Муса гасымлы
Yüklə 1,63 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Həsən Əlibəyli, tarix elmləri doktoru, professor - Namik Axundov
- ÖN SÖZ
| 2 Elmi redaktor və rəyçilər - Həsən Əlibəyli, tarix elmləri doktoru, professor - Namik Axundov, tarix elmləri doktoru, professor Qasımlı M., Hüseynova E. Azərbaycanın xarici işlər nazirləri. - Bakı, Adiloğlu, 2003. - 112 s. Kitabda Azərbaycan və Böyük Britaniya arxiv materialları, rəsmi dövlət və hökumət sənədləri, dövri mətbuat əsasında 1918-ci ildən sonrakı tarixi mərhələdə Azərbaycanın xarici işlər nazirlərinin bioqrafiyası verilmişdir. Kitab diplomatlar və Azərbaycan diplomatiya tarixi ilə maraqlanan şəxslər üçün əhəmiyyətlidir. İSBN 9952-25-008-8 4719121574 sifarişlə Q 121-2003 M.QASIMLI 3 4 Kitabın içindəkilər Ön söz ........................................................................................4 Məmmədhəsən Hacınski............................................................6 Əlimərdan bəy Topçubaşov.....................................................14 Fətəli xan Xoyski.....................................................................24 Məmmədyusif Cəfərov ............................................................36 Nəriman Nərimanov ................................................................43 Mirzədavud Hüseynov.............................................................60 Mahmud Əliyev .......................................................................68 Tahirə Tahirova .......................................................................71 Elmira Qafarova.......................................................................75 Hüseynağa Sadıqov .................................................................80 Tofiq Qasımov .........................................................................82 Həsən Həsənov ........................................................................90 Tofiq Zülfüqarov ...................................................................102 Vilayət Quliyev......................................................................108 5 ÖN SÖZ Əziz oxucu! Xalqımızın qədim və zəngin dövlətçilik tarixinin səhifələrindən biri diplomatiya tarixidir. Minilliklər boyu dünya siyasətində mühüm yer tutmuş diplomatiyamızın tarixində XX əsrdə ilk dəfə olaraq xalqımızın DÖVLƏT MİLLƏTİNƏ çevrildiyi 1918-1920-ci illər Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti dövrü xüsusi önəm daşıyır. Bu illərdə qurulan Xarici İşlər Nazirliyi (XİN) dövlətimizin müstəqil xarici siyasətini həyata keçirərək tariximizə qızıl hərflərlə yazılmışdır. Cümhuriyyət dövründə Azərbaycan diplomatiya idarəsinin başçıları olmuş Məmmədhəsən Hacınski, Əlimərdan bəy Topçubaşov, Fətəli xan Xoyski, Məmmədyusif Cəfərov böyük dövlət xadimləri və diplomatlar kimi tarixdə özlərinə layiqli mövqe qazanmışlar. 1920-ci ilin aprelində Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin bolşevik Rusiyasının təcavüzünə məruz qalması nəticəsində Vətənimiz işğal edildikdən və dövlət müstəqilliyimiz itirildikdən sonra Xarici İşlər Nazirliyi ləğv edilərək yerində Azərbaycan SSR Xalq Xarici İşlər Komissarlığı (XXİK) yaradıldı. Elə bir ciddi səlahiyyətlərinin olmamasına baxmayaraq, Xalq Xarici İşlər Komissarlığı 1920-1922-ci illərdə xarici ölkələrlə müəyyən səviyyəli ikitərəfli əlaqələri həyata keçirmişdir. Sovet hakimiyyətinin ilk illərində Azərbaycanın xalq xarici işlər komissarları Nəriman Nərimanov və Mirzədavud Hüseynov olmuşlar. Lakin tezliklə XXİK də ləğv edildi. SSRİ yaradıldıqdan sonra Azərbaycanın müstəqil xarici siyasəti tamamilə dayandırıldı. Yalnız ikinci dünya müharibəsinin sonlarına yaxın yaranmış beynəlxalq şəraitdə sovet hökuməti öz maraqlarına uyğun olaraq 1944-cü ildə Azərbaycan SSR XXİK-i bərpa etdi. 1946-cı ildən XXİK Xarici İşlər Nazirliyinə çevrildi. Lakin XİN yenə də ciddi səlahiyyətləri olmayan qurum idi. Bu dövrdən başlayaraq Azərbaycanın xarici siyasət idarəsinə Mahmud Əliyev, Tahirə Tahirova, Elmira Qafarova, Hüseynağa Sadıqov Yüklə 1,63 Mb. Dostları ilə paylaş:
|