49
etdirir. İndikatorlar təyin edilməyib. $a altsahəsində qeydin
mətni yazılır.
Nümunə: 300_ _$a Загл. указано на обл
.
320 Sənəddə Biblioqrafiya/Göstəricinin Mövcudlu‐
ğu Haqqında Qeydlər. Sahə kitabda biblioqrafiyanın və ya
göstəricinin mövcudluğu haqqında qeydləri əks etdirir.
İndikatorlar təyin edilməyib. $a altsahəsində qeydin mətni
yazılır.
Nümunə:
320_ _$aBibliogr.: p.210
330 Xülasə və ya Referat Sahə verilən kitabın
xülasəsini və ya referatını əks etdirir. İndikatorlar təyin
edilməyib. $a altsahəsində xülasənin və ya referatın mətni
yazılır
510 Əsas Paralel Sərlövhə. Sahə kitabın paralel
sərlövhəsini (əsas sərlövhənin digər dildə və ya digər
qrafikada verilməsi) əks etdirir. Birinci indikator paralel
sərlövhənin axtarış üçün əhəmiyyətini bildirir və paralel
sərlövhə əhəmiyyətli deyilsə 0, əks halda isə 1 qiyməti alır.
İkinci indikator təyin olunmayıb. $a altsahəsində kitabın,
çoxcildli kitabın ayrıca cildinin və ya bütünlükdə çoxcildli
nəşrin əsas paralel sərlövhəsi yazılır. $e altsahəsində
paralel sərlövhəyə aid sərlövhəaltı məlumat və sərlövhə
haqqında digər informasiya, $h çoxcildli kitabın cildinin
nömrəsi, $i kitabın hissəsinin parelel sərlövhənin yazıldığı
dildə olan adı, $z altsahəsində paralel sərlövhənin dilinin
kodü yazılır.
Nümunə:
2001_$ аТепло‐и массаобмен в
многокомпонентных системах газ‐жидкость
5101_$aHeat and mass transfer in multicomponent
gas‐liquid systems$zeng
50
Rus dilində olan kitabın paralel sərlövhəsi ingilis dilinə tərcümə
olunmuşdur.
512 Üz Qabığının Sərlövhəsi. Sahə 200‐cü sahədəki
əsas sərlövhədən əsaslı surətdə fərqlənən kataloqlaşdırılmış
sənədin üz qabığındakı sərlövhəni bildirir. Birinci indikator
paralel sərlövhənin axtarış üçün əhəmiyyətini bildirir və
paralel sərlövhə əhəmiyyətli deyilsə 0, əks halda isə 1
qiyməti alır. İkinci indikator təyin olunmayıb. $a
altsahəsində
kitabın
üz
qabığındakı
sərlövhə,
$e
altsahəsində üz qabığında olan sərlövhəaltı və üz
qabığındakı sərlövhə haqqında digər məlumatlar yazılır.
606 Predmet Rubrikası Kimi İstifadə Olunan Möv‐
zu Adı. Sahə tematik rubrika kimi istifadə edilən terminləri
əks etdirir. Birinci indikator termin əhəmiyyətli deyilsə 0
qiyməti, ilkin termindirsə 1 qiyməti, ikinci termindirsə 2
qiyməti alır. İkinci indikator təyin edilməyib. $a
altsahəsində mövzu adını, $x altsahəsində altrubrikanı, $y
altsahəsində coğrafi altrubrikanı, $z altsahəsində isə
xronoloji altrubrikanı bildirən termin yazılır.
Nümunə: 606_$aİnformatika$xAlqoritmik dillər.
607
Predmet Rubrikası Kimi İstifadə Olunan Coğ‐
rafi Ad. Sahə predmet rubrikası kimi istifadə olunan coğrafi
adı əks etdirir. İndikatorlar təyin edilməyib. $a altsahəsində
predmet rubrikası kimi istifadə olunan coğarfi adı, $x
altsahəsində coğrafi altrubrikanı, $z altsahəsində isə coğrafi
ada aid altrubrikanı, $z altsahəsində isə xronoloji
altrubrikanı bildirən termin yazılır.
Nümunə: 606_ _$aMərkəzi Asiya$xMədəniyyət$z1900‐2000
675 Universal Onluq Təsnifat (UOT). Sahə Universal
Onluq Təsnifata uyğun olaraq sənədə verilən təsnifat
indeksini əks etdirir. İndikatorlar təyin edilməyib. $a
altsahəsində UOT indeksi yazılır.
51
Nümunə: 675 _ _$a633.13‐155
686 Digər Təsnifatların İndeksləri. Sahə digər
təsnifat indeksini əks etdirir. İndikatorlar təyin edilməyib. $a
altsahəsində digər təsnifat indeksi yazılır.
Nümunə: 686_ _$aW1$bRE359
ABŞ Milli Tib Kitabxanasının təsnifat indeksi.
700 Şəxs Adı ‐ İlkin İntellektual Məsulliyyət. Sahə
kitab üçün ilkin intellektual məsulliyyətə malik şəxs
(müəllif və ya kitabı tərtib edən) haqqında məlumatı
bildirir. İki İndikatora malikdir. Birinci indikator təyin
edilməyib. İkinci indikator adın təsvir formasını bildirir və
əgər məsul şəxsin yalnız adı və ya adı, soyadı və atasının
adı verilibsə 0, şəxsin soyadı(nəsl adı) , adı atasının adı
verilibsə 1 qiyməti alır. $a altsahəsində başlanğıc elementi
kimi istifadə olunan adın hissəsi, $b altsahəsində adın
hissəsi‐ daxiletmənin başlanğıc elementindən başqa adın
qalığı
21
, $c altsahəsində rütbə, epitet, vəzifə göstəricişi və
şəxs adının ayrılmaz hissəsi kimi çıxış etməyən istənılən
əlavələr (tarixdən başqa), $d altsahəsində Roma
papalarının, kral ailələrinin, din xadimlərinin adlarıyla,
eləcə də epitetlərlə bağlı nömrələnməni bildirən rum
rəqəmləri, $f altsahəsində şəxsin həyat və fəaliyyət tarixi
(yaşamış, anadan olmuş, vəfat etmiş, hakimiyyətdə olmuş
), $g altsahəsində $b altsahəsində inisiallar yazıldığı halda
inisialların açılışı, $3 altsahəsində avtoritet yazısının
nömrəsi yazılır.
Nümunə:
a)
700_1$aBenson,$bRowland
b)
700_1$a Qurbanov$b Azad İsa oğlu
c)
700_1$a Musayeva$b N.N.
21
İnisialların açılışı $g altsahəsində yazılır.
52
d)
700_1$a Xələfov$b A.A.
.$sprofessor$f1931‐
701 Şəxs Adı ‐ Alternativ İntellektual Məsulliyyət.
Sahə kitab üçün alternativ intellektual məsul fərdin şəxsi
məlumatlarını əks etdirir. İndikatorlar və alttsahələr sahə
700‐dəki kimidir.
Nümunə:
700 _1$aQurbanov$bA.İ.
701 _1$aMusayeva$bN.N.
702 Şəxs Adı ‐ İkinci İntellektual MəsulliyyəT.
Sahə kitab üçün ikinci intellektual məsul fərdin şəxsi
məlumatlarını əks etdirir. İndikatorlar və alttsahələr sahə
700‐dəki kimidir.
710 Təşkilatın Adı ‐ İlkin İntellektual Məsulliyyət.
Sahə kitab üçün ilkin intellektual məsul olan təşkilatın və ya
tədbirin (Tədbir dedikdə konfranslar, simpoziumlar,
qrultaylar və s. başa düşülür) –kollektiv müəllifin adını əks
etdirir. Birinci indikator kitab üçün məsul şəxs təşkilat
olduqda 0, tədbir olduqda isə 1 qiyməti alır. Əgər kitabın
kollektiv müəllifinin müşavırə və ya təşkilat olması
əhəmiyyətli deyilsə birinci indikatorun mövqeyində probel
qoyulur. İkinci indikator kollektiv müəllifin adının
formasını müəyyənləşdirir və ad inversiya edilmiş formada
olduqda 0, ad düzgün ardıcıllıqla yazıldıqda isə 2 qiyməti
alır. $a altsahəsində təşkilatın adı, iyerarxik struktur
olduqda isə təşkilatın adının başlanğıc hissəsi, $b
altsahəsində struktur altbölməsinin, $c altsahəsində
tədbirin, yeri və tarixindən başqa kataloqlaşdırıcı tərəfindən
təşkilatın adına edilən istənilən əlavələr, $d altsahəsində
tədbiriin nömrəsi, $e altsahəsində tədbirin keçirilmə yeri, $f
altsahəsində tədbirin tarixi, $p altsahəsində təşkilatın
ünvanı, $3 altsahəsində isə avtoritet yazının nömrəsi yazılır.
Nümunə: