Normal gebelerde renkli doppler ultrasonografi bulgulari; kendi popüLÂsyonumuzdaki normal doppler değerleriNİn saptanmasi

yansıttığına inanılmaktadır. 16–20. haftalardan sonra diastol sonu hızlarında belirgin 

artış saptanır.  Düşük dirençli akım paternine bağlı olarak S/D, RI ve PI değerlerinde 

progressif azalma izlenmektedir. (23,26)En sık kullanılan indeks S/D oranı ve PI’ dır. 

Klinik çalışmalara  göre normal gebelikte RI, S/D oranı ve PI oldukça iyi koreledir. 

Olumsuz perinatal olaylarda ise S/D oranı ve Pl benzer prediktif değerlere sahiptir. Pek 

çok fizyolojik faktör umblikal arter dalga formunu etkileyebilmektedir. 

Cameron   ve   ark.   yaptıkları   bir  çalışmada   fetal   kalp   hızının   yavaşladığı 

durumlarda   uzamış   kardiyak   siklusun   diastolik  akım  hızının  0  çizgisine  daha  fazla 

yaklaşmasına   olanak   vermesi   nedeniyle   S/D   oranında   artışın   gerçekleştiğini 

göstermişlerdir.(23)

Fetal solunum kardiyak siklusun uzamasına ve spektral eğrinin düzensiz hale 

gelmesine   yol   açarak   benzer   değişiklikleri   oluşturabilmektedir.(66)  Bu   nedenle 

çalışmamızda   bu   etkenler   göz   önüne   alınarak   tüm   Doppler   indekslerini   ölçümü 

sırasında  fetal   solunum   ya   da   fetal   hareketin   olmamasına,   fetal   kalp   hızı 

anormalliklerinin  bulunmamasına dikkat edildi. Doppler dalga formunun en az beş 

siklus boyunca sabit kaldığı dönemlerde ölçümler gerçekleştirildi.

S/D oranı örnekleme yapılan kord bölgesine göre değişiklik göstermektedir. 

Kordun   fetal   abdomendeki   insersiyon   bölgesinde   en   yüksek   rezistans   elde 

edilirken  kordun   plasental   ucunda   en   düşük   rezistans   bulunmaktadır.   Kordda 

örnekleme yapılması  için  en çok tercih edilen bölge plasentaya yakın ya da kordun 

serbest   dalgalanan   loopudur.(37)  Normal   gebeliklerde   bu   farklılık   önemli   değilken 

fetoplasental   ve   uteroplasental  dolaşımda   akıma   direncin   arttığı   durumlarda 

belirginleşmektedir.   Doppler   incelemelerimiz  literatürde   en   çok   tercih   edilen   ve 

optimal   lokalizasyon   olan   kordun   amniyotik   sıvı  içerisinde   serbest   yüzen 

kesimlerinde yapıldı.

49

---

Anormal   umblikal   arter   Doppler   dalga   formlarını   İUGG   ile   ilişkisi   birçok 

çalışma   ile   araştınlmıştır.(51,62,67,68)   Flescher   ve   arkadaşları   189   yüksek   riskli 

gebede  gerçekleştirdikleri   umblikal   arter   Doppler   çalışmasında,   doğum   ağırlığı 

azaldıkça S/D oranının yükseldiğini göstermiştir. 30. haftadan sonra S/D oranı 3,0 

üzerinde   olduğu  olgularda   duyarlılık   ve   özgüllük   sırasıyla   %   78   ve   %   85   olarak 

bulunmuştur.(50) Benzer olarak Trudinger ve ark. 179 riskli gebeden oluşan çalışma 

grublarında İUGG olan fetüslerin % 64 ünde S/D oranını 95 persentilin üzerinde 

bulmuşlardır.   Trudinger'   in  grubu   daha   sonra  2178  riskli   gebeden   oluşan   geniş 

serilerine ait sonuçları bildirmişlerdir.  Serilerinde İUGG insidansı % 27 bulunmuş ve 

İUGG li fetüslerin yarısında umblikal arter S/D oranının 95 persentilin üzerinde olduğu 

saptanmıştır   (ortalama  5,9)  ,   ayrıca   yine   bu   çalışmada   intrauterin   dönemde   S/D 

oranının normal olduğu preterm yeni doğanlara oranla yaklaşık iki kat daha uzun süre 

yoğun bakım ünitelerinde kaldığı belirtilmiştir.(69)

Genel   olarak   30.   haftadan   sonra   umblikal   arter   de   S/D   oranının   3'ün 

üzerinde  olması   patolojik   olarak   kabul   edilmektedir.   Plasental   yetmezlikte 

umblikal   arterde  plasental   rezistanstaki   yükselmeye   paralel   diastolik 

komponentte azalma izlenmektedir. Plasental yetmezlik kötüleştikçe diastolik akım 

azalır   ve   ardından   geri  döner.   Umblikal   arterde   yüksek   S/D   oranlan   ve   düşük 

doğum ağırlığı artmış morbidite ve mortalite ile ilişkilidir.

Çalışmamızda çalışma dışı bırakılan bir olguda; Umblikal arterinde diastolik 

akımı tersine dönmüş,MCA akım direnci düşmüş olup brain spraing efekt gelişmiş 

bir olgumuzda fetal hipoksi sonucu kısa bir süre sonra eksitus izlenmiştir.

Bercowitz   ve   ark.   İUGG   tanısı   konan   fetüslerin   %   50   'sinde   anormal 

umblikal   arter   Doppler   ölçümleri   elde   etmiş   ve   bu   fetüslerde   perinatal 

komplikasyonlar açısından riskin artmış olduğunu saptamışlardır. (70)Burke ve 

50

---

ark.   sonografik   olarak   gelişme   geriliği   olan   179   fetüste   umblikal   arter   S/D 

oranının 95 persentilin üzerinde ölçüldüğü olgularda perinatal mortalitenin artmış 

olduğunu   buna   karşın   umblikal   arter   Doppler  formlarının   normal   olduğu 

olgularda perinatal mortalite saptanmadığını belirtmişlerdir.(71)

Uterin   arter   gestasyonel   dönemde  gerçekleşen  fizyolojik   değişimden 

direkt olarak etkilenmektedir. Yaklaşık 12. gebelik haftasına kadar izlenen yüksek 

dirençli   akım  paterni,   spiral   arterlerdeki   trofoblast   invazyonu   sonrası   yerini 

gebelik boyunca devam  eden düşük dirençli akıma bırakmaktadır. Schulman ve 

ark.   İlerleyen   gebelik   haftaları  ile  birlikte,   uterin   vasküler   yatağın   akım 

karekteristiklerindeki   değişimi   inceledikleri  çalışmalarında,   ilerleyen   gebelik 

haftaları  ile  birlikte  uterin   arter  diastolik   komponentinde  belirgin   artış   olduğunu 

göstermişlerdir. 3. trimesterdeki diastol sonu kan akımındaki karekteristik artışın 

saptanmamasının İUGG  ile  yakın ilişki gösterdiğini belirtmişlerdir.(61)  Fleisher 

ve   ark.   Gebeliğin   26.haftasından   sonra   uterin   arter   S/D   oranının   2,6   üzerinde 

olması   yada   spektral   analizde   erken   diastolik   çentiklenmenin   saptanması  ile 

preeklampsi arasında önemli bir korelasyon olduğunu göstermişlerdir (51) (Şekil II 

).

51

---