Nobel mükafatina layiq göRÜLMÜŞ GÖRKƏmli kimyaçilar a. N. Hümbətova



Yüklə 215,39 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə8/9
tarix22.05.2018
ölçüsü215,39 Kb.
#45216
1   2   3   4   5   6   7   8   9

Kimya məktəbdə 

 

71 



 

kimyaçısı, 1941- ci ilə qədər Kentuk Universitetində və Pasadendəki Kaliforniya 

Texnologiya İnstitutunda oxumuşdur. Fəlsəfə doktoru alimlik dərəcəsini 1946- cı 

ildə  almışdır.  1954-  cü  ildə  professor  adını  almışdır.  1959-  cu  ildən  Harvard 

Universitetində  fəaliyyət  göstərmişdir.  Bor  hibridləri  və  onların  törəmələrinin 

quruluşu və rabitələrinin öyrənilməsi ilə əlaqədar mühüm tədqiqatlarına görə alim 

1976- cı ildə Nobel mükafatı almışdır. 

Belçika  fiziki  və  fiziki-  kimyaçısı,  Moskvada  (1917)  doğulmuş,  Priqojin 

İvan Romanoviç 1942- ci ildə Brüssel Universitetini bitirir və orada işləyir. 1947- 

ci  ildə  professor  elmi  adı  almışdır.  1967-  ci  ildə  Ostindəki  (ABŞ)  Texas 

Universitetinin  Statik  Mexanika  və  Termodinamika  üzrə  elmi-  tədqiqat 

mərkəzinin 

direktoru 

vəzifəsində 

işləmişdir. 

Dönməyən 

proseslərin 

termodinamikası,  xüsusən  dissipitativ  quruluşlar  sahəsində  mühüm  tədqiqat 

işlərinə görə alim 1977- ci ildə Nobel mükafatı almışdır. 

Mitçemdə  (Surrey)  (1920)  anadan  olmuş,  ingilis  kimyaçısı,  Mitçel  Piter 

Kembric Universitetini bitirmişdir. 1950- ci ildə fəlsəfə doktoru alimlik dərəcəsi 

almışdır.  1955-  ci  ilədək  Kembric  Universitetində,  1955-  1963-  cü  illərdə 

Edinburq Universitetində, 1964- cü ildə Kornuollda Qlinov Tədqiqat İnstitutunun 

elmi  rəhbəri  vəzifəsində  fəaliyyət  göstərmişdır.  Toxuma  və  hüceyrədə 

bioenergetik  proseslərin  tədqiqi  sahəsindəki  nailiyyətlərinə  görə  1978-  ci  ildə 

alimə Nobel mükafatı verilmişdir. 

Amerika  kimyaçısı,  Londonda  (1912)  anadan  olmuş,  Braun  Herbert  Çarlz 

Çikaqo  Universitetini  bitirmişdir.  1943-  cü  ilə  qədər  orada  işləmişdir.  1938-  ci 

ildə fəlsəfə doktoru alimlik dərəcəsi almışdır. 1947- ci ildə Pardyu (İndiana ştatı) 

Universitetində  professor  vəzifəsində  elmi-  pedaqoji  fəaliyyət  göstərmişdir. 

Mürəkkəb  bor  və  fosfor  tərkibli  birləşmələrin  üzvi  sintezinin  yeni  metodlarını 

işləyib  hazırladıqlarına  görə  1979-  cu  ildə  Q.Vittiqlə  birlikdə  alimə  Nobel 

mükafatı verilmişdir. 

Berlində (1897- 1987) doğulmuş, alman üzvi kimyaçısı, Vittiq Georq 1916- 

cı  ildə  Tübingen,  1923-  1926-  cı  illərdə  Marburq  Universitetində  oxumuşdur. 

1956-  cı  ildə  Heydelberq  Universitetində  elmi  fəaliyyət  göstərmişdir.  1967-  ci 

ildən fəxri professor adını almışdır. Mürəkkəb bor və fosfor tərkibli birləşmələrin 

üzvi  sintezinin  yeni  metodlarını  işləyib  hazırladığına  görə  1979-  cu  ildə  alim 

H.Braunla birlikdə Nobel mükafatı almışdır. 

Amerika biokimyaçısı, Bostonda (1932) anadan olmuş, Hilbert Uolter 1953- 

cü  ildə  Harvard  Universitetini  bitirmişdir.  1957-  ci  ildə  Londonda  Kembric 

Universitetində,  1957-  ci  ildə  fəlsəfə  doktoru  alimlik  dərəcəsi  almışdır.  1957-  ci 

ildə  Harvard  Universitetində  fəaliyyət  göstərmiş,  1968-  ci  ildən  isə  professor 

vəzifəsində çalışmışdır. DNT- nin ilkin quruluşunun müəyyən edilməsi sahəsində 

mühüm  xidmətlərinə  görə    1980-  cı  ildə  alim  F.Sengerlə  birlikdə  Nobel 



1(49)2015 

 

 



72 

mükafatına layiq görülmüşdür. 

Nyu- Yorkda (1926) anadan olmuş, amerika biokimyaçısı , Berq Pol 1948- 

ci  ildə  Pensilvaniya  Universitetini  bitirmişdir.1949-  cu  ildə  professor  adını 

almışdır. 1970- ci ildə Stanford Universitetində elmi- pedaqoji fəaliyyət göstərir. 

Nuklein turşularının, o cümlədən rekombinant DNT- nin biokimyəvi xassələrinin 

öyrənilməsi sahəsində tədqiqatlar həyata keçirdiyinə görə alim 1980- cı ildə Nobel 

mükafatına layiq görülmüşdür. 

Yapon kimyaçısı, Nara (1918) prefekturasında  anadan olmuş, Fukui  Kendi 

1941-  ci  ildə  Kioto  Universitetini  bitirmişdir.  Həmin  Universitetdə  də  elmi 

fəaliyyət  göstərir.  1951-  ci  ildə  professor  adını  alır.  Kimyəvi  reaksiyaların 

mexanizmi  nəzəriyyəsinin  inkişafındakı  mühüm  xidmətlərinə  görə  1981-  ci  ildə 

alim  R.Hofmanla  birlikdə  Nobel  mükafatına  layiq  görülmüşdür.  1983-  cü  ildən 

Yaponiya EA- nın üzvüdür. 

Zloçevdə  (1937)  (Polşa)  anadan  olmuş,  amerika  kimyaçısı  Xofman  Rauld 

1958-  ci  ildə  Kolumbiya  Universitetini  bitirmişdir.  1965-  ci  ildən  Kornell 

Universitetində  çalışmış,  1968-  ci  ildə  professor  adını  almışdır.  Kimyəvi 

reaksiyaların mexanizmi nəzəriyyəsinin inkişafı sahəsində xidmətlərinə görə alim 

1981- ci ildə K.Fukui ilə birlikdə Nobel mükafatına layiq görülmüşdür. 

Alman  üzvi  kimyaçısı,  Hamburqda  (1876-  1954)  anadan  olmuş,  Dels  Otto 

Raul  1899-  cu  ildə  Berlin  Universitetini  bitirmişdir.  1906-  cı  ildə  professor  elmi 

adı  almışdır.  1916-  cı  ildən  Kilsk  Universitetinin  professoru  vəzifəsində 

çalışmışdır.1950–ci  ildə  K.Alderlə  birlikdə,  alimdien  sintezinin  kəşfi  və  onun 

tətbiqi ilə əlaqədar həyata keçirdikləri tədqiqatlara görə Nobel mükafatı almışdır. 

Keniqsxyuttda (indiki Xojuv, Polşa) (1902- 1958) anadan olmuş, alman üzvi 

kimyaçısı Alder Kurt Kilsk Universitetində, O.Dilsin yanında təhsil, 1926- cı ildə 

fəlsəfə  doktoru  alimlik  dərəcəsi  almışdır.  1934-  cü  ildən  həmin  Universitetin 

professoru  olmuşdur.  1940-  cı  ildə  Köln  Universitetinin  Kimya  İnstitutunun 

direktoru vəzifəsində çalışmışdır. Dien sintezinin kəşfi və onun praktikada tətbiqi 

ilə əlaqədar həyata keçirdikləri tədqiqatlara görə 1950 –ci ildə alim Dilslə birlikdə 

Nobel mükafatı almışdır. 

Amerika  fiziki,  Redondo-  Biçdə  (Koloroda  ştatı)  (1907)  doğulmuş 

Makmillan  Edvin  Mattison  1923-  cü  ildə  Pasadendəki  Kaliforniya  Texnoloji 

İnstitutunu və Prinston Universitetini bitirmişdir. 1933- 1973- cü ildə Berlindəki 

Koliforniya Universitetində işləmişdir. 1946- 1973- cü illərdə professor, 1951- ci 

ildə  alim  Q.Siborqla  birlikdə  transuran  elementinin  (plutonium)  kimya 

sahəsindəki kəşflərinə görə Nobel mükafatı almışdır. 

İşpeminqdə  (Miçiqan  ştatı)  (1912)  anadan  olmuş,  amerika  kimyaçısı  və 

radiokimyaçısı, Siborq Qlen Teodor 1934- cü ildə  Los- Ancelesdəki  Kaliforniya 

Universitetini  bitirmişdir.  1958-  1961-  ci  illərdə  həmin  Universitetin  professoru 

olmuşdur.  1951-  ci  ildə  alim  E.Makmillanla  birlikdə  transuran  elementlərin 



Yüklə 215,39 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə