Nigar Hüseynova

Zarkum
”,  “
Salsal
”  vә  s.  povestlәrdir. 
Hikayat
  ‘dini  hekayәlәr”:  Bunlar  da  dini  mövzularla 
bağlı  tәrbiyәlәndirici  hekayәlәrdir. 
Nasiyhat  –  Ügit
  “Öyüd”:  Bu  cür  yazılarda  dini  әsaslar 
özülündә  nәsihәtlәr  dilә  gәtirilib. 
Minacat
:  İlkin  örnәklәri  Allah’a  yalvarmaq  şәklindә 
başlayıb daha sonra isә hüzn yaradan şeirlәrә tәhvil olublar.  
“On segiz mın ğalamnın On sәkkiz min alәmin 
Patşası edin qudayım   Padşahısan, Xudam! 
Qudaya, sağan jılayın,  Ey Tanrım sәnә ağlayım 
Keşirgeysin künayim!”  Günahımı bağışla! 
Dattau
  “Satira,  hәcviyyә”:  Bu  cür  әsәrlәrdә  dә  ya  bir  toplum  vә  ya  bir  şәxs  hәcv 
edilib, onun kәm-kәsiri, qәbahәti üzә çıxarılıb. 
Maktau
 “Mәdhiyyә”: Bu cür әsәrlәrdә dini mәdhiyyәlәr mövzu götürülüb. Örnәk: 

---

 
 
39 
 
“bastaymın bul sözimdi bismilladan   Bu sözümә bismillahla başlayıram 
Qağazqa bismilla dep tartam qalam.   Kağıza Bismillah yazıb başlayıram 
Aytıs
  “deyişmә”:  Dini  qaydalara  zidd  olan  hәrәkәtlәrin  mövzu  götürüldüyü 
atışmalardır. 
Qoja-eke, esensiz be? Salem berdik!   Ey molla, yaxşısan mı? Salam vәrdik! 
Mübarek dindarındı jana kördik   
Mübarәk didarını yenicә gördük. 
Tolğau
: Ozanların dombra ilә çalıb ahәnglә söylәdiklәri şeirlәrdir. 
Tolğau
lar daha çox 
düşmәnlәrlә  aparılan  vuruşmalarda  әsgәrlәrә  mәnәvi  güc  aşılamaq,  onları  qeyrәtә  gәtirmәk 
üçün oxunan ya da dini inkişafa hәsr edilәrәk dilә gәtirilәn şeirlәrdir. 
Tərmə:
  Qazax  şifahi  әdәbiyyatı  dövründә  dombranın  müşayiәtindә  söylәnәn  nәzm 
növüdür.