Navoiy davlat pedagogika instituti tabiiy fanlar fakulteti



Yüklə 0,63 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə9/16
tarix23.06.2022
ölçüsü0,63 Mb.
#89963
növüReferat
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   16
antarktida materikining geografik orni va organilish tarixi

Karl Anton Larsen
“Yason” kemasida Ueddell 
dengizining shimoli-g’arbida katta shelf muzligi-larsen muzligini topdi 
va 68
0
10
1
janubiy kenglikkacha boradi. 


1894-1895 yillarda norveg 
Lars Kristensen 
“Antarktik” 
paroxodida Ross dengizida 74
0
10
1
janubiy kenglikkacha suzadi, uning 
kemasida yosh biolog 
Karsten Borxgrevink
ham bor edi. 
Norvegiyaliklar 1895 yilning 24 yanvarida Ader burniga tushib, bu 
yerda Borxgrevink lishaynikning bir turini topadi. 
1897 yilning oxiridan 1899 yilning apreligacha Antarktikada 
Belgiyaning ilmiy-tadqiqot ekspeditsiyasi “Beljika” kemasida bo’ladi. 
Uning boshlig’i 
Adrian Jerlash de Gomeri, 
bosh shturmani
norvegiyalik 
Rual Amundsen
, vrchi- 
Frederik Kuk
edi (Keyinchalik 
shimoliy qutbga borishga uringan). Ekspeditsiya birinchi Janubiy 
Shotland orollarida, keyinchalik “Palmer yerlarida” tadqiqot o’tkazdi va 
bular orollar guruhi ekanligini isbotladi. Keyin “Beljika” janubi-g’arbga 
suzib, Bellinsgauzen dengizida 1898 yilning 10 martida muzlar orasida 
qolib ketadi. Poroxod ekipaji birinchi marta Antarktikada qishladi. 
1899 yilda esa Ader burnida Antarktida materigida Karsten 
Borxgrevink va uning 4 ta yosh olim do’stlari qishlashdi. Qish juda og’ir 
kelib, bu yerda birinchi marta Antarktikadagi qishlashdan Nikolay 
Xansen vafot etadi. 1899-1900 yillarda ular Rossning Muzli bar’yeriga 
suzishadi. Tadqiqotchilar bar’yerga chiqishga muvaffaq bo’lishadi va 
78
0
50
1
janubiy kenglikkacha borish imkoniyati borligini va uni amalga 
oshirish Ross dengizida mumkinligini isbot qildi. 
Robert Falkon Skott
rahbarligidagi ekspeditsiya 1902 yilning 
yanvarida “Diskoveri” paroxodida Ader burniga yetib keladi. U 
Viktoriya Yerining barha baland qoyali sharqiy qirg’og’ini tadqiq etadi. 


Shundan so’ng Muzli bar’yerdan 700 km o’tib, u yerda Eduard VII 
Yerini kashf etadi. Ross orollarida “Diskoveri” qishlashga qolib, atrofni 
tadqiq etadi. G’arbda 
Albert Armitedj
Viktoriya yeri platosini organib 
2700 m gacha ko’tariladi.



Yüklə 0,63 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   16




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə