Navoiy davlat pedagogika instituti pedagogika va psixologiya kafedrasi



Yüklə 406 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə3/22
tarix05.02.2022
ölçüsü406 Kb.
#83474
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   22
rivojlanishida kamchiligi bolgan bolalar bilan olib boriladigan logopedik ishlarning oziga xos xususiyatlari

Muammoni o`rganilganlik darajasi. 

 

Aqli zaif bolalarda  nutq  rivojining sezilarli ortda qolishi  iboraviy  nutq 



paydo  bo'lishida  ko'rinadi.  Bunda  birinchi  so'zlarni  bayon  qilish   bilan 


 

iboraviy  (birikmani)  nutq  orasidagi  oraliq  vaqt  ham,  normal  rivojlangan 



bolalarga nisbatan uzoqroq bo'ladi.  

Aqli zaif bolalarda nutqining rivojlanishni o'ziga xos tomonlari ko'plab 

mualliflar 

tomonidan 

psixologik 

aspektda 

o'rganilgan 

(V.Petrova, 

M.Pevzner,  I.Karlin,  M.Strazulla,  S.Borel-Mezonni,  Shlezinger,  M.Zeeman 

va boshqalar). 

M.Ye. Xvatsev, D.I. Orlova  va V.V. Voronkovalarning  ma'lumotlariga 

ko'ra,  aqlan  normal  rivojlangan  bolalarga  nisbatan  aqli  zaif  o'quvchilarda 

yozuvning buzilishi ko'proq qayd qilinadi. 

F.F.  Rau,  L.V.  Neyman  va  V.I.  Beltyukovlarning  ta'riflashicha,  "zaif 

eshitish deb eshitishning shunday pasayishiga aytiladiki, bunda nutqni  idrok 

qilishda  qiyinchiliklar  tug'iladi,  biroq  maxsus  yaratilgan  shart  sharoitlarda 

(ovozni kuchaytirish,  gapiruvchining bevosita quloqqa  yaqin  kelishi,  tovush 

kuchaytiruvchi  asboblarni  qo'llash  va  hokazo)  eshitishi  yordamida  nutqiy 

muloqotga kirishish mumkin bo'ladi."

BSFda  nutq  va  umumiy  motorikaning  buzilganligi  o'rtasidagi  bog'liqlik 



artikulatsion  motorikadagi  murakkab  buzilishlar  qo'l  harakati  funksiyalarining 

buzilishiga olib kelishida ham namoyon bo'ladi. 

Nutq  va  qo'l  harakatlarining  bog'liqligi  1928-yilda  V.M.  Bexterev  tomonidan 

aniqlangan  bo'lib,  u  qo'l  harakatlarining  rivojlanishi  nutqning  rivojlanishiga  ta'sir 

ko'rsatishini  ko'rsatib  o'tgan.  M.M.Kolsova  (1973)  tomonidan  olib  borilgan 

tadqiqotlar  shuni  ko'rsatadiki,  bola  barmoqlarining  harakati  markaziy  asab 

tizimining  shakllanishiga  ta'sir  ko'rsatib,  bola  nutqining  jadal  rivojlanishiga 

yordam berar ekan. 

Respublikamizda  rivojlanishida  nuqsoni  bo`lgan  bolalarga  ta’lim-tarbiya 

berish,  ularning  nuqsonlarini  yo’qotish,  oilada  nogiron  farzandni  tarbiyalashning 

pedagogik  xususiyatlari  kabi  masalalar  S.SH.Aytmetova,  L.R.Mo’minova, 

I.G.Radisheva, 

G’.B.SHoumarov, 

D.A.Gordiyenko, 

S.G.Kim, 

A.Soatov, 

                                                

1

Рау Ф.Ф., Нейман Л.В., Бельтюков И.И. Использование и развитие слухового восприятия у 



глухонемых и тугоухих учащихся. -М., 1961, -с.46.

 

  



 

V.S.Raxmonova,  A.V.Sosedova,  Z.B.Em,  G.A.Sodiqova,  R.SH.SHomaxmudova, 



P.M.Po’latova,  D.A.Nurkeldiyeva,  M.P.Xamidova,  L.SH.Nurmuxamedova, 

SH.M.Amirsaidovalarning  izlanishlarida tadqiq etilgan. Respublikamizda aqli zaif 

bolalarga  ta’lim-tarbiya  berish,  ularning  nuqsonlarini  yo’qotish,  oilada  nogiron 

farzandni tarbiyalashning pedagogik xususiyatlari kabi masalalar S.SH.Aytmetova, 

L.R.Mo’minova,  I.G.Radisheva,  G’.B.SHoumarov,  D.A.Gordiyenko,  S.G.Kim, 

A.Soatov, 

V.S.Raxmonova, 

A.V.Sosedova, 

Z.B.Em, 

G.A.Sodiqova, 

R.SH.SHomaxmudova,  P.M.Po’latova,  D.A.Nurkeldiyeva,  M.P.Xamidova, 

L.SH.Nurmuxamedova, SH.M.Amirsaidovalarning izlanishlarida tadqiq etilgan. 




Yüklə 406 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   22




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə