N. N. Musayeva Kİtabxana informatikasi azərbaycan Respublikasının Təhsil Nazirinin 21. 08. 01 tarixli 917 saylı əmri ilə Ali məktəb tələbələri üçün dərs
Yüklə 2,93 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Nümunə : 521$a_ _
- 1.5 UNIMARC formatı
37
530 Əlavə fiziki formalar haqqında qeyd. Sahə kitabın digər fiziki formada olması haqqında qeydi əks etdirir.
•
530$a altsahəsinə kitabın əlavə formaları haqqında məlumat yazılır. Məsələn: kitabxanada kitabın həm də mikrofişi və ya elektron forması saxlanılırsa bu haqda qeyd 530$a altsahəsində yazılır. VI. Predmet rubrikası
Mövzu (tematik) rubrikası. Sahə
kitabın məzmununa uyğun mövzu rubrikasının terminlərini əks etdirir. İki indikatora indiktora malikdir. Birinci indikator aşağıdakı qiymətlər ala bilir: -
qiyməti; -
Əgər termin kitabın məzmunu tam əks etdirirsə 1 qiyməti; -
etdirdiyi müəyyən edilməyibsə 0 qiyməti alır. İkinci indikator mövzu rubrikasının tipini təyin edir və aşağıdakı qiymətlər ala bilir: 0
qiyməti‐Konqress Kitabxanasının mövzu rubrikası olduqda; 1
predmet rubrikası; 2
qiyməti‐tibb predmet rubrikası; 3
qiyməti ‐mövzu rubrikasının tipi təyin olunmayıb; 4
qiyməti‐Kanadanın predmet rubrikası; 5
qiyməti ‐Repertoire des vedettes‐ matiere.
38 Altsahələr: •
650$a altsahəsində rubrika haqqında məlumat‐rubrika kimi tematik termin və ya coğrafi ad yazılır. •
altsahəsində kitabı
saxlayan kitabxananın telekommunikasiya ünvanı yazılır. •
650$x altsahəsində əsas altrubrika elementi yazılır 11 . •
mövcudluğu zamanı xronoloji altrubrika elementi‐vaxt intervalı yazılır. Məs. 1956‐1978. •
informasiyanın mövcudluğu zamanı coğrafi altrubrika elementi‐əsas rubrika ilə əlaqəli coğrafi obyekt adı yazılır.
elm sahəsini xarakterizə edən açar sözləri əks etdirir. Açar sözlər kitabın əsas axtarış elementlərindən biri hesab edilir
•
653$a altsahəsində aqar sözlər yazılır. Nümunə: 653_ _$akimya$aanalitik kimya$a üzvi kimya 655 İndeksləşmə termini‐ janr/ forma. Sahə kitabda verilmiş mətnin ədəbiyyatın hansı janrına, formasına aid olduğunu əks etdirir.
•
655$a altsahəsində kitabın mətnin məzmununa uyğun intellektual təsvir forması, janr və ya stil(bioqrafiya, şəriət kitabı, esse, himnlər, gündəliklər, nəsr, lirika və s) haqqında məlumatlar yazılır . 876 Ştrix‐kod. Sahə kitaba verilmiş ştrix‐kodu əks etdirir Altsahələr:
11 650a altsahəsində məlumat yazıldığı halda 650x altsahəsinə məlumat yazılır .
39 • 876$p altsahəsinə kitabın ştrix‐kod daxil edilir.
090 Şifrələr. Altsahələr: •
090$a altsahəsində fondun sistemli düzülüşü zamanı kitabın qoyulduğu yeri göstərən təsnifat indeksi yazılır. Məs: 090_ _ $a 75S •
090$x altsahəsində «müəllif işarəsi cədvəlinə» görə təyin olunan, müəllif işarəsi 12 yazılır. Məs. Ş 22. •
inventar nömrə yazılır. •
090$g altsahəsində axtarış ünvanını və ya kitabın yerləşdiyi yeri göstərən, (kitabxana və ya filialın nömrəsi) kitabxananın qısa şərti hərf və ya rəqəm işarəsi‐ siqla nömrə yazılır. •
yazılır. 900 Fayllar. Sahə biblioqrafik yazıya makroobyektlər‐ elektron sənədləri (mətnləri, qrafiki şəkilləri və s.) qoşmaq üçün istifadə olunur.
makroobyektin ünvanı yazılır. Məs: D:\DOKUMENT\ Luzhkov.txt
olduğu kimi sahə sifariş haqqında məlumatları əks etdiri. Altsahələr:
12 İki və ya üç işarəsi ardıcıl nömrədən və biblioqrafik yazının başlığının birinci hərflərindən ibarət olan, sənədin sərlövhəsinin və ya müəllifin familiyasının ilkin hərflərinin birləşməsindən alınan şərti işarələnmə
40 •
yazılır. •
990$b altsahəsində sifariş olunan nüsxələrin sayı yazılır. •
990$s altsahəsində sifarişin yerinə yetirilmə tarixi yazılır. •
990$h altsahəsində inventar uçotsuz daxil olan nəşrlər üçün Yekun Uçot Kitabında yazının nömrəsi yazılır. •
•
998 Heyət Sahə kitabın kataloqlaşdırılmasında iştrak edən şəxslər haqqında məlumatı daşıyır. siyahısı daxil edilir. (Familiya, ad, atasının adı və ya inisiallar.).
•
998$a altsahsində kitabın biblioqrafik yazısının tərtibində və elektron kataloqa daxil edilməsində iştirak edən şəxslərin siyahısı daxil edilir
UNIMARC[3]
formatında hazırlanmış hər bir biblioqrafik yazı, Yazı markerindən, UNIMARC
sahələrində və altsahələrində yazılmış məlumatlardan ibarətdir. Qeyd edək ki, kodlaşmış məlumatlar istisna olmaqla, bütün biblioqrafik təsvir məlumatları materialın tərtib olunduğu dildə yazıya daxil edilir 13 və bu zaman transliterasiyaya icazə verilir. Formatın Yazı markeri USMARC formatının Yazı markeri ilə eyni struktura malikdir və eyni funksiyanı daşıyır. Kitablar üçün biblioqrafik yazıların tərtibində aşağıdakı sahələrdən istifadə olunur:
13 Bu tələb USMARC formatı üçün də zəruridir. Yüklə 2,93 Mb. Dostları ilə paylaş:
|