9
Biz mədəniyyət işçiləri olaraq deyə bilərik ki, Azərbaycan mədəniyyətinin
ən böyük nailiyyətləri görkəmli siyasət və dövlət xadimi Heydər Əliyevin adı ilə
bağlıdır. Məhz buna görə də Heydər Əliyevin Azərbaycana rəhbərlik etdiyi illəri
mədəniyyətimizin tarixində yeni intibah dövrü adlandırmaq olar.
Əsl vətəndaş, tarixi şəxsiyyət və ümummilli lider. Bu üç fenomen
keyfiyyətin daşıyıcısı, qüdrətli və böyük insan Heydər Əliyevin Azərbaycan
xalqının tarixi taleyində oynadığı rol misilsizdir. Türk dünyasının fəxri olan ulu
öndər Heydər Əliyev də XX əsrdə Azərbaycan xalqının yetirdiyi böyük dühalardan
biri kimi ehtiramla xatırlanır. Zaman ötdükcə, illər keçdikcə bir çox meyarlar,
prinsiplər dəyişir, ancaq obyektiv tarixi meyillərin və həqiqətin meyarı isə
dəyişməz qalır. Odur ki, Azərbaycan xalqının ümummilli lideri, dərin zəkası və
rəhbərlik etmək istedadı, uzaqgörənliyi və nüfuzu ilə bütün dünyanı heyran
qoymuş ulu öndər Heydər Əliyev haqqında keçmiş zamanda danışmaq mümkün
deyil. Heydər Əliyev öz siyasi dühası ilə Azərbaycanın müasir simasını
müəyyənləşdirmiş və xalqımızın taleyində silinməz izlər qoymuşdur. Onun siyasəti
nəticəsində əldə olunan misilsiz nailiyyətlər göz qabağındadır. Bu uğurlar
paytaxtımızın daim yeniləşən görkəmində, şəhər və rayonlarımızın sürətlə
modernləşməsində, iqtisadiyyat və elmdə, təhsil, mədəniyyət və səhiyyədə, eləcə
də ictimai-siyasi həyatımızda öz əksini tapmışdır. Heydər Əliyev çox maraqlı,
mürəkkəb, zəngin, keşməkeşli bir ömür yolu keçmiş, həyatın bütün
çətinliklərindən qalib çıxmış, öz zəhməti, zəkası, fitri qabiliyyəti ilə ən yüksək
zirvəyə yüksəlmişdir. Bu uca zirvənin yolları daşlı-kəsəkli olsa da, polad iradəsi,
dönməz xarakteri, şəxsiyyət bütövlüyü bu zirvəni fəth etməkdə ona kömək
etmişdir. Bütün dünyanın etiraf etdiyi böyük dövlət xadimi, görkəmli siyasətçi,
müstəqil Azərbaycan dövlətinin memarı, zəmanəmizin nadir şəxsiyyətlərindən biri
Heydər Əliyev çox zəngin irs qoyub getmişdir. Xalqımızın mənəvi sərvəti olan bu
zəngin irsi araşdırdıqca respublikamızın son 50 illik həyatında bu nəhəng
şəxsiyyətin öz xalqına qırılmaz tellərlə bağlı olduğu, onu ürəkdən sevdiyi,
Azərbaycanın inkişafı və tərəqqisi naminə böyük işlər gördüyü, bütün varlığını,
həyatını Azərbaycan dövlətçiliyinin möhkəmləndirilməsinə həsr etdiyi göz önünə
gəlir. Özünün zəngin siyasi fəaliyyəti sayəsində ölkəmizin hərtərəfli inkişafı
prosesinə qüvvətli təkan verərək, onu daim yüksəliş yoluna çıxaran Heydər
Əliyevin Azərbaycan xalqı və dövləti qarşısında misilsiz tarixi xidmətlərini, o
cümlədən xalqımızın müstəqillik arzusunun həyata keçməsində, milli dövlətçilik
ideyasının gerçəkləşdirilməsində və müasir Azərbaycan dövlətinin yaşadılmasında
müstəsna rolu olmuşdur.
Heydər Əliyevin Azərbaycan mədəniyyətinin ayrılmaz tərkib hissəsi olan
kitabxana quruculuğu sahəsində də, misilsiz xidmətləri vardır. XX əsrin II
yarısında respublikada kitabxana şəbəkələrinin inkişafı, kitabxanaların
mərkəzləşdirilməsi, kitabxana fondlarının inkişafı, əhaliyə kitabxana xidmətinin
yaxşılaşdırılması, kitabxanaların maddi-texniki bazasının və kadr potensialının
möhkəmləndirilməsi istiqamətində Heydər Əliyevin gördüyü işlər danılmazdır.
Müstəqillik dövründə kitabxanaların qorunub saxlanılması, kitabxana işinin inkişaf
istiqamətləri və dövlətin kitabxana siyasətinin formalaşmasında Heydər Əliyevin
10
rolu böyükdür. Ulu öndər kitab və kitabxana işinin böyük mədəni əhəmiyyətini
yüksək qiymətləndirmiş, onu ölkəmizin ümumi mədəniyyətinin əsas göstəricisi
kimi qiymətləndirmişdir. Bu da Heydər Əliyevin yüksək elmi, mədəni və
intellektual səviyyəsi ilə, bəşəri xarakter daşıyan hadisələri düzgün qiymətləndirə
bilmək istedadı ilə şərtləşir. Heydər Əliyev həmişə çıxışlarında yazıçı və
şairlərimizin, alimlərimizin, mədəniyyət xadimlərimizin böyük potensiala malik
olduğunu bildirmiş, Azərbaycan xalqının təhsillənməsində, biliklənməsində, elm
və mədəniyyətimizin, mənəviyyatımızın inkişafında böyük rolu olduğunu
bildirmişdir. İftixar hissi ilə demək olar ki, Heydər Əliyev respublikaya rəhbərlik
etdiyi 34 illik dövrdə böyük təşkilatçılıq, nəhəng quruculuq işləri ilə yanaşı, zəngin
elmi-nəzəri, mənəvi bir irs yaratmışdır. Bu irs qiymətli mənəvi sərvət kimi
elmimizin və mədəniyyətimizin “qızıl fondu” na daxil edilmişdir.
Müasir şəraitdə ölkəmizin gələcək inkişaf yolunu işıqlandıran bu zəngin
irsin öyrənilməsinə böyük ehtiyac hiss edilməkdədir. Respublikamızın
vətəndaşlarının, ziyalılarının, alimlərin, mütəxəssislərin, əhalinin bütün
təbəqələrinin, xüsusilə vətənimizin gələcəyi olan gənclərin bu irsi dərindən
mənimsəməsinə ciddi ehtiyac duyulmaqdadır. Heydər Əliyevin elmimizə,
tariximizə, dilimizə, milli ideologiyamıza, soykökümüzə həsr edilmiş dərin
məzmunlu əsərləri, ideya və fikirləri elm və mədəniyyətin bütün sahələrində
aparılan elmi araşdırmaların metodoloji əsasıdır. Bu əsərlər azərbaycanşünaslığa
böyük hədiyyədir. Heydər Əliyevin nəzəri irsi həmçinin Azərbaycan
dövlətçiliyinin yaranması, qorunması və inkişaf etdirilməsinin əsasıdır. Bu əsərlər
siyasi tarix, azərbaycançılıq, vətəndaşlıq, dövlət quruculuğu, vətən sevgisi, vətənə
hədsiz məhəbbət dərsliyidir. Ulu öndərin hər bir əsəri böyük əhəmiyyətə malikdir.
Əsrlər keçəcək, illər bir-birini əvəz edəcək, nəsillər dəyişəcək, bu əsərlər isə
yaşayacaq, neçə -neçə nəsillərə, Azərbaycan xalqının gələcəyinə xidmət edəcəkdir.
Çünki bu əsərlər zamanın sifarişidir, xalqın tarixidir, salnaməsidir. Bu əsərləri
zaman özü yaratdığından daim yaşayacaq, gələcəyə işıq saçacaq.
Ölkəmizin siyasi həyatında özünəməxsus yeri olan Yeni Azərbaycan
Partiyasının yaranması və təşəkkül tapması milli tariximizdə görkəmli yer tutan ulu
öndər Heydər Əliyevin şərəfli adı ilə bağlıdır. Tarixi zərurətdən yaranmış Yeni
Azərbaycan Partiyası elə bir dövrdə formalaşmışdır ki, müstəqilliyimiz, milli
varlığımız real təhlükə qarşısında idi. Xalqımızın əsrlərdən bəri ürəyində yaşatdığı
azadlıq amallarını beşiyindəcə boğmağa cəhd göstərən qara qüvvələr heç nədən
çəkinməyərək ən çirkin vasitələrə əl atırdılar. Ulu öndərin “dünənin, bugünün,
gələcəyin partiyası” deyə həm keçmişini, həm bugününü, həm də gələcəyini
müəyyən etdiyi Yeni Azərbaycan Partiyasının xalq, dövlət qarşısındakı xidmətləri
bu təşkilatın cəmiyyətdəki mövqeyini get-gedə daha da möhkəmləndirir, xalqın bu
partiyanın ideoloji – siyasi xəttinə dəstəyini gücləndirir. Xalqımız maddi və
mənəvi sıxıntı məngənəsində boğulduğu, ölkə iqtisadi, siyasi, sosial, hərbi böhran
keçirdiyi vaxtlarda onun yeganə ümid yeri məhz Heydər Əliyev olmuşdur. Ulu
öndər həmişə vətəni, xalqı ilə birlikdə olmuşdur. Heydər Əliyevin həyata keçirdiyi
şərəfli xilaskarlıq missiyası Azərbaycanın müstəqilliyini əbədi, dönməz və
sarsılmaz etdi.