Mühazirə mətnləri 15 movzu üzrə-30 saat Hazırladı: Qida məhsulları mühəndisliyi və ekspertiza kafedrasının

2.MÜALICƏVI-PROFILAKTIKI QIDALANMA XÖRƏKLƏRININ HAZIRLANMA TEXNOLOGIYASINA TƏLABAT

Peşənin zərərliyindən asılı olaraq səhər və ya nahar yeməkləri ciddi təsdiq olunmuş müalicəvi-profilaktiki qida rasionunun normalarına uyğun hazırlanmalıdır.

Təsdiq olunmuş rasionun hər hansı bir məhsulu olmadıqda, nadir hallarda onu qida və bioloji dəyərinə görə daha yaxın olan başqa məhsulla əvəz etmək olar.

Qeyd etmək lazımdır ki, hər rasion üçün məhsul dəsti və onların miqdarı lazım olan nisbətdə olmaqla, istehsalın zərərli fiziki və kimyəvi amillərin təsiri zamanı xeyli profilaktiki effekt vermək imkanına malikdir. Buna görə də məhsul dəstində olan məhsulun digəri ilə səmərəsiz əvəz olunması, rasionun ümumi müdafiə təsirinə mənfi təsir göstərir.

Qida məhsullarının birinin digəri ilə əvəz olunmasını norma daxilində həyata keçirmək tələb olunur.

Hər rasion üçün 6-10 günlük menyu tərtib olunur. Müalicəvi-profilaktiki qidalanmanın 6 günlük isti səhər yeməkləri menyusu ilə tanış olaq:

Rasion №1
Kələm salatı	Kələm salatı
Xamalı qaraciyər	Kartoflu qızardılmış balıq
Şor pudinqi Meyvələr	Ilıq yumurta
Qatıq	Meyvələr
Çörək, çay	Qatıq
	Çörək, çay
Vineqret	Göy noxudlu marinadlaşmış çuğundur
Kartoflu suda birişilmiş mal əti	Stroqanova görə qaraciyər
Kələmlə bişirilmiş omlet	Südlü şor
Meyvələr	Meyvələr
Qatıq	Qatıq
Çörək, çay	Çörək, çay
Tərəvəz salatı	Vineqret
Pörtülmüş qarnirli ət	Vermişelli xırda kiftələr
Xamalı kəsmik kətəsi	Pendirli arpa sıyığı
Meyvələr	Meyvələr
Qatıq	Qatıq
Çörək, çay	Çörək, çay
Rasion №2 Tərəvəz salatı Marinadlı balıq Makaronlu pördlədilmiş mal əti Vermişelli qaraciyər Çay qəndlə Çay qəndlə Qatıq Qatıq Pendir, çörək Pendir, çörək Kələm salatı Tərəvəzli pörtlədilmiş kartof Yumurta və düyülü antrekot Makaron ətlə Çay qəndlə Çay qəndlə Qatıq Qatıq Pendir, çörək Pendir, çörək Vineqret Tərəvəz raqusu Qarabaşaq sıyığı ilə şnisel Ətli blinçik Çay qəndlə Çay qəndlə Qatıq Qatıq Rasion №2^a
Təzə meyvə-tərəvəzdən salat	Kök salatı
Mal əti və ya bişirilmiş ürək	Xamalı şor
Ətli darı şorbası	Təzə kələmdən şi
Şorlu kəsmik kətəsi	Tərəvəzli suda bişirilmiş mal əti
Gavalı şirəsi (alma, armud, gilas, kök, kələm)	Qatıq
Çovdar çörəyi	Çovdar çörəyi (buğda)
Təzə xiyarlardan salat	Ağbaş kələm salatı
Suda bişirilmiş mal əti və ya ürək	Çəyirdəksiz, qara gavalılı şor
Kartof şorbası	Tərəvəz şorbası
Mürəkkəb qarnirli, buğda bişirilmiş yumru kotlet	Suda bişirilmiş cücə kök püresi ilə
Şirin qatıq	Təzə təbii alma və ya gavalı, armud, qara üvəz, üzüm, gilas (təzə dondurulmuş)
Çovdar çörəyi (buğda)	Çovdar çörəyi (buğda)
Təzə tərəvəz salatı Yaşıl salat
Qarnir suda bişirilmiş mal əti və ya ürək	Ərik qurusu və ya mövüclü şor
Yarmalı, südlü şorba	Kəndli şorbası
Tez ovulan sıyıq və suda bişirilmiş ev dovşanı	Kartof zapekankası (giləmeyvə likoru) və ya rulet, qaraciyərlə
Qatıq	Qatıq
Çovdar çörəyi (buğda)	Çovdar çörəyi (buğda)
Rasion №3
Ağbaş kələm salatı	Kök salatı
Suda bişmiş makaronlu, pörtülmüş ət	Bişmiş balıqla, kartof
Şəkər və südlü şor	Şəkər və südlə şor
Meyvələr	Meyvələr
Çörək, çay	Çörək, çay
Turp və kök salatı	Vitaminli salat
Pörtlədilmiş qaraciyər, qarabaşaq sıyığı ilə	Bişirilmiş tərəvəzli qulyaş
Şəkər və südlü şor	Şəkər və südlü şor
Meyvələr	Meyvələr
Çörək, çay	Çörək, çay
Çuğundur salatı	Turş kələm salatı
Düyülü tefteli (xırda küftə)	Kartof püresi və yumurtalı rulet
Şəkər və südlü şor	Şəkər və südlü şor
Meyvələr	Meyvələ r
Çörək, çay	Çörək, çay
Rasion №4
Xamalı şor	Şor zapekankası
Qarabaşaq sıyıqlı pörtlədilmiş ət	Suda bişirilmiş və ya qızardılmış balıq kartofla
Qatıq	Qatıq
Çörək, yağ, çay	Çörək, yağ, çay
Şorlu varenik	Xamalı şor
Kartof zapekankası bişmiş ətlə	Bişirilmiş makaronlu rulet
Qatıq	Qatıq
Çörək, yağ, çay	Çörək, yağ, çay
Bişmiş şor pudinqi	Pendir qutabı
Tərəvəzli bişmiş ət	Qızardılmış balıq kartofla
Qatıq	Qatıq
Çörək, yağ, çay	Çörək, yağ, çay
Rasion №4^a
Vitaminli salat	Buğlu şor pudinqi
Bişmiş ürəklə bişmiş düyü	Bişmiş balıq kartofla
Qatıq	Qatıq
Çörək, yağ, çay	Çörək, yağ, çay
Təzə vareniklər	Südlü şor
Bişirilmiş dil, arpa sıyığı ilə	Tərəvəz zapekankası ətlə
Qatıq	Qatıq
Çörək, yağ, çay	Çörək, yağ, çay
Şor zapekankası	Tərəvəz salatı
Bişirilmiş balıq tərəvəzlə	Bişirilmiş toyuq qarabaşaq sıyığı ilə
Qatıq	Qatıq
Çörək, yağ, çay	Çörək, yağ, çay
Rasion №5
Yumurtalı yay salatı	Xamalı şor
Qarabaşaq sıyığı ilə romşteks	Bişirilmiş yumurta
Qatıq	Qızardılmış balıq, qızardılmış kartofla
Çörək, yağ, çay	Qatıq
	Çörək, yağ, çay
Şor pudinqi	Vineqret
Qızardılmış kartofla qulyaş	Yumurta və kartof ruleti
Qatıq	Qatıq
Çörək, yağ, çay	Çörək, yağ, çay
Təzə kələm salatı	Soğanlı omlet
Yumurta və düyü bifşteksi	Soğanlı, makronlu
Qatıq	Qatıq
Çörək, yağ, çay	Çörək, yağ, çay

3.MPQ (MÜALICƏVI-PROFILAKTIKI QIDALANMA) XÖRƏKLƏRININ SAXLANMA MÜDDƏTI VƏ REALIZƏSI

Çıxdaş üzrə (pis malların çıxdaş edilməsi) komissiyanın icazəsindən sonra müalicə-profilaktiki qidalanma xörəkləri realizə oluna bilər. Şorba və isti xörəklər paylanana qədər marmitdə (hermetik qapaqlı qab) 2-3 saatdan artıq olmamaqla saxlanılmalıdır. Hazır məhsulun normadan artıq saxlanmasına xüsusi hallarda icazə verilir. Hazır məhsulun məcburi saxlanması zamanı, o, hazırlandığı müddətdən 3 saatdan artıq vaxt keçməmək şərtilə soyudulmalıdır. Saxlanma +8⁰C-dən artıq olmayan temperaturda və 12 saatdan artıq olmamaq şərtilə aparılır. Qalan qidanın miqdarı jurnalda qeyd olunur. Təkrar paylanma zamanı bu xörəklər diqqətlə yoxlanılmalıdır. Normal orqanoleptik göstəricilərə malik olan xörəklər təkrar isti ilə işlənməyə məruz qalır. Sulu xörəklər qaynadılır, ət və balıq xörəkləri isə qızardılır. Bu xörəklərin realizə müddəti 1 saatdan artıq deyil. Bir gün əvvəlki qidanın qalıqlarını təzə qida ilə qarışdırmaq qəti qadağandır.

Tərəvəz xörəklərinin xüsusilə isti xörəklərin saxlanma müddətindən nəinki onların dad keyfiyyətləri, həmçinin vitamin dəyəri də asılıdır. Məsələn, təzə kələmdən hazırlanan isti xörəklərdə 3 saatdan sonra C vitamini 20%, 6 saatdan sonra isə 6% qalır. Ona görə də isti tərəvəz xörəklərinin saxlanma müddəti şorbalar üçün isti və qarnirlər üçün isə 75⁰C temperaturda 2-3 saatdan artıq olmamalıdır.

Təkrar isinmə zamanı dad xeyli pisləşir və C vitamini tamamilə parçalanır. Ona görə də bu xörəklərin hazırlanması müalicəvi-profilaktiki qida rasionuna uyğunlaşdırılmalıdır. Təzə tərəvəzlər salatları işçilərə verilən ərəfədə hazırlanmalıdır.

Müalicəvi-profilaktiki qidalanmada səhər yeməkləri və ya naharın gigiyenik qiymətləndirilməsi zamanı tibb məntəqələrinin tibb işçiləri tərəfindən Tibb Elmləri Akademisayının tövsiyəsi əsasında hazırlanmış xörəklərin uyğunluğu yoxlanılmalıdır. Nadir hallarda bu və ya digər qida məhsullarının əvəz olunmasına ancaq dəyişmə norması daxilində icazə verilir.

Müalicəvi profilaktiki qidalanma məhsullarının keyfiyyətinə və onların buraxılma qaydalarına cavabdehliyi istehsal müdiri və aşbaz daşıyır.

Bu zaman ictimai iaşə müəssisəi müəyyən miqdarda müalicəvi-profilaktiki qidalanmanı ayrı-ayrı rasiona görə hazırlamaq üçün aldıqları sifarişləri hər iş növbəsinin təyin edilmiş vaxtına uyğun hazırlamalıdır.

4.MÜALICƏVI-PROFILAKTIKI KONSERVLƏRIN TEXNOLOGIYASI.

Müalicəvi profilaktiki konservlər,müalicəvi-pəhriz və radioaktiv mühafizə xüsusiyyətlərinə malik olan meyvəvə tərəvəzdən istiqamətli təsirə malik olan əlavələr daxil etməklə hazırlanır. Bu konservlər hazırlanarkən meyvə və tərəvəzlərin elə sort və növləri istifadə olunur ki, onların tərkibində BAM-ın miqdarı yüksək miqdarda olur və o, orqanizmdə nizamlayıcı və müdafiə funksiyasını yerinə yetirir.

Birinci qrup konservlərə BAM əlavə edilir. Bu qrupa düyülü, kök-qabaq və qaraüvəzli kök-alma və “Vesnyanka” şərbəti aiddir.

“Vesnyanka” şərbəti. Şərbət bitkilərin cəmindən (çobanyastığı çiçəyi, gülünbahar, zirə, kəndalaş, çökə, pişikdili otu, kağızgülü, zirə meyvəsi, gicitkən yarpağı, istiot və qara qarağat) ibarətdir.

Şərbəti hazırlamaq üçün bitki yığımı sulu ekstrakt formasında istifadə edilir və əlavə olaraq kəhraba turşusu və aşağıdakı komponent nisbətində olan şəkər (kütlə %) əlavə edilir: bitki yığımı sulu ekstraktı – 33,85%, kəhraba turşusu 0,15%, şəkər 66%.

Düyülü kök – qabaq deserti. Kök və qabaq yüksək miqdarda karotinə, qara meyvəli üvəz polifenollarla, P-vitamini aktivliyinə, C-vitamininə və mikroelementlərə malikdir.

Kök və qabaqdan püre hazırlanır. Düyü əvvəlcədən pörtlədilir. Alınmış püre və düyü qarışığına, şərbət şəklində 70%-li qatıldıqda olan şərbət və limon turşusu (0,05%-li) əlavə edilir. Desert 120⁰C-də sterlizə edilir. – karotinin miqdarı 3,6 mq/100q təşkil edir.

Qara üvəzli alma-kök deserti. Kökdən və almadan püre hazırlanır. Qara üvəz meyvələri şəkər şərbətində bişirilir. Bütün komponentlər qarışdırılır, qablaşdırılır, 110⁰C –temperaturda sterilləşdirilir. karotinin miqdarı 3,1mq/100 q-dır.

İkinci qrup konservlər kənardan karotin əlavə ediməklə hazırlanır. Karotin mənbəyi kimi suda həll olan “Veteron-2” preparatından istifadə edilir.

“Şəkərli xırdalanmış çuğundur”və “Şəkərli xırdalanmış çuğundur və alma”konservi hazırlanarkınhəcmi 0,5dm³ olan şüşə bankalara qablaşdırılmazdan əvvəl 900 mq miqdarında suda həll olmuş Veteron-2 preperatı ( – karotinin qatılığı – 38%) əlavə edilir.

Konservlər adi üsulla sterilləşdirilir. Bu zaman karotinin miqdarı 4,2mq/100 q olur.

Üçüncü qrup konservlər meyvə və tərəvəzlərin lətli şirələri əsasında, kənardan az eterifikasiya olunmuş pektin əlavə etməklə hazırlanır. Bu da kompleks əmələgətirmə qabiliyyətinə malik olmaqla, orqanizmdən ağır metalların kationlarını və radionuklidləri çıxarmağa qadır olur. Pektinin bütün növləri qida liflərinin xüsusiyyətlərini göstərməklə, mədə-bağırsaq sisteminin mühərrik funksiyasını yaxşılaşdırır.

Orqanizmdə qurğuşunu xaric etmək üçün şirənin, pürenin, kiselin və digər məhsulların tərkibində olan pektindən istifadə edilir. Onun tərkibində pH- 3,8-4,5 arasında tərəddüd edir.

Orqanizmdən radionuklidlərin o cümlədən stronsiumun kənarlaşdırılması üçün, müalicəvi-profilaktiki məhsular hazırlandıqda, pektin turş mühitli qida məhsuluna əlavə edilə bilməz.

Onun ya sərbəst toz halında və ya həb halında müalicə otları ilə birlikdə istifadə edilməsi məqsədəuyğundur. Preparatın məsləhət görülən dozası yaşlılar üçün 2-5 q/gün, uşaqlar üçün 1,5-2,5 q/gün məsləhət görülür. Belə dozalarda pektinin qəbul kursu məhdud deyildir.

Konservlərin çeşidi məhsulun məhlul konsistensiyasına görə müəyyən edilir. Bu konsistensiya pektinin kompleks əmələgətirmə qabiliyyətinin təzahür etməsi üçün vacibdir. Bu məhsullarda pektin təbii tərkib hissəsini təşkil etməklə, dad keyfiyyətlərinə mənfi təsir etmir.

İynəyarpaqlı ağacların qabığından və ya çuğundurdan alınan pektin məhsul kütləsi sulu məhlul şəklində 15-20% miqdarında şərbətə qatılır və sonra püre ilə qarışdırılır.

Lətli şirə (kök, çuğundur, alma, gavalı, gilas) adi texnologiya ilə hazırlanır. Hazır şirələrdə pektinin miqdarı (gilas şirəsi)1,8%-dən 2,25%-dək (kök şirəsi) olur.

Mülaicə-profilaktiki konservlərin dördüncü qrupuna qida liflərinə malik olan konservlər daxildir. Qida liflərinin mənbəyi kimi yulaf yarması və yulaf cəngəsi istifadə oluna bilər.

“Herkules” yulaf lopasını əlavə etməklə, alma və gavalı kiseli hazırlanmışdır. Kisel üçün nişasta kimi fosfatlı qarğıdalıdan istifadə edilir. Çünki o, modifikasiya olunmamış nişastaya nisbətən daha yüksək özlülüyə, su saxlamaq qabiliyyətinə və yüksək temperaturun təsirinə qarşı davamlılığa malik olur.

Yulaf lopası (liflərdən başqa) həmçinin zülallara, xeyli miqdarda K,Ca, Mg, P və B₁, B₂ və PP vitaminlərinə malikdir ki, onlar da nəinki müalicəvi, həm də qida əhəmiyyətinə malikdir.

Alma və gavalı kiseli. Alma və gavalı konservləri hazrırlayarkən əvvəlcə püre hazırlanır. Yulaf lopası dezinteqratorda dişli disklərdə xırdalanır. Yarma 1:6 nisbətində içməli su ilə doldurulur, 2 saat şişmə üçün saxlanılır, sonra yumşalanadək bişirilir.

Alınmış qatı həlim sürtülərək 0,8 mm-lik ələkdən keçirilir. Nişasta maqnitli, deşikləri 1,0 mm olan tutuculu ələkdən keçirilir.

Şəkər və şərbət meyvə konservlərində olduğu kimi hazırlanır.

Hazırlanmış komponentlər qarışdırıcı ilə bişirmə qazanında qarışdırılır. Qarışdırma 10 dəqiqə ərzində aparılır, sonra 30⁰C-dək qızıdırılır və dərhal 0,25dm³-lik bankaya qablaşdırılır. Kisel 100⁰C-də, desertlər isə 110⁰C-də stabilləşdirilir. Yulaf lopalarının kiseldə miqdarı aşağıdakı kimidir: nişasta -2,0%, püre-60%, şərbət-2,8%. Desertlərdə yulaf lopalarının miqdarı almada-16,7%, gavalıda-25% təşkil edir.

Müalicəvi-profilaktiki konservlərin ayrı qrupu olan-laktofermentləşmiş şirə və içkiər-istiqamətlənmiş süd turşu qıcqırması məhsullarıdır. Bu şirə və içkilər aminturşuları, vitaminlər, üzvi turşular, dabbaq və pektin maddələri, makro və mikroelementlərlə zəngindir.

5.VITAMIN KOMPLEKSLI VƏ OT CÖVHƏRLI MÜALICƏVI-PROFILAKTIKI KONSERVLƏRIN TEXNOLOGIYASI.

Bu növ konservlər püreşəkilli sürtülmüş və ya homogenləşdirilmiş, doğranmış və ya hissəciklər şəklində ola bilər. Onların tərkibində təyinatından asılı olaraq ət, tərəvəzlər, giləmeyvələr, yarma, pektin, süd, vitaminlər kompeksi (C, B₁, B₂, B₆, PP, E) və müalicəvi otlardan birinin cövhəri olur. Toyuq və ya mal əti istifadə olunur. Tərəvəz çeşidinə əlavə olaraq badımcan, yarmanın tərkibinə-qarabaşaq, arpa, buğda yarması, yulaf lopası-herkules aiddir. Həmçinin qarğıdalı və günəbaxan yağlarından istifadə edilir. Toyuq və mal ətinin hazırlanması ətli-tərəvəzli və ət konservlərinin hazırlanmasında olduğu kimidir.

Badımcan, yuyucu maşınlarda yuyulur, saplağı kəsilir, 40-50 mm-lik dairə şəklində kəsilir. İri doğranmış badımcan konservi hazırlandıqda, onu suda 98-100⁰C temperaturda 10-15 dəqiqə ərzində pörtlədir, sonra 30⁰C-dək soyudur və gözcüklərinin diametri 1,2-1,5 və 0,7-0,8 mm olan sürtkəc maşınından keçirirlər.

Yarma (buğda, arpa, qarabaşaq) seperatordan, dən təmizləyicidən, sonra isə metal qarışıqlar tutulması üçün su ilə novdandan keçirilərək, yuyucu maşınlarda yuyulur və isti ilə işlənmə üçün qazanlara ötürülür.

Isti ilə işlənmənin davam etmə müddəti yarmanın və konservin növündən asılıdır.

Iri doğranmiş konservlərin istehsalı zamanı yarmalar suda 97-100⁰C temperaturda pörtlədilir: qarabaşaq və buğda yarmaları kütləsi 3 dəfə artanadək 5-8 dəqiqə ərzində, düyü isə kütləsi 2 dəfə artanadək 5-10 dəqiqə ərzində pörtlədilir.

Pörtlədilmiş yarmalar (qarabaşaq yarmasından başqa) axar suda əzinti tam kənar olanadək yuyulur. Temperatur 30⁰C-dək aşağı düşür.

Sürtülmüş və homogenləşdirilmiş yarma konservləri 96-100⁰C-də bişirilir: qarabaşaq və buğda yarması 20 dəqiqə ərzində kütlə 3 dəfə artanadək, arpa yarması 40-50 dəqiqə ərzində kütlə 3,5 dəfə artanadək, düyü 15-20 dəqiqə ərzində kütləsi 2,5 dəfə artanadək bişirilir. Arpa və düyü yarması axar suda yuyulur, nazik diskili doğrayıcıda və ya kolloid dəyirmanda xırdalanır. Hazırlanmış yarmalar sürtülməyə ötürülür.

Ot cövhərinin hazırlanması səhiyyə orqanlarının tövsiyəsinə uyğun həyata keçirilir.

Çobansüzgəci, ayıqulağı, qırxbuğumvə çəfəri kökü üzərinə 98⁰C temperaturda olan su tökülür (çobansüzgəci və sporiş-10 dəqiqə, ayıqulağı-20 dəqiqə, cəfəri kökü-15dəqiqə qaynadılır.

Ardic, mərsin yarpaqları, gicitkən, peyğəmbərçiçəyi, ladan ağacı, tozağacı tumurcuğunun üzərinə 98⁰C temperaturlu su tökülür və cövhəri çəkilir: ardıc və peyğəmbərçiçəyi-20 dəqiqə, mərsin yarpağı və ladan ağacı-30 dəqiqə, gicitkən 15 dəqiqə, tozağacı tumurcaqları isə 2 saat dincə qoyulur.

Hər bir halda otların üzəri su ilə doldurulduqda, ot kütləsi və suyun həcmi 13,5:100 nisbətində götürülür.

İtburununun meyvələri vallar vasitəsilə əzilir və üzərinə 98⁰Ctemperaturlu su tökülür, 15 dəqiqə qaynadılır və 24 saat ərzində cövhəri çəkilir.

Alınmış cövhərlər deşiyinin diametri 0,7-0,8mm olan torlu süzgəcdən keçirilir, qaynar su ilə həcmi 100 litrə çatdırılır, sousun və ya şirənin bişirilməsinə verilir. Otların çövhəri sous və ya şirəyə suyun resept miqdarına əsasən əlavə edilir.

Suda həll olan vitaminlər sousa bişirmənin sonunda əlavə edilir. Əvvəlcədən o, 2-3dm³ həcmli, teperaturu 70⁰C olan suda həll edilir. Yağda həll olan E vitamini konservlərə bitki yağı qarışığı ilə birgə əlavə edilir (100 kq bitki yağına 0,0167 kq E vitamini).

Sürtülmüş və homegenləşmiş konservlərdə komponentlər reseptə uyğun qarışdırılır. Bundan sonra homogenləşmə üçün nəzərdə tutulan qarışıqlar homogenləşdirilir və isidilir. Sürtülmə üçün nəzərdə tutulan konservlər deaerasiya edilir, 85⁰C-dək isidilir və qablaşdırılmağa göndərilir.

Iri xırdalanmış və bərk hissəcikli komponentli konservlər istehsalında yağlı faza, reseptə uyğun olaraq qarışdırıcıya verilərək qarışdırılır, 85-87⁰C temperaturadək isidilir və qablaşdırılır. Bərk fazanın maye faza olmadan isidilməsinə və qablaşdırılmasına icazə verilir.

Bitki yağını birbaşa bankalara dozalaşdırıcı vasitəsilə qablaşdırırlar. Konsevlərin bərk fazasının sous, şirə və bitki yağı ilə nisbəti 57:40:3 olmalıdır.

Bütün növ konsevlərin qablaşdırılması zamanı temperatur 80⁰C-dən aşağı olmamalıdır. Konservlər həcmi 0,25dm³-dan az olmayan şüşə taraya qablaşdırılır və laklanmış metal qapaqlarla bağlanır.

Püreyəbənzər armud, gavalı, alma, qabaq-alma və yulaf yarması ilə birgə olan konservlərin saxlanma müddəti 2 il, qalan konservlərinki isə 1,5 ildir.