(Lövhəciyin davamı zədələnib və oxunması mümkün deyil.)
132
Lövhəcik Na 3
Bütün bu insanlara ümumilikdə yüz on doqquz gümüş və yüz qırx
bir mis qəpik borcluyam. Bu borcları qaytarmaq imkanını
görmədiyim üçün, öz düşüncəsizliyimdən yoldaşımın ata evinə
qayıtmasına razılıq verdim. Doğma şəhərimi tərk edib, asan sərvət
axtarmaq dalınca uzaq ellərə yollandım. Tapdığım isə kədər oldu və
alçaldıcı köləliyə satıldım.
Yalnız indi, Maton borclarımı öz qazancımdan xırda hissələrlə
ödəyə biləcəyimin yollarını göstərdikdən sonra, mən anlayıram ki, öz
axmaqlığımın nəticələrindən qaçmaq cəhdi necə də ağılsızca olub.
Ona görə də mən, öz borc verənlərimi ziyarət edib onlara izah
etdim ki, pullarını qaytarmaq üçün heç bir qənaətim yoxdur və bütün
qazancımın onda iki hissəsini onlarla düzgün və ədalətli şəkildə
hesablaşmaq üçün ayıracağam. Əlimdən gələn ancaq budur. Odur ki,
onlar mənim bütün öhdəliklərim tam yerinə yetənə qədər səbir
göstərməlidirlər.
Ən yaxşı dost hesab etdiyim Axmar, məni ən ağır sözlərlə söydü
və mən təhqir olunmuş halda onun yanından ayrıldım. Kəndli Birəcik,
xahiş etdi ki, onunla birinci hesablaşım, çünki çox ehtiyacı var. Ev
sahibi Alkaxad, belə planla razılaşmayıb məni hədələdi ki, əgər
onunla qısa müddətdə tam hesablaşmasam, mənə çox başağrısı
verəcək.
133
Qalan hamı təklifimi qəbul etdi. Odur ki, mən heç olmayan qədər
onları yerinə yetirməyə niyyətliyəm, çünki borclardan qaçmaqdansa,
onları ödəməyin daha asan olması qənaətinə gəldim. Hətta öz borc
verənlərimin bəzilərinin ehtiyac və tələblərini tamamilə təmin edə
bilməsəm də, paylarmı ədalətlə özlərinə verəcəyəm.
134
Lövhəcik N° 4
Yenə göy üzərində dolan aydır. Mən cidd-cəhdlə çalışdım.
Arvadım borc verənlərlə ödəşmək niyyətlərimi dəstəklədi. Qərarımız
sayəsində mən, Nəbatur üçün sağlam və möhkəm ayaqlı dəvələr
alaraq, son ayda on doqquz gümüş sikkə qazandım.
Mən onları plana uyğun bölüşdürdüm. Onda birini mən özüm üçün
kənara qoyub, onda yeddi hissəsini isə yoldaşımla birgə dolanışıq
xərcləri üçün ayırdıq. Onda iki hissəsini isə borc verənlər arasında
pulun yol verdiyi qədər ədalətlə böldüm.
Mən Axman görməsəm də, pulu arvadına verdim. Birəcik o qədər
sevindi ki, əllərimdən öpməyə hazır idi. Yalnız qoca Alkaxad qəzəbli
idi və ödənişi daha tez etməyimi tələb etdi. Onun bu tələbinə cavab
olaraq dedim ki, tezliklə hesablaşa bilməyim yalnız tox olub, başqa
qayğılarım olmadığı halda mümkün olacaq. Qalanlan isə mənə
təşəkkür edib, işlərimdə müvəffəqiyyətlər arzuladılar.
İndi, ayın sonuna yaxın, borclarım təqribən dörd gümüş sikkə
qədər azaldı və mənim, heç kimin iddiasında olmadığı hələ də iki
gümüş qəpiyim qaldı. Çoxdandır ki, ürəyimə belə rahatlıq
gəlməmişdi.
Və yenə də ay doldu. Mən səylə çalışdım, lakin bir o qədər də
müvəffəqiyyətli olmadım. Mən az dəvə ala bildim və cəmi on bir
gümüş qəpik qazandım. Bu dəfə yeni
135
əyin-baş almaqdan imtina edib, daha az ərzaq almalı olsaq da, biz
yoldaşımla yenə də öz fikrimizdə qətiyyətlə dayanmışdıq. Mən
qazancımdan onda birini yenə də kənara qoydum və biz, onda yeddisi
ilə dolana bildik. Axmar mənim o qədər də böyük olmayan
ödənişimdən razı qalanda, mən çox təəccübləndim. Birəcik də razı idi.
Alkaxad yenə çox hirsləndi. Lakin pulu götürmək istəmirsə, onu mənə
geri verə biləcəyini söyləyincə, o sakitləşdi. Digərləri isə həmişə
olduğu kimi razı qaldılar.
Yenə də göy üzündə tam aydır və mən çox xoşbəxtəm. Mənə çox
gözəl dəvə sürüsü almaq nəsib oldu və qazancım qırx iki gümüş qəpik
təşkil etdi. Bu ay yoldaşımla mən çox ehtiyac duyduğumuz səndəllər
və geyim aldıq. Biz, həm də bolluca ət və toyuqla qidalanıb, korluq
çəkmədik.
Təqribən səkkiz gümüş qəpik borcun ödənilməsinə getdi. Hətta
Alkaxad da bu dəfə etiraz etmədi.
Planımız olduqca yaxşı çıxdı, çünki bizi borcdan qurtarıb,
əlimizdə əlavə gəlir saxlayırdı.
Bu lövhəcik üzərində yazdığım ən son qeydlərin üzərindən üç dolu
ay keçmişdir. Mən hər dəfə bütün qazancımın onda bir hissəsini
özümə ödəyirdim. Bəzən bu çox çətin olsa da, biz yoldaşımla hər dəfə
gəlirimin onda yeddi hissəsi ilə dolanmalı olurduq. Hər dəfə də öz borc
verənlərimə qazancımın onda iki hissəsini ödəyirdim.
Hazırda pul kisəmdə iyirmi bir gümüş sikkə var və onların hamısı
mənə məxsusdur. İndi mən başı uca gəzib, dostlarımla rastlaşanda
qürur hissi keçirdirəm.
136
Yoldaşım da ev təsərrüfatını bacarıqla qurub və yaxşı geyinir.
Bizim planımız son dərəcə qiymətlidir. Məgər bu planın
sayəsində keçmiş kölədən hörmət sahibi bir kişi yaran- madımı?
137
Lövhəcik
Dostları ilə paylaş: |