Mühazirə mətnləri Tərtibçilər: Məcid İsmixanov, Rəfiqə Bəxtiyarova



Yüklə 0,63 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə158/158
tarix08.04.2022
ölçüsü0,63 Mb.
#85173
növüMühazirə
1   ...   150   151   152   153   154   155   156   157   158
ali-mekteb-pedaqogokasi-muhazire-1doc

X
 
mühazirə
Ali məktəbə rəhbərliyin əsasları, ali məktəb rəhbərliyi və kollegial orqanlar
Plan
:
1. 
Ali
 
məktəbə
 
rəhbərliyin
 
əsasları
2. 
Ali
 
məktəbin
 
strukturu
3. 
Ali
 
məktəb
 
rəhbərliyi

Fakültə
 

 
kafedraya
 
rəhbərlik
4. 
Ali
 
məktəbin
 
kollegial
 
orqanları
1. Ali
 
məktəbə
 
rəhbərliyin
 
əsasları
Ali
 
məktəb
 
cəmiyyətin
 
tələbatına
 
uyğun
 
yüksək
 
ixtisaslı
 
mütəxəssislər
 
hazırlığı
ilə
 
məşğul
 
olan
 
təhsil
 
müəssisəsinin
 
yüksək
 
tipi,
 
fasiləsiz
 
təhsilin
 
mühüm
 
bir
 
həlqə-
sidir
.  
Ali
 
təhsil
 
müəssisələrinin
 
müxtəlif
 
növləri
 
fəaliyyət
 
göstərir
:  
universitetlər
,
institutlar

akademiyalar

konservatoriyalar
 

 
digər
 
ali
 
təhsil
 
müəssisələri
 
bu
 
qəbil-
dəndir
.
Ali
 
məktəbin
 
səmərəli
 
fəaliyyət
 
göstərməsi
 
ona
 
düzgün
 
rəhbərlikdən
,  
təlim
-
tərbiyə
 
prosesinin
 
elmi
-
pedaqoji
 
əsaslarda
 
idarə
 
edilməsindən
 
çox
 
asılıdır

Ali
 
mək-
təbin
 
“idarə
 
edilməsi
»  

 
“ona
 
rəhbərlik”
 
bir
-
birilə
 
sıx
 
bağlı
 
anlayışlardır
.
İdarəetmə
 
dedikdə

müəyyən
 
obyektə
 (
məktəbə

pedaqoji
 
kollektivə

məqsədyönlü
,
planlı

mütəşəkkil
 
təsirləri
 
təmin
 
edən
 
fəaliyyət
 
başa
 
düşülür

İdarəetmə
 
obyektləri
şəxsiyyət
 

 
ya
 
kollektiv
 
olduqda
 
idarəetmə
 
rəhbərlik
 
forması
 
kəsb
 
edir
.  
Başqa
sözlə
,  
rəhbərlik
 
bilavasitə
 
insanlarla
 
işdə
 
idarəetmə
 
vəzifələrini
 
həyata
 
keçirməklə
bağlı
 
səmərəli
 
fəaliyyət
 
növüdür
.  
Bu
 
halda
 
idarəetmə
 
subyektləri
 

 
obyektləri
ümumi
 
məqsəd
 
naminə
 
şüurlu
 
şəkildə
 
qarşılıqlı
 
fəaliyyət
 
göstərir
.  
Rəhbərlik
 
bir
-
birinə
 
zidd
 
iki
 
üslubda
  –  
avtoritar
 

 
demokratik
 
üslublarda
 
həyata
 
keçirilir
.
Demokratik
 
rəhbərlik
 
daha
 
səmərəli
 
olub
,  
kollektivdə
 
normal
 

 
şəraiti
,  
insani
münasibətlər
,  
sağlam
 
mənəvi
-
psixoloji
 
iqlim
 
yaratmağa
 
imkan
 
verir
.  
Rəhbərliyin
yüksək
 
forması
 
kollektiv
 
rəhbərlik
 
hesab
 
olunur
.  
Çünki
 
bir
 
şəxsin
  (
rəhbərin
)
iradəsindən
 
asılı
 
olan
 
rəhbərlik
 
zamanı
 
subyektivizm
 
halları
 
özünü
 
göstərir
.
Kollektiv
 
rəhbərlikdə
 
isə
 
belə
 
hallar
 
xeyli
 
məhdudlaşır
 

 
ya
 
tam
 
aradan
 
qalxır
.
Həm
 

 
bu
 
halda
 
kollektiv
 
qərar
 
qəbulunda
 
iştirak
 
edən
 
adamlarda
 
məsuliyyət
 
hissi
122


yüksək
 
olur
.
Ali
 
məktəbə
 
rəhbərlik
 
mövcud
 
qanunvericiliyə
 

 
müvafiq
 
dövlət
 
sənədlərinə
əsaslanır
: 1)  
Azərbaycan
 
Respublikasının
; 2)  
Azərbaycan
 
Respublikasının
 
Təhsil
Qanunu
;   3)   «
Ali
 
təhsil
 
müəssisəsi
 
haqqında
 
Əsasnamə
»;   4)  
Ali
 
məktəbin
Nizamnaməsi
.
Ali
 
məktəbə
 
rəhbərlik
 
müəyyən
 
prinsiplərə
 
əsaslanır

Həmin
 
prinsiplər
 
aşağı-
dakılardan
 
ibarətdir
:
1) 
Məqsədyönlülük
 
prinsipi
.
2) 
Demokratiklik
 
prinsipi
.
3) 
Aşkarlıq
 
prinsipi
.
4) 
Şəffaflıq
 
prinsipi
.
5) 
Elmilik
 

 
işgüzarlıq
 
prinsipi
.
6) 
Prinsipiallıq
 

 
obektivlik
 
prinsipi
.
7) 
Optimallıq
 
prinsipi
.
Ali
 
məktəbə
 
rəhbərlik
 
prosesində
 
göstərilən
 
prinsiplərə
 
vəhdətdə

həm
 

 
dəqiq
əməl
 
etmək
 
vacib
 
şərtdir
.  
Əks
 
halda
 
rəhbərlik
 

 
idarəetmə
 
sahəsində
 
yüksək
səmərə
 

 
keyfiyyət
 
əldə
 
etmək
 
çətindir
.
2. Ali
 
məktəbin
 
strukturu
Ali
 
məktəbin
 
özünəməxsus
 
strukturu
,  
idarəetmə
 

 
rəhbərlik
 
sistemi
 
vardır
.
İdarəetmə
 
sistemi
 
iki
 
yarımsistemi
 
əhatə
 
edir

idarəedən
 

 
idarəolunan
 
sistemlər
.
İdarəetmə
 
sistemi
 
dedikdə,
 
ali
 
məktəb
 
rəhbərliyi

onun
 
struktur
 
bölmələri

kollegial
orqanlar

professor
-
müəllim
 

 
xidməti
 
heyəti
 
nəzərdə
 
tutulur

İdarəolunan
 
sistemə
tələbələr

onların
 
təşkilat
 

 
birlikləri

habelə
 
müəllim
 

 
xidməti
 
heyət
 
daxildir
.
Ali
 
məktəbin
 
idarə
 
edilməsi
 
oradakı
 
çoxcəhətli
 
münasibətləri
,  
tədris
-
tərbiyə
,
elmi
-
metodik
,  
təşkilati
 

 
təsərrüfat
 
fəaliyyətlərini
 
şüurlu
 
şəkildə
 
tənzim
 
etməkdə
ifadə
 
olunur
.
Ali
 
məktəb
 
rəhbərliyi
 
inzibati
 

 
kollegial
 
orqanlardan
 
ibarətdir
.  
İnzibati
rəhbərliyi
 
ali
 
məktəb
 
səviyyəsində
 
rektor
,  
prorektorlar
, habel
ə idarə
,  
bölmə
 

123


şöbə
 
rəhbərləri
,  
fakültə
 
səviyyəsində
 
isə
 
dekan
 

 
onun
 
müavinləri
,  
dekanlığın
işçiləri
 
həyata
 
keçirir
.
Ali
 
məktəbin
 
kollegial
 
orqanlarına
 
rektorluq

ali
 
məktəbin
 
Elmi
 
Şurası

Elmi
-
Metodik
 
Şura

fakültə
 
elmi
 
şuralari
 

 
elmi
-
metodik
 
şuralar
 
daxildir
.
Ali
 
məktəbdə
 
bir
 
çox
 
struktur
 
bölmələr
 
fəaliyyət
 
göstərir

Onlara
 
aşağıdakılar
daxildir

tədris hissəsi, magistratura və doktorantura şöbəsi, elmi-tədqiqat bölməsi, kadrlar 
şöbəsi, hüquq şəbəsi, istehsalat və pedaqoji təcrübə rəhbəri, arxiv şöbəsi, nəşriyyat, 
qəzet redaksiyası, elmi kitabxana və s.
Bunlardan
 
əlavə
 
ali
 
məktəbdə
 
ümumi
 
şöbə

dəftərxana

mühasibatlıq

elmi
-
təd-
qiqat
 
institut
 

 
laboratoriyaları
,  
fənn
 
kabinetləri
,  
telefon
 
qovşağı
,  
səhiyyə
məntəqəsi

yeməkxana
 

 
bufetlər

mühafizə
 
xidməti
 
fəaliyyət
 
göstərir
.
Bütün
 
bu
 
strukturlar
 
ali
 
məktəbin
 
ümumi
 
fəaliyyətinin
 
həyata
 
keçirilməsinə
,
mütəxəssis
 
hazırlığına
 bu v
ə ya digər dərəcədə
 
xidmət
 
göstərir

Onların
 
hər
 
birinin
öz
 
sahəsində
 
yaxşı
 
çalışması
 
ümumi
 
məqsəd
 
baxımından
 
mühüm
 
əhəmiyyət
 
kəsb
edir
.
3. Ali
 
məktəb
 
rəhbərliyi

Fakültə
 

 
kafedraya
 
rəhbərlik
Ali
 
məktəb
 
rəhbərliyi
.  
Ali
 
məktəbə
 
rektor
 
rəhbərlik
 
edir
.  
Rektor
 
ali
 
mək-
təbin
 
bütün
 
sahələri
 
üçün
 
dövlət
 
qarşısında
 
məsuliyyət
 
daşıyır
.  
Rektor
 
tanınmış
,
nüfuzlu
 
alim
,  
böyük
 
şəxsiyyət
,  
bacarıqlı
 
pedaqoq
,  
baş
 
tərbiyəçi
 

 
baş
 
təşkilatçı
kimi
 
ali
 
məktəb
 
həyatında
 
böyük
 
rol
 
oynayır
.  
O
,  
əmək
 
qanunvericiliyinə
 
uyğun
olaraq
 
kadrların
 
seçilməsi
 

 
yerləşdirilməsini
 
həyata
 
keçirir
,  
ali
 
məktəbin
 

fakültələrin
 
elmi
 
şuralarında
 
müsabiqə
 
yolu
 
ilə
 
seçilmiş
 
professor
-
müəllim
 
heyətini
əmrlə
 
təsdiq
 
edir
.  
Rektor
 
işçiləri
 
yaxşı
 
tanıdıqda
,  
onlara
 
hörmət
 

 
tələbkarlıqla
yanaşdıqda
,  
təşəbbüsləri
 
həvəsləndirdikdə
,  
müəllim və tələbələrə
 
lazımi
 
qayğı
 

diqqət
 
göstərdikdə
 
ali
 
məktəbin
 
bütün
 
sahələrində
 
işlərin
 
uğurla
 
getməsi   üçün
,
kollektivdə
 
müsbət
 
mənəvi
-
psixoloji
 
iqlimin
 
yaranması
  v
ə   hər
 
bir
 
işçinin
 
daha
məhsuldar
 
işləməsi
 
üçün
 
əlverişli
 
şərait
 
yaratmış
 
olur
.
124


Ali
 
məktəb
 
rektorunun
 
səmərəli
 
fəaliyyəti
 
onun
 
işə
 
məsuliyyətli
 
münasibəti
 
ilə
sıx
 
bağlıdır
.  
BDU
-
nun
 
rektoru,
 
akademik
 
Abel
 
Məhərrəmovun
 
təbirincə
 
desək
,
rektor
 
şöhrət
 

 
nüfuz
 
üçün
 
çalışmamalıdır
;  
bu
 
halda
 
o
 
öz
 
işində
 
uğur
 
qazana
bilməz
.  
Əksinə
,  
vəzifənin
 
məsuliyyəti
 
ilə
 
çalışdıqda
 
işlər
 
lazımi
 
qaydada
 
gedir
,
şöhrət
 


nüfuz
 
da
 
onu
 
daha
 
tez
 
tapır
.
Rektorun
 
işinin
 
səmərəsi
 
həm
 

 
onun
 
yüksək
 
elmi
,  
pedaqoji
-
psixoloji
 
səriş-
təyə
 
malik
 
olmasından

işgüzarlığından

təşkilatçılığından

şəxsi
 
keyfiyyətlərindən
,
xüsusən   müdrik
,  
ədalətli
,  
obyektiv
,  
xeyirxah
,  
mədəni
,  
alicənab
 
bir
 
şəxsiyyət
olmasından
 
çox
 
asılıdır
.  
Belə
 
rektor
 
insanlara
-
tabeçiliyində
 
olan
 
müəllim
 

tələbələrə
,  
tədris
-
köməkçi
  hey
ətə diqqət
 

 
qayğı
 
ilə
 
yanaşır
,  
bəzən
 

 
güzəştə
gedir
,  
imkan
 
daxilində
 
kömək
 
edir
,  
eyni
 
zamanda
 
tələbkarlıq
 

 
prinsipiallıq
göstərir
.
Rektor
 
ali
 
məktəbin
 
müxtəlif
 
struktur
 
bölmələrinə
 
rəhbərliyi
 
müvafiq
 
prorek-
torlar
 
vasitəsilə
 
həyata
 
keçirir
.  
Prorektorlar
 
konkret
 
sahələrə
 
bilavasitə
 
rəhbərliyi
həyata
 
keçirir
 

 
rektor
 
qarşısında
 
məsuliyyət
 
daşıyırlar
.
Prorektorlar
 
aşağıdakı
 
sahələr
 
üzrə
 
fəaliyyət
 
göstərir
:
tədris
 
işləri
 
üzrə
 
prorektor
  (
I prorektor
);
  elmi işlər üzrə prorektor; humanitar
məsələlər üzrə prorektor;
 
qiyabi
 

 
əlavə
 
təhsil
 
üzrə
 
prorektor

beynəlxalq
 
əlaqələr
üzrə
 
prorektor

ümumi
 
işlər
 
üzrə
 
prorektor
;
 inzibati
-
təsərrüfat
 
işləri
 
üzrə
 
prorektor
.
Ali
 
məktəb
 
rəhbərləri
-
rektor
 

 
prorektorlar
 
fakültə
 
rəhbərliyi
 
ilə
 
sıx
 
əmək-
daşlıq
 
şəraitində
 
işləyir

müxtəlif
 
tədbirləri
 
onların
 
fəal
 
iştirakı
 
ilə
 
həyata
 
keçirirlər
.
Fakültəyə
 
rəhbərlik
.
 
Fakültə
 
ali
 
məktəbin
 
tədris
,  
elm
 

 
inzibati
 
bölməsi
kimi
 
müəyyən
 
sahə
 (
yaxud
 
yaxın
 
sahələr

üzrə
 
mütəxəssis
 
hazırlığını
 
həyata
 
keçi-
rir
.  
Fakültə
 
ali
 
məktəbin
 
Elmi
 
Şurası
 
tərəfindən
 
yaradılır
.  
Müəyyən
 
ixtisas
 

 
ya
istiqamətlər
 
üzrə
 
tələbələrin
 
sayı
 (
bakalavriat
 

 
magistratura
 
pillələrində
 
birlikdə
)
300  
nəfərdən
 
çox
  (
bundan
  200  
nəfərdən
 
çoxu
 
əyani
 
şöbədə
)  
olduqda
 
fakültə
yaradılır

Fakültəyə
 
mövcud
 
qaydada
 
seçilmiş
 

 
rektorun
 
əmri
 
ilə
 
təsdiq
 
olunmuş
dekan
 
rəhbərlik
 
edir

Tələbələrin
 
sayı
 100 
nəfərdən
 
çox
 
olduqda
 
fakültə
 
daxilində
müvafiq
 
şöbələr
  (
əyani
,  
qiyabi
,  
bəzən
 
axşam
 
şöbələri
,  
ayrı
-
ayrı
 
ixtisaslar
 
üzrə
125


şöbələr

yaradıla
 
bilər
.
Dekan
 
fakültənin
 
profilinə
 
uyğun
 
mütəxəssis

həmin
 
sahədə
 
tanınmış
 
alim

təc-
rübəli
 
müəllim
,  
tədris
-
tərbiyə
 
işini
 
yaxşı
 
bilən
 
təşkilatçı
,  
nüfuzlu
 
şəxsiyyət
olmalıdır

Dekan
 
fakültədə
 
tədris
-
tərbiyə

elmi
 
işlərin
 
vəziyyətinə

tədris
 
planları
 

proqramlarının
,  
elmi
-
tədqiqat
 
planlarının
 
yerinə
 
yetirilməsinə
,  
tələbələrlə
 
tərbiyə
işlərinin
 
düzgün
 
qurulmasına
,  
fakültədə
 
sağlam
 
mənəvi
-
psixoloji
 
mühitin
yaradılmasına
 
ümumi
 
rəhbərlik
 
edir
 

 
rektorluq
 
qarşısında
 
cavabdehlik
 
daşıyır
.
Dekan
 
fakültə
 
Elmi
 
Şurasına
 
sədrlik
 
edir
.  
O
,  
fakültədə
 
tədris
-
tərbiyə
 
işlərinin
gedişi

istehsalat
 

 
pedaqoji
 
təcrübənin
 
təşkili

fakültədə
 
fəaliyyət
 
göstərən
 
tədris
-
köməkçi
 
heyətin
 
öz
 
işinə
 
məsuliyyətini
 
artırmaq
 
istiqamətində
 
tədbirlər
 
həyata
keçirir
,  
fakültədə
 
elmi
 
konfransların
 
işinə
 
rəhbərlik
 
edir
.  
Ali
 
məktəbin
 
həyatı
 
ilə
bağlı
 
bütün
 
tədbirlərdə
 
fakültəni
 
təmsil
 
edir
.  
O
,  
dekan
 
müavinləri
 
ilə
 
birlikdə
fəaliyyət
 
göstərir

onların
 
işinə
 
istiqamət
 
verir

Dekanın
 
bir
 

 
ya
 
bir
 
neçə
 
müavini
ola
 
bilər
:  
tədris
 
işləri
 
üzrə
 
müavin
  (
I
 
müavin
),  
elmi
 
işlər
,  
magistratura və
 
qiyabi
təhsil
 
üzrə
 
müavin

humanitar
 
məsələlər
 
üzrə
 
müavin
 

 
s

Hər
 
bir
 
dekan
 
müavini
öz
 
sahəsi
 
üzrə
 
işlərə
 
bilavasitə
 
rəhbərlik
 
edir
 

 
dekan
 
qarşısında
 
məsuliyyət
daşıyır
.  
Dekan
 
müavinləri
 
ayrı
-
ayrı
 
sahələr
 
üzrə
 
işlərə
 
bilavasitə
 
rəhbərlik
 
etsələr
də,
 
fakültədə
 
bütün
 
işlərin
 
vəziyyəti
 
üçün
 
əsas
 
məsuliyyət
 
dekanın
 
üzərinə
 
düşür
.
Dekan
 
tədris
-
tərbiyə
 

 
elmi
 
işlərə
 
rəhbərliyi
 
kafedra
 
müdirləri
 
ilə
 
sıx
 
əmək-
daşlıq
 
şəraitində

onların
 
fəal
 
iştirakı
 
ilə
 
həyata
 
keçirir
.
Kafedraya
 
rəhbərlik
.
 
Kafedra
 
ali
 
məktəbin
 
əsas
 
tədris
-
elmi
 
struktur
 
bölməsi
olub

bir
 

 
ya
 
bir
 
neçə
 
yaxın
 
elm
 
sahəsi
 (
fənlər

üzrə
 
tədris
-
metodik

elmi
-
tədqiqat

 
tərbiyə
 
işlərini
 
bilavasitə
 
həyata
 
keçirir

Kafedralar

bir
 
qayda
 
olaraq

müvafiq
fakültələr
 
tərkibində
 
yaradılır

Bəzən
 
bir
 
çox
 
fakültəyə
 
xidmət
 
edən
 
ümumi
 
univer-
sitet
  (
qeyri-ixtisas
)  
kafedraları
 
da
 
fəaliyyət
 
göstərir
.  
Kafedranın
 
yaradılması
 
üçün
müəyyən
 
fənn
 
üzrə
 
minimum
 3000 
saat
 
tədris
 
yükü
 

 
azı
 3 
nəfər
 
elmi
 
adı
 

 
də-
rəcəsi
 
olan
 
mütəxəssis
 
müəllim
 
olmalıdır
  (
Bu
 
zaman
 
kurs
 

 
buraxılış
 
işləri
,
məqbul
 

 
imtahanlar
,  
məsləhətlər
,  
dissertasiya
 
işlərinə
 
rəhbərlik
 
üçün
 
ayrılan
saatlar
 
nəzərə
 
alınmır
).  
Tədris
 
yükü
  10000  
saatdan
 
az
 
olduqda
 
eyni
 
adda
,
126


yönümdə
 
olan
 
fənlərin
 
müxtəlif
 
bölmələri
 
üzrə
 
kafedraların
 
yaradılmasına
 
yol
verilmir
.  
Kafedraya
 
elmi
 
dərəcəsi
 

 
elmi
 
adı
 
olan
 
kafedra
 
müdiri
 
rəhbərlik
 
edir
.
Kafedra
 
müdirinin
 
ayrı
-
ayrı
 
sahələr
  (
tədris
,  
elm
,  
tərbiyə
 

 
s
.)  
üzrə
 
ictimai
 
əsas-
larla
 
müavinləri
 
olur
.  
Kafedranın
 
fəaliyyəti
 
ilə
 
bağlı
 
məsələlər
 
vaxtaşırı
 
olaraq
(
adətən

həftədə
 
bir
 
dəfə

keçirilən
 
kafedra
 
iclaslarında
 
müzakirə
 
edilərək
 
müvafiq
qərarlar
 
qəbul
 
olunur
.
Kafedra
 
aşağıdakı
 
vəzifələri
 
yerinə
 
yetirir
:
-
mühazirələrin
 

 
praktik
 
məşğələlərin
 
keçirilməsi
,  
kurs
 

 
buraxılış
 
işlərinə
,
istehsalat
 

 
pedaqoji
 
təcrübəyə
 
rəhbərlik
;
-
tədris
 
proqramları
,  
dərslik
  v
ə
 
dərs
 
vəsaitlərinin
,  
tədris
-
metodik
 
vəsaitlərin
hazırlanması
;
-
elmi
-
tədqiqat
 
işlərinin
 
yerinə
 
yetirilməsi

elmi
 
konfransların
 
keçirilməsi

elmi
-
tədqiqat
 
işlərinin
 
nəticələrinin
 
nəşri
 

 
tətbiq
 
edilməsi
;
-
tələbə
 
elmi
 
işlərinə
 
rəhbərlik

tələbə
 
elmi
 
konfranslarının
 
keçirilməsi
;
-
elmi
-
pedaqoji
 
kadrların
 
hazırlanması
;
-
tələbələrlə
 
tərbiyə
 
işlərinin
 
aparılması
;
-
fənnin
 
tədrisi
 
keyfiyyətinin
 
yüksəldilməsi

tədrisin
 
gedişi
 

 
nəticəsinə
 
nəzarət
edilməsi
;
-
kafedra
 
əməkdaşlarının
 
ixtisasartırması
,  
elmi
-
nəzəri
 

 
pedaqoji
 
hazırlığının
yüksəldilməsi

vaxtaşırı
 
olaraq
 
tədris
 

 
elmi
 
fəaliyyətlə
 
bağlı
 
hesabatların
 
müzakirə
edilməsi
 

 
s
.
Kafedrada
 
müvafiq
 
fənn
  (
fənlər

üzrə
 
tədris
 
planında
 
ayrılmış
 
saatlara
 
uyğun
olaraq
 
hər
 
tədris
 
ilində
 
professor
-
müəllim
 
heyətinin
 
dərs
 
yükünün
 
bölgüsü
 
aparılır
,
mövzu
-
təqvim
 
planları
 
tərtib
 

 
təsdiq
 
olunur

Kafedrada
 
tədris
 
olunan
 
fənlər üzrə
mühazirə
 
mətnləri
 

 
onların
 
elektron
 
variantları
 
hazırlanır
.
Kafedra
 
öz
 
işini
 
Təhsil
 
Nazirliyi
 
tərəfindən
 
təsdiq
 
edilmiş
 
Əsasnaməyə
 

 
ali
məktəbin
 
Nizamnaməsinə
 
əsasən
 
həyata
 
keçirir
.
4.
Ali
 
məktəbin
 
kollegial
 
orqanları
127


Ali
 
məktəbin
 
idarə
 
edilməsində
 
inzibati
 
rəhbərliklə
 
yanaşı
 
kolleqial
 
orqanlar
 
da
həlledici
 
rol
 
oynayır
.  
Ali
 
məktəbin
 
kollegial
 
orqanlarına
 
rektorluq
,  
ali
 
məktəbin
Elmi
 
Şurası

fakültə
 
elmi
 
şuraları

elmi
-
metodik
 
şuralar
 
daxildir
. “
Təhsil
 
haqqında
Azərbaycan
 
Respublikası
 
Qanunu”nda
 
göstərildiyi
 
kimi
 (
maddə
 30), 
dövlət
 
təhsil
müəssisəsinin
 
ali
 
idarəetmə
 
orqanı
 
elmi
 

 
pedaqoji
 
şuralardır
.  
Ali
 
məktəbin
rektoru
 
Elmi
 
Şuranın
 
qəbul
 
etdiyi
 
qərarlar
 
əsasında
 
əmr və
 
sərəncamlar
 
verir
.
Rektor
 
ali
 
təhsil
 
müəssisəsinin
 
Elmi
 
Şurasında
,  
dekanlar
 
isə
 
fakültə
 
elmi
şuraları
 
qarşısında
 
hesabat
 
verirlər
.
Ali
 
məktəbin
 
Elmi
 
Şurası
 
Təhsil
 
Nazirinin
 
əmri
 
ilə
 
təsdiq
 
edilmiş
 «
Ali
 
mək-
təbin
 
Elmi
 
Şurası
 
haqqında
 
Əsasnamə
»  
üzrə
 
fəaliyyət
 
göstərir
.  
Elmi
 
Şuranın
tərkibinə
 
rektor
 (
sədr
), 
prorektorlar

dekanlar

fakültə
 
elmi
 
şuralarında
 
ali
 
məktəbin
Elmi
 
Şurasına
 
seçilmiş
 
kafedra
 
müdirləri
,  
elmi
 
katib
,  
ali
 
məktəbin
 
tərkibində
fəaliyyət
 
göstərən
 
elmi
-
tədqiqat
 
institutlarının
 
direktorları

idarə
 

 
şöbə
 
müdirləri
,
azad
 
həmkarlar
 
birliyinin
 

 
tələbə
 
gənclər
 
təşkilatının
 
sədrləri
 
daxildir
.
Ali
 
məktəbin
 
Elmi
 
Şurası
 
geniş
 
səlahiyyətlərə
 
malikdir
.  
O
,  
ali
 
məktəb
 
həya-
tının
 
ən
 
vacib
 
məsələlərini
 
müzakirə
 
edib

müvafiq
 
qərarlar
 
qəbul
 
edir

Bu
 
məsə-
lələrə
 
aşağıdakılar
 
daxildir

-
Elmi
 
Şura
 
ali
 
təhsil
 
müəssisəsinin
 
Nizamnaməsini
 
qəbul
 
edir

lazım
 
gəldikdə
orada
 
dəyişikliklər
 
aparır
;
-
hər
 
il
 
ali
 
məktəbin
 
fəaliyyəti
 
haqqında
 
rəhbərliyin
 
hesabatını

vaxtaşırı
 
olaraq
fakültə
 
dekanlarının
 
fakültədə
 
tədris
,  
elmi
-
tədqiqat
 

 
tərbiyə
 
işləri
 
barədə
 
hesa-
batlarını
 
dinləyir
;
-
fakültələrin
,  
kafedraların
 

 
ali
 
təhsil
 
müəssisəsinin
 
digər
 
struktur
 
bölmələ-
rinin
 
yaradılması

ləğvi

yenidən
 
təşkili
 
məsələlərini
 
həll
 
edir
;
-
kafedra
 
müdirlərinin
,  
professorların
,  
baş
 
elmi
 
işçilərin
 
seçkisini
 
keçirir
 

zəruri
 
olduqda
 
onların
 
tutduqları
 
vəzifələrdən
 
vaxtından
 
əvvəl
 
azad
 
olunmaları
məsələlərinə
 
baxır
;
-
təhsil
 
müəssisəsi
 
əməkdaşlarını
 
elmi
 
adlara

mükafat
 

 
təltiflərə
 
təqdim
 
edir
;
-
ali
 
təhsil
 
müəssisəsini
n   maliyy
ə   və   təsirrüfat   fəaliyyətinin   nəticələrini
128


müzakirə
 
edir
 

 
s
.
Elmi
 
Şuranın
 
qərarları
 
rektorun
 
əmri
 
ilə
 
təsdiq
 
olunduqdan
 
sonra
 
qüvvəyə
minir
.
Ali
 
məktəbin
 
Elmi
 
Şurası
 
ilə
 
yanaşı
 
fakültələrdə
 
fakültə
 
elmi
 
şuraları
 
fəaliyyət
göstərir
.
Fakültə
 
elmi
 
şuraları
 
fakültəyə
 
ümumi
 
rəhbərliyi
 
həyata
 
keçirir

Elmi
 
Şuranın
tərkibinə
 
dekan
 (
sədr
), 
dekan
 
müavinləri

fakültə
 
tərkibində
 
fəəaliyyət
 
göstərən
 
ka-
fedraların
 
müdirləri
,  
elmi
 
katib
,  
kafedra
 
iclaslarında
 
fakültə
 
elmi
 
şurası
 
üzvliyinə
seçilmiş
 
təcrübəli
 
müəllimlər
,  
fakültə
 
azad
 
həmkarlar
 

 
tələbə
 
gənclər
 
təşkilat-
larının
 
nümayəndələri
 
daxil
 
olurlar

Fakültə
 
elmi
 
şuraları
 
Təhsil
 
Nazirinin
 
əmri
 
ilə
təsdiq
 
olunmuş
  «
Ali
 
məktəbin
 
fakültə
 
elmi
 
şurası
 
haqqında
 
Əsasnamə
»  
üzrə
fəaliyyət
 
göstərir
.
Fakültə
 
elmi
 
şuraları
 
müəyyən
 
səlahiyyətlərə
 
malikdir
;  
fakültənin
 
tədris
-
tərbiyə

elmi
 
fəaliyyəti
 
ilə
 
bağlı
 
bir
 
çox
 
məsələləri
 
həll
 
edir

müvafiq
 
qərarlar
 
qəbul
edir

Fakültə
 
elmi
 
şuralarının
 
həll
 
etdiyi
 
başlısa
 
məsələlər
 
aşağıdakılardan
 
ibarətdir
:
-
fakültədə
 
tədris
-
metodik
,  
elmi
-
tədqiqat
 
işlərinin
,  
istehsalat
 

 
pedaqoji
 
təc-
rübələrin

habelə
 
imtahanların
 
yekunlarının
 
müzakirəsi
;
-
fakültə
 
dekanının
 
seçkisi

professor
-
müəllim
 
heyətinin
 
boş
 
yerlərə
 
seçkilərinin
keçirilməsi
;
-
fakültənin
 
professor
-
müəllim
 
heyətinə
 
müvafiq
 
elmi
 
adların
 v
erilməsi üçün
 
ali
məktəbin
 
Elmi
 
Şurasına
 
müraciət
 
edilməsi
;
-
kafedraların
 
tədris
-
metodik
 

 
elmi
 
işləri
 
ilə
 
bağlı
 
hesabatlarının
 
müzakirəsi
;
-
fakültə
 
məzunlarından
 
doktoranturaya
 
qəbul
 
olunmaq
 
üçün
 
namizədlərin
təqdim
 
edilməsi
;
-
fakültədə
,  
onun
 
nəzdində
 
olan
 
kafedralarda
 
maddi
-
texniki
 
təchizatla
 
bağlı
məsələlərin
 
müzakirəsi
 

 
müvafiq
 
qərarların
 
qəbul
 
edilməsi
 

 
s
.
Fakültə
 
Elmi
 
Şurasının
 
sədri
-
dekan
 
şuranın
 
qərarlarının
 
icrasını
 
müntəzəm
yoxladır
 

 
icranın
 
vəziyyəti
 
barədə
 
şura
 
üzvlərinə
 
məlumat
 
verir
.
Ali
 
məktəbin

oradakı
 
tədris

elmi
-
metodik
 
işlərin
 
idarə
 
olunmasında
 
ali
 
təhsil
129


müəssisəsində
 

 
fakültələrdə
 
yaradılan
 
elmi
-
metodik
 
şuralar
 
da
 
mühüm
 
rol
 
oyna-
yır
.  
Bu
 
şuraya
 
nüfuzlu
 
alimlər
,  
pedaqoji
-
metodik
 
cəhətdən
 
hazırlıqlı
,  
təcrübəli
müəllimlər
 
daxildir

Elmi
-
Metodik
 
Şuranın
 
üzvləri
 
kafedra
 
iclaslarında
 
irəli
 
sürülür
.
Fakültə
 
elmi
-
metodik
 
şuralarının
 
sədrləri
 
pedaqogika

psixologiya

metodika
 
sahə-
sində
 
yaxşı
 
hazırlığı
 
olan
 
səriştəli
 
alimlərdən
 
seçilir

Onlar
 
fakültə
 
elmi
 
şuralarının
tərkibinə
 
daxil
 
olurlar

Elmi
-
metodik
 
şuralar
 
tədrisin
 
elmi
-
metodik
 
cəhətdən
 
düzgün
təşkilinə
,  
ayrı
-
ayrı
 
kafedralarda
 
nümunəvi
 

 
açıq
 
məşğələlərin
 
keçirilməsinə
,
onların
 
müzakirəsi
 

 
qiymətləndirilməsinə
,  
mühazirə
 
mətnlərinin
 
və imtahan
 
bi-
letlərinin
 

 
ya
 
test
 
suallarının
 
düzgün
 
tərtibinə
 
nəzarət
 
edir
,  
tədris
 
prosesində
qarşıya
 
çıxan
 
elmi
-
metodik
 
problemlərin
 
həllində
,  
rektorluğa
 
təkliflər
 
hazırlanma-
sında
 
fəal
 
iştirak
 
edirlər
.  
Şura
 
habelə
 
elmi
 
seminarlar
,  
elmi
-
metodik
 
konfranslar
təşkil
 
edir

tədris
-
metodik
 
vəsaitlər

proqramlar
 

 
dərslikləri
 
müzakirə
 
edib
 
onları
nəşrə
 
tövsiyə
 
edir
.  
Elmi
-
metodik
 
şuralar
 
professor
-
müəllim
 
heyətinin
 
öz
 
elmi
-
pe-
daqoji
 
səviyyəsini
 
artırması

ixtisasartırma
 
kurslarından
 
keçmələri
 
istiqamətində
 

fəal
 

 
aparır
.
Ali
 
məktəbə
 
səmərəli
 
rəhbərliyin
 
həyata
 
keçirilməsi
 
bütün
 
qüvvələrin
-
ali
 
təhsil
müəssisəsi
 
rəhbərliyinin
,  
kollegial
 
orqanların
,  
müəllim
 

 
tələbə
 
təşkilatlarının
qüvvələrini
 
birləşdirməkdən

onların
 
əməkdaşlığını
 
təmin
 
etməkdən
 
çox
 
asılıdır
.
Sual
 

 
tapşırıqlar
1. 
Təhsilin
 
idarə
 
edilməsi
 
prinsipləri
 
hansılardır
?
2. 
Ali
 
təhsil
 
müəssisələrinin
 
struktur
 
bölmələrini
 
səciyyələndirin
.
3.  
Ali
 
məktəbin
 
inzibati
 
rəhbərliyinə
 
kimlər
 
daxildir
?  
Onların
 
vəzifələri
 
nədən
ibarətdir
?
4.
 Fakültə
 

 
kafedralar
 
hansı
 
şərtlərlə
 
yaradılır
?
5.
 Ali
 
məktəbin
 
kollegial
 
orqanları
 
hansılardır
?
6. 
Ali məktəbin Elmi
 
Şurasının
 v
ə Elmi-Metodik Şurasının işi
 
nədən
 
ibarətdir
?
Ədəbiyyat
130


1. Azərbaycan Respublikasının Təhsil Qanunu. B., 2009.
2. Ali təhsil müəssisəsi haqqında Əsasnamə. B., 1995.
3. Ali məktəbin Nizamnaməsi. B., 2009.
4. Rüstəmov F., Dadaşova T. Ali məktəb pedaqogikası. B., 2007.
5. Kazımov N. Ali məktəb pedaqogikası. B., 1999.
6. İsmixanov   M.,  Bəxtiyarova  R.  Ali  məktəb  pedaqogikası  (mühazirə   kursu).  B.,
2010.
7. Cabbarov R. Təhsil müəssisələrinin idarə edilməsi. B., 2001.
 
131

Document Outline


Yüklə 0,63 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   150   151   152   153   154   155   156   157   158




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə