52173
Niyazinin arxiv materiallarû
Àçÿðáàéúàí Ìóñèãè Ìÿäÿíèééÿòè
Äþâëÿò Ìóçåéèíäÿ
KATALOQ
Íîò ÿëéàçìàëàðû
Ñÿíÿäëÿð
Ïðîãðàìëàð
Àôèøàëàð
BAKI - 2013
Êàòàëîã Àçÿðáàéúàí Ðåñïóáëèêàñû
Ìÿäÿíèééÿò âÿ Òóðèçì Íàçèðëèéèíèí ìàääè äÿñòÿéè èëÿ
íÿøð îëóíìóøäóð
Ëàéèùÿíèí ðÿùáÿðè âÿ åëìè ðåäàêòîðó: Àëëà Áàéðàìîâà
Òÿðòèá÷è ðåäàêòîð: Ðçà Áàéðàìîâ
Ëàéèùÿ èøòèðàê÷ûëàðû: Àëëà Ôéîäîðîâà, Õàíûì Àáäèíîâà, Öëâèééÿ Ìåùäèéåâà,
Îôåëéà Áàáàéåâà
© Àçÿðáàéúàí Ìóñèãè Ìÿäÿíèééÿòè Äþâëÿò Ìóçåéè, 2013
3
4
ÖN SÖZ
Azərbaycan musiqi tarixində elə simalar var ki, onların yaradıcılığı dünya musiqi xəzinəsinə daxil
olmuşdur. Belə sənətkarlar sırasında görkəmli dirijor, bəstəkar, ictimai xadim, SSRİ Xalq artisti, Sosialist
Əməyi Qəhrəmanı, Azərbaycan və SSRİ Dövlət mükafatları laureatı, Beynəlxalq Nehru mükafatı laureatı
Maestro Niyazinin (Niyazi Zülfüqar oğlu Tağızadə-Hacıbəyov) xüsusi yeri vardır. Mədəni irsimizin
qorunmasında, milli simfonizmin inkişafında, təbliğində, dünya miqyasında tanınmasında, Azərbaycan
dirijorluq məktəbinin formalaşmasında Niyazinin xidmətləri danılmazdır. Ümummilli liderimiz Heydər
Əliyevin 1994-cü il sentyabrın 18-də Niyazinin mənzil muzeyinin açılışında qeyd etdiyi kimi, “Niyazinin
ən böyük xidməti ondan ibarətdir ki, o həm bəstəkar kimi milli musiqimizi zənginləşdirmiş, Azərbaycan
mədəniyyətinə, milli musiqimizə böyük töhfələr vermiş və eyni zamanda bir dirijor kimi Üzeyir
Hacıbəyovdan başlayaraq gənc bəstəkarlaradək Azərbaycanın ən görkəmli bəstəkarlarının yaratdıqları
əsərlərin meydana çıxması, xalqa çatdırılması, səhnələrdə tamaşaya qoyulması üçün misilsiz işlər
görmüşdür”.
Azərbaycan Musiqi Mədəniyyəti Dövlət Muzeyinin kolleksiyasında saxlanılan 50 mindən artıq
materialdan 6200-ü Maestro Niyaziyə aiddir. Bunlar bəstəkarın müəllif not əlyazmaları, müxtəlif
proqramlar, sənədlər, afişalar, kitablar, qramvallar, rəsm əsərləri, fotoşəkillər, şəxsi geyim və əşyalardan
ibarətdir. Bu materiallar Azərbaycan Musiqi Mədəniyyəti Dövlət Muzeyinin filiallarından biri olan
Niyazinin mənzil muzeyində nümayiş olunur. Niyazi bu mənzildə (Bülbül pr., 21, mənzil 24) 1958-ci ildən
ömrünün sonunadək, yəni 1984-cü ilədək yaşamışdır.
Təqdim olunan Kataloqda Niyazinin not əlyazmaları, sənədlər, proqramlar və afişaların siyahısı –cəmi
458 ədəd material təqdim olunmuşdur. Bəzi materialların fotoşəkilləri də əlavə olunur.
İnanırıq ki, təqdim olunan bu nəşr Niyazi yaradıcılığı tədqiqatçılarının və Azərbaycan mədəniyyətini
sevənlərin marağına səbəb olacaqdır.
Alla Bayramova
Azərbaycan Musiqi Mədəniyyəti
Dövlət Muzeyinin direktoru,
sənətşünaslıq üzrə fəlsəfə doktoru,
Əməkdar mədəniyyət işçisi
5
Öìóììèëëè ëèäåð Ùåéäÿð ßëèéåâ Íèéàçèíèí
ìÿíçèë ìóçåéèíèí à÷ûëûøûíäà.
18 ñåíòéàáð 1994-úö èë
6
Ìñòèñëàâ Ðîñòðîïîâè÷ Íèéàçèíèí
ìÿíçèë ìóçåéèíäÿ.
2 ìàé 1997-úè èë
Áåëëà Äàâèäîâè÷ Íèéàçèíèí ìÿíçèë ìóçåéèíäÿ.
13 ñåíòéàáð 1998-úè èë
7
Õàëã àðòèñëÿðè Ôÿðùàä Áÿäÿëáÿéëè âÿ Õóðàìàí Ãàñûìîâà
Íèéàçèíèí 90 èëëèéèíÿ ùÿñð îëóíìóø òÿäáèðäÿ. Íèéàçèíèí ìÿíçèë ìóçåéè.
20 àâãóñò 2002-úè èë
Íèéàçèíèí“Ïèàíî ö÷öí ïéåñëÿð” íîò êèòàáûíûí òÿãäèìàò ìÿðàñèìèíäÿ.
25 éàíâàð 2005-úè èë
8
Àçÿðáàéúàí Ðåñïóáëèêàñûíûí Ìÿäÿíèééÿò âÿ Òóðèçì Íàçèðè ßáöëôÿñ
Ãàðàéåâ Íèéàçèíèí Õàòèðÿ ëþâùÿñèíèí à÷ûëûøûíäà.
25 äåêàáð 2006-úû èë
Àçÿðáàéúàí Ðåñïóáëèêàñûíûí Ìÿäÿíèééÿò âÿ Òóðèçì Íàçèðè ßáöëôÿñ
Ãàðàéåâ Íèéàçèíèí ìÿíçèë ìóçåéèíäÿ. 25 äåêàáð 2006-úû èë
9
Áÿñòÿêàðëàð Èòòèôàãûíûí ñÿäðè Ôèðÿíýèç ßëèçàäÿ èëÿ Êëàññèê ìóñèãè
ùÿâÿñêàðëàðû êëóáóíäà ýþðöø. Íèéàçèíèí ìÿíçèë ìóçåéè.
1 èéóë 2009-úó èë
Íèéàçèíèí ìÿíçèë ìóçåéèíèí ÿìÿêäàøëàðû
10
NİYAZİNİN NOT ƏLYAZMALARI
(
xronoloji ardıcıllıqla
)
1926
Azərbaycan (talış) xalq mahnıları. № 5 “Gül bağçalar”, № 28 “Dünya pənc”. Niyazinin “Ləc
kəndində yazılmışdır. Bakı-1926-cı il” qeydi ilə. Tam. 1 vərəq, 2 səh.. Niyazinin arxivi. DK
№14752.
1929
“Zarafat”-fortepiano üçün pyes. 13.01.1929-cu il. Niyazinin imzası ilə. Tam. 4 vərəq, 7 səh.
Niyazinin arxivi. DK № 14735/11.
1930 “Skertso”- fortepiano üçün pyes. Niyazinin “Niyazi Tağızadə. Moskva-Konservatoriya” qeydi ilə.
Natamam. 2 vərəq, 3 səh. Niyazinin arxivi. DK № 14730/11.
1930 Fortepiano üçün “Prelüd”. 20.12.1930-cu il. Niyazinin “20.12.1930-cu il Tağızadə” imzası ilə.
Tam. 1 vərəq, 1 səh.. Niyazinin arxivi. DK № 14724.
1931
Fortepiano üçün “Rəqs”. 1931-ci il. Niyazinin imzası ilə.Tam, 1 vərəq, 1 səh, Niyazinin arxivi.
DK 14730/155.
1932
Ləzgihəngi tempində xalq təranəsi. Xalq musiqisi. Sözləri Xanmirzəyevə məxsus. Mahaçqala,
Dağıstan SSR. 28.9.1932-ci il. Niyazinin arxivi. Tam, 1 vərəq, 1 səh.. DK № 14730/103.
1932 Simfonik orkestr üçün əsər, partitura. 26.10.1932-ci il. Niyazinin arxivi. Tam, 2 vərəq, 3 səh. DK
№ 14730/105.
1934 “Andante” Simfonik orkestr üçün partitura. 26.3.1934-cü il. Niyazinin “Həcərə həsr edirəm”
imzası ilə. Natamam, 2 vərəq, 3 səh.. Niyazinin arxivi. DK № 14730/144.
1934
Simfonik orkestr üçün “Uvertüra”. Partitura. 05.11.1934-cü il. Niyazinin “Dirijora: Uvertüra
maksimum ağır gedir, lirikaya ciddi diqqət yetirilsin, qaboy, fleyta və trubalar kontrast kimi
götürülsün”. Niyazi, 3.11.1934-cü il Bakı” qeydi ilə. Natamam, 1 vərəq, 1 səh. Niyazinin arxivi.
DK № 14730/91.
1934 Klarnet üçün solo partiya. 09.07.1934-cü il. Niyazinin imzası ilə. Tam 1 vərəq, 1 səh. Niyazinin
arxivi. DK № 14735/37.
1934 Ü.Hacıbəyov. “Şur”, 2-ci fantaziya”sının Niyazi tərəfindən Simfonik Orkestr üçün instrumen -
tovkası. 23.03. 1934-cü il. Niyazinin imzası ilə. Tam, 2 vərəq, 3 səh. DK № 14730/132.
1934 Fortepiano üçün “Rəqs”. 28.04.1934-cü il. Niyazinin “ Azərbaycan Dövlət Teatr muzeyinə
bəxşiş edirəm. Bakı, 28 aprel 1934-cü il. Niyazi” hədiyyə yazısı ilə. Natamam. 1 vərəq, 1 səh.
Niyazinin arxivi.
Dostları ilə paylaş: |