19
www.aliyevheritage.org
nail olmaq əzmindəyik.
Azərbaycan 1993-cü ilin sentyabrında Müstəqil Dövlətlər Birliyinin üzvü
olmuş və bunu SSRİ parçalandıqdan sonra meydana gəlmiş ölkələrlə siyasi
və iqtisadi əməkdaşlığın zəruri amili hesab etmiş və Kollektiv Təhlükəsizlik
haqqında müqavilə imzalamışdır.
Mənim ölkəmin vəziyyətini ağırlaşdıran budur ki, o, Azərbaycana qarşı
ərazi iddiaları olan qonşu Ermənistan Respublikası tərəfi ndən təcavüzə məruz
qalmışdır.
Təcavüzkar dövlət olan Ermənistan Azərbaycanın Dağlıq Qarabağ bölgəsi
ərazisində yaşayan ermənilərin etnik qrupundan ərazimizin ilhaqı üçün
separatçılıq vasitəsi kimi istifadə edir. Ermənistan öz ərazisindən və silahlı
qüvvələrindən Azərbaycan ərazisində müharibə aparmaq üçün istifadə edir
və bu faktları gizlətməyə daha müvəff əq olmur.
Azərbaycana qarşı həyata keçirilən təcavüzün gedişində Ermənistan
Respublikası Azərbaycan ərazilərinin 20 faizindən çoxunu işğal etmişdir.
Ermənistan silahlı qüvvələrinin apardıqları etnik təmizləmə əməliyyatları
nəticəsində 20 mindən çox adam öldürülmüş, təxminən 60 min nəfər yaralanmış
və ya əlil olmuş, 4 min adam əsir düşmüş və ya girov götürülmüş, təqribən 1
milyon azərbaycanlı öz ölkəsində qaçqına çevrilmişdir.
İşğal olunmuş ərazilərdə qırılıb-çatılmaq təhlükəsinə məruz qalan
azərbaycanlıların tamam hamısı həmin ərazilərdən qovulmuşdur. İşğalçılar
"viran qoyulmuş torpaq" taktikasına əl atırlar. Təxminən 90 min yaşayış tikilisi
1 mindən çox iqtisadi obyekt, 250 məktəb və təhsil ocağı, 250 tibb müəssisəsi
yandırılmış, qarət edilmiş və dağıdılmışdır. Azərbaycana vurulmuş zərər mil-
yardlarla ABŞ dollarına bərabərdir.
Erməni millətçiləri müharibə məşəlini yandırmış və tarixin hökmü ilə sülh
və mehriban qonşuluq şəraitində yaşamalı olan iki xalqı toqquşdurmuşlar.
Mən qəti əminəm ki, Azərbaycanla Ermənistan arasında münaqişə hərbi yolla
həll edilə bilməz. Hərbi əməliyyatların davam etməsi hər iki xalqı ağlasığmaz
münasibətlərə düçar edir. Münaqişə onlara ayağa durmağa, öz müstəqilliyini
bərqərar etməyə, iqtisadi islahatları tam həcmdə keçirməyə, demokratik dövlət
qurmağa mane olur.
Azərbaycan münaqişənin aradan qaldırılması məsələlərində həmişə
əməli mövqe tutmuşdur. Dövlətimizin ərazi bütövlüyü və sərhədlərinin
pozulmazlığı bizim üçün ən başlıca prinsipdir. Biz işğal olunmuş bütün
Azərbaycan ərazilərinin azad edilməsinə, qaçqınların hamısının, o cümlədən
də 50000 qarabağlı azərbaycanlının öz torpaqlarına qayıtmasına çalışacağıq.
AZƏRBAYCAN – NATO : TƏRƏFDAŞLIQDAN BAŞLANAN YOL
20
www.aliyevheritage.org
Eyni zamanda biz Qarabağ ermənilərinin təhlükəsizliyini və bütün vətəndaş
hüquqlarını təmin etməyi, onlara Azərbaycan dövləti çərçivəsində müvafi q
səviyyədə muxtariyyət verməyi öhdəyə götürürük.
Cari il arpelin 12-də mən Ermənistan vətəndaşlarına, Dağlıq Qarabağın erməni
millətindən olan sakinlərinə - Azərbaycan vətəndaşlarına müraciət edib, onları əl
saxlamağa, hərbi əməliyyatları dayandırmağa çağırdım. Azərbaycan rəhbərliyi
münaqişə zonasında hərbi əməliyyatlara cəlb olunmuş bütün sakinlərin şəxsi
təhlükəsizliyinə, doğma torpaqda dinc, azad yaşamaq imkanına təminat
vermişdir. Biz həmin prinsipial mövqeyimizi bu gün bir daha təsdiq edirik.
Azərbaycana qarşı təxminən altı ildən bəri davam edən hərbi təcavüz zamanı
münaqişənin dincliklə aradan qaldırılması üçün çoxlu addım atılmışdır.
Təəssüfl ər olsun ki, bu addımlar Ermənistan Respublikasının sərt təcavüzkar
mövqeyi üzündən istənilən nəticələri verməmişdir.
Azərbaycan ərazilərinin işğalı faktı, bu ərazilərdən işğalçı Ermənistan
silahlı qüvvələrinin dərhal, tamamilə və qeyd-şərtsiz çıxarılması tələbi BMT
Təhlükəsizlik Şurasının dörd qətnaməsində - 822-ci, 853-cü, 874-cü və 884-cü
qətnamələrində öz əksini tapmışdır. Lakin indiyədək müxtəlif bəhanələrlə
Ermənistan həmin qətnamələri yerinə yetirməkdən imtina edir. Ermənistan
öz davranışı ilə dünya birliyinə açıq-aşkar meydan oxuyaraq, münaqişənin
dincliklə, siyasi yollarla aradan qaldırılması üçün göstərilən bütün cəhdləri
kökündən pozur. Azərbaycanın ərazi bütövlüyünü tanımır, işğal olunmuş
Azərbaycan ərazilərini tərk etməkdən boyun qaçırır.
Azərbaycan Respublikası Minsk qrupunun fəaliyyətini dəstəkləmək üçün
öz tərəfi ndən hər şey edir, bu qrup üçün mümkün olan bütün şəraiti yaradır.
Lakin nəzərə çarpdırmaq istəyirəm ki, hər dəfə Minsk qrupu toplaşdıqda dünya
Ermənistan tərəfi ndən hərbi əməliyyatların daha da gücləndirilməsinin, yeni-
yeni Azərbaycan ərazilərinin işğal edilməsinin şahidi olur. ATƏM-in indiki
sədrinin 1993-cü ilin oktyabrında bölgəyə səfəri və ya Minsk qrupunun bu ilin
aprelində Praqada müşavirəsi keçirilən zaman və başqa vaxtlarda məhz belə
olmuşdur. Minsk qrupunun nümayəndə heyəti aprelin 26-dan mayın 2-dək
bölgədə idi. Biz ona hər cür kömək göstərdik. Əgər Minsk qrupunda təmsil
olunmuş ölkələrin hamısı qanlı müharibəyə bacardıqca tez bir vaxtda son qoy-
maq və sülhün bərpasına başlamaq üçün möhkəm iradə ilə çıxış edərsə, mən
əminəm ki, müvəff əqiyyət təmin olunar. Buna görə də Brüsseldə NATO-nun
iqamətgahında olmaq fürsətindən istifadə edərək, ATƏM-in Minsk qrupunun
bütün aparıcı ölkələrinin daxil olduqları Şimali Atlantika İtt ifaqına üz tutaraq,
onu qan tökülən bölgəmizdə sülhün və sabitliyin təmin edilməsi üçün lazımi
AZƏRBAYCAN – NATO : TƏRƏFDAŞLIQDAN BAŞLANAN YOL
21
www.aliyevheritage.org
tədbirlər görməyə çağırıram.
Azərbaycan Respublikası Şimali Atlantika İtt ifaqına dərin hörmətlə yanaşır,
onun son onilliklər ərzində Avropada sülhü, sabitliyi və ardıcıl inkişafı təmin
etmiş olan fəaliyyətini yüksək qiymətləndirir. Hazırda dünyada kollektiv
təhlükəsizliyin real surətdə mövcud olan strukturu kimi NATO demokra-
tik dəyərlərin müdafi əsini və bu dəyərlərin Şərqi Avropada və keçmiş SSRİ
ərazisində yaranmış yeni müstəqil dövlətlərdə yayılmasını təmin edir.
Biz NATO-ya gənc Azərbaycan dövlətinə Qərb dünyası ilə sıx və
çoxtərəfl i qarşılıqlı münasibətlər yaratmaqda və Qərb dünyasının çox zəngin
təcrübəsindən bəhrələnməkdə kömək etməyə qadir olan bir təşkilat kimi
baxırıq. Azərbaycanın, eləcə də digər yeni Avropa dövlətlərinin müstəqilliyinin
möhkəmlənməsi NATO-nun bütün fəaliyyətinin əsaslandığı prinsiplərin
sarsılmazlığının real təsdiqi olacaqdır.
Biz Zaqafqaziyada vəziyyətdən narahatlığın ifadə edilməsinə və həmin
regiondakı dövlətlərin, o cümlədən də Azərbaycanın ərazi bütövlüyünə,
müstəqilliyinə və suverenliyinə hörmətin təsdiq olunmasına görə NATO-ya
minnətdarıq. Bu narahatlıq və hörmət NATO şurasının 1994-cü ilin yanvarında
qəbul edilmiş bəyannaməsində öz əksini tapmışdır.
NATO-nun prinsipləri - onun iştirakçılarının öz münasibətlərini
tənzimləyərkən, öz aralarında ortaya çıxan bütün mübahisələri dinc vasitələrlə
həll edərkən, bu təşkilatın bir və ya bir neçə üzvünə qarşı təcavüzün dəf
olunması üçün öz fərdi və kollektiv imkanlarını genişləndirərkən əsas tutduqları
prinsiplər öz həyat qabiliyyətini uzun illər boyu sübut edir və qarşıdurmadan
sonrakı dövrdə Avropada təhlükəsizliyin yeni sistemini qurmağın bünövrəsi
ola bilərdi.
Bazar iqtisadiyyatı olan müstəqil demokratik dövlət qurmaq yolu seçən
gənc Azərbaycan Respublikası bu yolda böyük müvəff əqiyyətlər qazanmış
dövlətlərə böyük ümidlə baxır və onlardan kömək və yardım gözləyir. Buna
görə də, bir çox digər ölkələr kimi, biz də NATO-nun "Sülh naminə tərəfdaşlıq"
təşəbbüsünü böyük ruh yüksəkliyi ilə qarşıladıq. Şimali Atlantika İtt ifaqı
özlüyündə bizim üçün elə bir təhlükəsizliyə istiqamətdir ki, bu təhlükəsizliyi o,
NATO-nun üzvü olan ölkələrin dövlət və hökumət başçılarının bu il yanvarın
10-da keçirilmiş görüşündə NATO-nun baş katibi Manfred Vernerin dediyi
kimi, öz üzvləri üçün təmin edir, çünki bu, kollektiv təhlükəsizlik sahəsində
daha səmərəli fəaliyyət göstərən təşkilatdır.
Biz müharibə vəziyyətində olan, qonşu ölkə - Ermənistan tərəfi ndən
təcavüzə məruz qalan bir dövlət kimi, ümidvarıq ki, NATO-nun "Sülh naminə
AZƏRBAYCAN – NATO : TƏRƏFDAŞLIQDAN BAŞLANAN YOL
Dostları ilə paylaş: |