqanları ictimai təşkilatların hüquq v ə səlahiyyətinə toxunanlara qarşı mübarizə aparmalı- dırlar. İctimai təşkilatların fəaliyyətinin dövlət tərəfindən nizama salınması onların nüfuzunu artmasına və ictimai həya- tımızın bütün sahələrində fəal iştirak eləmələrinə geniş təmi- nat yaratmalıdır. 4.V ətəndaşlar 4.A.V ətəndaşların inzibati-hüquqi statusunun əsasları V ətəndaşların hüquq və vəzifələri, onların hüquqlarına veril ən təminat - bütün bunlar birlikdə vətəndaşların hüquqi statusunu t əşkil edir. Vətəndaşların hüquq və vəzifələrini mü əyyən edən əsas hüquqi akt Azərbaycan R. Konstitusiyası v ə digər hüquqi (o cümlədən, beynəlxalq) aktlardır. İnzibati qanunvericilik vətəndaşların dövlət idarəçiliyi il ə əlaqədar hüquq qabiliyyətlərini və həmin hüquqlarını h əyata keçirmə qabiliyətlərini (fəaliyyət qaliliyyətlərini) mü əyyən edir. İnzibati qanunvericilik, habelə vətəndaşların dövl ət idarəçiliyi sahəsində yaranan cavabdehliyini, o cümlə- d ən, vəzifəli şəxslərin cavabdehliyini, vətəndaşlarla idarəçilik 29 aparatları arasındakı münasibətləri də nizama salır. V ətəndaşların inzibati hüquq qabiliyyəti onların ana- dan olmaları ilə yaranır və vəfatı ilə ləğv olunur. Vətəndaş- ların inzibati hüquq qabiliyyəti dedikdə, onların inzibati hüquq normaları ilə nizama salınan və inzibati hüquq müna- sib ətlərində iştirak etmələri üçün labüd olan hüquqlarını başa düşməliyik. İnzibati hüquq qabiliyyətinin həcmi vətəndaşların dövl ət idarəçiliyindəki hüquqi vəziyyətlərinin dairəsi ilə mü əyyən edilir. V ətəndaşların inzibati hüquq qabiliyyəti onlardan alına bilm əz. Hüquq qabiliyyətindən könüllü imtina etmək də ol- maz. Hüquq qabiliyy ətinin dairəsi yalnız dövlət tərəfindən genişləndirilə və ya məhdudlaşdırıla bilinər. V ətəndaşların inzibati hüquq qabiliyyəti onların inzibati f əaliyyət qabiliyyəti üçün başlıca əsasdır. İnzibati f əaliyyət qabiliyyəti dedikdə, vətəndaşları öz hərəkətləri ilə hüquq v ə vəzifələr daşımaq qabiliyyətinə malik olması başa düşülür. İnzibati fəaliyyət qabiliyyəti yaş həddi ilə əlaqədar yaranır. Bir sıra hallarda fəaliyyət qabiliyyəti təhsil ilə əlaqədar olaraq yaranır. İnzibati hüquq münasibətlərinin yaranmasında hüquqi faktların təsiri vacibdir. (Məsələn: şəxsiyyət vəsiqəsi almaq üçün 16 yaş, hərbi xidmət üçün 18 yaş, Prezident seçilmək üçün ali t əhsil). Dövl ət idarəçiliyi orqanları ilə vətəndaşlar arasinda aşağıdakı hallarda inzibati hüquq münasibətləri yaranır: a)V ətəndaş özünə məxsus olan hüquqlardan istifadə ed ərkən; b)V ətəndaş öhdəsinə düşən vəzifəni yerinə yetirərkən; c)V ətəndaş idarəçilik orqanları və onların vəzifəli şəxslərinin qeyri-qanuni hərəkətlərindən şikayət edərkən; ç)V ətəndaş pozulmuş hüquqlarının bərpasını tələb ed ərkən və; Yüklə 2,8 Kb. Dostları ilə paylaş:
|