“Nəyi? Necə? Nə vaxt? – İctimaiyyətlə əlaqələrin idarə edilməsi” Bu kitab Azərbaycan Respublikası Prezidenti yanında

---

“Nəyi? Necə? Nə vaxt? – 

İctimaiyyətlə əlaqələrin idarə edilməsi”

Bu kitab Azərbaycan Respublikası Prezidenti yanında 

Gənclər Fondunun maliyyə dəstəyi ilə Azərbaycan Maarifçi 

Gənclər Təşkilatının həyata keçirdiyi “Gənc jurnalistlər 

üçün peşəkar PR məktəbi”adlı layihə çərçivəsində çap 

edilmişdir. 

Bakı -2015

---

Layihənin rəhbəri:  Ruhiyyə Aslanova

Müəllif:                     Namiq Əliyev

Redaktorlar:             Zakirə Zakirqızı

                                    Cahan Əliyeva    

Dizayner:                  Vüqar Manafov

Foto:                          Polad Qasımov

Kitab son on illik ərzində Azərbaycanda daha da aktuallaşan 

“İctimaiyyətlə  əlaqələr”in  qurulmasına  həsr  olunmuşdur.   

Müəllif,    istər  jurnalist,  istərsə  də  ictimaiyyətlə  əlaqələrin 

qurulması sahəsindəki fəaliyyəti dövründə qazandığı təcrübəni 

oxucularla bölüşmüş, bu sahədə ilk addımlarını atmağa başlayan 

mütəxəssislərə  PR,  PR  və  reklamın  fərqi,  böhran 

kommunikasiyası,  bank  sektorunda  ictimaiyyətlə  əlaqələr, 

ictimaiyyətlə əlaqələrin qurulmasında vacib olan amillər barədə 

söhbət açmışdır.

Kitab  ictimaiyyətlə  əlaqələrin  qurulması,  PR  tədbirlərin 

keçirilməsi,  böhran  kommunikasiyasının  idarə  edilməsi  kimi 

məsələlərə maraq göstərən tələbələr üçün faydalı vəsait sayıla bilər.

2

---

3

MÜNDƏRİCAT

Ünsiyyət diplomatiyasını anladan kitab                                 4

Müəllifdən ön söz                                                                   8

PR nədir?                                                                             10

PR reklamdan nə ilə fərqlənir?                                             11

İctimaiyyətlə əlaqələrin qurulmasında vacib amillər           12

Kommunikatorların əsas PR sənədi – Press-reliz                 18

PR tədbirlərin və promo-aksiyaların formaları                    20

Pablisiti                                                                                22

Böhran zamanı PR                                                                23

Böhran Kommunikasiya Planı                                              24

Böhran zamanı məlumatların ötürülməsi                             25

Böhran psixologiyası                                                            26

Böhran zamanı nüfuzun qorunması                                      27

Uğurlu kommunikatorlardan öyrənək                                  29

Böhran zamanı müştərilərlə münasibətlər                            30

Böhran və əməkdaşlar                                                          30

Böhranın təhlili                                                                    32

Bank sektorunda ictimaiyyətlə əlaqələr                                32

Bank- İmic-Nüfuz                                                                 34

Bank və KİV                                                                          35

Kollektiv və PR                                                                     36

PR-ın növləri                                                                        37

Məşhurlar PR və reklam haqqında                                       39

Rəylər                                                                                   40

Tərcümeyi- hal                                                                     44

---

Kommunikasiya sahəsinə az-çox bələd olanlar yaxşı bilir ki, 

piar (PR) haqqında yazmaq asan iş deyil. Təkcə ona görə yox ki, 

bu,  yeni  sahədir  və  qulaqlarımız  hələ  heç  sözün  özünə  yaxşı 

alışmayıb. Həm də ona görə ki, ümumiyyətlə, piar deyilən bu incə 

fəaliyyətin  özünün  mahiyyətində,  lap  əvvəldən  bir  az 

mürəkkəblik olub. Hələ 1975-ci ildə Amerika fondlarından biri 

bu  mövzunu  dərindən  araşdırmaq  fikrinə  düşəndə  məlum 

olmuşdu  ki,  müxtəlif  mənbələrdə  piarın  500-ə  yaxın  tərifi  var. 

Ona  görə  də  fondun  mütəxəssisləri  çox  dərinə  getmədən  piara 

informasiyanın idarə edilməsi prosesi kimi yanaşaraq, ona daha 

bir ümumiləşmiş tərif vermişdilər. Sonradan məlum olmuşdur ki, 

onların  verdiyi  yozum  da,  piarın  mahiyyətini  tam  anlatmağa 

yetərli  deyil,  çünki  incə  ünsiyyətə  və    informasiya  ilə  idarə 

etməyə  əsaslanan  piar  daim  inkişafda  olan,  zaman-zaman 

cilalanan dinamik bir sistemdir. 

Göründüyü  kimi,  kitabın  müəllifi  Namiq  Əliyev  çox 

mürəkkəb bir sahəyə müraciət edib, kommunikasiya sferasının 

olduqca  mühüm  bir  platformasını  araşdırıb,  onun  mahiyyətini 

öyrənib-izah etmək baxımından ortaya gərəkli bir vəsait çıxarıb. 

Mən  Namiqin  bu  uğurunun  bir  səbəbini  onun  jurnalistika  ilə, 

yaradıcılıqla  sıx  bağlı  olmasında  görürəm.  N.Əliyev  mənim 

hafizəmdə  üzdə  olan  parlaq  telejurnalistlərdən  biri  kimi  qalıb. 

Onun  analitik  reportajları,  Qarabağ  problemi  ilə  bağlı  dolğun 

şərhləri, maraqlı süjetləri həmişə diqqəti cəlb edib. Əminəm ki, 

Namiqin  “Azad  Azərbaycan”  (ATV)  telekanalında  məharətlə 

apardığı  populyar  “Həftə  sonu”  analitik    proqramı  hələ  də 

diqqətli  tamaşaçının  yaddaşındadır.  Bu  proqram  aparıcısının 

dərin intellektual səviyyəsi, hadisələrə fərqli yanaşması, ağıllı və 

soyuqqanlı təhlilləri ilə seçilirdi.

Yaradıcı  adam  harda  olursa-olsun  biliyə,  maariflənməyə 

duyulan ehtiyacı görür. Bu mənada artıq neçə illərdir ki, ölkənin 

əsas bankında – müasir dövlət təsisatında ictimaiyyətlə  əlaqələr  

sferasında  çalışan   Namiq   Əliyev   piarın  havasını  duyur  və 

Ünsiyyət diplomatiyasını anladan kitab

4

---