38
Birində feili sifət cümlə üzvü kimi işlənməmişdir: A) Ay həzərat,
gedənə bax, gedənə B) Kəsin eyşi –nuşi, gələnlər, susun! (Ə.Cavad)
C) Sözü söylə alana, qulağında qalana D) Biz dünyadan gedər olduq,
qalanlara salam olsun! (Y.Əmrə) E) Keçən günə gün çatmaz, calasan
günü günə
39
Mürəkkəb zərflərin əmələgəlmə yollarından biri səhv göstərilmişdir:
A) Eyni sözün təkrarı ilə: tez –tez, isti –isti və s.
B) Biri və ya hər ikisi şəkilçi qəbul etmiş sözlərin təkrarı ilə: birdən
–birə, üz –üzə və s. C) Yaxınmənalı sözlərin birləşməsi yolu ilə: tez
–tələsik, ara –sıra və s. D) Yönlük halda işlənmiş bir sayına digər
sayların qoşulması yolu ilə: birə -beş, birə - yüz E) “ha”
bitişdiricisinin köməyi ilə: vurhavur, gəlhagəl və s.
40
Verilmiş nümunədə köməkçi nitq hissələrinin işlənmə ardıcıllığını
göstərin: Sən ki yaranışdan oxşar olmadın, Ancaq özün kimi
böyüksən özün. (Ə.Kərim) A) ədat, ədat, qoşma B) ədat, bağlayıcı,
qoşma C) bağlayıcı, bağlayıcı, qoşma D) qoşma, bağlayıcı, ədat E)
qoşma, bağlayıcı, modal söz
41
Aşağıdakı cümlələrin hansında idi hissəciyi işlədilməmişdir? A) Mən
olan evdə haçan vardı kitab? (M.Ə.Sabir) B) Sərxoşdum, bilmədim,
əlimdən saldım (M.Gəncəvi) C) Uşaqlar bizə gəlmişdi
D) Qazan xan özünü obasına yetirdi E) Yemək hamıya çatırdı
42
Bu şəkillərdən birinin III şəxslərində şəxs şəkilçisi işlənir: A) əmr B)
vacib C) arzu D) şərt E) xəbər şəklinin şühudi keçmişi
43
Cümlələrin birində feli bağlama hərəkətin miqdarını bildirir: A)
Sorağını gül –çiçəkdən alınca mən gördüm, yoxsan (B.Vahabzadə)
B) Sən işdən qayıdınca gözləyəcəyəm
C) Xəbər kəndə çatar- çatmaz ata minib özümü yaylağa yetirdim D)
Göyçayın gülöyşə narından çantam tutunca yığdım E) Yanğın
söndürənlər gəlincə qonşular yanğını söndürmüşdülər
44
Mürəkkəb zərflərin əmələgəlmə yollarından biri səhv göstərilmişdir:
A) antonim sözlərin birləşməsi yolu ilə: gec –tez, əvvəl –axır və s. B)
tərəflərindən biri və ya ikisi ayrılıqda işlənə bilməyən sözlərin
birləşməsi yolu ilə: tələm –tələsik, az –maz və s. C) –a2 şəkilçisi
qəbul etmiş felin təkrarı ilə: qaça –qaça, gələ -gələ və s. D)
müxtəlifmənalı sözlərin birləşməsi yolu ilə: kəlməbaşı, gözaltı və s.
E) “ba” bitişdiricisinin köməyi ilə: dalbadal, anbaan və s.
45
Verilmiş nümunədə bağlayıcının hansı növü işlənmişdir? Sən
mümkün deyil fərar edəsən, Məni hərgah ki qovsalar, qaçaram,
Uçmaqda onda qol –qanad açaram... (A.Səhhət) A) güzəşt B)
aydınlaşdırma C) şərt D) iştirak E) səbəb
46
Feilin sadə şəkillərindən biri müstəqil sadə cümlənin xəbəri ola
bilmir: A) şərt B) xəbər C) arzu D) lazım E) əmr
47
Feillərdən biri zamana görə dəyişməsə də, məzmununda gələcək
zaman mənası var: A) isinməz B) qaçsın C) göyərər D) bəzənibdir E)
utanacaq
48
Yaşarırdı və yaşayırdı feilləri haqqında hansı fikir səhvdir? A) Hər
ikisində bir leksik, bir qrammatik şəkilçi işlənib B) Hər ikisi
düzəltmədir C) Hər ikisi təsirsiz feildir D) Hər ikisi şühudi keçmiş
zamandadır E) Hər ikisi isimdən düzəlmişdir
49
Mürəkkəb zərflər verilmiş bəndləri seçin: 1 atüstü,gözücü,
axşamtərəfi 2 ölkələrarası, çoxtərəfli, ürəyiaçıq 3 yavaş –yavaş, gec
–gec, bir –bir 4 yastı –yastı, uzun –uzun, xırda –xırda 5 daş –daş, top
–top, üzük –üzük 6 üz –üzə, yan –yana, qabaq –qabağa A) 2,4,5 B)
1,3,6 C) 1,4,5 D) 3,4,6 E) 1,2,6
50
Verilmiş nümunədəki köməkçi nitq hissələrini işlənmə ardıcıllığı ilə
göstərin: Deyirəm ki, vətən təkcə su, hava deyildir, Vətən məncə,
azadlıqdır, xoşbəxtlikdir... (S.Rüstəm) 1 Ədat 2 Bağlayıcı 3 Modal
söz A) 2,1,3 B) 1,2,3 C) 2,3,1 D) 3,2,1 E) 3,1,2
51
Nümunələrin birində məsdər şəkilçisi işlənmişdir: A) Bölmə əməlini
hamı bacarmalıdır B) Yığılan pulları hələ bölmə C) Tülkünün ovu
belə bölməsi şirin xoşuna gəldi D) Torpaq kəndlilər arasında
bölünməlidir E) Birinci bölmə ön sıraya keçirildi
52
Aşağıdakıların hansında inkar şəkilçisi işlənib? A) Məmməd
dondurma aldı B) Onun gəlməsi ləngiyir C) O, vurma əməlini yaxşı
bilir D) Əynində toxunma jaket vardı E) Gedər bu gözəllik, sənə də
qalmaz
53
Sevən adam mərd olar, Sevməyən namərd olar, Sevəsən, ayrılasan,
Bax, bu, yaman dərd olar Nümunədəki feillər haqqında səhv fikir:A)
Bütün misralarda feil işlənmişdir B) 5 təsriflənən, 2 təsriflənməyən
feil var C) 6 təsdiq, 1 inkar feil var D) 7 feildən üçü xəbər, ikisi arzu
şəklindədir E) Şərt şəklində 2 feil işlənmişdir
54
Bitişik yazılan mürəkkəb zərflərin yaranma yolları hansılardır? 1
İkimənalı sözün birləşməsindən əmələ gələnlər 2 Yaxınmənalı
sözlərin köməyi ilə yarananlar 3 ba2 bitişdiricisinin köməyi ilə
yarananlar 4 Eyni sözün təkrarı ilə yarananlar A) 1,2 B) 1,3 C) 1,4 D)
2,4 E) 3,4
55
Hansı fikir səhvdir? A) Ədat sözlərin və cümlələrin təsir gücünü
artırır B) Ədat cümlədən çıxsa, cümlənin mənasında ciddi dəyişiklik
baş verməz C) Axı, lap, artıq qüvvətləndirici ədatlardır
D) Ha işlənmə yerinə görə həm əmr, həm də qüvvətləndirici ədatdır
E) Bəs, məgər, yəni sözləri ancaq ədat kimi işlənir
56
Hansında feili sifət isimləşməmişdir? A) Ağlayanlar gülər bir gün B)
Hicrini ayrılıq çəkənlər bilir C) Özün əcəb gözəlsən, dilin can
incidəndir D) Bizi qoyub qaçan durna E) Ay həzərat, gedənə bax,
gedənə
57
Cümlələrdən hansında feili sifət isimləşmişdir? A) 20 Yanvar
xalqımızın tarixində şanlı bir keçmişdir B)
Deyilmiş sözləri
təkrarlamayın C) Qanacaq insanda böyük keyfiyyətdir D) Hələ
gəncdir, qılıncını məharətlə çapacaqdır E) Keçən günə gün çatmaz
58
Hansı xüsusiyyətlər zərfə aid deyil? A) Hərəkətin, əsasən, tərzini,
zamanını, yerini, miqdarını bildirir B) Zərflər həm təsriflənən, həm
də təsriflənməyən feillərə aid olur C) Düzəltmə zərflər, bir qayda
olaraq, zərfin özündən düzəlir D) Bildir, srağagün, inişil, içəri sadə
zərflərdir E) Cümlədə əsasən zərflik olur